به گزارش خبرنگار كتاب مهر، مرحوم محمدباقر ميرزا متخلص به خسروي كه قريب سي سال از مرگ او مي گذرد يكي از ادباي بزرگ زمان خود بوده كه در رمان سه گانه خود ابعاد اجتماعي ، تاريخي و سياسي كشور را به شرح و توصيف درآورده است.
اواخر دوران استبداد قاجار و نيز عصر مشروطه آكنده از رخدادها و وقايعي بوده است كه نويسندگان و روشنفكران را به نوشتن به قصد تعليم و تربيت و آگاه سازي تاريخي سوق داده است. يكي از اين اشخاص مولف كتاب حاضر است كه شرحي دقيق و داستان گونه از ماجراي تبعيدها و فشارهاي سياسي وارد آمده بر خود را به طبع آورده و به عنوان يكي از اولين آثار موسوم به رمان نگاشته و عرضه كرده است.
محمدباقر ميرزا بيشتر عمر خود را صرف آموختن و تصحيح و استنساخ كتب بزرگان كرده و چندان تمايلي به تاليف و چاپ كتاب از سوي خود نداشته است.
با اين وجود اين رمان متشكل از سه بخش شمس و طغرا، ماري ونيسي و طغرل و هماي از او برجاي مانده كه سراسر توصيف مشاهدات و وقايع پيش آمده در اطراف نويسنده در خطه فارس است. تاخت و تازهاي لشكريان ترك و روس و انگليس، وضعيت ولايات غرب و جنوب ايران، اعدام ها و تبعيدها، وعده و وعيدهاي حاكمان و ... از مصاديق مورد اشاره در اين اثر است.
رمان شمس و طغرا و ماري ونيسي و طغرل و هماي كه وقايع زمان اتابكان فارس مخصوصا " آبش خاتون " را شرح داده، با دقتي تمام آثار قديمه فارس و حوادث قرن هفتم هجري را هم به صورت قصه و افسانه بيان كرده است. اين كتاب در ماه رجب 1325 قمري نوشته شده كه سال بعد از آن توسط معتضدالدوله كرمانشاهي به طبع رسيده و خيلي زود ناياب شده است.
اين نويسنده آثاري ديگر در شرح حسينقلي خان جهانسوز شاه قاجار، رساله تشريح العلل در علل و زحافات عروض، ديباي خسروي در شرح حال ادباي عرب و سير شاعري در دوره قبل و بعد از اسلام، ديوان اشعار و ... را نوشته است.
" شمس و طغرا " به تازگي از سوي نشر هرمس در 1114 صفحه و شمارگان پنج هزار نسخه روانه پيشخوان شده است.
نظر شما