ماجرای پرواز آسمانی «عباس دوران»/ تنها راه عملیات هوایی در بغداد

خبرگزاری مهر- گروه سیاست: وقتی با او حرف میزنیم، از فحوای کلامش فقط یک چیز را می توان متوجه شد که می گوید:من سرباز ایران هستم!

مردی که درون وجودش یادگاری های جالبی دارد، یادگاری هایی که شاید با هیچ چیز در دنیا عوض نکند. او در تن خود خرده ترکشهایی را بیش از سه دهه است که حمل می کند و با متانت و آرامش ماجرای آنهارا شرح می دهد.

او از سه نفر دیگر یاد می کند که غرور بغض آلودی را برای هر شنونده ای بوجود می آورد؛ شهید عباس دوران، مرحوم محمود اسکندری و آزاده ی جانباز منصور کاظمیان برای اینکه ایران برای ما همیشه ایرانی بماند، دل به آسمان زدند.

او کسی نیست جز ناصر باقری ششدهی، کسی که تمام سالهای جنگ برای دفاع از تمامیت ارضی ایران اسلامی حضور داشته و هیچ طلبی از هیچکس و هیچ کجا ندارد.

ناصر باقری در سال ۱۳۵۲ به استخدام نیروی هوایی ارتش در آمد و پس از طی دوره های آموزشی در ایران و آمریکا به جمع خلبانان F۴ پیوست، وی در دوران دفاع مقدس در اغلب عملیات های شاخص جنگ تحمیلی و در بیش از ۱۰۰ ماموریت برون مرزی حضور موثر داشته، یکی از حوادث مهم جنگ که باقری در آن نقش پر رنگی ایفا کرده، عملیات بغداد با هدف نا امن کردن این شهر برای جلوگیری از برگزاری کنفرانس جنبش عدم تعهد بوده است.

به سراغ وی رفتیم تا از خاطرات آن روز برایمان بگوید؛ او از ماجرای عملیات بغداد در ٣٠ تیرماه ١٣٦١ به گونه ای سخن می گوید که شنونده فقط این را می فهمد؛ دفاع از ایران و جان فدا کردن دراین راه شیرین تر از هر کار دیگریست.

خلبان باقری که از شرکت کنندگان در عملیات لغو کنفرانس غیرمتعهد ها در بغداد بوده در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به شرایط حاکم بر آن ماموریت و فضای سیاسی کشور گفت: با برگزاری این کنفرانس در عراق ریاست جنبش عدم تعهد به مدت ۸ سال به صدام حسین واگذار می شد که از نظر بین المللی و سیاسی این موضوع می توانست تبعات زیان باری را در شرایط جنگی به جمهوری اسلامی ایران تحمیل کند.

وی افزود: تبلیغات مداوم عراق مبنی بر امن بودن پایتخت این کشور، رایزنی های دولت وقت و سایر ارکان نظام برای جلوگیری از برگزاری این کنفرانس در بغداد را بدون نتیجه گذاشت و تنها راه عملی موجود ناامن کردن بغداد از طریق عملیات نظامی بود.

باقری با اشاره به ممکن نبودن عملیات زمینی و نرسیدن برد توپخانه به بغداد گفت: تنها راه موجود نا امن کردن آسمان بغداد و حمله هوایی بود که اجرای این عملیات به نیروی هوایی ارتش واگذار شد و گروهی در ستاد نیروی هوایی طراحی این عملیات را انجام دادند که اجرای آن به پایگاه سوم شکاری شهید نوژه محول شد.

وی اظهار داشت: از آنجایی که این عملیات بیشتر جنبه سیاسی داشت و هدف آن نا امن کردن آسمان بغداد بود میزان خسارتی که به دشمن وارد می شد مطرح نبود؛ به همین دلیل مخازن پالایشگاه الدوره بغداد بعنوان هدف انتخاب شد چون در صورت آتش سوزی خاموش کردن آتش آنها مشکل بود و از نظر تبلیغی بسیار مناسب بود.

خلبان باقری با اشاره به دیواره پدافندی که صدام بغداد را در آن محصور کرده بود گفت: با توجه به تبلیغات گسترده بعثی ها مبنی بر امن بودن آسمان بغداد تعداد بسیار زیادی از سامانه های پدافندی را در اطراف بغداد مستقر کردند تا از حمله هوایی جنگنده های ایرانی جلوگیری کنند.

این خلبان دوران دفاع مقدس تصریح کرد: در آن ایام فرانسه موشک های رولند را در اختیار عراق گذاشته بود که ما هیچ اطلاعی از آنها نداشتیم و در صورت هدف قرار گرفتن به وسیله آنها هیچ گونه اطلاعی برای مقابله با آنها نداشتیم که این موضوع اجرای عملیات را با دشواری های خاص خود مواجه می کرد.

باقری با بیان اینکه خلبانان این عملیات را از بین کسانی انتخاب کردند که بیشتری تعداد پرواز بر فراز بغداد را داشته اند گفت: اسامی خلبانان مستقیما از تهران اعلام شد که شش نفر خلبان و سه فروند هواپیما برای این ماموریت انتخاب شده بودند و در کنار آن هواپیمای سوخترسان و هواپیمای «تاپ کاور» نیز حضور داشت.

وی افزود: برای انجام این ماموریت عباس دوران، محمود اسکندری، اکبر توانگریان، منصور کاضمیان، خسروشاهی و من انتخاب شده بودیم که درصد ریسک عملیات یا همان احتمال هدف قرار گرفتن را ۸۵ درصد اعلام کردند.

خلبان باقری با اشاره به روز اجرای عملیات اظهار داشت: بیاد دارم روز آخر ماه مبارک رمضان بود که به همراه سایر خلبانان برای بریفنیگ و انجام مقدمات پرواز راهی پست فرماندهی شدیم، هوا تاریک بود و پس از توجیه مسیر پروازی به اتاق چتر و کلاه رفتیم و از آنجا هم به سمت هواپیما حرکت کردیم.

وی گفت: در اجرای این ماموریت قرار بر آن بود که هواپیمای عباس دوران و اکبر توانگریان به عنوان پرواز اصلی و هواپیمای ما بعنوان رزرو عملیات باشد، اما هنگامی که در ابتدای باند قرار گرفتیم هواپیمای دوران با اشکال در سیستم INS مواجه شد.

باقری با بیان اینکه در این موقعیت هواپیمای رزرو که هواپیمای ما بود به جای دوران بعنوان لیدر قرار گرفت تصریح کرد: قبل از انجام پرواز اسکندری این اطمینان را به من داده بود که این پرواز را ما انجام خواهیم داد و همان چیزی اتفاق افتاد که محمود اسکندری پیش بینی کرده بود.

وی افزود: پس از آنکه ما پرواز کردیم هواپیمای اکبر توانگریان نیز با مشکل روبرو شد و بدلیل اینکه عملیات به صورت تک فروندی ممکن نبود عباس دوران با وجود اشکال در سیستم هواپیمایش در ابتدای باند قرار گرفت و به عنوان شماره ۲ پرواز کرد.

خلبان ناصر باقری با اشاره به فضای حاکم در بغداد و هوشیار بودن پدافند عراق گفت: با توجه به هوشیاری پدافند عراق در آن ساعت از صبح حدس من این بود که عملیات لو رفته است چرا که آتش بی امان پدافند بعثی ها هواپیمای ما را هدف گرفته بود اما توانستیم هدف را پیدا کنیم و بمباران را انجام دهیم.

وی اظهار داشت: یکی از گلوله هایی که به سمت ما شلیک شد به «کاناپی» کابین جلو برخورد کرد و از آنجا به کابین عقب آمد و در کابین عقب منفجر شد که با انفجار آن تمام ترکش هایش به بدنم اصابت کرد؛ که این لحظه مصادف بود با آخرین تماس رادیویی با منصور کاظمیان که او گفت ما را زدند، و من هم در پاسخ به او گفتم ما را هم زدند!

باقری با بیان این که پس از آن دیگر اطلاعی از دوران و کاظمیان نداشتیم، افزود: وقتی به پایگاه برگشتیم و از هواپیما پیاده شدیم تازه متوجه شدم که ترکش خورده ام و از ناحیه گردن و بازو دچار خونریزی شده ام که سریعا مرا به بهداری بردند، در بهداری بودم که دیدم رادیو عراق دارد مصاحبه با منصور کاظمیان را که در بیمارستان استخبارات عراق بود بصورت زنده پخش می کند.

وی ادامه داد: پس از مداوا زمانی که به خانه برگشتم با اشک های همسر و فرزندم مواجه شدم که تصور کرده بودند من شهید شده ام.

این خلبان دوران دفاع مقدس که هم اکنون در یکی از خطوط هوایی تجاری کشور مشغول به پرواز است با اشاره به ویژگی های شخصیتی مرحوم محمود اسکندری تصریح کرد: اسکندری مرد انجام ماموریت های سخت بود و در تمام ماموریت های خود به خوبی ظاهر شد چراکه وقت انجام عملیات تمام فکر و حواسش بر انجام آن ماموریت بود.

وی در پایان گفت: به همین دلیل بود که در چنین ماموریتی که درصد ریسک آن ۸۵ بود توانست با انجام ماموریت به سلامت در پایگاه به زمین بنشیند.