به گزارش خبرنگار مهر در رشت، از کل مساحت استان حدود 30 درصد اراضی کشاورزی، 3.18 درصد مرتع و 40 درصد را جنگل تشکیل می دهد از اینرو به دلیل ارزش افزوده بالای زمین در این استان که یکی از قطبهای مهم کشاورزی کشور است، ساخت خانه های ویلای و کارخانجات غیر طبقاتی اصلا مقرون به صرفه نیست.
یک کارشناس ارشد مهندسی ساختمان در این باره گفت: با توجه به کمبود زمین، آپارتمان سازی متناسب با شرایط منطقه امری لازم و ضروری در گیلان است.
محمد جواد علیزاده با اعلام اینکه تعداد طبقات ساختمانی مجاز یکی از شاخصهای که به عنوان ابزار کنترل تراکم جمعیتی در دنیا مورد استفاده قرار می گیرد، افزود: در اعمال شاخص کنترل تعداد طبقات ساختمانی، استفاده از حوزه بندی ارتفاعی برای نواحی مختلف شهری متداول است.
وی ادامه داد: از روش طبقات ساختمانی مجاز در کنار سطح اشغال مجاز به منظور آزاد سازی زمین استفاده می شود و ضوابط بلند مرتبه سازی در ایران نیز بر مبنای همین منطق شکل گرفته است.
این کارشناس ساختمان اظهارداشت: ضریب سطح زیربنا یا تراکم ساختمانی یکی از رایج ترین روشهای کنترل تراکم جمعیتی در جهان و به ویژه در شهرهای ایران است.
وی گفت: این شاخص از تقسیم مساحت زیربنای ساختمانی ساخته شده بر کل مساحت قطعه تفکیکی به دست می آید و تراکم ساختمانی معمولاً بدون واحد است و به صورت درصد معرفی می شود، در واقع این شاخص درصد مجاز ساخت زیربنای ساختمانی را، نسبت به مساحت کل قطعه تفکیکی مشخص می سازد.
علیزاده ادامه داد: بر این اساس اگر سطح اشغال مجاز برای ساخت و ساز در هر قطعه ساختمانی مشخص باشد، تأثیر تراکم ساختمانی به صورت افزایش طبقات ساختمانی نمایان می شود، کاربرد ترکیبی تراکم ساختمانی و ضریب سطح اشغال به تنوع تعداد طبقات ساختمانی می انجامد.
اما نکته اساسی و مهم در مورد تراکم ساختمانی این است که، شاخص تراکم ساختمانی تا زمانی می تواند به عنوان ابزاری برای کنترل جمعیتی مورد استفاده قرار گیرد که متوسط زیربنای مسکونی ثابت بماند، هنگامی که به دلایل مختلف اعم از تغییر ساخت جمعیت و بعد خانوار گرفته تا تغییر شرایط اقتصادی و الگوی مصرف و بالاخره اعمال سیاستهای خاص در مورد مسکن مانند سیاست کوچک سازی و انبوه سازی، در الگوی سکونت و میانگین اندازه واحدهای مسکونی تغییری رخ دهد، دیگر شاخص تراکم ساختمانی نقش خود را در کنترل تراکم جمعیتی از دست خواهد داد.
به هر حال یکی از نکات بسیار مهم که در کشور ما نادیده گرفته شده، بلند مرتبه سازی ساختمانها در شهرهای بزرگ و پر جمعیت است.
به عنوان نمونه در رشت بیشتر ساختمانها ویلایی یا دو سه طبقه است، این موجب می شود که بسیاری از زمینهای کشاورزی و مراتع، تخریب و صرف ساختن ساختمان و جاده شوند و از طرفی شهر به صورت بی رویه و بی قواره گسترش می یابد، خود این گسترش یعنی دور شدن بعد مسافت مراکز خدمات رسانی و منازل مسکونی مردم و این یعنی هزینه کردن سرسام آور سفرهای درون شهری و خدمات رسانی آب، برق، گاز و ... همچنین ایجاد گره ترافیکی شدید است.
بنابراین برج سازی و توجه به بلند مرتبه سازی در اینگونه شهرها یکی دیگر از راههای منطقی کاهش ترافیک است، اینگونه ساخت و سازها خیابانها و فضای سبز وسیعتری را می طلبد که کمک زیادی به کم شدن ترافیک و روانتر شدن آن می کند.
اولین ساختمان 24 طبقه در رشت ساخته می شود
رئیس شورای اسلامی شهر رشت نیز از ساخت اولین ساختمان 24 طبقه در رشت خبر داد و گفت: این پروژه که به تصویب کمیسیون ماده پنج رسیده، گامی در جهت ارتقای صنعت ساختمان سازی در استان گیلان به ویژه شهررشت است.
موسی ناصح با اشاره به پیشرفت تکنولوژی ساخت ساختمانهای عمودی اظهارداشت: این امر توجه به محاسبات دقیق و برنامه ریزی صحیح مهندسان و سایر متولیان مرتبط با این صنعت را می طلبد.
وی ابراز امیدواری کرد: در آینده نزدیک، رشت در زمره شهرهای انبوه ساز قرار گرفته و ارتفاع سازی، جزئی از فرهنگ ساختمان سازی شهر باران شود.
رئیس شورای شهر رشت با اعلام اینکه یکی از علائم ساخت وساز در استان گیلان گسترش بی رویه در سطح است، افزود: نیاز روزافزون جامعه به مسکن، توجه به ساخت و ساز عمودی و ساختمانهای مرتفع و مجتمع های مسکونی را به یک ضرورت تبدیل کرده است.
وی ادامه داد: گسترش بی رویه ساخت و ساز در سطح، یکی از مشکلات زندگی شهری به ویژه در کلانشهرهاست چرا که زمینهای شهری محدودند و قابل تکثیر و تولید نبوده یعنی اینکه زمینهای شهری با توجه به افزایش جمعیت و افزایش تقاضا، قابل افزایش نیستند.
ناصح با اعلام اینکه استفاده از تراکم عمودی در شهر رشت امری اجتناب ناپذیر است، یاد آورشد: این ضرورت ناشی از کمبود زمین و دشواری تأمین خدمات زیربنای مانند تأمین آب، برق و تلفن است و به همین علت ساخت ساختمانهای مرتفع جایگزین ساختمانهای تک واحدی یا با تعداد طبقات کمتر شده است.
گیلان یک کلانشهر بزرگ است
با این وجود استان گیلان به عقیده کارشناسان یک " کلانشهر بزرگ " است نه صرف یک استان و جمعیت این کلانشهر مانند تهران روزبه روز در حال افزایش است که استفاده از تراکم عمودی در استان باعث تأمین نیازهای شهروندان در بخش اسکان می شود.
جمعیت استان گیلان دو میلیون و 458 هزار و 902 نفر بوده که یک میلیون و 250 هزار و 791 نفر را شهر نشینان و یک میلیون و 208 هزار و 111 نفر را روستا نشینان تشکیل می دهند و از نظر تراکم نسبی جمعیت، استان گیلان پس از استان تهران در مقام دوم قرار دارد یعنی تراکم جمعیت در گیلان، معادل167.1 نفر در هر کیلومتر مربع است.
| استان گیلان از نظر تراکم نسبی جمعیت، پس از استان تهران در مقام دوم قرار دارد یعنی تراکم جمعیت در گیلان، معادل167.1 نفر در هر کیلومتر مربع است |
مهرداد لاهوتی افزود: بعد از این مطالعه تعیین می کنند چه مناطقی از هر شهر قابلیت توسعه به روش عمودی و بلند مرتبه سازی را دارند، اصطلاحاً به این کار زونینگ می گویند، در اینجاست که مشخص می کنند یک منطقه یا زون (zone) قابلیت ساخت و ساز بلند مرتبه را دارد.
وی ادامه داد: البته انجام این کار نیاز به مطالعات لرزه زمین ساختی، مطالعات ترافیکی، مطالعات زمین شناسی، مطالعات اجتماعی، مطالعات اقتصادی و دیگر مطالعات دارد و مناطقی که ظرفیت توسعه را در ساخت بلند مرتبه سازی دارند، مشخص می کنند.
نماینده لنگرود ادامه داد: از برآیند این مطالعات مکانهای از کلانشهرها که می توانند توسعه عمودی ساخت وساز را داشته باشند، معین شده و براساس آن پیش بینی در زمانهای مختلف، طرحهای بلند مرتبه را اجرا می کنند.
به هر حال استان گیلان به ویژه کلان شهر رشت ازنظر زمین با محدودیتهای فراوانی رو به روست و از سوی گسترش ساختمان در ارتفاع خیلی در این سامان نهادینه نشده است که باید مسئولان به این مهم توجهی ویژه داشته باشند.
کارشناسان و صاحبنظران بر این باورند، که " زمینهای شهری مانند الماسند، به هرروشی که شما الماس را نگهداری می کنید، باید به همان روش در نگهداری زمین های شهری بکوشید "، این نکته بسیارمهمی است، چرا که زمینهای شهری محدودند و قابل تکثیر و تولید نیستند. یعنی این که زمین شهری با توجه به افزایش جمعیت و افزایش تقاضا، قابل افزایش نیست.