پيمودن موفقيت آميز راهي كه پيش روي ورزش ايران قراردارد، مستلزم شناخت ضعفها وكاستي هاي گذشته وبرنامه ريزي وسرمايه گذاري مناسب براي آينده است. درحاليكه هنوزتب المپيك درورزش كشوربطوركامل فروكش نكرده، شنيدن صحبتهاي مردي كه دربطن تمامي جزئيات كاروان اعزامي به المپيك قرارداشته مي تواند پرده از ناگفته هاي تازه اي بردارد . گفتگوي گروه ورزشي " مهر" را با بهرام افشارزاده مي خوانيد:
* درباره عملكرد كاروان ورزشي كشورمان درالمپيك آتن ديدگاههاي مختلفي وجود دارد. شما درجايگاه دبير كلي كميته ملي المپيك و كسي كه اشراف كاملي نسبت به تيمها وقهرمانان اعزامي دارد، عملكرد كاروان ورزشي ايران را درالمپيك آتن چطورارزيابي مي كنيد ؟
درمجموع معتقدم با توجه به رشته هايي كه شانس كسب مدال داشتند ونفراتي كه به اين مسابقات اعزام شدند، ورزشكاران ما عملكرد خوبي داشتند. دركشتي هرچند نظير المپيك سيدني مدال طلا نداشتيم، اما مدالهاي بيشتري بدست آورديم واعتقاد دارم اگر دبيروحاجي زاده ونورزاد با توان بيشتري درمسابقات شركت مي كردند، مي توانستيم به مدالهاي بيشتري دست پيدا كنيم. دروزنه برداري تك مدال رضازاده كه اعتقاد دارم يكي ا استثناعات ورزش ماست، بسيارارزشمند بود. البته نبايد فراموش كنيم كه توكلي وباقري را به دليل مصدوميت همراه تيم وزنه برداري نبودند واين شانس ما را دررسيدن به مدال كمترمي كرد. درتكواندوبهترين نتيجه را داشتيم وساعي وكرمي با شايستگي واقتدارافتخارآفريني كردند. درجودوبه كم تجربگي نفراتمان باختيم، هرچند اگرمير اسماعيلي درروزاول با قرعه رژيم اشغالگر قدس روبرونمي شد، مي توانست روحيه پيروزي را دركاروان ايران تزريق كند. درمجموع كسب 6 مدال درتاريخ حضورايران درالمپيكها بي سابقه بود، هرچند با قاطعيت مي گويم كاروان اعزامي ما شايستگي كسب مدالهاي بيشتررا داشتند.
* بسياري اعتقاد دارند نتايج آتن متناسب با جمعيت كشورو ميزان سرمايه گذاري هاي كه برروي تيمها و نفرات اعزامي انجام شده، نبوده است ؟
ببينيد ، ارزيابي ها بايد منطقي وهمه جانبه باشد. بايد ببينيم حريفان ما درهمين شرايط چه نتايجي داشتند. درآتن بسياري ازكشورها جايگاه قبلي خودشان را ازدست دادند و قهرمانان زيادي درهمان مراحل مقدماتي از گردونه مسابقات كناررفتند. ما اگردربرخي رشته ها مثل وزنه برداري نفرات اصلي مان را داشتيم ودركشتي يا جودوبا بد اقبالي روبرونمي شديم بيشترازدومدال طلا مي گرفتيم.
* درايندوره از بازيهاي المپيك شاهد اعزام برخي نفراتي بوديم كه ازآمادگيهاي لازم براي حضوردر ميدان بزرگي نظير المپيك بدور بودند. جالب اينكه برخي از مسوولان كميته ملي المپيك هم براعزام اين نفرات اصرارداشتند. اين در حالي بود كه اين نفرات به دليل همان ناآمادگي شانس كشورمان براي كسب مدال را كاهش دادند ؟
چنين چيزي نبوده وتمام قهرمانان ما شرايط ايده آلي داشتند ودرتستهاي آمادگي جسماني كه پيش ازاعزام انجام شد، شركت كرده بودند.
* اما مسابقات عليرضا دبيرنشان داد كه ازشرايط لازم بدوراست وحتي عده اي ازكارشناسان اعتقاد داشتند اونبايد به المپيك اعزام مي شد ؟
ببينيد دبيرازنوابغ كشتي ماست. اگربرروي حضوراوتاكيدي وجود داشته، بخاطرتجربيات قبلي اوازميادين جهاني والمپيك بوده است. منتها بنده هم تاييد مي كنم كه براي موفقيت يك ورزشكاربه هردوبعد آمادگي جسماني وروحي رواني نيازاست. قبل از اعزام هيچگونه ناآمادگي درعليرضا دبير وجود نداشت و اوعليرغم آسيب ديدگي كتف درشرايط مطلوبي قرارداشت. اصراربر قرارگرفتن وي درتركيب تيم ملي كشتي آزاد يك تصميم جمعي بود كه با نظرمربي، رئيس فدراسيون، كميته فني ومسوولان كميته المپيك اتخاذ شد. البته ما انتظارداشتيم اگردبيرازشرايط لازم برخوردارنيست، خودش اين مشاوره را به مربي تيم بدهد. بهر صورت دبيرعليرغم اين ناكامي ازسرمايه هاي ارزشمند كشتي ماست ومي توانيم روي موفقيت اودرمسابقات آينده حساب كنيم.
* برخي از تحليل گران ورزشي معتقدند عملكرد فدراسيون وزنه برداري را بايد بدون رضازاده ارزيابي كرد. براساس اين نظريه اگروزنه برداري را بدون رضازاده درنظر بگيريم، اين فدراسيون درالمپيك آتن نتايج بسيارضعيفي داشته است؟
بنده چنين اعتقادي ندارم. مگررضازاده درمجموعه اي خارج ازاين فدراسيون رشد كرده است. رضازاده هم محصول همين فدراسيون است. به اعتقاد من وزنه برداري درچند سال اخيررشد خوبي داشته ودرالمپيك مصدوميت چند چهره سرشناس ما در كنار برخي بد اقبالي ها ما را ازرسيدن به مدالهاي بيشتربازداشت. به اعتقاد من انتظارات ازوزنه برداري بالا رفته، ولي متناسب اين با آن امكانات براي كشف استعداد وبرنامه ريزي دراختياراين فدراسيون قرارنگرفته است. ما بايد برروي اين رشته كه در مسابقات جهاني و المپيك براي ما مدال آوراست بيشترسرمايه گذاري كنيم. بعد ازمخالفت رئيس سازمان با استعفاي آقاي مرادي ايشان بطورجدي پيگيربرنامه هاي فدراسيون هستند وبا حمايتهايي كه صورت گرفته درجهت رشد اين رشته تلاش پيگيري را آغازكردند. كميته المپيك هم براي قرار گرفتن وزنه برداري درمسير پيشرفت مذاكراتي را درآتن با ايوانف سرمربي سابق تيم ملي انجام داد كه با توجه به علاقمندي خود ايوانف تصورمي كنم حضوراودرايران بزودي محقق شود ووزنه برداري ايران تيم قدرتمندي را روانه بازيهاي آسيايي دوحه والمپيك چين كند.
* خيلي ها عدم سرمايه گذاري و برنامه ريزي درست درچهارسال گذشته را عامل اصلي افت ورزش ما مي دانند.
دراينكه ورزش قهرماني نيازبه سرمايه گذاري وبرنامه ريزي وسيع دارد ترديدي نيست. دراين بخش سازمان تربيت بدني، كميته المپيك وفدراسيونها درحد بضاعت و توان خود تلاش كردند. به نظر من ورزش كشورنسبت به گذشته رشد خوبي داشته وبا وجود تمامي كمبودها روند روبه رشدي را طي كرده است. ما بايد ببينيم چه عواملي باعث مي شود ورزش ما رشد لازم وهمه جانبه را نداشته باشد. اگرمنتظرمحصول خوب هستيم بايد ببينيم درگذشته چه كاشته ايم.
* بحث بودجه واعتبارات يك بحث اساسي است، به نظر مي رسد مشكل عمده همينجاست؟
ببينيد ، دنيا رويكرد تازه اي به ورزش حرفه اي دارد. درهمين المپيك آتن قدرتهاي تازه اي درورزش دنيا سربرآوردند كه بي ترديد پيشرفتشان محصول سالها برنامه ريزي وسرمايه گذاري بوده است، ما هم اگر مي خواهيم دراين بخش موفق باشيم بايد نگاهمان را به مقوله ورزش تغييردهيم. تكيه صرف به بودجه هاي دولتي دردي ازورزش ما دعوا نمي كند. بايد همه دستگاهها اعم ازبخشهاي خصوصي ودولتي وارد ميدان شوند. امروز ورزش وسيله اي است كه كشورها براي عرضه توانمنديهاي خود به دنيا از آن بهره مي گيرند وما اگرمي خواهيم بگوييم كه كشورتوانمندي هستيم بايد به اين بخش نگاه ويژه اي داشته باشيم.
* مسوولان ورزش اميدواربودند تا ازطريق مصوبه بند چ تبصره 7 قانون بودجه ، مشكلات مالي ورزش كشورمرتفع شود، اما بنظر مي رسد سازمانها وارگانهاي مختلف درگيرمشكلات داخلي خود هستند وهمكاري لازم را دراين زمينه با سازمان ورزش ندارند. آيا با چنين شرايطي مي توان به آينده ورزش كشوراميدوار بود ؟
طبيعي است كه بدون وجود بودجه وامكانات نمي توان به رشد ورزش اميدي داشت. ورزش قهرماني نيازبه سرمايه گذاري دارد دراين راه همه دستگاهها وارگانهاي ذيربط بايد به مقوله سرمايه گذاري توجه اي ويژه داشته باشند. امروزدنيا به ورزش به عنوان يك ضرورت توجه دارد وازآن بعنوان ملاكهاي رشد وتوسعه ياد مي كند. ما هم اگردرورزش دنيا به دنبال جايگاه مناسبي هستيم بايد با سرمايه گذاري وتوجه به ورزش قهرماني دراين راه گام برداريم. متاسفانه سالهاست امكانات ورزش ما متناسب و جوابگوي استعدادهاي كشورمان نيست ودغدغه هاي مالي سالهاست دست مديران ورزش را بسته است.
* به رغم تمامي اين كمبودها واعتبارات شاهديم مسوولان ورزش با برخي اظهارنظرهاي احساسي در مقاطع حساس سطح توقع افكار عمومي را بالا مي برند. اظهارات هاشمي طبا قبل ازالمپيك پيرامون كسب 8 مدال طلا نمونه اي ازاين اظهارات است. تا چند اندازه با اين گفته موافقيد؟
ايجاد چنين تواقعاتي براي مردم واقعا اشتباه است، شعاردادن وهياهوبه راه انداختن مشكلي را ازورزش حل نمي كند. بايد با مردم وطيف مخاطبان صادق بود. ازورزش ما با اين سطح از سرمايه گذاري وشرايط اقتصادي بيشترازاين نبايد انتظارداشت. سازمان تربيت بدني هم به تنهايي مي تواند بخشي ازمشكلات را حل كند، دراين راه نيازاست تا همه ارگانها وسازمانها وموسسات دست به دست هم بدهند و حركتي يكپارچه را در ورزش كشور هدايت وسازماندهي كنند.
* به بخش كمبود اعتبارات اشاره كرديد. عدم تخصيص بودجه 2ميليارد توماني كميته المپيك تا چند اندازه در نتايج تيمهاي ورزشي ما درآتن تاثير گذار بوده است ؟
اين عدم تخصيص بي تاثيرنبود، ولي سعي كرديم تا اين كمبود لطمه اي به كارآماده سازي تيمها وارد نكند. سال 82 كه اوج كار اعزام وكسب سهميه ورودي بود، اين بودجه دراختيار كميته المپيك قرارنگرفت، ولي سعي كرديم با صرفه جويي وتغييردر برنامه ها اين مرحله دشواررا پشت سر بگذاريم. ما اميدوارم روزي برسد كه خود ارگانها براي كمك به كميته المپيك پيش قدم شوند و ورزش كشوربا توان وقدرتي بالا درصحنه المپيك شركت كنند.
* برخي ناكاميهاي ورزش ما مربوط به ناهماهنگيهايي است كه بين فدراسيونها وكميته المپيك وجود دارد. به طورنمونه تيم فوتبال اميد، آيا تدبيري براي حل چنين مشكلاتي انديشيده شده است؟
درباره تيم اميد خود آقاي دادكان به اين نتيجه رسيدند كه بايد تيم را زودترآماده مي كردند. اين تجربه باعث شده براي بازيهاي دوحه قطر والمپيك 2008 سريعتراقدام كنند. ما بايد براي تيمهاي اميد يك سازمان كاملا جدا ازتيمهاي ملي داشته باشيم. ورزشكار اميد بايد ازتيم ملي جدا باشد منتها همان انگيزه وشرايطي كه براي بازيكنان ملي فراهم است، بايد درتيم اميد نيزمهيا باشد. اين تعامل وتفاهم با تمامي رشته ها شرط موفقيت تيمها درالمپيك است.
* عليرغم اينكه اكثر مسوولين ازاينگونه تعاملات درسازماندهي تيمها صحبت مي كنند، اما شاهديم كه دراجرا اختلافات عموما باعث لطمه خوردن تيمها مي شود. بطورنمونه درانتخاب سرمربي تيم فوتبال اميد اختلافاتي بين فدراسيون وكميته المپيك به وجود آمد، چرا؟
ببينيد فدراسيون درحيطه تصميمات داخلي وفني تيم بالاترين مرجع تصميم گيرنده است، درمواردي هم كه اختلافاتي وجود داشته باشد تصميم جمعي اعمال مي شود. به اعتقاد من اين هماهنگي بايد به صورت مشترك باشد وكميته المپيك بايد بتواند ازبرنامه ها وبودجه هاي مورد نظرفدراسيونها دفاع كند كه تاكنون دراكثر زمينه ها اين تعامل وجود داشته واگراختلافاتي بوده درراههاي رسيدن به هدف بوده نه خود هدف.
* براي موفقيت درالمپيك 2008 چين چگونه بايد عمل كنيم؟
ما تا قبل ازالمپيك آينده چند رويداد مهم آسيايي را درپيش داريم كه هركدام ازآنها مي توانند پله هايي براي موفقيت در المپيك چين باشند. اولين دوره بازيهاي كشور اسلامي درعربستان ( فروردين 84) ، سومين دوره بازيهاي غرب آسيا در قطر( آذر 84) و پانزدهمين دوره بازيهاي آسيايي 2006 قطر هركدام المپيكهاي كوچكي هستند كه مي توانند قهرمانان ما را براي حضورپرباردرالمپيك چين آماده كنند، ما بايد ازهمين روزبراي المپيك چين برنامه داشته باشيم.
* آيا به فكر چنين برنامه ريزي بوديد؟
قراراست يكشنبه آينده جلسه اي به منظورهمين برنامه ريزيها تشكيل شود وطي آن فدراسيونها برنامه هاي مورد نظرخود را به كميته المپيك ارائه كنند تا با جمع بندي اين برنامه ها آن را به رياست سازمان ارائه كنيم ودرصورت تاييد ايشان كارهاي اجرايي را آغازنماييم.
* آقاي مهرعليزاده اعلام كردند كاروان100 نفره را به المپيك 2008 چين اعزام خواهند كرد. آيا اساسا ورزش ما ازچنين پتانسيلي برخورداراست وبا وضعيتي كه ورزش كشوردارد مي توان به چنين خواسته اي دست يافت؟
به اعتقاد من انتظارايشان با توجه به سطح توانمنديهاي ورزش كشوركاملا معقول وطبيعي است. البته به شرطي كه ازهمين امروزكه يك ماه از المپيك آتن گذشته براي المپيك آينده برنامه ريزي داشته باشيم. واقعيت اين است كه برخي از فدراسيونهاي ما ازتوان بالايي برخوردارند. منتها اصل برنامه ريزي اهميت ويژه اي دارد كه توجه لازم به آن نمي شود. فدراسيونهاي ما بايد قبل ازهرچيز با ارزيابي دقيق المپيك آتن نقاط ضعف خود را شناسايي كنند وبراي آينده برنامه ريزي داشته باشند. ورزش ما براي موفقيت درچين نيازبه برنامه ريزي منسجم، مديريت صحيح، منطقي، اصولي وفني دارد ودرصورتي كه حمايتهاي لازم نيز دراين زمينه وجود داشته باشد به راحتي امكان حضور15 رشته ورزشي درالمپيك چين را خواهيم داشت.
* آيا درالمپيك چين هم بايد منتظرحضوررشته هاي انفرادي باشيم؟
اين بستگي به برنامه هايي دارد كه براي رشته هاي تيمي خواهيم داشت. درهمين المپيك آتن هم اگركمي دقت كرده بوديم مي توانستيم دررشته هاي جمعي نماينده داشته باشيم. درفوتبال انصافا شايستگي هاي زيادي داشتيم، ولي اين فرصت را بخاطربي تدبيري ازدست داديم. درواليبال اعتقاد دارم اگردربازي اول با كانادا روبرونمي شديم شانس زيادي براي صعود داشتيم. با اين همه اين دورشته دركنار بسكتبال كه با قهرماني درآسيا سرفصل تازه اي پيش روي اين رشته قراردادند وهمينطورهندبال ازشرايط مساعدي براي راهيابي به المپيك برخورداريم وپيش بيني مي كنم حداقل دردورشته تيمي بتوانيم درالمپيك آينده حاضرباشيم.
* آقاي مهرعليزاده اعلام كردند از فدراسيونهاي مدال آور خواستيم تا پيش بيني كنند دربازيهاي آسيايي قطر چه تعداد مدال خواهند گرفت تا براساس آن بر روي اين فدراسيونها سرمايه گذاري كنند. آيا اساسا چنين نگاهي به رشته هاي ورزشي منطقي و كارشناسي است ؟
من ازاظهارنظرايشان بي اطلاعم. ولي اعتقاد دارم درمقابل انتظاري كه وجود دارد بايد ببينيم چه امكاناتي دراختيارفدراسيونها قرارگرفته است. براي برنامه ريزي قبل ازهرچيز بايد امكانات رشد وپيشرفت براي فدراسيونها مهيا شود كه اين امربيش ازهمه نيازبه حمايتهاي مالي وبودجه هاي ويژه دارد. متاسفانه ورزش ما دراين بخش با محدويتهاي زيادي روبروست وانصافا نمي توان انتظاري فراترازاين ازبرخي رشته ها داشت. درچند سال اخير تلاشهاي خوبي براي احياي ورزشهاي پايه اي چون دووميداني، شنا، ژيمناستيك شده، ولي دراين زمينه زمينه با كمبودهاي مالي شديدي روبروهستيم وبرنامه ها عمدتا درحد همان برنامه باقي مي ماند وبه مرحله اجرا نمي رسد. برداشت بنده ازاظهارات جناب مهرعليزاده اين است كه ايشان برنامه وسيعي براي حضور در رويداهاي آسيايي والمپيك آينده دارند وقصد دارند با تمركزبرروي رشته هاي مدال آوربودجه هاي ويژه اي را براي اينگونه فدراسيونها تخصيص دهند تا براساس آن برنامه هاي خاصي را تدارك وبه مرحله اجرا درآورند.
* درپايان مسئوليت چهارساله خود در كميته ملي المپيك چه ارزيابي ازفعاليت چهارسال گذشته اين كميته داريد؟
به اعتقاد من كميته ملي المپيك درچهار سال گذشته كارنامه موفقيت آميزي ازخود برجاي گذاشته است. درزمينه آموزش و برگزاري دوره هاي مختلف، اعزام مدرسين به خارج ازكشور، تهيه بولتن هاي آموزشي، تداركات واعزام تيمهاي ورزشي به بازيهاي آسيايي بوسان، غرب آسيا والمپيك وهماهنگي كامل درجهت اجراي برنامه هاي فدراسيونها دوره موفقيت آميزي را براي كميته المپيك رقم زد كه حاصل آن افتخارات قهرمانان ما درصحنه هاي مختلف آسيايي والمپيك بوده است.
* انتخابات دوم آبان را چطور مي بينيد ؟
خوشبختانه جومساعدي براي انتخابات وجود دارد وچهره هاي سرشناسي خود را براي پذيرش مسووليتهاي مختلف دركميته المپيك نامزد كردند كه جملگي ازتجربه سالها مديريت ورزشي برخوردارند. اميدوارم روزانتخابات بهترين وشايسته ترين نفرات با راي مجمع فدراسيونها برگزيده شوند.
* شنيديم شما براي رياست كميته المپيك كانديد هستيد ؟
خير، بنده تنها براي پست دبيركلي كانيدا هستم.
* پيش بيني شما درباره اين انتخابات چگونه است ؟
به اعتقاد من تمام كساني كه براي اين مسووليت كانديدا شدند، قصد خدمت وكمك به رشد ورزش كشور را دارند و اساسا تفاوتي نمي كند چه كسي عهده دار اين مسووليت سنگين شود. آنچه كه اهميت دارد جايگاه بين المللي اين كميته است كه مي طلبد كساني كه صاحب شناخت كافي ازارتباطات بين المللي ورزشي هستند و در اين بخش ازتجربه وكارآمدي كافي برخوردارند، انتخاب شوند.