آغاز اصلاحات ساختاری اقتصاد ایران
به گزارش خبرنگار مهر، براساس برنامه‌ریزیهای انجام شده، قرار است در آبان ماه امسال سوت اصلاح قیمتها به صدا در‌آید تا اقتصاد ایران دوره جدیدی از فعالیت خود را آغاز کند؛ دوره‌ای که از آن به عنوان انجام اصلاحات ساختاری در اقتصاد کشور یاد می‌شود.
در قانون هدفمندکردن یارانه‌ها آمده است: 50 درصد از درآمد حاصل از اصلاح قیمت حاملهای انرژی به مردم ( به صورت یارانه نقدی و غیر نقدی)، 30 درصد به تولیدکنندگان و 20 درصد به دولت به منظور جبران آثار آن بر اعتبارات هزینه ای و تملک داراییهای سرمایه ای اختصاص می‌یابد.
در این میان دولت، بنگاه‌ها و واحدهای تولیدی و همچنین مردم هرکدام به نوبه خود در حال آماده سازی برای مواجهه با هدفمندی یارانه‌ها با محوریت اصلاح قیمتها هستند.
دولت به اجرای هدفمندی یارانه‌ها به بهترین نحو ممکن می‌اندیشد، بنگاه‌ها و واحدهای تولیدی به میزان تاثیرپذیری از اصلاح قیمتها و تدوین سناریوی جایگزین برای ماندگاری در اقتصاد فکر می‌کنند و مردم هم نگران افزایش قیمتها هستند و حتی برخی از شهروندان به ذخیره سازی برخی کالاهای اساسی در منازلشان روی آورده اند.
تورم انتظاری
البته به دلیل اینکه مردم افزایش قیمتها پس از اجرای هدفمندی یارانه‌ها - اصلاح قیمتها - را پذیرفته‌‍اند، تورم انتظاری نیز در واقع در حال شکل گیری است و علاوه افزایش تورم ناشی از افزایش قیمتها، تورم انتظاری را نیز باید به آن افزود.
در این گزارش سعی شده است به وضعیت واحدهای صنعتی و معدنی خراسان رضوی - به دلیل سفر رسانه ای به این استان - پس از اصلاح قیمتها پرداخته شود.
در این راستا، تحلیلگران اقتصادی معتقدند واحدهای صنعتی و معدنی اگر برنامه واقع‌گرایانه‌ای برای مواجهه با هدفمندی یارانه‌ها تدوین نکرده باشند و یا غلفتی در این باره انجام شده باشد، قطعا آن واحدها در شرایط جدید اقتصاد ایران یا خود به خود به دلیل عدم رقایت پذیری تعطیل می‌شوند؛ و یا در وضعیت بحرانی قرار خواهند گرفت.
به طور کلی بنگاه‌های آسیب پذیر از محل اصلاح قیمتها شامل رشته فعالیتهایی هستند که با افزایش هزینه (مستقیم و حمل و نقل) یا کاهش تقاضا بیشترین زیان را می‌بینند. این بنگاه‌ها برای ادامه فعالیت در بازار رقابتی قادر نیستند افزایش هزینه‌های خود را در قیمت نهایی کالاها لحاظ کنند که از جمله دلایل آن، ثبات قیمت مواد اولیه در دیگر رشته های صنعتی و جلوگیری از افزایش تورم و زیان خانوارها است؛ بدین ترتیب این افزایش هزینه، آنها را آسیب پذیرتر می‌کند.
بررسی تاریخی تاسیس بنگاه‌های صنعتی در ایران نشان می دهد: قیمت پایین حاملهای انرژی از دلایل اصلی سرمایه‌گذاری در برخی از این بنگاه‌ها است که این ارزان بودن بسیاری از طرحهای صنعتی را توجیه پذیر نشان می‌دهد و صاحبان این صنایع بدون توجه به آینده برای دستیابی به سودهای کوتاه مدت، راه انداری خطوط تولید ارزان قیمت انرژی بر را به خرید تکنولوژی پیشرفته دارای مصرف بهینه انرژی ترجیح می دهند.
اما پس از هدفمندی یارانه ها و اصلاح قیمتها سرنوشت این گونه بنگاه‌ها که بیشترین زیانها را پیش رو خواهند داشت، با اما و اگر مواجه شده است.
صنایع آسیب پذیر
نساجی ، ظروف شیشه‌ای ، چینی ، کاغذ و چوب ، فولاد ، مس ، آلومنیوم ، فروآلیاژ ، سرب ، روی و ریخته گری ، سیمان، کاشی سرامیک، شیشه تخت ، چینی بهداشتی ، آجر ، گچ، آهک و سنگ، قند و شکر، روغن نباتی و لبنیات به عنوان صنایع آسیب پذیر در راستای هدفمندی یارانه ها شناسایی شده اند.
بنابراعلام وزارت صنایع و معادن، در پی پیشنهاد این وزارتخانه به ستاد تحول اقتصادی برای اختصاص 4500 میلیارد تومان یارانه به بخش صنعت، این ستاد این پیشنهاد را مصوب کرده و قرار است در طول یکسال اول اجرای برنامه به بخش صنعت اختصاص یابد.
تکلیف 5500 واحد صنعتی پس از هدفمندی یارانه‌ها
گزارش مهر از خراسان رضوی حاکی از آن است، در این استان که به عنوان یکی از قطبهای صنعتی کشور نام گرفته، بیش از 5500 واحد صنعتی و معدنی ( سیمان، فولاد، خودرو، آجر، محصولات غذایی، قند و شکر، چرم ، نساجی ، ظروف چینی ، دارو و ... ) در حال فعالیت هستند که برخی از آنها در ایران برای خود اسم و رسمی دارند و صاحب برندهای معرفی هستند.
بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که حدود 20 درصد واحدهای صنعتی و معدنی از اجرای هدفمندی یارانه ها تاثیر خواهند پذیرفت و دولت باید آنها را در لیست حمایتی خود برای پرداخت تسهیلات یارانه دار قرار دهد.
البته راضیه علیرضایی معاون امور صنایع سازمان صنایع و معادن خراسان رضوی از بررسی سناریوهای مختلف تاثیری پذیری واحدهای صنعتی و معدنی این استان از اجرای هدفمندی یارانه‌ها - براساس سناریوهای دولت - خبر داد و گفت: نتیجه این بررسی‌ها به کارگروه هدفمندی یارانه ها در وزارت صنایع و معادن اعلام شده است.
صنایع آجر در خطر تعطیلی
به گزارش مهر، پیش بینی می شود در فاز نخست اجرای هدفمندی یارانه ها صنایع آجر - با 400 واحد - در استان خراسان رضوی در خطر تعطیلی قرار گیرند.
در این میان، سید حسینی احمدی رئیس سازمان صنایع و معادن استان رضوی با بیان اینکه اجرای قانون هدفمندی یارانه ها یک خودسازی و توانمند سازی برای ورود به عرضه رقابت پذیری و از الزامات روبرو شدن با وقعیت تجارت جهانی است، گفت: انتظار داریم در راستای سیاستهای دولت با محوریت وزارت صنایع و معادن، بنگاه‌های تاثیرپذیر از هدفمندی یارانه ها مورد حمایت قرار گیرند.
وی افزود: از 5500 واحد صنعتی و معدنی خراسان رضوی بیش از 1000 واحد به دلیل تاثیرپذیری از اجرای هدفمندی یارانه ها مشمول سیاستهای حمایتی و تشویقی دولت قرار می‌گیرند.
نحوه حمایت از واحدهای صنعتی
حسینی اعلام کرد: براساس برنامه‌ریزیهای انجام شده، مقرر شده است بابت مابه التفاوت قبضهای انرژی، واحدهای صنعتی و معدنی توسط وزارت صنایع مورد حمایت قرار گیرند به گونه ای که تا یکسال رقمی از آنها دریافت نشود و پس از آن این رقم با کارمزد سه درصدی دریافت شود، ضمن اینکه پرداخت تسهیلات 9 و 11 درصدی با تنفس یکساله و بازه زمانی 5 سال به صنایع انرژی‌بر پرداخت خواهد شد.
گزارش مهر حاکی از آن است که در صورتی این اتفاق خواهد افتاد که واحدهای صنعتی و معدنی با بدهی‌های معوق مواجه نشود.
رئیس سازمان صنایع و معادن خراسان رضوی در پاسخ به این پرسش که آیا صنایع آجر خراسان رضوی با اجرای هدفمندی یارانه‌ها با تعطیلی مواجه می شود؟ اظهارداشت: واحدهای آجر، سنتی هستند و در شرایط فعلی باید در فرآیند نوسازی قرار گیرند.
قیمت خودرو کاهش می یابد
البته محمد مهدی سیادت مدیرعامل ایران خودرو خراسان در پاسخ به پرسشی درباره تاثیرپذیری صنعت خودرو از هدفمندی یارانه ها گفت: تاثیرگذاری هدفمندی یارانه ها بر خودروسازان کمتر از صنایعی چون سیمان، فولاد ، آجر و ... است. وی در عین حال افزود: با هدفمند شدن یارانه ها همه چیز در مسیر خود قرار می گیرد.
وی در پاسخ به این پرسش که هم اکنون قیمت خودرو در اروپا پائین و قیمت سوخت گران است اما در ایران قیمت سوخت ارزان و قیمت خودرو گران است، برهمین اساس پس از هدفمندی یارانه ها چه اتفاقی در صنعت خودروی ایران می افتد؟ با بیان اینکه قیمت خودرو تابع نرخ ارز است، اظهارداشت: نه تنها قیمت خودرو پس از هدفمندی یارانه ها گران نمی‌شود بلکه احتمال کاهش قیمت آن نیز وجود دارد.
تاثیرپذیری فولاد خراسان از هدفمندی یارانه‌ها
لطیف دشت بزرگی مدیرعامل فولاد خراسان از تاثیرپذیری این شرکت از هدفمندی یارانه ها سخن گفت و اظهارداشت: آثار هدفمندی یارانه ها بر روی تولید و هزینه تمام شده را بررسی کرده ایم. وی از اعلام نتایج بررسی‌ها درباره آثار هدفمندی یارانه ها بر روی تولید و هزینه تمام شده فولاد خراسان خودداری کرد.
به گزارش خبرنگار مهر، برخی گزارشهای غیررسمی حاکی از آن است که در حال حاضر واحدهای صنعتی و معدنی به طور میانگین با 30 تا 40 درصد ظرفیت خود درحال فعالیت هستند.
واحدهای صنعتی خراسان با سه چهارم ظرفیت کار می کنند
رئیس سازمان صنایع و معادن خراسان رضوی در پاسخ به این پرسش که واحدهای صنعتی و معدنی خراسان رضوی با چند درصد ظرفیت درحال فعالیت هستند، مدعی شد: هم اکنون واحدهای بزرگ و بالای 200 نفر این استان تقریبا با سه چهارم ظرفیت خود کار می کنند.
علی سلیمانی مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی هم با بیان اینکه 30 درصد صنعت این استان در شهرکهای صنعتی واقع شده اند، مطرح کرد: این واحدها با ظرفیت بالای 80 درصد کار می‌کنند. سلیمانی از مشکلات تامین برق و آب در شهرکهای صنعتی خراسان رضوی نیز سخن گفت.
دغدغه‌های صنعتگران
در همین حال، مسئولان ارشد وزارت صنایع و معادن اعلام کرده اند: 70 درصد از مشکلات صنعتگران مربوط به مسائل بانکی، 13 درصد مربوط به شهرکهای صنعتی و مابقی نیز مشکلات متفرقه است.
این در حالی است که برخی صنعتگران خراسان رضوی معتقدند عدم رعایت قانون حمایت حداکثری از تولید داخل، نرخ بالای تسهیلات بانکی، واقعی نبودن نرخ ارز، واردات بی رویه و برخی مسایل دیگر بیشترین لطمات را به آنان وارد کرده است.