به گزارش خبرنگار مهر در ارومیه، ابراهیم فتح الهی ظهر دوشنبه در جمع خبرنگاران، افزود: کنگره بین المللی شمس به منظور شناساندن این قطب عرفان اسلامی به جهانیان در شهرهای ارومیه و خوی در حال برگزاری بوده که باید برنامه های فرهنگی خاصی در تقویم سالانه استان در این راستا منظور شود.
وی بیان داشت: کنگره بین المللی شمس در راستای ماه فرهنگی آذربایجان غربی با هدف معرفی و شناساندن این قطب عرفان اسلامی و تاثیرات این عارف نامی در شعر و ادب و فرهنگ ایران و جهان در شهرهای ارومیه و خوی برگزار می شود.
معاون سیاسی اجتماعی استاندار آذربایجان غربی در ادامه اظهار داشت: در برگزاری کنگره بین المللی شمس تبریزی تمامی دستگاه های اجرایی استان به خصوص دانشگاه ها و مراکز پژوهشی و فرهنگی مشارکت گسترده داشتند.
فتح اللهی خاطر نشان کرد: به همت محققان و شمس پژوهان کشور در طول 20 سال گذشته، وجود بارگاه و مقبره شمس تبریزی در شهر خوی به اثبات رسید و اعلان عمومی آن توسط خانم "اسین چلپی" شخصیت فرهنگی معاصر ترکیه و بیست و دومین نواده حسام الدین چلبی مهر تائیدی بر صحت آن است.
این مقام مسئول یادآور شد: برای گسترش فعالیت های فرهنگی در این استان و به منظور ایجاد ارتباط فرهنگی میان استان های فارس و آذربایجان غربی، ماه فرهنگی با عنوان از حافظ تا شمس طراحی وتفاهمنامه آن بین استانداران دو استان نهایی و اجرایی شد.
فتح اللهی با اشاره به اینکه آذربایجان غربی در راستای این تفاهمنامه نقش مهمی را در آئین گرامیداشت روز حافظ در شیراز ایفا کرد، گفت: این اقدام می‌تواند در راستای ایجاد حرکت های فرهنگی فاخر و تاثیرگذار مؤثر باشد.
کنگره بین المللی شمس تبریزی با حضور اندیشمندان، محققان و شمس پژوهان، مولانا و حافظ شناسان ایران و سفیران 15 کشور خارجی و هنرمندان در برنامه های مختلف در شهرستان های خوی و ارومیه از امروز به مدت پنج روز آغاز بکار کرده است.
استاد شهرام ناظری امشب در راستای برنامه های این کنگره در سالن شمس مجتمع فرهنگی و هنری ارومیه اجرای موسیقی زنده سنتی خواهند داشت.
18آبان ماه بخش علمی کنگره در زیر مجموعه های ادبیات و عرفان در سالن ارشاد خوی ادامه می یابد، در این روز اجرای مراسم سنتی "مثنوی خوانی" در محل هتل ثمین خوی از ساعت 20 شب برپا خواهد شد.
برنامه اختتامیه به صورت رسمی در عصر روز چهارشنبه و از ساعت 20 در نوزدهمین روز از آبان در سالن ارشاد خوی برگزار خواهد شد.
در بیستمین روز از آبان نیز اجرای کنسرت "عالیم قاسم اف" از جمهوری آذربایجان در شهر خوی پیش بینی شده است تا برنامه های نخستین کنگره بین المللی شمس تبریزی پایان یابد.
محمد بن علی بن ملک‌داد، ملقب به شمس‌الدین یا شمس تبریزی از صوفیان مشهور سده هفتم هجری بوده و شهرت او بیشتر به خاطر آشنایی مولوی با اوست و دیوان غزل‌های مولوی با نام کلیات شمس شناخته می‌شود.
شمس تبریزی اولین بار در سال ۶۴۲ هجری قمری به قونیه رفت و با مولانا دیدار کرد، مریدان مولانا به دشمنی با شمس برخاستند و شمس ناگزیر از قونیه رفت و در سال ۶۴۳ به قونیه بازگشت و دوباره مورد آزار مریدان مولانا قرار گرفت تا سال ۶۴۵ که ظاهرا برای آخرین بار از قونیه رفت و ناپدید گشت.
در مورد سرنوشت وی اطلاع دقیقی در دست نیست، از شمس اثری در دست نیست، مریدان سخنان وی را که در مجالس مختلف بر زبان آورده، گردآوری کرده‌اند که این اثر به نام «مقالات شمس تبریزی» معروف است.
مزار شمس تبریزی که از چندین قرن پیش در شهر خوی شناخته می‌شده است، پس از یک دوران فراموشی، در دهه‌های اخیر توسط محققان بازشناسی شده و نسبت به بازسازی مزار شمس تبریزی در خوی اقدام شده است.