به گزارش خبرنگار مهر، موضوع انرژی در100 سال گذشته بیشتر مناقشات عمده دنیا را به خود اختصاص داده و کارشناسان بر این باورند که موضوع آب هم به مقوله انرژی اضافه شده است. انرژی در دنیا از سه روش نیروگاههای حرارتی ، اتمی و آبی تولید می شود.
محدودیت سوختهای فسیلی برای نیروگاههای حرارتی در 25 سال آینده و مناقشه هسته ای قدرتهای انحصارگر با کشورهای در حال توسعه ، روش سوم یعنی تولید انرژی از طریق ساخت سد و نیروگاههای آبی را از اهمیت حیاتی برای کشورها برخوردار کرده است.
هم اکنون در کشور 46 نیروگاه برق آبی با 109 واحد نیروگاهی در مدار است و ظرفیت فعلی نیروگاههای برق آبی کشور هفت هزار و 600 مگاوات است و بر اساس افق چشم انداز ظرفیت نیروگاه های برق آبی کشور تا سال هزار و 400 به 25 هزار مگا وات افزایش خواهد یافت.
چهارمحال و بختیاری با نزولات آسمانی مناسب سر منشاء اصلی چهار رودخانه بزرگ کشور شامل کارون، زاینده رود، دز و خرسان است و با قرارگیری در بخش مرتفع رشته کوه زاگرس بیش از 200 رودخانه بزرگ و کوچک را در خود جای داده است و تأمین کننده سالانه نزدیک به 11 درصد آبهای جاری و 10 میلیارد متر مکعب روان آب کل کشور است.
این استان با وجود طرح های عظیمی همچون کارون چهار، کارون پنج، بازفت، خرسان یک، خرسان دو، خرسان سه و لیر و نزدیک به 40 درصد مجموع ظرفیت های موجود و آتی نیروگاه های مخزنی کشور را در بر می گیرد.
با توجه به افق برنامه پنجم توسعه مبنی بر افزایش سالانه ظرفیت برق آبی کشور به حدود هزار مگا وات و افزایش متوسط سالانه ذخیره سازی آب کشور به حدود هزار و500 میلیون متر مکعب بر اهمیت و نقش محوری چهارمحال و بختیاری در این زمینه افزوده می شود.
هم اکنون نیروگاه های کارون چهار و کوهرنگ در چهارمحال و بختیاری فعال و 23 نیروگاه جدید کوچک با ظرفیت تولید 140 مگاوات برق در این استان در دست مطالعه و ساخت است.
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری در گفتگو با خبرنگار مهر در شهرکرد اظهار داشت: با بهره برداری کامل از طرح های نیروگاه های برق آبی در این استان میزان تولید انرژی برق آبی به دو هزار و 966 مگاوات می رسد.
شکرالله عباسی بیان داشت: با توجه به وضعیت آبی مخازن سدها ، نیروگاه های فعال استان هم اکنون توان تولید روزانه هزار و 400 مگاوات ساعت انرژی برق آبی را دارند.
اما آنچه سبب توجه به موضوع نیروگاه های برق آبی در چهارمحال و بختیاری شده بهره برداری از سومین واحد نیروگاه برق آبی کارون چهار است که به عنوان مرتفع ترین سد بتنی دو قوسی کشور در چرخه اقتصادی این استان تحول بزرگی ایجاد کرده است.
مجری طرح سد و نیروگاه کارون چهار در گفتگو با خبرنگار مهر بیان داشت: از زمان راه اندازی نخستین واحد نیروگاه سد کارون چهار تاکنون بیش از 300 هزار مگاوات برق در واحدهای این نیروگاه تولید و وارد شبکه برق کشور شده است.
حسین رنجبران عنوان کرد: این نیروگاه دارای چهار واحد 250 مگاواتی برق است که سالانه توان تولید 2 هزار و 107 گیگا وات ساعت برق را داراست.
مدیر طرح حفاری و تزریق سد و نیروگاه کارون چهار در گفتگو با خبرنگارمهر بیان داشت: هم اکنون در چهار محال و بختیاری ظرفیت ساخت 35 نیروگاه برق آبی کوچک و بزرگ وجود دارد.
داوود زارع با اشاره به تهیه بسته ظرفیت سنجی و مشخصات طرح های برق آبی در این استان تصریح کرد: چهار محال و بختیاری ظرفیت ساخت 23 نیروگاه برق آبی کوچک و 12 نیروگاه برق آبی بزرگ را داراست.
وی یادآور شد: 23 نیروگاه کوچک برق آبی توان تولید 140 مگاوات انرژی برق آبی را دارد که متوسط هزینه هر مگاوات 250 میلیارد ریال برآورد می شود.
زارع بیان داشت: نیروگاه های دوپلان، دوآب صمصامی، شلیل یک و دو و بهشت آباد در شهرستان اردل، نیروگاه های رفن، آتشگاه و مال خلیفه در لردگان از مهمترین طرح های کوچک برق آبی در چهارمحال و بختیاری است.
مدیر طرح حفاری و تزریق سد و نیروگاه کارون چهار نیروگاه های ترکی، مورز، کوله سرخ، تلخه دان و قلعه تبرک در شهرستان فارسان و نیروگاه های شیخ علیخان و شرمک در شهرستان کوهرنگ و آب سفید در شهرستان بروجن را از مهمترین نیروگاه های در دست ساخت در چهارمحال و بختیاری برشمرد.
زارع با بیان اینکه بسیاری از نیروگاه های در دست مطالعه در مناطقی احداث می شوند که با مشکل کمبود آب روبرو هستند، اذعان داشت: ساخت این نیروگاه ها در بلند مدت به نفع ساکنان این مناطق است چرا که کنترل سیلاب ها و ذخیره آب در پشت سدها مشکل کم آبی روستاییان را حل و از خروج آب از استان جلوگیری می کند.
مسئول اجرایی نیروگاه های چهارمحال و بختیاری نیز با اشاره به اینکه یکی از شاخص های ساخت نیروگاه مسئله سود و هزینه است، گفت: نیروگاه های کارون چهار و کوهرنگ در این استان 2.5 برابر هزینه خود سود دهی دارند اما به علت تبلیغات اندک اهمیت ساخت نیروگاه های برق آبی در چهارمحال و بختیاری نادیده گرفته شده است.
مسعود قائد امینی تصریح کرد: به علت کمبود اعتبار، پیگیری نکردن مسئولان استان، سخت گیریهای محیط زیست و وجود برخی مسائل اجتماعی و منطقه ای، ساخت نیروگاه های برق آبی در این استان صورت نگرفته است.
وی با اشاره به مزایای استفاده از نیروگاه های برق آبی خاطرنشان کرد: عمر مفید این نیروگاه ها بیش از 50 سال است که در مقایسه با عمر نیروگاه های بخاری بسیار زیاد است.
قائد امینی با اشاره به نقش مؤثر نیروگاه های برق آبی در کنترل نوسان شبکه برق بیان داشت: هزینه پایین نگهداری این نیروگاه ها، پایداری بازده این نیروگاه ها در مقایسه با نیروگاه های بخاری، سازگاری کامل با محیط زیست، هزینه ثابت تولید انرژی در نیروگاه های آبی و بهره مندی از مخزن آب پشت سد برای مصارف صنعتی، کشاورزی، گردشگری و آبزی پروری از دیگر مزایای نیروگاه های برق آبی است.
رئیس مرکز تحقیقات آب دانشگاه شهرکرد در گفتگو با خبرنگار مهر هم بی نیازی از سوخت، بالا بودن عمر تولید انرژی پاک، کنترل و مهار سیلاب های مخرب، انعطاف پذیری بالا در شبکه برق و تآمین آب خانگی، صنعتی و کشاورزی را از مزایای نیروگاه های برق آبی می داند.
حسین صمدی تصریح کرد: هزینه انرژی الکتریکی تولیدی در یک نیروگاه آبی تقریباً از تغییرات قیمت سوختهای فسیلی نظیر نفت، گاز طبیعی و زغال سنگ بی نیاز است.
وی نیاز به سد سازی، مدت زمان طولانی برای ساخت سد، قابلیت نصب در مکان های خاص و تولید انرژی پایین در سال های کم آبی را از مشکلات این نیروگاه ها دانست.
صمدی بیان داشت: برای نصب نیروگاه های برق آبی نیاز به احداث سد است در نتیجه هزینه ثابت این نیروگاه ها بسیار زیاد خواهد بود زیرا برای ساختن سد ابتدا باید مسیر آب منحرف و سپس سد مناسب ایجاد شود که هزینه عمرانی این سدها بسیار زیاد است و با توجه به اینکه تولید این نیروگاه ها بستگی به میزان آب پشت سد دارد، در سال های کم آبی، تولید این نیروگاه ها با مشکل همراه خواهد بود.
استاندار چهارمحال و بختیاری در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه یکی از محورهای اصلی بهره برداری بهینه از مخازن سدها را تولید انرژی برق آبی می داند عنوان کرد: سرمایه گذاری در زمینه احداث نیروگاه های مولد برق در این استان سودمند و اقتصادی است.
علی اصغر عنابستانی با اشاره به ظرفیت چهارمحال و بختیاری برای ساخت نیروگاه های برق آبی کوچک، تصریح کرد : نیروگاه ها سبب جذب گردشگر، توسعه باغات و پرورش ماهی‌های سردآبی می شوند.
وی خاطر نشان کرد: توسعه همه جانبه و پایدار چهارمحال و بختیاری در گرو توسعه هرچه بیشتر نیروگاه های آبی است و توسعه پایدار این استان توجه به بحث انرژی و آب را در کنار یکدیگر می طلبد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری هم با بیان اینکه سرمایه گذاری در زمینه احداث نیروگاه های مولد برق مقیاس کوچک با توجه به ظرفیت موجود این استان سودمند و اقتصادی است، از سرمایه گذاران خواست تا برای احداث این نیروگاه ها با توجه به تسهیلات فراهم شده اقدام کنند.
شکرالله عباسی بیان داشت: ایجاد سه مدل تلمبه ای، جریانی و مخزنی نیروگاه های برقابی کوچک در چهارمحال و بختیاری عملی است.
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری بیان داشت: مطالعات احداث نیروگاه های برقابی 52 مگاواتی تا یک هزار و 450 مگاواتی انجام شده و امکان راه اندازی نیروگاه هایی با قدرت بیشتر در این استان وجود دارد.
عباسی بیان داشت: این استان در زمینه جذب سرمایه گذار برای احداث نیروگاه های برقابی فرصتهای زیادی را از دست داده، اما با توجه به استعدادهای موجود زمینه سرمایه گذاری مطلوبی فراهم است.
وی با اشاره به حق خوزستان در استفاده از درآمدهای نفتی برای توسعه آن استان، تصریح کرد: بحث ترانزیت آبی چهارمحال و بختیاری نیز در وزارت نیرو، با توجه به عبور سه رودخانه آب شیرین از این استان مطرح است تا چهارمحال و بختیاری بتواند از درآمد آب برای توسعه پایدار استفاده کند.
وی با اشاره به مدیریت سدها توسط شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری افزود: طبق توافقهای صورت گرفته، شرکت آب منطقه ای اصفهان تا خردادماه امسال فرصت فروش یا واگذاری نیروگاه کوهرنگ را دارد در غیر این صورت مدیریت آن به شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری واگذار خواهد شد.
عباسی تصریح کرد: نیروگاه سد کارون 4 نیز که در حال حاضر تحت نظارت شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران است، پس از اتمام کار، اگر پیمانکار فعلی نتواند این نیروگاه را به فروش برساند، مدیریت آن به شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری واگذار می شود.