کارشناس ثبت آثار ایران در فهرست میراث جهانی با بیان اینکه برخی از آثار فرهنگی مانند تخت سلیمان، میدان نقش جهان و چغازنبیل با پرونده هایی کم حجم در فهرست میراث جهانی ثبت شدند گفت: جنگ تحمیلی روند بررسی میراث فرهنگی ایران را برای چند سال متوقف کرده بود.

به گزارش خبرنگار مهر، شهریار عدل روز چهارشنبه در جلسه کمیسیون ملی یونسکو در تهران به ارائه گزارشی از روند ثبت میراث فرهنگی ایران در فهرست آثار یونسکو پرداخت و گفت: برخی از میراث فرهنگی ایران مانند تخت سلیمان، میدان نقش جهان و چغازنبیل با پرونده هایی کم حجم در فهرست میراث جهانی ثبت شدند. به عنوان مثال پرونده نقش جهان اصفهان حدود 8 صفحه با 10 قطعه عکس بود اما پرونده هایی مانند دیرهای آذربایجان فقط حدود 70 نقشه داشتند.

وی افزود: در اولین بهار بعد از انقلاب اسلامی، پرونده های میراث فرهنگی را برای ثبت در فهرست جهانی به کشور مصر بردم اما متاسفانه بعد از آن در ایران جنگ تحمیلی رخ داد و روند ثبت جهانی میراث فرهنگی ایران را تحت الشعاع قرار داد. به نحوی که اولویتها در ایران دفاع از میهن بود بنابراین نمی توانستیم این انتظار را از مسئولان کشور داشته باشیم که به جای دفاع از ایران به دنبال ثبت مسجد جامع ساوه یا آثار فرهنگی دیگر باشند.

رئیس کمیته بین المللی تدوین تاریخ تمدنهای آسیای میانه در یونسکو تصریح کرد: بعد از گذشت چند سال جلیل گلشن در سازمان میراث فرهنگی روند ثبت جهانی آثار را پیگیری کرد تا اینکه در این سازمان هسته کوچکی تشکیل شد. بنابراین با حسن نظر وی و سابقه کاری او، پرونده ها یکی پس از دیگری به ثبت رسید.

وی درباره نکاتی که باید در ثبت جهانی آثار به آن دقت کرد، گفت: یک اثر طبیعی یا فرهنگی باید منحصر به فرد و وجود آن نشان دهنده قدم برگی درسیر تحول فرهنگ بشری باشد.

عدل همچنین درباره نگهداری از آثار جهانی در هنگام جنگ بین کشورها بیان کرد: در سطح جهانی کنوانسیون لاهه وجود دارد که برای حفظ آثار در زمان جنگ لازم الاجراست. این کنوانسیون به این دلیل مطرح شد که در زمان جنگ بسیاری آثار فرهنگی نابود می شوند.

وی در پاسخ به سئوالی مبنی بر چرایی عدم ثبت برخی از آثار در میراث جهانی گفت: دولت ایران از نظر قانون ثبت آثار را به سازمان میراث فرهنگی واگذار کرده است و در واقع این سازمان پستچی این موضوع است نه اجرا کننده آن.

در این جلسه مطرح شد که اقدامهای اصلی کمیته میراث جهانی در همکاری با کشورهای عضو شناسایی آثار فرهنگی و طبیعی دارای ارزش برجسته جهانی، براساس فهرست موقت یا پیشنهادب کشورهای عضو که باید مورد حفاظت قرار بگیرند و ثبت آنها در فهرست میراث جهانی، تصمیم درباره حذف یک اثر از فهرست، تعیین مراحل بررسی کمک های بین المللی و مشاوره لازم قبل از تصمیم گیری و اصلاح و تصویب راهنمای اجرایی و... است.

کمیسته میراث جهانی یونسکو متشکل از 21 عضو است و سالانه حداقل یک جلسه در ماه ژوئن برگزار می کند. تصمیمات اتخاذ شده از سوی کمیته میراث جهانی براساس ملاحضات علمی و واقعی است و هر گونه ارزیابی این کمیته باید کامل و مسئولانه باشد.

در این جلسه، محیط طباطبایی، عضو هیئت مدیره ایکوم ایران و فرهاد فخارزاده تهرانی و اساتید دانشگاهی حضور داشتند.