حجت الاسلام سادات منصوری رئیس مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی در پاسخ به این پرسش که آیا می توان نماز را به زبان فارسی اقامه کرد گفت: از نظر شرعی نمی توان نماز را به فارسی اقامه کرد.
وی افزود: این پرسش مختص به زمان حال نیست و از گذشته های دور تا امروز مطرح بوده است.
رئیس مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی یادآور شد: گاهی انسان می خواهد با خداوند مناجات کند، دعا کند یا با خداوند صحبت کند، این امر می تواند به زبان فارسی صورت گیرد، البته در بحث دعا نیز هرچه آداب آن بیشتر رعایت شود بهتر است. حتی باید برای دعا آموزش ببینیم، بسیاری از ادعیه ای که از معصومین نقل شده، جنبه آموزشی هم دارد.
وی گفت: عبادت رسمی خداوند باید به همان صورتی باشد که از ما خواسته شده است. خداوند از ما خواسته زمان کوتاهی در روز را به اقامه نمازهای یومیه و جمعا 17 رکعت نماز اختصاص دهیم که این دستور دینی نمی تواند تغییر کند و باید براساس آنچه گفته شده عمل شود.
سادات منصوری گفت: حتی اگر ترجمه تمام عبارتهای نماز به عنوان نماز خوانده شود باز هم آنچه گفته شده را نخوانده است. ممکن است در این صورت فردی بگوید چرا باید در هر رکعت دو سجده داشته باشم می خواهم دائم درحال سجده باشم یا تعداد سجده های هر رکعت را به 5 سجده برسانم، یا می خواهم 10 رکوع داشته باشم و تمام نماز را در سجده بخواند، در این صورت دیگر نمی توان اسم آن را نماز گذاشت.
رئیس مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی تصریح کرد: در تمام ادیان و مذاهب ، عبادتهای رسمی به زبان رسمی همان دین صورت می گیرد. یهودیان به زبان عبری، بودائیان به زبان سانسکریت و تمام ادیان به زبان اصلی خود مناجات می کنند.
وی اضافه کرد: گاهی برخی ادعا می کنند با نماز با خداوند صحبت می کنیم و به همین دلیل می خواهیم فارسی صحبت کنیم، اما اقامه نماز با هدف عبادت صورت می گیرد و این عبادت باید به همان نحو گفته شده انجام شود.
حجت الاسلام سادات منصوری با تأکید بر دشواری ترجمه مفهوم اصلی نماز گفت: مسئله مهم این است که ترجمه نماز دشوار و حتی غیرممکن است. برای مثال ترجمه های مختلف قرآن همه ترجمه های یک متن است اما همه با هم تفاوت دارند. برای مثال ترجمه " بسم الله الرحمن الرحیم" را بسیاری به عبارت " به نام خداوند بخشنده مهربان" ترجمه می کنند. اما مفهوم الله در زبان عربی با مفهوم خدا در زبان فارسی تفاوت دارد. الله در زبان عربی یعنی ذاتی که همه صفات را یکجا دارد. از سوی دیگر بخشنده و مهربان ترجمه درستی نیست برخی آن را به بخشنده و بخشایشگر تعبیر کرده اند. همچنین این عبارت فاقد فعل است در حالی که در زبان عربی جار و مجرور "بسم" (ب + سم) نیازمند یک فعل متعلّق حذف شده است که در این عبارت فعل " استعینوا" که یعنی یاری می جویم به نام خداوند بخشنده مهربان. اما برخی فعل را به آیه بعدی نسبت می دهند.
وی استدلال کرد: به طور کلی می توان گفت که همین ترجمه فارسی می تواند 100 نوع مختلف باشد که هیچکدام نیز با مفهوم منطبق نیست. تعداد جملات نماز چندان زیاد نیست. بهترین کار این است که این جملات حذف شوند و هنگام نماز خواندن به ترجمه فارسی آن توجه کنیم.