راهنمای سفرهای گروهی در 50 مسیر جذاب ایرانگردی طرح جدیدی است که به تازگی توسط بخش خصوصی رونمایی شده است. اما کارشناسان و فعالان گردشگری معتقدند این راهنما بیشتر تورهای گردشگری برخی آژانس‌های خصوصی را تبلیغ می‌کند.

به گزارش خبرنگار مهر، آیین رونمایی از راهنمای تورهای ایرانگردی به 50 مسیر گردشگری روز پنجشنبه در  قالب یک همایش مفصل با حضور جمعی از راهنمایان  گردشگری و مدیران دفاتر خدمات مسافرتی و اساتید گردشگری در هتل کوثر تهران برگزار شد. در این برنامه در میان شرکت کنندگان تعدادی ماهنامه گردشگری سفر توزیع می کردند که روی آن نوشته شده بود" راهنمای سفرهای گروهی در 50 مسیر جذاب ایرانگردی.

این ویژه نامه که در شماره جدید خود این راهنمای گردشگری را منتشر کرده بود به قیمت سه هزار تومان در دکه های روزنامه فروشی کشور توزیع می شود. اما همه بهانه برگزاری این همایش، همین مجله بود.

اما آنچه که در این مجموعه به عنوان راهنمای سفر ارائه می شود، توضیحاتی مختصر درباره یک سفر با تور گردشگری است که اغلب درباره برنامه تورهای گردشگری شرکت هلدینگ گردشگری مارکوپولو است زیرا این شرکت و آژانس گردشگری یکی  از تهیه کنندگان این راهنما بوده‌اند.

همچنین بسیاری از مقاصد گردشگری این راهنما همان سفرهای معمولی است که هر دفتر خدمات مسافرتی نیز آن را در برنامه های خود دارد. به عنوان مثال همه آژانسها تور گردشگری به شیراز دارند و گردشگران را به دیدن جاذبه های دیدنی آن شهر مانند پاسارگاد و تخت جمشید می برند و یا تور نمک آبرود، ماسوله، کاشان، خوزستان همگی تنها به یک مقصد ختم می شوند.

بنابراین نمی توان گفت که در این راهنما برنامه جدید یا خاصی از تورهای گردشگری در کنار تورهای معمولی آژانس ها نیز توضیح داده و پیشنهاد شده است. 

برند تور گردشگری نداریم

در همین رابطه ناصر کرمی، کارشناس گردشگری معتقد است یکی از مشکلات گردشگری ایران نداشتن برند تور گردشگری است اما اگر یک تور مشخص گردشگری تکرار شود و هر بار یک نوع خدمات با کیفیت به گردشگر ارائه شود می توان محصول را به برند تبدیل کرد. به عنوان نمونه مک دونالد در همه جای جهان یک نوع کیفیت و یک مزه دارد و مشتری می داند اگر آن را در هر کجا تهیه کند کیفیتش فرق نمی کند اما در ایران زمانی که با تور به یک مقصد می روید هر بار خدماتش را تغییر می دهد و ممکن است یک بار هتل مورد نظر را بپسندید و یا بار دیگر آن را نپسندید.

کرمی با بیان اینکه کیفیت مشخصی که در ذهن دارید را می توانید تکرار کنید، گفت: راهنمای مسیرهای گردشگری گروهی یک کار جدیدی است برای اینکه تورگردانی در ایران را به یک برند تبدیل کند.

در این راهنما از هر دو صفحه مطلبی که درباره اتفاقات و برنامه های یک تور گردشگری مطلب نوشته شده، دو تا سه صفحه نیز به تبلیغ رستوران، هتل و یا آژانس هواپیمایی در آن شهر پرداخته شده است. همچنین در مطالب و جدولهایی که در متن آمده درباره اقامتگاههای پیشنهادی نیز توضیح داده شده است.

ناصر کرمی در این باره نیز گفت: امکانات اقامتی و هتل بخش مهمی از جاذبه هر شهری است و نباید به آن به عنوان خدمات جانبی نگاه کرد. اما در این راهنما به هتل و اقامتگاهها توجه ویژه ای شده است که این نقطه قوت راهنماست.

در این راهنما هر برنامه تور در دو صفحه توضیح داده شده و هر آنچه که از آغاز تا پایان برنامه های سفر تورهای این شرکت لحاظ می شود توصیف شده است. 

توصیفات شاعرانه در راهنمای کاربردی تورهای گردشگری!

اما در همین چند صفحه در بسیاری از پاراگرافهای آن توصیف های شاعرانه و شگفتی نویسنده آورده شده است.

به عنوان مثال در مطلبیدر مورد شهر یزد آمده در این شهر هتلهای بسیار زیبایی وجود دارد که برخی از آنها به طرز زیبایی به هتل تبدیل شده اند.

و یا در بخش دیگری آمده که به دخمه زرتشتیان می رسیم اما توضیح نداده که چطور و از چه مسیرهایی می توان به دخمه رسید و یا اساسا چرا باید در برنامه تور دیدن دخمه ها نیز گنجانده شود! و یا اینکه تمام تورها در مجتمع مهتاب برای صبحانه توقف می کنند و این نشان می دهد که بسیاری از موارد مانند آوردن نام هتل و یا مجتمع های بین راهی به تبلیغ آن مرکز بیشتر شبیه است تا تاکید بر کیفیت و کمیت آن. همچنین نکته بسیار مهم جامانده در این راهنما قیمت تورهای گردشگری است.

با این حال تهیه کنندگان این راهنما در آیین رونمایی از آن ادعا کردند که مخاطب با خواندن این راهنما هیچ سوالی در ذهنش باقی نمی ماند!

اما اگر نیم نگاهی به مطالب گردشگری روزنامه های صبح و یا نشریات و خبرگزاری های دیگری که به توصیف یک مکان دیدنی یا تور گردشگری می پردازند بیاندازیم، اطلاعات بیشتری از آن منطقه گردشگری به مخاطب می دهد. بنابراین شاید اگر تمام صفحات این روزنامه ها و یا مطالب منتشر شده در این باره را جمع آوری می کردند می بایست همایشی با شکوه تر از این همایش رونمایی از 50 مسیر گردشگری برگزار می شد!

چهچه بلبل در همه شهرها زیباست!

ناصر کرمی در این باره بیان کرد: همه جای  ایران غروب زیبایی دارد و چهچهه بلبل در همه شهرها زیباست  و این توصیفات شاعرانه مطلب جدیدی نیست. درحالی که انتظار می رود در چنین بسته گردشگری ویژگی های منحصر به فرد و خاص آن منطقه گردشگری بیش  از هر چیز دیگری به مخاطب توضیح داده شود. به عنوان مثال گاهی حتی یک تیتر جذاب مانند اینجا عمیق ترین دره دنیاست می تواند گردشگر را برای رفتن به آن منطقه ترغیب کند.

وی افزود: چنین بسته های گردشگری معمولا گردشگری را به سفر ترغیب یا راهنمای می کند اما این هدف این پکیج ترغیب نمی کند چون اطلاعات آن جدید نیست بلکه تنها برای کسی مفید است که در خانه نشسته و می خواهد اطلاعات کمی بدست بیاورد و تصمیم بگیرد که به کجا سفر کند! چون حتی اگر این راهنما را یک کار ‍ژورنالیستی نیز در نظر بگیریم،‌ مخاطب بیشتر آن آ‍ژانس داران هستند نه مردم عادی.

مردم را به شرکت در تورهای گردشگری تشویق کردیم نه سفرهای انفرادی

در همین حال امین یوسفی، کارشناس گردشگری نیز این راهنمای سفرهای گروهی را به گشت نامه تشبیه کرد و به خبرنگار مهر گفت: در سفرنامه اطلاعات زیادی درباره اینکه به یک مقصد گردشگری چطور برویم داده می شود اما گشت نامه تنها به بیان جزئیاتی از سفر می پردازد.

وی ادامه داد: در متن این نوشته ها اشتباهات ویرایشی به وفور دیده می شود ضمن اینکه شاید به عقیده همه گردشگران یک هتل یا یک منطقه آن طور که در این راهنما توصیف شده زیبا هم به نظر نرسد.

اما امیر جعفری، راهنمای گردشگری و یکی از تدوین کنندگان این راهنمای سفرهای گروهی با بیان اینکه دو ماه تمام برای تدوین این راهنما وقت صرف کرده ایم گفت: هدف اصلی این است که مردم را به سفر کردن با تورهای گردشگری تشویق کنیم چون معتقدیم اگر مردم با تور به سفر نروند ما نیز نیستیم. بهتر است برای گردشگرانی که با خودروی خود سفر می کنند راهنمای گردشگری ننوشت چون همین عده از مردم در کنار هتل 5 ستاره چادر می زنند و به این ترتیب هیچ وقت گردشگری ایران پیشرفت نمی کند.

...........................

 فاطیما کریمی