پس از گذشت ۱۰سال از آخرین دوسالانه‌ای که برگزار شد، امسال شالویی مدیر مرکز امور تجسمی ارشاد خبر از برگزاری ششمین دوسالانه تصویرگری که به حق یکی از هنرهایی است که بیشترین جایزه و عنوان را برای کشورمان به ارمغان می آورد، داد.
این بدان معنی است که سرانجام پس از مدت‌ها تلاش و رایزنی انجمن تصویرگران با مدیر کل دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد برای برگزاری ششمین دوسالانه تصویرگری به توافق رسیده اند ولی...
هفته گذشته محمود شالویی در حاشیه نشست خبری جشنواره تجسمی فجر با خنده ملیح و همیشگی خود در مورد دوسالانه تصویرگری و جلسه ای که با هئات مدیره این انجمن داشته است، گفت که جلسه صرفا برای گفتن و خندیدن بوده و با هم احوالپرسی کردیم.
ولی این یک روی ماجراست و اعضای انجمن حرف های دیگری برای زدن دارند.
و اما اصل ماجرا چیست؟
پس از ده سال توقف در برگزاری دوسالانه تصویرگری کتاب کودک؛ هنوز برگزاری ششمین این دوسالانه باوجود اینکه طرح انتقال آن از معاونت امور فرهنگی به معاونت امور هنری وزارت ارشاد مطرح شد و به تصویب نیز رسید، باز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و در این میان نه انجمن تصویرگران کتاب کودک به‌عنوان یک طرف ماجرا و نه مدیریت هنرهای تجسمی وزارت ارشاد ازسوی دیگر هیچکدام به روشنی پاسخ درستی درمورد این دوسالانه که حالا دیگر می‌توان آن را دوسالانه ناکام یا حتی ده سالانه ناکام! نامید، نمی‌دهند و هر دو طرف ماجرا سعی دارند طرف مقابل را مسئول این بی‌نظمی جلوه دهند.
در ادامه روند توافقات دو طرف دعوا، در آخرین مذاکره، غلامعلی طاهری مشاور مدیر کل مرکز هنرهای تجسمی با بیان اینکه بودجه مورد نیاز دوسالانه تصویرگری برای سال آینده تامین شده است، از انجمن تصویرگران درخواست کرد تا مقدمات لازم برای سیاست‌گذاری و ابلاغ فراخوان دوسالانه را فراهم کند که علی هاشمی شهرکی؛ مدیرعامل جدید انجمن تصویرگران ایران در گفتگو با خبرنگار مهر در این مورد گفت: حتی در این جلسات ما بر روی اینکه شهر برگزار کننده وسالانه تهران باشد نیز به توافق رسیدیم ولی برایم جای تعجب است که چرا اکنون ایشان به زیر حرف خود زده اند.
وی درمورد دیدگاه خود و انجمن متبوعش درباره اینکه طاهری مسئول پیگیری پرونده دوسالانه شود، توضیح داد: ما منتظریم این دوسالانه برگزار شود. بسیار خوشحال شدیم که قرار است جلساتی با ما برای صحبت برگزار شود ولی باز هم حرف های جدید از گوشه کنار می شنویم.
هاشمی تاکید کرد که خود و انجمن بسیار راغب است که این دوسالانه برگزار شود و بر برگزاری آن نیز تاکید می‌کند.
وی ادامه داد: بهتر است آقای شالویی مستقیم با ما صحبت کند اگر برایش مهم است که این دوسالانه برگزار شود، به اقدام مستقیم روی بیاورد. ما حاضریم با ایشان جلسه‌ای داشته باشیم و نقطه نظرات دو طرف را بشنویم.
هدف انجمن برگزاری دوسالانه است
وی اضافه کرد: هدف انجمن، برگزاری در حد کمال برنامه‌های تصویرگری در کشور است که مهم‌ترین آنها می‌تواند دوسالانه تصویرگری که اکنون تبدیل به ده سالانه شده است، باشد.
وی، یکی از مهم‌ترین مشکلات و معضلات این دوسالانه را محل برگزاری آن دانست و گفت: اصولا همه انجمن‌ها با اینکه دوسالانه‌ای در خارج از تهران برگزار شود، مخالف هستند. اصولا چرا دوسالانه‌ها باید از تهران برود؟ شهرستان‌ها به خودی خود می‌توانند برنامه‌های قوی هنری برگزار کنند و لزومی ندارد که از جانب تهران حمایت شوند.
مدیرعامل انجمن تصویرگران کتاب ایران، دور شدن انجمن‌ها از موزه هنرهای معاصر را یک آفت بسیار جدی قلمداد کرد و گفت: با روش‌هایی که آقای شالویی درپیش گرفته؛ بی‌شک بر اندازه این فاصله افزوده خواهد شد.
وی، خواستار توجه بیشتر معاونت هنری به دوسالانه نگارگری شد و گفت: این معاونت در بحث برگزاری برنامه‌های هنری هم حرفه‌ای‌تر است و هم سابقه برگزاری آن را دارد پس نباید در فکر انتقال آن به معاونت فرهنگی باشد.
هاشمی شهرکی مدیرعامل انجمن تصویرگران با ابراز تعجب از اینکه شالویی در نشست خبری خود از توافقات بین خود و انجمن اظهار بی اطلاعی کرده است، گفت: این موضوع در چند سال اخیر یکی از پرجنجال ترین بحث ها بوده است. سال آینده اگر مشکلی پیش نیاید و بتوانیم دو سالانه انجمن را برگزار کنیم دقیقا 10 سال بعد از برگزاری آخرین دو سالانه تصویرگران خواهد بود یعنی دو سالانه پنجم که سال 81 برگزار شده است. در این رابطه اصلی ترین نکته این بوده است که تمام هیئت مدیره های انجمن در این10سال دغدغه برگزاری دو سالانه را داشته اند و خود را موظف می دانستند این کار را به عنوان یک مسئولیت در انجمن تصویرگران، برای تصویرگران کشور انجام دهد. اما متاسفانه تعریف درستی از هنر تصویرگری برای مسئولان فرهنگی و هنری کشورمان وجود نداشته است به طوری که حدود سال 82 و اندکی بعد از برگزاری دو سالانه پنجم بود که مسئولان وقت به این نتیجه رسیدند که چرا باید برای تصویرگری بودجه صرف کنیم درحالی که تصویرگری اصلا هنر نیست.
وی افزود: شما تصور کنید تازه از این جا بود که انجمن تصویرگران مجبور شد دوباره به مسئولان فرهنگی کشور بقبولاند که تصویرگری شاخه ای از هنرهای تجسمی است.
وی با اشاره به دلایل کاهش همکاری انجمن ها با مجموعه های دولتی گفت: همان طور که خبر دارید سال های اخیر درکل، انجمن ها به دو دلیل اصلی خیلی تمایلی برای برگزاری دو سالانه با مجموعه موزه های معاصر یا موسسه توسعه هنرهای تجسمی نداشته اند. اولین دلیل آن سیاستی بود که برای تمرکززدایی دوسالانه از تهران مطرح شد. به طوری که دوسالانه ها در شهرهای دیگر برگزار شوند و به طبع هیچ یک از انجمن های هنرهای تجسمی از این طرح استقبال نکردند. دومین مسئله هم دخالت های اجرایی مسئولان مجموعه های دولتی در برگزاری دوسالانه ها بود. این دخالت گاهی تا جایی پیش می رفت که در عمل، انجمن ها در حد یک مجری بسیار پیش پا افتاده تعریف می شدند یعنی حق نداشتند در مورد کاری که قرار بود انجام دهند هیچ نوع برنامه ریزی و تصمیم گیری کنند یا حتی نیروهای تخصصی یا شورای سیاست گذاری را خودشان انتخاب کنند.
مجموع این مسائل باعث شده است که نه فقط انجمن تصویرگران، بلکه خیلی انجمن ها تمایل زیادی برای همکاری کردن با مجموعه های دولتی به ویژه موسسه توسعه هنرهای تجسمی و موزه هنرهای معاصر نداشته باشند.
باز هم بحث تمرکززدایی هنری...
مدیرعامل انجمن تصویرگران، در مورد توافق اخیر انجمن با موسسه توسعه هنرهای تجسمی و موزه هنرهای معاصر، گفت: اکنون طبق صحبت ها و توافق های فعلی قرار بر این است که انجمن اختیار کامل داشته باشد تا دوسالانه اش را در تهران و با شورای برنامه ریزی، داوران و موضوع انتخابی خودش برگزار کند. این گونه به نظر می رسد، در این مدتی که آقای دکتر شالویی مسئول شده اند و در پی آن دوستان در موزه هنرهای معاصر شروع به همکاری کرده اند در نهایت به این نتیجه رسیده اند که بهتر است کار به خود انجمن ها سپرده شود، تا با برنامه ریزی خودشان برگزار شود. به همین دلیل هم بعد از مذاکره و صحبت هایی که کردیم در نهایت به این توافق رسیدیم که بتوانیم با اختیارات کامل و طبق شرایط و ساختار تخصصی و حرفه ای که دغدغه انجمن هست، دوسالانه را برگزار کنیم.
هاشمی شهرکی در پاسخ به این پرسش که با توجه به برگزاری دوسالانه های مجسمه سازی، سفالگری و نگارگری با نقش حداقلی انجمن ها در برگزاری آن ها و با توجه به تاکید مسئولان بر بحث تمرکز زدایی و تمایل اعمال نظرات خود در دوسالانه ها، آیا برای پایبندی به این توافق های صورت گرفته ضمانت اجرایی وجود دارد، گفت: در چند جلسه مستقیمی که با دکتر شالویی، آقای طاهری و دیگر دوستان داشتیم، دائما به این موضوع تاکید کرده اند که ما می خواهیم اختیارات را به خودتان بدهیم به طوری که در آخرین صحبت، آقای طاهری به من گفتند که، شما بروید شورای سیاست گذاریتان را تشکیل دهید و فراخوان را آماده کنید و بعد از مشخص کردن مکان و دیگر جزئیات اجرا، آن وقت بیایید که براساس آن تامین بودجه کنیم تا دوسالانه برگزار شود. حالا این که در جریان کار واقعا پایبند به این صحبت خواهند بود یا نه، ما به دلیل علاقه به برگزاری این دوسالانه برای تصویرگران دوست داریم به این توافق ها خوشبین و امیدوار باشیم.
وی در پایان گفت: اگر به دلیل مشکلات اجتماعی این اتفاق نیافتد به طبع این مسئله را اعلام خواهیم کرد، چرا که دغدغه ما برگزاری دوسالانه به بهترین و حرفه ای ترین شکل ممکن است نه به هر شکل ممکن. ما که 10 سال برگزار نکرده ایم اگر قرار است این گونه باشد بازهم برگزار نخواهیم کرد.
گفتنی است تمام تلاش خبرنگار مهر برای شنیدن و انعکاس صحبت های مدیر امور تجسمی ارشاد بی نتیجه مانده است.