بازارچه های مرزی خوزستان به هدف نرسید/ لزوم ساماندهی بازارچه ها

بر اساس ماده 22 آئین نامه اجرایی مرتبط با این اصلاحیه، بازارچه مرزی محوطه ای است محصور شده واقع در نقاط صفر مرزی که مطابق با استانداردهای تعیین شده توسط دولت و به صورت مستقل یا در قالب قرارداد منعقد بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همجوار تاسیس می شود و با استقرار ماموران وزارت صنعت ، معدن و تجارت (بازرگانی) ، گمرک ایران و نیروی انتظامی صادرات و واردات در آن انجام می شود.

در این دستورالعمل مرزنشین کسی است که ساکن روستاهای مرزی و شهرهای ساحلی است و بنا به پیشنهاد فرمانداران مربوط و تصویب شورای تامین استان معرفی می شوند.

 در راستای همین سیاستها پس از جنگ تحمیلی، در استان خوزستان اقدامات زیادی از جمله مین زدایی مناطق آلوده و اراضی قابل ساخت و ساز و احیا و آبادانی میدانهای نفتی موجود در نوار مرزی و اتصال راه آهن ایران به عراق به منظور حمل آسان تر و صادرات و واردات کالا صورت گرفت که تاسیس بازارچه های مرزی شلمچه و چزابه در استان خوزستان نقطه عطف این اقدامات بود.
 

استان خوزستان دارای چهار بازارچه مرزی اروند کنار در بخش اروند کنار، بازارچه مرزی چزابه، بازارچه مرزی شلمچه و بازارچه رفیع است که از این تعداد سه بازارچه شلمچه، چزابه و رفیع فعال نیستند.

 

یونس حسین نژادیان معاون توسعه بازرگانی داخلی سازمان صنعت معدن و تجارت خوزستان در این خصوص گفت: با نگاه به مناطق مرزی متوجه می شویم دوری این مناطق از مرکز کشور، پیامدهای نامطلوبی را برای آنها به همراه دارد که مهمترین آنها، محرومیت شدید و حاشیه ای بودن این مناطق و قرار نگرفتن آنها در مسیر توسعه کشور است، آن گروه از ساکنان مناطق مرزی که خواستار کسب درآمدهای مناسب از فعالیتهای سالم اقتصادی هستند، بیشتر به لحاظ نیافتن زمینه های اشتغال مولد، این مناطق را رها و به حاشیه شهرهای بزرگ مهاجرت می کنند.

مهدی ، معاون اجتماعی مرزبانی خوزستان نیز می گوید: مهاجرت ساکنان مناطق مرزی، زمینه را برای آسیبهای اجتماعی فراهم می سازد و برای همین حفظ ترکیب جمعیتی مناطق مرزی از نظر حفظ امنیت و تمامیت ارضی کشور اهمیت دارد، با این حال اگر زمینه های مناسب برای جمعیت فعال این نواحی فراهم نشود نمی توان مانع مهاجرت ساکنان آن شد.

بازارچه های مرزی نقش اساسی در توسعه، پیشرفت و رونق مناطق مرزی دارند، ارتقای وضع معیشت مرزنشینان، ارتقای همگرایی آنان با نظام در راستای منافع و امنیت ملی، تشدید اقدامات کنترلی و مراقبتی در مرز و جلوگیری از ترددهای غیرمجاز در مرز، ممانعت از ورود کالاهای قاچاق و کنترل کالاهای مبادله شده مرزی، کاهش تاثیرپذیری ساکنان مناطق مرزی از ایادی اطلاعاتی بیگانه و ضد انقلاب، جلوگیری از خسارتهای جانی و مالی ناشی از اجرای وظایف قانونی ماموران در مرز و جلب همکاری مرزنشینان در حراست از مرز و ایجاد امنیت در مناطق از جمله مزایا و بهره های ایجاد بازارچه های مرزی است.

 

 

دبیر مبارزه با کمیسیون قاچاق کالا و ارز خوزستان می گوید: بازارچه منطقه آزاد اروند واقع در شهرستان آبادان فعال ترین بازارچه استان است، این بازارچه برای 70 نفر به طور مستقیم و 300 نفر به صورت غیر مستقیم اشتغال ایجاد کرده است.

عبدالرحیم ناطقی افزود: در سال 1390 میزان صادرات بازارچه منطقه آزاد اروند 32 هزار و 695 تن به ارزش 9 میلیون و 413 هزار دلار و میزان واردات آن هم به ارزش پنج هزار و 468 تن به ارزش 12 میلیون دلار بود و رتبه دوم کشوری را در مبادلات بازرگانی کسب کرد.

ناطقی گفت: این بازارچه ها باعث افزایش صادرات غیر نفتی، کاهش هزینه ها، توسعه تولیدات داخلی، کاهش بیکاری و معضلات اجتماعی می شوند ضمن اینکه فعال سازی مبادلات مرزی و تهیه مایحتاج ضروری ساکنان مرزی و سهولت کار باعث می شود تا اشتیاق به قاچاق انواع کالا کاهش یابد و واردات کالا از مجاری رسمی رونق بگیرد.

عباس علیدادی ناظر گمرک ها و مدیرکل گمرک استان خوزستان می گوید: در سالهای اخیر شاهد اقداماتی در خصوص فراهم کردن زیر ساختهای لازم در شهرهای مرزی بوده ایم اما این مهم اقدامات گسترده تری را می طلبد.

علیدادی افزود: صادرات میوه وتره بار و مواد خوراکی فاسد شدنی و آبزیان و سایر تولیدات استان خوزستان از طریق این بازارچه با اولویت ارزآوری، اشتغال مستقیم و غیر مستقیم و از همه مهمتر اطمینان خاطر کشاورزان و تولید کنندگان به ادامه تولید به جهت وجود گمرک مرزی و بازارهای صادراتی نزدیک را به وجود آورده است.

در این میان توسعه نیافتن و رسیدگی نکردن به روستاهای مرزی، یکی دیگر از آسیبهای مرزی است زیرا توسعه این مناطق به یقین مانع مهاجرت روستاییان به شهرها خواهد شد.

یکی از عمده ترین شاخصهای توسعه مناطق مرزی رونق و گسترش بازارچه های مرزی و تسهیل در تدوین و اجرای قوانین مربوط و اختصاص امتیازات ویژه به مرزنشینان در فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی است که البته رونق و گسترش بازارچه های مرزی بدون ملاحظات سیاسی و امنیتی میسر نخواهد شد.

البته در سالهای اخیر شاهد اقداماتی در خصوص فراهم کردن زیرساختهای لازم در شهرهای مرزی بوده ایم اما این مهم اقدامات گسترده تری را می طلبد.

در این میان شاخصهای استانهای مرزی بسیار متنوع و متفاوت است، مشخصا وجود بازارچه های مرزی در شلمچه و چزابه می تواند نقش ممتازی در توسعه صادرات غیر نفتی ایفا کند.

توجه به ساماندهی واردات کالا و تدوین و اجرای قوانین در راستای تسهیل در ورود و خروج کالا در راستای مقابله با قاچاق و قاچاقچیان، توجه به تردد زائران و ساماندهی بازارچه ها و اماکنی که در این ارتباط فعال هستند، هر کدام به خودی خود می توانند نقش به سزایی در توسعه استان خوزستان داشته باشد.

اما آنچه که بیش از پیش در مورد مناطق مرزی کشور ضروری است لزوم ساماندهی بازارچه های مرزی تجارت مرزی و پیله وری در راستای کنترل کیفی کالاهای صادراتی و سوق دادن آنها به سمت تجارت رسمی و قانونمند با کشورهای همسایه است.