در اسفند ماه سال جاري، كنفرانسي تحت عنوان «بررسي راهكارهاي توسعه در كشورهاي جهان سوم» در شهر لندن و از طرف دانشگاه آقاخان برگزار گرديد كه از جمله ميهمانان ويژه اين كنفرانس، مي توان به يك مقام سابق دولت ايران نيزارشاد اشاره كرد كه گويا جهت گذراندن فرصتي مطالعاتي در انگلستان به سر مي برد.
از آنجا كه «شبكه توسعه آقا خان» فعاليت هاي گسترده اي را در سطح بين الملل و همچنين جمهوري اسلامي ايران در حال اجرا دارد، سرويس سياسي خبرگزاري «مهر» اقدام به تبيين بخشي از سوابق سياسي و فرهنگي سران اين فرقه ، ميزان نفوذ و تاثيرگذاري آنان در سازمانهاي بين المللي ، معرفي گروه رسانه اي آقاخان، منابع مالي و معاملات تجاري شاخه اقتصادي اين فرقه با شركتهاي چند مليتي مي نمايد.
ديدار رئيس فرقه آقاخان با ماندلا، پوتين و مبارك
گستره اقتصادي و رسانه اي فرقه
در حال حاضر يك شركت زنجيره اي بين المللي به نام «صندوق توسعه اقتصادي آقاخان» به عنوان محور اقتصادي اين فرقه مشغول سرمايه گذاري و اجراي طرح هاي اقتصادي در اقصي نقاط جهان مي باشد.كارمندان اين شركت در حال حاضر 18 هزار نفر و سرمايه آن بيش از يك و نيم ميليارد دلار تخمين زده مي شود. گفته مي شود كه اين شبكه همچنين، گروه رسانه اي گسترده اي را تحت كنترل دارد كه در ذيل به شاخه هايي از فعاليتهاي آن اشاره مي شود:
- گروه رسانه هاي نيشن Nation شامل سه روزنامه و دو هفته نامه و يك شبكه تلويزيوني وهمچنين يك شبكه راديويي كه در آفريقاي شرقي و منطقه مديترانه به جذب مخاطب و اشاعه آموزه هاي اسماعيلي مشغول است.
-اهداف ذكر شده براي شبكه فرهنگي - رسانه اي آقاخان به گفته گردانندگان آن مواردي از قبيل : تقويت جامعه مدني ، توسعه روستايي و آموزش زنان و دختران، آموزش كلان با تاسيس دانشگاهها و آكادمي هاي مختلف در سراسر جهان و ...مي باشد.
- از ديگر اهداف شبكه آقاخان ، شناسايي و جذب استعدادهاي درخشان كشورهاي مسلمان و ارائه بورس به نخبگان آنان است تا به گفته مقامات اين فرقه ، در آينده بتوانند فرهنگ كشورهاي مسلمان را منطبق با اقتضائات تمدن غرب و گفتمان مدرن شكل دهند.
-بخش فرهنگي شبكه آقاخان نيز اخيرا مسئوليت مرمت و بازسازي آثار تاريخي افغانستان و تاجيكستان را جهت نفوذ در افكار عمومي و نخبگان فرهنگي اين دو كشور ، تدارك ديده است .
-اين فرقه همچنين همكاري و سرمايه گذاري گسترده اي با «بنياد راكفلر» ، «بنياد فورد» ، «دانشگاه هاروارد» و شركت «مايكروسافت» آمريكا، «وزارت تعاون و توسعه اقتصادي» آلمان ، «آلكاتل» و «بوئينگ» ، «بنياد شل» انگليس ، «صندوق توسعه اجتماعي» ژاپن ، «بانك اسكوشياي» كانادا ، «سازمان تعاون كليساهاي » هلند ، «كانتون» سوئيس ، همكاري و روابط نزديك با دولت هاي ايالتي «گجرات و راجستان و ماهاراشترا، دهلي» هند ، «جمعيت تنظيم خانواده» پاكستان ، «سازمان باستان شناسي» سوريه و قزاقستان ، «حكومت ولايت خودمختار كوهستان بدخشان تاجيكستان» و همكاري مستقيم با دولت «افغانستان وتانزانيا و سوريه و فيليپين» را عملي نموده است.
از سوي ديگر ، فرقه آقاخان، با انتشار كتابچه اي تحت عنوان «شبكه توسعه آقاخان» اقدام به تشريح تاريخچه و اهداف اقتصادي -فرهنگي و اجتماعي خود در ميان بيش از پنجاه كشور و در قالب صدها شركت و موسسه اقتصادي و فرهنگي نموده است كه در بخشي از آن چنين آمده است : «شبكه توسعه آقاخان، متشكل از گروهي از سازمانهاي غيرمذهبي ، بين المللي و خصوصي است كه در جهت بهبود فرصت ها و ارتقاي شرايط زندگي مردم در مناطق در حال توسعه جهان ، تلاش مي كند كه در اين راستا سالانه حدود 230 ميليون دلار فعاليت هاي غيرانتفاعي را در دستور كار خود قرار داده است . »
اسماعيليان به روايت تاريخ
به گزارش گروه سياسي خبرگزاري مهر از آنجا كه فرقه آقاخان، خود را از اعقاب و پيروان اسماعيليان مي داند جا دارد كه اشاره اي به تاريخچه تشكيل فرقه اسماعيليان داشته باشيم.اسماعيليان ، فرقه اي از شيعيان هستند كه به امامت «اسماعيل» فرزند امام جعفر صادق (ع) معتقد مي باشند. با اينكه «اسماعيل» در زمان حيات امام صادق(ع) از دنيا رفت و آن حضرت فرزند خود را شخصا دفن نمود و از حاضران بر مرگ اسماعيل گواهي گرفت ولي با ظهور جرياني انحرافي در ميان برخي شيعيان سست عنصركه معتقد به غيبت اسماعيل پس ازشهادت امام جعفرصادق(ع) گرديدند ، زمينه هاي ظهور فرقه اي جعلي و انحرافي گرديد كه بعدها به «اسماعيليان» معروف گرديدند.
«فاطميان» ، اعقاب جريان اسماعليه، قريب به سه قرن در مصر و منطقه خاورميانه و مناطق نزديك به درياي مديترانه حكومت كردند. پس از اضمحلال و فروپاشي دولت فاطمي ، مركز سياسي و جغرافيايي اسماعيليه از مصر به كرانه هاي ايران و سوريه انتقال يافت. در اين ميان سران فرقه جهت كسب قدرت سياسي، اقدام به ترورهاي گسترده اي در سطح سران حكومتي از جمله « خواجه نظام الملك طوسي» نمودند كه داستان ساخت قلعه الموت و پناه گرفتن حسن صباح و فداييان وي در آن ،در تاريخ ثبت شده است .
سرسلطان محمدشاه(آقاخان سوم)
همزماني گسترش اسماعيليه و ايجاد فرقه هاي بهاييت و بابيت
اسماعيليه در قرنهاي اخير، ديگر آن گروه سركش و طاغي كه در كوهها و غارها سنگر مي گرفتند و با ترورهاي مخفيانه خويش ، رعب بر دل مخالفان مي افكندند ، نيستند بلكه دستور كار خود را بر مبناي «انطباق با محيط و تغييرات تاريخي» نهاده اند. اما نكته قابل تامل آنكه ، همزماني قدرت گرفتن و گسترش اسماعيليان در قرن اخير با بروز و ايجاد فرقه هاي استعماري «بهاييت» و «بابيت» در ايران مصادف بوده است كه نزديكي شعارها و آموزهاي بهاييت و اسماعيليان مدرن، كاملا محسوس است و هرگز نمي تواند اتفاقي باشد.
در سال 1830 از طرف ناصرالدين شاه ، به آقا حسينعلي شاه ، امام چهل و ششم اسماعليان لقب افتخاري و موروثي «آقاخان» اعطا شد و اين خود نشانگر نفوذ اسماعيليان در دربار قاجار مي باشد.آقا خان سوم يعني «سر سلطان محمدشاه» كه 72 سال رهبري فرقه اسماعليه را برعهده داشت، مشهورترين شخصيت اين فرقه به شمار مي رود.او بود كه با پايه گذاردن نهادها و موسسات اقتصادي و فرهنگي در شبه قاره هند ، بنيان شبكه توسعه آقاخان را نهاد.
ديدار رئيس فرقه آقاخان با مشرف و كرزاي و كريستين ، نخست وزير كانادا
اما سلطان محمدشاه « آقاخان سوم» كه از دربار انگليس ، لقب اشرافي «SIR» گرفته و در شكل گيري تاريخ استعماري هند نقش مهمي ايفا نموده بود ، در دوره استعمار هند توسط انگليس ، نماينده اعزامي هند به ميزگردهاي لندن بود .«سر سلطان محمد شاه» ، از سال 1937 تا 1939 ، رئيس جامعه ملل گرديد.جامعه ملل ، شكل اوليه سازمان ملل فعلي بود كه توسط قدرتهاي بزرگ و فاتح جنگ جهاني اول تاسيس شد ولي با شروع جنگ جهاني دوم و حمله ارتش رايش به لهستان و شوروي ، جامعه ملل از هم فروپاشيد. در اين ميان ، سنت حضور در مجامع بين المللي در فرقه اسماعليان ادامه يافت و فرزند ارشد سلطان محمدشاه، يعني پرنس علي خان بعدها به عنوان سفير پاكستان در سازمان ملل برگزيده شد.شايان ذكر است امام فعلي فرقه اسماعيله، «پرنس كريم آقاخان»مي باشد كه به عنوان چهل و نهمين امام موروثي اسماعيليه، ارتباط نزديكي با دولت انگليس و رژيم اسرائيل دارد.
نقش شبكه آقاخان در تحولات آينده منطقه
به گزارش گروه سياسي مهر، تجربه نشان داده است غرب براي به حاشيه راندن و تضعيف انگيزه ها و حركتهاي اسلامي از سياست موازي سازي و ايجاد تفرقه مذهبي و قومي استفاده كرده است و مي توان انتظار داشت غرب مجددا از اين حربه در جهت مقابله با امواج شيعي در منطقه استفاده نمايد. تلاش شبكه آقاخان براي نفوذ در ايران، به دليل قوت و قدرت انديشه شيعي اثني عشري و حاكميت جمهوري اسلامي در ايران همواره با ناكامي مواجه شده است. اما به نظر مي رسد ، بازيگران عرصه بين الملل و به خصوص انگلستان براي به حاشيه راندن جريان اصيل شيعي در منطقه -كه نشانه هاي خيزش آن در عراق نيز به چشم مي خورد- از فرقه اسماعيليه و شبكه آقاخان استفاده خواهند كرد.
لذا بايد ديد كه اين «سكولارهاي خاكستري» چه نقشي در آينده معادلات منطقه خواهند داشت.