جاذبه های طبیعی زنجان فرصت ارزشمند گردشگری/ طبیعت گردی ظرفیتی مغفول

به گزارش خبرنگار مهر، به سبب شرایط خاص آب و هوایی منطقه؛ طارم استان زنجان را هندوستان ایران می دانند. چشمه های آب معدنی، رودخانه های متعدد دایمی و فصلی، جنگل ها و آبشارهای زیبای داخل جنگل ها، روستاهای ییلاقی و زیبایی که در دره های ارتفاعات طارم واقع شده اند این منطقه را به پر جاذبه ترین ناحیه طبیعی استان زنجان تبدیل کرده است.

شهرستان خرم دره نیز که از آن به عنوان یک باغ شهر یاد می شود، با اتکا به سرسبزی و باغ های پرشمار خود یکی دیگر از مناطق گردشگری این استان محسوب می شوند. به طور کلی اردیبهشت، خرداد و تیرماه بهترین ماه های مسافرت به استان زنجان هستند.

هیچ توصیفی از سرسبزی و زیبایی طبیعت زنجان در این ماه ها كامل نیست و مناظر بدیع این فصل را در زنجان فقط باید دید. تفاوت آب و هوایی در نواحى مختلف استان زنجان را مى توان به خوبى در یک زمان در قسمت هاى شمالى، مركزى و جنوبى استان مشاهده كرد. مهم ترین منبع آب هاى سطحى در استان زنجان رودخانه هاى دایمى و فصلى هستند. رودخانه هاى قزل اوزن، زنجان رود، ابهررود و شاهرود را می توان مهم ترین رودهاى دایمى این استان دانست.

چشمه هاى معدنى استان زنجان به دو صورت چشمه هاى آب گرم معدنى و چشمه هاى آب سرد معدنى شكل گرفته اند که از نظر جاذبه هاى گردشگرى داراى اهمیت هستند. غارهای متعددی در استان زنجان در دل کوه ها قرار دارند که برخی از آن ها هم چون غار کتله خور از مهم ترین آثار طبیعی این استان به شمار می آیند.

 رودخانه ها، چشمه هاو آبشارهای استان زنجان

مهم ترین منبع آب هاى سطحى در استان زنجان رودخانه هاى دایمى و فصلى هستند. رودخانه هاى قزل اوزن، زنجان رود، ابهررود و شاهرود را می توان مهم ترین رودهاى دایمى این استان دانست.

خرا رود از كوه هاى قره داغ در خدابنده سرچشمه گرفته و در محل آبگرم واقع در جاده قزوین به همدان جریان مى یابد و پس از پذیرا شدن رودخانه های آوه، گلنجین، شور و كردان با نام رود شور ادامه مسیر می دهد و سپس در شهریار با رودخانه كرج ادغام شده و به همان نام به طرف دریاچه حوض سلطان قم جریان مى یابد. ابهر رود نیز یكی دیگر از رودهای جاری در این استان زیبا است كه از حوالى سلطانیه سرچشمه گرفته و با جهت شمال باخترى ، جنوب خاورى، پس از مشروب ساختن ابهر، هیدج، صایین قلعه و خرم دره به تاكستان رسیده و آب تعداد زیادى از روستاهاى دو دانگه را تامین مى سازد. رودخانه هاى سجاس، آیدوغموش، تالوار، شارى چاى، قرانقو و گامیش چاى از حوزه آبریز قزل اوزن و رودخانه تهم از حوزه آبریز زنجان رود از دیگر رودخانه هاى مهم استان هستند كه تقریبا در تمام مناطق استان جریان دارند.

وجود رودخانه ها و ریزابه های فراوان در منطقه سبب احداث دو سد مهم گاوازنگ و تهم در زنجان شده است. این سدها كه در شمال شهر ساخته شده اند وظیفه تامین آب آشامیدنی پرجمعیت ترین شهر استان زنجان را به عهده دارند و علاوه بر آن دریاچه های مصنوعی پشت این سدها ارزش تفریحی و تفرجگاهی نیز به آن ها داده است. آب هاى زیر زمینى استان زنجان به علل گوناگونی از جمله بافت خاک ها، نوع آب و هوا و میزان بارش غنی هستند و از نظر تامین منابع آبى اهمیت زیادى دارند. بیش تر روستاهای این استان از آب های زیرزمینی به صورت حفر چاه ها و کاریزها استفاده می کنند. چشمه هاى معدنى استان به دو صورت چشمه هاى آب گرم معدنى و چشمه هاى آب سرد معدنى شكل گرفته اند.

از این میان بیش تر چشمه هاى آب گرم از نظر جاذبه هاى گردشگرى داراى اهمیت هستند. این چشمه ها با عبور از لایه هاى آهكى زیرزمینى و اختلاط با گازهاى گوگردى از درجه حرارت بالایى برخوردار شده و به خاطر داشتن كیفیت گوگردى و آهكى به عنوان داروی شفابخش امراض رماتیسمى مورد استفاده قرار مى گیرند. نکته جالب در مورد چشمه های استان این است كه پس از زلزله سال 1369 و ایجاد دگرگونى در لایه هاى زیرزمینى، بر درجه حرارت آب هاى گرم معدنى در سطح استان افزوده شده است.

چشمه آب گرم وننق در نزدیكى روستاى وننق در 30 كیلومترى جاده سهرین به باختر زنجان، چشمه آب گرم ابدال در 30 كیلومترى جنوب باخترى زنجان در نزدیكى روستاى ابدال، چشمه آب گرم گرماب در 60 كیلومترى خدابنده در حومه روستاى گرماب، چشمه آب گرم قنیرجه در 10 كیلومترى روستاى علم كندى شهرستان ماه نشان، چشمه آب گرم احمد آباد در جنوب باخترى منطقه حفاظت شده انگوران و در15 كیلومترى معدن سرب انگوران واقع در شهرستان تكاب در استان آذربایجان باخترى برخى از چشمه هاى آب گرم معدنى استان زنجان هستند که علاوه بر خواص دارویی و درمانی از اهمیت توریستی نیز برخوردار است.

چشمه هاى آب سرد معدنى استان زنجان داراى تركیبات گوگردى، منیزیمى و زاج هستند. این آب ها گازدار بوده و به عنوان دافع سنگ كلیه مورد استفاده قرار مى گیرند. مهم ترین چشمه هاى آب سرد استان را آب معدنى الله بلاغى واقع در 50 كیلومترى شمال زنجان و حومه روستاى ماهان در شهرستان طارم و چشمه آب معدنى عمقین در 15 كیلومترى لوشان در جاده سیروان شهرستان طارم تشکیل می دهند. از این رو می توان گفت تمام مناطق استان زنجان به لحاظ وجود منابع آب دارای اهمیت بوده و از این لحاظ غنی است.

آبشار شارشار تنها آبشار شناخته شده در زنجان است که در منطقه تهم، در شمال باختری شهر زنجان واقع شده است. این آبشار كه به طرز بسیار زیبایی در میان سنگ های صخره ای قرار گرفته است، حدود 5 کیلومتر با دریاچه مصنوعی سد تهم فاصله دارد و دسترسی به آن با یک کوهنوردی یک ساعته امکان پذیر است.

 رودخانه زنجان رود

 یکی از مهم ترین رودخانه های استان است که در شهرستان های ابهر و زنجان جاری است. این رودخانه دایمی که 142 کیلومتر طول داشته و ارتفاع سرچشمه آن 1780 متر است، از آبخیزهای دهستان سلطانیه در 38 کیلومتری خاور زنجان سرچشمه گرفته و دره پهناور زنجان رود را به سوی شمال باختری طی می کند. این رودخانه از جنوب شهر زنجان عبور می کند و پس از مشروب كردن روستاهای مشک آباد، نیماور، بناب، دیزج، خانه بران و سالیان از جنوب شهر زنجان گذشته و به موازات راه اتومبیل رو و راه آهن زنجان - میانه به سوی شمال باختری به جریان خود ادامه می دهد.

در این مسیر روستاهای کوشکان والارود، خرم پی و برخی روستاهای دیگر را سیراب كرده و در نهایت به روستای سرچم پایین می رسد. در این روستا به سوی باختر تغییر مسیر داده و پس از سیراب كردن روستاهای چوروک، الوارلو، گوگلان و رجین در 3 کیلومتری باختر روستای رجین به قزل اوزن می ریزد. ارتفاع ریزشگاه این رودخانه 1100 متر، شیب متوسط آن 5/0 درصد و حوزه آن دریای خزر است.

 رودخانه سفید رود یا قزل اوزن زنجان

 رودخانه قزل اوزن علاوه بر اهمیت اقتصادی بالایی که دارد به دلیل پرآبی، زیبایی و طولانی بودن مسیر خود یکی از مهم ترین روخانه های زنجان است كه در زمینه جاذبه های گردشگری نیز اهمیت زیادی دارد. به برکت آب فراوان باغ های زیبا و سرسبز بسیاری در مسیر این رودخانه به وجود آمده که منظره بسیار زیبایی به حومه شهر زنجان داده است به طوری كه در تمام سفرنامه های جهانگردان و مستشرقین از این رودخانه و زیبایی و سرسبزی مناطق اطراف آن یاد شده است.

مسیر رودخانه قزل اوزن یکی از مهم ترین گردش‌گاه های اهالی زنجان و مناطق اطراف آن یکی از باصفاترین استراحتگاه های مسافران مسیر شمال باختر کشور است.

پس از طی كردن حدود 10 کیلومتر و مخلوط شدن با چندین رودخانه و ریزابه، به نام های خنجره، گومرش و چم بناسوره، با نام جدید قزل اوزن به سمت شمال خاوری متوجه می شود. به طور کلی سفیدرود یا قزل اوزن از استان های کردستان، زنجان، آذربایجان خاوری و گیلان عبور می كند.

رودخانه قزل اوزن نه تنها برکت و آبادانی را به استان زنجان هدیه کرده، بلکه كشتزارها و باغ های سرسبز كناره های آن جلوه بسیار زیبایی را در طول چهار فصل به نمایش می گذارند و دوستداران طبیعت را به سوی خود جذب می كنند. همین امر بر ارزش های توریستی رودخانه قزل اوزن در کنار ارزش های اقتصادی آن تاكید می كند.

........................................

گزارش: زهرا مقدمی