سازمان تامين اجتماعي به عنوان بزرگترين سازمان بيمه گر كشور هميشه بر خود مي بالد كه بالغ بر 27ميليون نفر از جمعيت كشور را تحت پوشش خود دارد اما اينكه براستي چه تعداد از اين افراد از نحوه خدمات دريافتي راضي هستند جاي سئوال دارد .
با وجود اينكه سازمان تامين اجتماعي داراي تعداد بيشمار بيمارستان ، درمانگاه و پلي كلينيك در سراسر كشور است اما به دليل عدم ارائه خدمات مطلوب بيمه شدگان ، بيماران ترجيح مي دهند با وجود هزينه هاي بالا از مراكز درماني بخش خصوصي استفاده كنند كه در اين بين سازمان تامين اجتماعي هيچ گونه راهكار حمايتي در اين باره اتخاذ نكرده است ضمن اينكه بيمه شدگان خود را ملزم كرده اند كه فقط در شرايط اورژانس از مراكز خصوصي استفاده كنند.
با توجه به اينكه مردم از نحوه خدمت رساني سازمانهاي بيمه اي و حمايتي رضايت چنداني ندارند و با توجه به اينكه درصد بسياري از مردم زير خط فقر زندگي مي كنند و از خدمات درماني با كيفيت مطلوب بهره مند نيستند، انتظار مي رفت با تشكيل وزارت رفاه و تامين اجتماعي شاهد تحولي در كيفيت ارائه خدمات به خصوص درماني باشيم كه متاسفانه چنين امري تا كنون محقق نشده است و همچنان ضعفها و كمبودها پابرجاست.
سازمان تامين اجتماعي يكي از اهداف خود را جلب رضايت بيمه شدگان خود مي داند در حالي كه با اتخاذ تصميماتي تنها موجبات نارضايتي بيمه شدگان را فراهم مي كنند و اين در حالي است كه همه ماهه مبالغ زيادي بابت بيمه درماني از بيمه شده كسر مي شود بدون اينكه خدماتي در حد آنچه كه از آن به عنوان حق بيمه دريافت مي كند ارائه دهد.
پرداخت حق بيمه بالا از سوي بيمه شده اي كه مي بايست هزينه زيادي را بابت دارو ، ويزيت ، بستري شدن بپردازد، چه مفهومي مي تواند داشته باشد ، بي شك انصاف نيست بيمه شده اي كه ماهانه حق بيمه بالايي پرداخت مي كند براي تهيه داروي خود هزينه بالايي را بپردازد و اين به طور حتم به معناي تحت پوشش بودن سازماني بيمه گر نخواهد بود .
از سوي ديگر خدماتي كه از سوي اين سازمان ارائه مي شود با خدماتي كه سازمان هاي همنام در ساير كشورها ارائه مي كنند به هيچ عنوان قابل مقايسه نيست . در اكثر كشورها تامين اجتماعي به مفهوم آنچه كه در ايران وجود دارد نيست در واقع در اكثر كشورها براي تشكيلاتي به نام تامين اجتماعي مسئوليتها و تعهدات بسياري تعين شده كه تا حد بسياري نيز در آن موفق عمل كرده اند .
از سوي ديگر سازمان تامين اجتماعي از وعده هايي خود نسبت به بازنشستگان سر باز مي زند و توجه اي به هزاران مشكل اين قشر ضعيف در جامعه ندارد.
پرداخت پاداش پايان خدمت كارگران سازمان تامين اجتماعي تبديل به كلاف سردرگمي شده كه وظيفه پرداخت آن هنوز مشخص نشده و سازمان مديريت اين امر را وظيفه سازمان تامين اجتماعي و از سوي مسئولين سازمان تامين اجتماعي تامين اعتبار اين امر را وظيفه قانوني سازمان مديريت مي دانند و اين بازنشستگان هستند كه از اين دستگاه به دستگاه ديگري پاس داده مي شوند.
به گفته يكي از مسئولين بازنشستگان تامين اجتماعي از بين 200 هزار بازنشسته استان تهران فقط 700 نفر امكان استفاده از تسهيلات رفاهي و تفريحي سازمان تامين اجتماعي را دارند و مابقي حتي از تسهيلاتي محدودي نيز بي بهره هستند بنابراين مي توان اذعان داشت كه تسهيلاتي فراهم نيست كه بازنشستگان تامين اجتماعي از كمبود آن گله مند باشند .
سازمان تامين اجتماعي داراي 960 هزار مستمري بگير است ضمن اينكه حداكثر حقوق ماهانه آنها 150 هزار تومان است كه با توجه به معيار بانك مركزي براي تعيين خط فقر ، بايستي اذعان داشت همه بازنشستگان تامين اجتماعي زير خط فقر زندگي مي كنند.
به طور حتم آنچه كه مسلم است رسيدن به آسايش و رفاه در سايه تامين اجتماعي در كشور ما به آساني امكان پذير نمي باشد و مشخص نيست تحت چه شرايط خاصي اين امر محقق مي شود.
عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي در گفتگو با خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر به ضعفهاي موجود در سازمان تامين اجتماعي اشاره مي كند و مي گويد : از چندين قلم دارويي كه در دفترچه بيمه ذكر مي شود تنها يك يا دو قلم تحت پوشش سازمان هاي بيمه گر و به خصوص تامين اجتماعي است و بيمه شده مجبور است به داروهاي جزئي و كم اثر رضايت دهد .
دكتر مهرانگيز مروتي مي افزايد : اكثر داروهايي كه مورد نياز ضروري بيمه شده است ، تحت پوشش سازمانهاي بيمه گر قرار ندارد و بيمه شده مجبور است هزينه بالايي را بابت دريافت اقلام دارويي مورد نياز خود پرداخت نمايد .
وي با بيان اينكه تمامي هزينه هاي دارويي بايد از سوي سازمانهاي بيمه گر و يا وزارت بهداشت و درمان پرداخت شود، تصريح مي كند : سازمانهاي بيمه گر بايد مجبور شوند تا تمامي اقلام دارويي كه مورد نياز ضروري بيمه شدگان است را در پوشش و تعهدات خود قرار دهند.
عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي خاطر نشان مي كند : در پوشش اقلام دارويي مورد نياز بيمه شدگان بايد بين سازمانهاي بيمه گر و وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشكي هماهنگي ايجاد شود تا اقلام دارويي ضروري بيماران نيز تحت پوشش سازمانهاي بيمه گر قرار گيرد تا فشار مالي بر بيماران وارد نشود .
يكي ديگر از اعضاي كميسيون بهداشت و درمان مجلس به وضعيت بيمارستانهاي دولتي و تحت پوشش سازمان تامين اجتماعي اشاره كرده و مي گويد : گرچه بيمارستانهاي دولتي از لحاظ ساختار و تجهيزات وضعيت مناسبي دارند اما در ارائه خدمات ضعيف عمل مي كنند و درصد بالايي از مراجعه كنندگان از عملكرد اين بخش ناراضي هستند.
وي در خصوص خدمات ارائه شده از سوي سازمان تامين اجتماعي مي گويد : سازمان تامين اجتماعي با توجه به تعرفه هايي كه براي پزشكان تعيين شده خدمات ارائه نمي كند و اين امر باعث شده تا درصد بالايي از مردم ترجيح دهند از بخش خصوصي خدمات دريافت كنند.
عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي تصريح مي كند : بيمارستانهاي دولتي بايد خدماتي متناسب با بودجه اي كه از دولت دريافت مي كنند ارائه كنند و تا حدودي سطح ارائه خدمات خود را به بخش خصوصي نزديك كنند .
وي معتقد است اگر مي خواهيم هزينه هاي درماني براي مردم كمرشكن نشود، بايد هر چه زودتر سازمان هاي بيمه گر ساماندهي شوند.
به گفته عابد فتاحي ، سازمان تامين اجتماعي به ازاي دريافت يك سوم حقوق بيمه شدگان خود خدمات مناسبي ارائه نمي كند.
عضو كميسيون بهداشت و درمان با اين فرض كه تعدد بيمه ها يكي ديگر از مشكلاتي است كه بايد با آن برخورد شود، تاكيد بر چاره جويي هر چه سريع تر براي اين مشكل داشته و اذعان مي دارد قرار گرفتن تمام افراد جامعه تحت پوشش يك بيمه مي تواند بسياري از مشكلات مربوط به بخش بهداشت و درمان و هزينه هاي آن را بر طرف كند.
وي مي افزايد : بيمه شدگان سازمان تامين اجتماعي بايد ماهانه حدود 40 هزار تومان حق بيمه پرداخت كنند در حالي كه اين امر با حقوق هاي ناچيز و ارائه خدمات نا مطلوب همخواني ندارد.
فتاحي تصريح مي كند : در حالي مردم از خدمات درماني سازمانهاي بيمه گر گله دارند كه هر ساله بودجه هاي كلاني در اختيار سازمانهاي بيمه گر قرار مي گيرد و با چنين بودجه اي نمي توانند خدماتي مناسب ارائه كنند .
عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي تصريح كرد : در صورتي كه مردم در يك نوع دفترچه بيمه تحت پوشش قرار گيرند خدمات به صورت يكپارچه و هماهنگ تر از گذشته در اختيار مردم قرار خواهد گرفت و سرگرداني مردم براي دريافت خدمات به اتمام خواهد رسيد.
دكتر فتاحي با عنوان اين مطلب كه مردم بيشتر حقوق خود را براي حق بيمه مي دهند اما باز هم بايد درصد بالايي از هزينه هاي درماني را خودشان بپردازند ، مي گويد : گرچه اكثر بيمه شدگان درصد بالايي از حقوق خود را جهت پرداخت حق بيمه پرداخت مي كنند اما با اين وجود مردم مجبور هستند اكثر هزينه هاي درماني را خودشان پرداخت كنند و درواقع مشخص نيست سازمانهاي بيمه گر چه وظيفه اي در قبال حق بيمه بالايي كه از مردم دريافت مي كنند دارند.
دستيابي به سازماني كارآمد، پايدار، امانتدار، پاسخگو در راستاي اعتلاي كرامت انساني ، كمك به تحقق عدالت اجتماعي از طريق ارتقاء كيفيت زندگي و بهبود سطح معيشت و سلامت بيمه شدگان عنوان شعاري است كه سازمان تامين اجتماعي آن را سر لوحه برنامه ها و وظايف خود قرار داده و همواره از سوي مسئولان و مديران ارشد اين سازمان حمايتي و خدماتي نيز تكرار مي شود...
اما براستي سازمان تامين اجتماعي طي نيم قرن فعاليت توانسته بر اجراي تعهدات خود پايبند و ثابت قدم باشد و اين سئوالي است كه مي توان پاسخ آن را ازميليونها بيمه شده سازمان تامين اجتماعي كه با دفترچه هاي خود به اين بيمارستان و آن داروخانه سر مي زنند و تنها يك پاسخ مي شنوند " اين دارو تحت پوشش بيمه نيست " در يافت .