دکتر محمد بقایی ماکان در مورد اینکه آیا می توان سخن از اخلاق مناظره کرد به خبرنگار مهر گفت: هر موضوعی به طور طبیعی محدود در معیارها و الگوهایی است که خاص آن است بنابراین مناظره یا گفتگو نیز از این قاعده مستثنی نیست و دارای ویژگی هایی است که خروج از آن سبب بی حاصل شدن گفتگو یا مناظره می شود.
وی افزود: عطار شاعر و اندیشمند بزرگ معتقد است که از طریق گفتگوی صحیح می توان گل معنا را شکفت. گر نبودی در جهان امکان گفت/ کی توان دیدن گل معنا شکفت.
این محقق و پژوهشگر مسائل فرهنگی در مورد اینکه اخلاق مناظره چه شرایط و ضوابطی دارد هم اظهار داشت: مهمترین ضابطه در هر گفتگویی مبتنی بر این است که طرفین گفتگو مسیر صحبت خود را در طریق معیارها و ارزش های عقلی پیش ببرند و از هر آنچه که در دایره احساس قرار می گیرد پرهیز کنند. بنابراین لازم است تا در این خصوص تعریف درستی از « عقل» برای طرفین گفتگو وجود داشته باشد یا طرفین گفتگو تعریف درستی از عقل در اختیار داشته باشند که شامل دستاوردهای علمی، اجتماعی، سیاسی و تاریخی می شود که اگر هریک از این موارد فراموش شود طبیعتاً نتیجه مطلوبی از یک مناظره بدست نمی آید.
این نویسنده و مترجم تصریح کرد: از همین رو است که در قالب مناظره ها هر یک از طرفین گفته های خود را تافته جدا بافته می داند و تلاش او به جای پذیرفتن حقایق و واقعیات موجود سعی در تحمیل دیدگاه های خود به طرف مقابل است.
این محقق و پژوهشگر در مورد اینکه حساسیت های مناظره در یک رقابت انتخاباتی چیست هم گفت: طبیعی است وقتی کسی خود را نامزد احراز مقامی برتر از همه مناصب می سازد داعیه دار اندیشه و دیدگاهی سازنده برای جامعه خویش است که آنها را در قالب برنامه هایی مدون، به مردم ارائه می دهد و جامعه با اطلاع از دیدگاه های او و دیگر کاندیداها، تصمیم نهایی خود را در پای صندوق اتخاذ می کند.
این نویسنده کتاب های ادبی و فلسفی در پایان یادآورشد: بر این اساس آنچه فردی را به عنوان نامزد یک انتخابات از دیگران ممتاز می نماید در مرتبه اول مبتنی است بر دیدگاه های سازنده، سابقه مدیریت، میزان آگاهی و شناختی که بر اساس ارزشهای یاد شده از او در جامعه وجود دارد.