خبرگزاری مهر ـ گروه فرهنگ و ادب: علی نیکوسخن، رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران تهران در بخش نخست مصاحبه خود با مهر، از تاثیر اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها و نحوه تعامل وزارت ارشاد با این اتحادیه در دولت قبل گفت. در بخش دیگری از این مصاحبه، با نظر رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران تهران درباره دلیل ترجیح کالاهای چاپی وارداتی بر محصولات تولید داخلی از سوی مصرف‌کنندگان، معضلات صنعت چاپ ناشی از تصمیمات گمرک، آخرین وضعیت شهرک چاپ تهران و ادعاهایی که بعضاً از سوی یکی از سایت‌ها علیه هیئت مدیره این اتحادیه و شخص خود وی (نیکوسخن) مطرح می‌شود، بیشتر آشنا خواهیم شد. بخش دوم و پایانی این مصاحبه در ذیل از نظر مخاطبان می‌گذرد.
اگر اجازه بدهید، کمی فاز بحث را عوض کنیم. به نظر شما به عنوان رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران تهران مصرف کننده ایرانی چقدر رغبت دارد به استفاده از محصولات چاپی تولید داخل؟ چون ما شاهد این هستیم که محصولات چاپی خارجی با تعرفه‌های بسیار پائین و به وفور وارد کشور می‌شوند.
من در تائید صحبت شما باید بگویم که به اذعان خود آقای برازش، هستند شرکت‌ها و واحدهای تولیدی که متقاضی چند صد میلیون اتیکت هستند در حالی که این کالا به راحتی در داخل تولید می‌شود. وقتی شعار می‌دهیم که تولید ملی باید حمایت شود، اولین قدمی که می‌توان برداشت این است که دولت زمینه‌اش را مساعد کند. به عنوان مثال مسئولان ما در گمرک آنقدر بی‌تجربه‌اند یا غرض‌ورزی می‌کنند که تعرفه ماده خامی را که برای لیبل قابل استفاده است، برده‌اند بالا و در عوض تعرفه کالای چاپی آن یعنی لیبل را که وارد می‌شود، آورده‌اند پائین. منِ تولیدکننده وقتی می‌بینم که اتیکتی که در داخل کشور تولید کنم، 5 ریال برایم تمام می‌شود ولی اگر از خارج وارد کنم، می‌شود 3 ریال، معلوم است دست از این کار می‌کشم. چرا گمرک نباید کارشناسی شده کار بکند؟ چرا نباید از کارشناسان هر حوزه نظر بخواهد؟ وقتی تعرفه کاغذ پشت چسب‌دار را می‌آورید پائین و درمی‌آید 300 تومان، برای منی که می‌خواهم آن را تولید کنم، تمام می‌شود 800 تومان. من چطور می‌توانم با آن خارجی رقابت کنم؟ باید تعرفه جنس خام بیاید پائین و چاپ شده‌اش برود بالا تا مصرف کننده برود سراغ تهیه از داخل.
یعنی به نظر شما اصلی‌ترین مشکل در اینکه ما بازار چاپ منطقه را به ترکیه و پاکستان واگذار کرده‌ایم، مسئله گمرک است؟
تا زمانی که دولت از تولید داخل حمایت نکند و قیمت تمام شده یک محصول برای تولیدکننده پائین نیاید، امکان صادرات برای ما وجود ندارد. تا زمانی که قیمت تمام شده، واقعی و کمتر و یا حداکثر برابر با قیمت کشورهای دیگر نباشد، امکان رقابت وجود ندارد حداقل برای ما در صنعت چاپ.
انتقادی که بعضی واحدهای چاپی به اتحادیه‌های صنعت چاپ اعم از اتحادیه چاپخانه‌داران و سایر تشکل‌ها وارد می‌کنند، این است که چندان آنها را در بازارهای منطقه بازی نمی‌دهند و بستری فراهم نمی‌کنند که اینها مثلاً در نمایشگاه‌های منطقه شرکت کنند و خودشان را با فلان شرکت ترک محک بزنند. فکر نمی‌کنید اتحادیه در این زمینه کم‌کار بوده است؟
نه. ما هر نمایشگاهی را که مصوب شده و مسئولان اعلام کرده‌اند، به اعضایمان اطلاع‌رسانی کرده‌ایم. بعضی از این واحدها هم می‌رود ولی متاسفانه وقتی برمی‌گردند، دست خالی برمی‌گردند. اما وقتی شما محصولی را که کشور بغلی شما برایتان مثلاً 50 تومان چاپ می‌کند، نمی‌توانید کمتر از 70 تومان چاپ کنید، ما به عنوان اتحادیه چه می‌توانیم بکنیم؟ اینکه می‌گویم گمرک، به خاطر این است که به دولت مربوط می‌شود؛ دولت است که می‌تواند تعرفه‌ها را بالا و پائین بکند به طریقی که از صنایع به ویژه صنعت چاپ حمایت شود. اتحادیه که نمی‌تواند معجزه کند. متاسفانه عده‌ای هم هستند که اصلاً نمی‌دانند شرح وظایف اتحادیه چیست؟ همانطور که گفتم اتحادیه یک رابط است. مسائلی را مطرح می‌کند و اطلاع‌رسانی می‌کند و تا حدی هم دنبال یک قضیه را می‌تواند بگیرد. من سال 88 راجع به بحث پسماند با شورای شهر مکاتبه کردم ولی جوابی به من ندادند. با شهرداری تهران درباره عوارض شغلی و اینکه چرا در این خصوص چاپخانه‌ها را دو قسمت کرده‌اند، مکاتبه کردم ولی جوابی به من ندادند. ما سالیان سال است که با همه دوایر دولتی درباره صنعت چاپ داریم مکاتبه می‌کنیم ولی متاسفم که بگویم همه این مکاتبات که الان نامه‌هایش نزد من است، آنجا بایگانی شده است. وقتی یک ممیز را می‌فرستند برای اخذ مالیات که هیچ سررشته‌ای در بحث چاپ ندارد و از سر ظهیرالاسلام تا ته ظهیرالاسلام - که 20، 30 تا شغل در آن فعالیت می‌کنند - همه را با یک چشم می‌بیند، این باعث نارضایتی در صنف می‌شود.
شما به عنوان مسئول اتحادیه چاپخانه‌داران چرا مثل اتحادیه ناشران و کتابفروشان برای معافیت مالیاتی چاپخانه‌ها اقدام نکردید؟
ما این حرکت را با هم شروع کردیم. آخرین بار هم قبل از انتخابات ریاست جمهوری، جلسه‌ای داشتیم با رئیس محترم اداره امور مالیاتی به اتفاق آقای دکتر اسماعیلی، آقای علمشاهی و آقای قدیانی (رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان) درباره همین بحث. سال 80 مجلس مصوب کرد که همه مجموعه‌هایی که در فرآیند تولید کتاب نقش دارند و مجوز تاسیس از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دارند، از پرداخت مالیات معاف هستند. ما در این مورد با مراجع ذیصلاح از رئیس جمهور گرفته تا رئیس مجلس تا مسئولان اقتصادی رده بالای کشور، مکاتبه کردیم و همه آنها در آرشیو ما موجود است، ولی متاسفانه با گذاشتن یا برداشتن یک ویرگول (،) در دستورالعمل مربوطه، چاپ را حذف کرده‌اند؛ در حالی که چاپ ستون اصلی تولید کتاب است.
یعنی چه با جابجایی یک ویرگول... ؟!
در این دستورالعمل، اول چاپ بود و بعد حروفچینی، ولی نوشته‌اند چاپِ حروفچینی و خلاصه دستکاری‌اش کرده‌اند. البته تا الان هم خود ناشران هم نتوانسته‌اند معافیت کامل بگیرند؛ چون در آخرین جلسه‌ای که ما با آقای عسگری، رئیس سازمان امور مالیاتی و مسئولان معاونت فرهنگی ارشاد و دفتر امور چاپ داشتیم، اعلام شد که ناشران از پرداخت مالیات معاف هستند، اما کتابفروشان چون وزارت ارشاد کار را به اتحادیه ناشران تفویض کرد، بحث مربوط به این بخش هنوز اجرایی نشده است. ما پیگیری‌های خودمان را کرده‌ایم، ولی نمی‌توانیم در مقابل عملی نشدن وعده‌ها، حالت تهاجمی به خودمان بگیریم و مثلاً دست به تحصن بزنیم. به هر حال با قولی که جناب دکتر روحانی برای رونق بخشی به کسب و کار داده‌اند، امیدوارم در آینده‌ای نه چندان دور شاهد تحولاتی در این زمینه و در صنعت چاپ باشیم.
تا جایی که من می‌دانم هر اتحادیه و انجمنی باید 5 کمیسیون داشته باشد، اما ظاهراً اتحادیه چاپخانه‌داران سه کمیسیون بیشتر ندارد. اگر اطلاعات من اشتباه است، لطفاً شما تصحیح بفرمائید. مایلم درباره فعالیت این کمیسیون‌ها کمی توضیح دهید.
همانطور که گفتید طبق قانون نظام صنفی هر اتحادیه‌ای باید 5 کمیسیون داشته باشد، اما اطلاعاتتان درباره تعداد کمیسیون‌های اتحادیه ما صحیح نیست. اتحادیه چاپخانه‌داران تهران 5 کمیسیون دارد و خوشبختانه هر 5 کمیسیون هم فعال هستند، اما شاید اطلاع‌رسانی ما درباره فعالیت آنها ضعیف بوده است. اجازه بدهید در این باره کمی توضیح می‌دهم؛ مسئولیت کمیسیون حل اختلاف با خود من است، مسئولیت کمیسیون بررسی شکایات با آقای تینای تهرانی، مسئولیت کمیسیون فنی با آقای پورمند، مسئولیت کمیسیون بازرسی با آقای هاشمی و مسئولیت کمیسیون آموزش هم با آقای اعتماد مظاهری است. بیشترین جلسات کمیسیون‌های ما هم مربوط به کمیسیون‌های حل اختلاف و بررسی شکایات است. اینجا لازم است به اطلاع شما و خوانندگانتان برسانم که نمره اتحادیه چاپخانه‌داران تهران در سال گذشته و بر اساس فرم ارزیابی و عملکرد مجمع امور صنفی، 93 از 100 بود. خوشبختانه تمام اعضای هیئت مدیره اتحادیه علیرغم اختلاف سلیقه‌هایی که دارند و البته لازم هم هست، هدفشان این است که اتحادیه در چارچوب قانون فعالیت کند.
آقای نیکوسخن! همانطور که خودتان هم مطلع هستید در یکی، دو سال اخیر یک جریان رسانه‌ای علیه شما فعال شده و بعضاً هم با استناد به گزارش‌های کمیسیون بازرسی اتحادیه، ادعاهایی را علیه شما مطرح می‌کند. شما هم همیشه در این باره سکوت کرده‌اید. اگر ممکن است برای اولین بار و به طور شفاف موضع خودتان را در این باره اعلام کنید. آیا همه این مسائل واقعاً اتهام است یا بخشی از آن ممکن است واقعیت داشته باشد؟
قرآن می‌فرماید: «اذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاما»
البته نفرموده که چند سال «قالوا سلاما»...؟!
من اول صحبت‌هایم هم گفتم که هیچ چیزی مطلق نیست. به هر حال همانطور که شما هم گفتید صحبت‌هایی درباره من و اتحادیه در یکی از سایت‌ها مطرح می‌شود. من یک چشمه از این صحبت‌ها را اشاره می‌کنم؛ اعلام کردند که اتحادیه بدون مجوز وزارت ارشاد 30 جواز اُفست صادر کرده است. بعداً هم گفتند که 30 جواز دیجیتال صادر کرده است. دوباره گفتند که اتحادیه برای هر کدام از این جوازها 10 میلیون تومان گرفته است و آنقدر این موضوع کذب و غیرواقعی را مطرح کردند و به آن شاخ و برگ دادند که برای مدیرکل وقت دفتر امور چاپ (علمشاهی) امر مشتبه شد و به ما نامه نوشت که «مشاهده شده است که شما بدون مجوز ارشاد، پروانه‌هایی صادر کرده‌اید و ...» ما با ایشان و آقای اسماعیلی مکاتبه کردیم و معترض شدیم که این چه حرفی است از سوی مدیرکل دفتر امور چاپ درباره ما؟! یکسری آدم معلوم‌الحال راه افتاده‌اند و همینطور دروغ پشت سر دروغ می‌گویند و ظاهراً امر به شما هم مشتبه شده است. شما (علمشاهی) حداقل یک مورد از این 30 عدد جواز به قول خودتان غیرقانونی را مثال بزنید. مگر ما می‌توانیم بدون اجازه شما و وزارت ارشاد، جواز کسب صادر کنیم؟ کسی که چنین خبری تهیه می‌کند، باید بداند که ماشین چاپ بدون اجازه ارشاد نه قابل واگذاری است نه قابل خرید و فروش. تشکیل پرونده ما برای واحدهای متقاضی بر اساس اسناد و مدارکی است که ارشاد به متقاضی می‌دهد. در هر حال همانطور که گفتم بعد از پیگیری، موضوع برای آقای علمشاهی هم واضح شد و در نامه‌ای به ما نوشت: «آنچه در نامه این دفتر مد نظر می‌باشد، صرفاً تاکید بر این نکته است که ملاک فعالیت چاپخانه‌ها از نظر این دفتر داشتن پروانه صادرشده از طرف ارشاد می‌باشد و موافقت نامه یکساله، مجوزی برای استقرار چاپخانه نمی‌باشد. همانطور که پیشتر نیز شفاهاً عرض شد پروانه‌های صنفی قبلی که بر اساس استقرار و موافقت نامه یکساله صادر گردیده، مورد تائید می‌باشد...». الحمدلله پرونده ما آنقدر شفاف است که حتی بعضی‌ها می‌گویند این میزان شفافیت هم خوب نیست چون ممکن است مثل شیشه بشکند. به هر حال من امیدوارم این خبرسازی‌ها از روی غرض نباشد و از سر بی‌اطلاعی باشد.
فکر نمی‌کنید می‌خواهند شما را زمین بزنند؟
مهم نیست ولی ماه تا کی می‌تواند زیر ابر بماند؟ بالاخره روزی این ابر می‌رود کنار و همه چیز مشخص می‌شود. من همیشه برای صنف چاپ پادویی کرده‌ام و الان هم دارم پادویی می‌کنم. اگر به خاطر صنف نبود، چاپخانه خود من از زمانی که به اتحادیه آمده‌ام، این همه اُفت نمی‌کرد. خُب این آدم که در این سایت این همه مطلب علیه ما می‌نویسد، بالاخره باید روزی جواب بدهد.
شما شکایت کرده‌اید؟
کارهایی کرده‌ایم ولی هر وقت نتیجه داد، اعلام می‌کنیم.
در مورد شهرک چاپ هم توضیح می‌دهید که چرا بحث راه‌اندازی آن، این همه طول کشیده است؟
سال 86 در زمان آقای صفارهرندی، بنده به اتفاق ایشان کلنگ شهرک چاپ را در کیلومتر 30 اتوبان قم به زمین زدیم و بنا بود با متولی‌گری وزارت ارشاد این شهرک ساخته شود اما متاسفانه به خاطر همان ناهماهنگی و بوروکراسی موجود، این بحث هم به جایی نرسید. در سال 88 وزارت ارشاد نماینده‌ای به اتحادیه فرستاد که به اتفاق هم زمینی را برای شهرک چاپ انتخاب کنند که این شهرک آنجا ساخته شود. زمین انتخاب شد اما بعد از مدتی گفتند که متوقف شده است به دلیل اینکه بر اساس اعلام شهرداری تهران، اینجا جزو کمربند شهر تهران است. ما در حال حاضر حدوداً یک میلیون متر مربع متقاضی برای فعالیت در شهرکی که قبلاً دیده بودیم و در احمدآباد مستوفی واقع شده است، داریم که امیدواریم مشکلات پیش روی این محل برطرف شود تا اتحادیه بتواند پاسخگوی متقاضیان احداث شهرک باشد. ان‌شاءالله.
---------------------------
گفتگو از کمال صادقی