به گزارش خبرنگار كتاب مهر ، بلافاصله پس از حمله به برج هاي دوقلوي سازمان تجارت جهاني در مانهتن نيويورك ، گمانه زني درباره عاملان اين حادثه شروع شد و انبوهي از گزارش ها، نقد و تحليل هاي مختلف از ابعاد گوناگون درباره اين حادثه در رسانه هاي جمعي انتشار يافت .
تحليلگران بسياري نيز دست به كار بررسي دقيق تر اين حادثه ، پيش زمينه ها و پيامدهاي آن شدند . در اين ميان اما سه نوع رويكرد به اين موضوع وجود دارد برخي از اين تحليل ها ، به ريشه يابي حادثه مي پردازند و علل بروز اين حادثه را مورد دقت و كنكاش قرار مي دهند ؛ در اين گونه آثار با مبنا قرار دادن گزارش هاي رسمي از حادثه يازده سپتامبر ، به بررسي دقيق تر وقوع اين حوادث مي پردازند و و به دنبال طرح نظرياتي درباره چرايي وقوع آن شدند .
عمده مساله اي كه اين دسته ازمحققان و نظريه پردازان به دنبال آن هستند پاسخي براي اين سوال است كه : « به راستي مشكل از كجا آغاز شد ؟ » .
مشكل از كجا آغاز شد ؟
" برنارد لوئيس " ، يكي از مهمترين كساني كه اندك زماني پس از اين حادثه دست به انشار كتابي زد كه بدنبال يافتن اين پاسخ بود . اگرچه او خود عنوان مي كند كه اين كتاب را همزمان با اين حادثه نوشته است اما به طور قاطع اعتقاد دارد كه مسائلي از گذشته در روابط دنياي غرب و شرق وجود دارد كه در نهايت به شكل گيري حادثه يازدهم سپتامبر مي انجامد .
از نظر برنارد لوئيس مهمترين عنصري كه مي توان از آن به عنوان عامل محرك دنياي شرق براي يورش به نماد تمدن غرب ياد كرد " تحقير تاريخي شرقي ها " در سه سده اخير است .
به گزارش مهر ، كتاب « مشكل از كجا آغاز شد ؟ » ، نوشته برنارد لوئيس ، با ترجمه شهريار خواجيان در 276 صفحه و شمارگان 2000نسخه توسط نشر " اختران " ، روانه پيشخوان كتابفروشي ها شده است .
برنارد لوئيس ، مولف اين كتاب متولد سال 1916 ، پژوهشگر انگليسي و متخصص در تاريخ اسلام و تعامل ميان اسلام وغرب است وي از دانشگاه شرق شناسي لندن ليسانس خود را دريافت كرد ودكتراي خود را از دانشگاه پاريس گرفت . او پس از حوادث يازدهم سپتامبر به اين حادثه به شدت توجه نشان داد و حتي درابن باره با ادوارد سعيد وارد يك جدل طولاني شد .
از وي چندين كتاب با عنوان هاي اعراب در تاريخ ، ظهور تركيه نوين ، حشاشين ، كشف اروپا به دست مسلمين و خاورميانه و بحران اسلام ، منتشر شده است .
نويسنده در كتاب « مشكل از كجا شروع شد ؟ » ، به اين موضوع مي پردازد كه مردم خاور ميانه ، طي چندين قرن پيشتازعلم ودانش دردنيا بودند ولي در سه قرن اخير به شدت نفوذ خود را از دست داده اند و ازرونق دوران گذشته ديگر خبري نيست . به زعم نويسنده ، اهالي خاور ميانه از اين مساله به خشم آمده اند وبه دنبال يافتن اين پاسخ هستند كه چرا وضعيت اين گونه شد ومشكل از كجاست ؟
جدال دو توحش
به گزارش مهر ، يكي ديگر از آثاري كه با اين رويكرد نوشته شده است كتابي است با عنوان « جدال دو توحش » كه با هدف واكا.وي علل بروز بنياد گرايي در جوامع شرقي به رشته تحرير در آمده است .
" ژيلبر آشكار " ، مولف اين اثر همچنين به بررسي نتايج بروز اين حادثه نيز مي پردازد و حادثه يازدهم سپتامبر را نقطه آغاز بروز بي نظمي نويسن در جهان مي داند .
او با توحش خواندن هر دو روي سكه حادثه يازدهم سپتامبر ، اين واقعه را توحشي در پاسخ به توحش و مي داند و البته لبه تيز تر تيغ مولف به طرف مسلمانان نشانه رفته است كه هيچ نوع انعطافي در براي تغيير و جداشدن از كالبد پوسيده و قديمي خود ، بروز نمي دهند .
به گزارش مهر ، كتاب « جدال دو توحش » ، جديد ترين كتابي است كه باهدف با بررسي حادثه يازده سپتامبر2001 ، در ايران توسط نشر " اختران " ، منتشر شده و به تازگي به كتابفروشي ها راه يافته است .
« جدال دو توحش » نوشته " ژيلبر آشكار " ، نويسنده و روزنامه نگار فرانسوي ، با ترجمه " حسن مرتضوي " ، در 120 صفحه ، به پيشخوان كتابفروشي ها راه يافته است .
به گزارش مهر ، در كتاب « جدال دو توحش ؛ 11سپتامبر و ايجالد بي نظمي نوين جهاني » ، براي نخستين بار در سال 2002 در فرانسه توسط انتشارت " كمپلكس " ، و در نوامبر همان سال توسط يك ناشر انگليسي نيز منتشر شد و توانست دو جايزه كتاب سال در فرانسه و اتريش را از آن خود كند .
« جدال دو توحش » ، سه فصل عمده دارد و به بررسي موضوعاتي از قبيل : آمريكا ستيزي و ارزش ها ، منحصر به فرد بودن 11سپتامبر ، خشونت شهري و نابساماني ، دوبرداشت از نظم جهاني و توضيحاتي درباره بنياد گرايي اسلامي ، مي پردازد .
" ژيلبر آشكار " ، مولف اين كتاب از نويسندگان لبناني است كه از سال 1983 در فرانسه زندگي مي كند . وي در پاريس استاد علوم سياسي و روابط بين المللي است و در لوموند ديپلماتيك مقاله مي نويسند .
به اعتقاد مولف كتاب : ستايندگان تروريست‌ها از ديدن منظره فروريختن برج‌هاي دوقلوي سازمان تجارت جهاني و عمليات بمب گذاري آنها در سراسر جهان به شادي فرياد مي‌كشند و خواستار عمليات بيشتري مي‌شوند.
" آشكار "، مي گويد : ستايندگان قدرت نظامي آمريكا منظره ويراني افغانستان و عراق را دلپذير مي‌يابند و خواستار كشتار بيشتري مي‌شوند. ما آشكارا در آن زمان‌هاي دگرگوني اجتماعي هستيم كه وحشيگري و لذت بردن از ديدن ويراني و درد و رنج ديگران چون شاهدي بر برتري خود با صراحتي بيشتر، بي‌قيدوبندتر، و بي‌هيچ شرم و تنفري رخ مي‌دهد.
كتاب سياه ، كاخ سفيد
به گزارش خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، رويكرد ديگري كه در نوشته هاي نويسندگان و نظريه پردازان علوم سياسي در نگاه به اين حادثه وجود دارد ريشه در تئوري توطئه دارد . اين دسته از نويسندگان كه البته تعداشان هم كم نيست هركدام از منظري به اين رويداد نگاه كرده اند و در مجموعه بر آيند نظرات آنها اين است كه يك نيروي اهريمني براي سيطره بر جهان با مستمسك قرار دادن حمله به برج هاي دو قلو مي خواهد جهان را به تسخير در آورد .
اين دسته از پژوهشگران با بررسي هژموني آمريكا به اين نتيجه رسيده اند كه در اصل حادثه يازدهم سپتامبر توطئه اي از پيش برنامه ريزي شده بود و آنطور كه رسانه هاي جمعي به انعكاس آن پرداختند نبوده است .
يكي از مهمترين آثاري كه در اين زمينه نوشته شده و در يارن هم منتشر شده كتابي از " ويلهم ديتل " ، است كه خود سابقه طولاني در همكاري با سازمان هاي امنيتي و جاسوسي دارد .
مدتي قبل سيماي جمهوري اسلامي ايران گزارشي از اين نويسنده آلماني را پخش كرد كه نشان مي داد آمريكايي ها چگونه دروغ بزرگي چون حمله هوايسماي مسافربري به ساختمان پنتاگون رابه خورد رسانه هاي گروهي دادند .
اين در حالي است كه هيچ رسانه مستلقي موفق به تهيه گزارش از اين حادثه نشد و يا اجازه ان را پيدانكرد و تنها " فاكس نيوز " و " سي سي ان " ، تصاوير ساختگي آنرا پخش كردند .
« كتاب سياه كاخ سفيد » ، عنوان كتاب روشنگرانه ديگري از نويسنده و روزنامه نگار آلماني " ويلهم ديتل " است كه با ترجمه مجتبي زرين پناه و توسط نشر " قصيده سرا " ، در كتابفروشي ها عرضه شده است .
به گزارش مهر، « كتاب سياه كاخ سفيد ؛ سياست خارجي برپايه سلاح گرم » ، به قلم نويسنده مجله اشپيگل در 296 صفحه و شمارگان 1000نسخه روانه پيشخوان كتابفروشي ها شده است .
اين كتاب نگاهي دارد به پشت پرده سياست خارجي ايالات متحده آمريكا از ابتداي دهه پنجاه قرن بيستم تازمان حال ، اين كتاب تلاش مي كند تا از ديدگاه هاي كاخ سفيد درسياست بين المللي پرده بردارد . از كودتاي 28 مرداد سال 1332 عيله دكتر مصدق نخست وزير ايران تا جنگ هاي نيابتي درنيكاراگوئه وافغانستان ، ازمداخله در شيلي تاجنگ عراق وسقوط صدام حسين وپيامدهاي اين جنگ ، هيچ يك از نگاه نويسنده كتاب پنهان نمانده است .
به گزارش مهر، اين كارشناس از اهداف كاخ سفيد دربسياري از كشورها به صراحت سخن مي گويد و با طرح پرسش هاي تحريك آميز وروشنگر در راه روشن نگه داشتن افكار عمومي دنيا به منظور ممانعت از شكل گيري برنامه هاي آينده كاخ سفيد ، گام هاي بلندي برمي دارد.
در اين كتاب اين نظريه مطرح مي شود كه حادثه يازدهم سپتامبر از اساس براي سيطره كامل آمريكا بر نقاط مختلف دنيا طرح ريزي و اجرا شده است .
« كتاب سياه كاخ سفيد » ، كه درژانويه 2004 در آلمان منتشر شده ، درمقدمه اي به سابقه دخالت هاي كاخ سفيد درمناطق مختلف دنيا ازجمله ايران مي پردازد و در بخش بعدي به معرفي كامل واجمالي شخصيت هاي همچون ريچاد چني ، دونالد رامسفلد (وزير دفاع )، پآل ولفويتس (رئيس بانك جهاني )، كونداليزا رايس (وزير خارجه آمريكا)، لئو اشتراس وبرخي ديگر از مهمترين شخصيت هاي شاخص جريان نئو محافظه كاران آمريكا پرداخته است .
اربابان جديد جهان
كتاب « اربابان جديد جهان ؛ و آنهايي كه در مقابلشان مي ايستند » نوشته " ژان زيگلر " و با ترجمه دكتر " زهرا وثوق " ، اثري ديگري است كه با نگاهي عميق تر به رويداد هاي چند دهه اخير ، احتمال دست داشتن كارتل هاي قدرت در اين حادثه را بعيد نمي داند .
اين كتاب كه توسط نشر " چاپخش " ، منتشر شده توسط گزارشگر ويژه مربوط به حق تغذيه انسان ها در سازمان ملل متحد به رشته تحرير در آمده است .
او با اذعان به رشد قارچ گونه همپيمانان جديد " اربابان جهاني " و همكاري با آنها راي رسيدن به سلطه جهاني ، به اين نكته اشاره مي كند كه : تقريبا در همه جاي جهان جبهه هاي امير بخش مقاومت هم گام با اعتراضات محلي در حال شكل گيري است .
دراين كتاب " ژان زيگلر " از گوناگوني و پرمايگي و عزم راسخ آنان درتكوين جامعه مدني نوين سخن مي گويد.
اسرار ناگفته يك جنگ
به گزارش مهر، يكي ديگر از مهمترين آثاري كه در اين زمينه منتشر شده و در ايران هم به چاپ رسيده است كتابي است با عنوان « جنگ بوش ها » ، و با عنوان فرعي اسرار ناگفته يك جنگ .
كتاب « جنگ بوش ها » ؛ اسرار ناگفته يك جنگ ، نوشته اريك لوران ، با ترجمه سوزان مير فندرسكي ، در 188صفحه ، توسط نشر " ني " ، منتشر شده است .
اين كتاب در 9 فصل به بررسي و واكاوي مسائلي بپردازد كه در مدت پنج سال به عنوان تنها واقعيات موجود به خورد افكار عمومي دنيا داده شده است . ميرفندرسكي مترجم اين اثر ، درمقدمه اين كتاب نوشته است : مهم اين چند سال اخير نقطه عطف هزاره سوم بود . حادثه يازدهم سپتامبر و جنگ آمريكا عليه عراق و پيش از آن افغانستان از جمله اين حوادث هستند .
اين كتاب به خواننده پيشنهاد مي كند كه به آن سوي آيينه برود و گزارش هايب رسمي را ناديده بگيرد . و حادثه يازدهم سپتامبر و جنگ عراق را از منظر ديگري ببيند .
افشاي حقايق پشت پرده جنگ خليج فارس
كتاب « پشت پرده جنگ خليج فارس » نوشته " جان پيگلر" و با ترجمه " ايوب باقرزاده " ، در 207 صفحه ، توسط انتشارات " اميد فردا " ، منتشر شده است .
اين كتاب به بررسي ابعاد اين جنايت از ديد نويسنده ي كتاب مي پردازد. نويسنده در چهار فصل به بررسي اين مساله مي پردازد كه جنگ عراق به چه بهانه اي به راه افتاد ، نتايج آن براي مردم عراق وآمريكا چه بود ؟ و پيامد هاي اين حمله دوسال پس از اشغال عراق چيست ؟
تروريست ها ، كساني كه به حساب نمي آيند ، جهاد كنندگان و مسلح كردن چهان از فصول اين كتاب است .
روايت " مايكل مور " از يازده سپتامبر
به گزارش خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، كتاب « ژيگول، كشور من كجاست؟ » به قلم " مايكل مور" ، منتقد و ناراضي آمريكايي ، در 263 صفحه ، توسط اداره كل پژوهش معاونت سياسي صدا و سيما ، منتشر شده است .
« ژيگول، كشور من كجاست؟ » برگرداني است از Dube where,s my country اثر مايكل مور، نويسنده و مستند ساز آمريكايي كه پيش از اين با كتاب " مردان سفيد احمق " و فيلم " بولينگ براي كلمباين" شهرتي جهاني به هم زده است .
اين كتاب حقايق ناگفته بسياري را از زد و بندهاي پشت پرده سياستگذاران كاخ سفيد و تاثير سرمايه داران و شركتهاي عظيم اسلحه سازي بر تصميم سازي در سياست ايالات متحده بر ملا مي سازد.
"مايكل مور" با طنزي كنايه آميز، از نيات واقعي حاكمان جنگ افروز كاخ سفيد كه با داعيه مبارزه با تروريسم و با دستاويز قرار دادن واقعه 11 سپتامبر و انتقام از القاعده به تحكيم حضور نظامي و سلطه سياسي خود در دو منطقه آسياي ميانه و خاورميانه پرداخته اند پرده بر مي دارد.
مايكل مور در اين كتاب با طرح سوالاتي جدي درباره سوابق و عملكرد بوش و تيم وي، در قبل و بعد از يازده سپتامبر، ذهن خواننده را به تحرك وام مي دارد تا ارتباطي منطقي ميان وقايع و روابط برقرار سازد و بدين وسيله تصويري واقعگرا از حقيقت رفتارهاي حاكمان جمهوريخواه و سياستمداران محافظه كار آمريكا در برابر ما قرار مي دهد.
او اگرچه زبان طنزرابراي طرح انتقادات خود عيله سيستم حاكم بر امريكا ونئو محافظه كاران برگزيده است اما سعي مي كند تا مستند بودن متن را خدشه دارد نكند .
يازده سپتامبر در داستان هاي فارسي
يكي ديگر از عرصه هايي كه حادثه يازدهم سپتامبر در آن حضور و بروز پيداكرده است ، ادبيات داستاني است . اگرچه آمار دقيقي از داستان هاي و نمايشنامه هايي كه با محور قرار دادن اين حادثه به روايت داستان پرداخته است ، در دسترس نيست اما در به ذكر دو نمونه از آثار داستاني كه در ايران منتشر شده و نخست به معرفي داستاني ايراني كه درباره اين حادثه مي پردازيم .
" آبي ماوراء بحار "
شهريار مندني پور هم در اين مدت بيكار ننشست و تلاش كرد تا يازدهم سپتامبر و برخي حواشي مرتبط با آن را دستمايه خلق يك داستان قرار بدهد .
كتاب « آبي ماوراي بحار » آخرين نوشته " شهريار مندني پور " با دستمايه انگاره جهاني آشوب زده پس از " يازده سپتامبر " ، با تكنيك هاي متفاوت و باشگردهاي جديد اين داستان را از منظرهاي مختلف بررسي كرده است.
اين كتاب شامل هشت داستان كوتاه است كه محور اصلي همه اين داستان ها حادثه يازدهم سپتامبر 2001 است . « آبي ماوراي بحار » ، نخستين بار در سال 1382 توسط نشر " مركز " ، منتشر شد و از تاريخ تاكنون سه بار تجديد چاپ شده و به چاپ چهارم رسيده است .
مندني پور در اين كتاب كه همانند يك پازل يا جدول كلمات متقاطع آدم ها وشخصيت هاي گوناگوني را بسط داده است مي كوشد از جنبه انساني به اين فاجعه نگاه كند ؛ در يازدهم سپتامبر بيش از هشت هزار انسان ، انسان هايي كه مي توانستند و اين حق را داشتند كه زندگي كنند از بين رفتند !
مندني پور نويسنده اي است كه به گفته منتقدين آنقدر توانايي دارد كه مي تواند درهرزمينه اي داستان بنويسد . ولي اين مجموعه با مجموعه هاي ديگرش خيلي متفاوت است.
آنها مي گويند " مندني پور " ، دغدغه پيشينه دارد، از اساطيرازحكايات عهد عتيق استفاده مي كرد تا بحران انسان معاصر را به اين وسيله نشان دهد ، ولي دركتاب جديد كاملا به مساله عصر حاضر مي پردازد و رگه هايي از پيشينه در آن ديده نمي شود.
اما مندني پور كه هرگز نيويورك را نديده چگونه مي توانداز آن صحبت كند . دشواري هاي اين گونه نوشتن وهمچنين سخن گفتن ازفضاهاي تجربه نشده با توانايي كه از نويسنده سراغ داريم تاحدودي راحت به نظر مي رسد .
او در « آبي ماوراي بحار » نشان مي دهد كه مي تواند هر موضوعي را تبديل به داستان كند اما هر داستان نه ، فقط اين داستان سختي هاي خودش را دارد و من فكر مي كنم كاملا توانسته فضاي آمريكا و مردم آنجا را دربياورد.
برخي از منتقدين بر اين باورند كه « آبي ماوراي بحار» مي گرفتند كه حادثه يازدهم سپتامبر در اين كتاب در نيامده و برخي ديگر مي گويند كه اين داستان هاي در فضاي بي مكاني و بي زماني روايت مي شود .
داستان هاي اين مجموعه تكنيك خاصي ندارد ، داستان " درام " در اين مجموعه در سطح روايت ذهني و عيني باقي مي ماند و بقيه داستان ها به صورت خطي روايت مي شود و آخرين داستان هم در فضاي وهم آلودي بازگو مي شود .
درونمايه اين داستان ها خيلي جذاب تراست و انعكاس فاجعه اي كه اتفاق افتاده دردرون آدم ها بسيارخوب به تصوير كشيده شده است.
زبان نويسنده خيلي مناقشه برانگيز است ، داستان ها از ساختار محكمي برخوردار است، قدرت زيادي دارند قصه هاي خوبي دارند، بزنگاه هاي داستاني مناسب ازخوب جايي شروع مي شوند ، ولي ماديت و عينيت ( ارجاعات بيروني ) داستان ها كم است .
تجربه فضاهاي غيربومي در ادبيات داستان ايران با اشاره به كتاب « آبي ماوراي بحار » ، كار سختي است و مندني پور ريسك بزرگي كرده كه به سراغ اين ماجرا رفته است ، ولي آنچه مسلم است و درداستان ها نشانه هاي آن وجود دارد اين است كه تمام داستان ها از ديد يك ذهن شرقي و از بيرون نوشته شده است و نه از درون .
" بادبادك باز"
كتاب « بادبادك باز » با عنوان اصلي « The Kite Runner » نوشته " خالد حسيني " ، نويسنده افغان ، يكي از اولين آثار داستاني كه در غرب منتشر شد و حادثه يازده سپتامبر را دستمايه آفرينش ادبي قرار داده است .
رمان « بادبادك باز » ، در ايران نخستين بار با ترجمه مشترك " زيبا گنجي " ، و " پريسا سليمان زاده " ، در 422 صفحه ، توسط انتشارات " مرواريد" ، منتشر شد .
اين كتاب خيلي زود ركورد يكي از پرفروش ترين كتابهاي جهان را از آن خود كرد و پس از مدت كوتاهي در لندن منتشر شد، اما به جز آمريكا و بريتانيا، در ساير كشورهاي جهان از جمله كانادا، آلمان، فرانسه، اسپانيا، ايتاليا و يونان، خوانندگان فراواني را به سوي خود جلب كرد.
ايزابل آلنده رمان نويس معروف آمريكاي لاتين، « بادبادك باز » را يك رمان فراموش نشدني و فوق العاده خوانده و مي گويد، اين داستان چنان نيرومند است كه مدتها پس از خواندن آن هرچه مي خوانده، بي روح به نظر مي رسيده است.
خالد حسيني در « بادبادك باز» دنيايي را تصوير مي كند كه در آن انسان گرگ انسان است؛ دنياي بي رحمي كه در آن آدم ها به لت و پار كردن يكديگر مشغول اند؛ وفاداري چون عشق مرده است و جنگ و زور و قلدري حكم مي راند. دنياي بيدادگري كه در آن قومي، به قتل عام قوم ديگر دست مي زند، قانون جنگل حكمفرما است ؛ اين دنيايي است كه آمريكايي ها ساخته اند !
دنيايي كه آينده اش به گذشته اش حسد مي برد و آرزوي آيندگانش رسيدن به مرز عشق و زيبايي گذشتگان است؛ دنيايي كه در آن تمام زندگي يك "دروغ گنده و كثيف" بيشتر نيست؛ دنيايي كه استاد دانشگاهش را به گدايي افكنده اند. با وجود اين در اين دنياي خوفناك، هنوز آرزو زنده است و هنوز از دل برخي مردمانش مي گذرد كه راهي براي بازگشت وجود دارد .
حزب پرچم ، خلق ، كمونيسم ، شوروي ، مجاهدين ، طالبان و آمريكا يكي پس از ديگري به افغانستان مي آيند و مي روند اما حاصلش جز ويراني و نابودي بيشتر نيست. زندگي و مرگ قهرمانان « بادبادك باز » در اين بحران است كه اتفاق مي افتد. زندگي نه، فقط مرگ، فقط نابودي .
اهميت رمان " خالد حسيني " ، در اين است كه همه آدم هايش واقعي اند. همه از خوب و بد پذيرفتني اند. همه از ستمگر و ستمكش وجود حقيقي دارند. چهره هيچ كدامشان غريبه نيست. همه در دور و بر ما زندگي مي كنند. همه حي و حاضرند. اين جايگاه رفيعي است كه نويسنده به آن دست يافته است.
دنياي " خالد حسيني " ، دنيايي است كه در آن آينده به گذشته حسد مي برد . تمام آرزوي آينده و آيندگانش ، رسيدن به گذشته است نه به معناي سنت و كهنگي ، كه به معناي زندگي . رسيدن به مفهوم برادري هايي است كه پيشتر وجود داشته و از دست رفته است. به مفهوم خوبي ها و زيبايي هايي است كه زماني حضور داشته و از ميان رفته است . قهرمان خالد حسيني از راه رفته باز مي گردد اما آيا راهي براي بازگشت افغانستان به زندگي و مهرباني هست؟
فضاي داستاني « بادبادك باز » براي خواننده ايراني آشناست. اما دليل استقبال از « بادبادك باز» در ايران تنها اين فضاي آشناي فرهنگ افغانستان نيست، سرنوشت تراژيك قوم است .
رمان به روايت اول شخص مفرد نوشته شده و اين صورت روايت به نويسنده امكان مي دهد سرگذشت قومش را براي ما روايت كند. مضموني كه خالد حسيني براي رمانش برگزيده، روايتي بهتر از اين نمي توانست داشته باشد. فقط در اين شكل روايت، او مي توانست براي ما از زخم هايي بگويد كه بر پيكر افغانستان وارد آمده است.
در تمام طول داستان، نويسنده از پيچيدگي ها فاصله مي گيرد تا به سرنوشت قهرمانانش برسد. سرنوشت آدم ها و سرگذشت اجتماع افغانستان .
به گزارش خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، اگرچه حادثه يازدهم سپتامبر بخش اندكي از حجم رمان را در بر مي گيرد ، اما به عنصري اساسي در ساخت رواتي تبديل مي شود .