روزنامه «اعتماد» نوشت: براساس آمارهاي اعلام شده از آمار موش‌هاي تهران، به ازاي هر نفر از جمعيت حدود 12 ميليوني اين كلانشهر چهار موش وجود دارد؛ محمد حقاني، رييس كميسيون محيط زيست شوراي شهر پيش از اين از آمار 50 ميليون موش زنده‌خوار درپايتخت خبر داده. تاكنون گزارش‌هاي متعددي در زمينه هجوم موش‌ها منتشر شده است. به عنوان مثال در تاريخ 9 دي‌ماه 1387، ساكنان روستاي «مسكن» درسبزوار با حمله غافلگيرانه تعداد بي‌شماري موش به مزارع و حتي منازل خود روبه‌رو شدند، جمعيت 850 نفري آن مجبور به كوچ از روستا و سكني گزيدن درمحوطه‌يي به شعاع 30 كيلومتري روستاي قبل شدند.
12 درمقابل 50
براساس استانداردهاي جهاني، وجود يك موش به ازاي هرانسان طبيعي و جزء لاينفك اكوسيستم زندگي انساني است اما اگر ادعاي رييس كميسيون محيط زيست شوراحقيقت داشته باشد، به ازاي هر تهراني بيش از چهار موش وجود دارد. موش‌هايي كه به گفته كارشناسان «رات» ـ موش‌هاي نروژي ـ هستند و نه «موش». درحقيقت «رات»هايي كه درپايتخت ديده مي‌شوند، گونه‌يي جهش يافته از موش‌ها هستند كه بسيار پرقدرت‌تر از موش‌ها بوده و خون آشام نيز هستند. به‌طوري كه به راحتي بچه موش‌ها را مي‌خورند و از خوردن لاشه‌هاي موش‌هاي مرده ابايي ندارند. به اين‌ترتيب جاي تعجب ندارد كه اين خزندگان به ساير جانوران و حتي انسان هم حمله كنند. اين يك واقعيت علمي و اثبات شده است نه يك گزارش تخيلي. قاسم علي اكبر، پژوهشگرمبارزه با موجودات مهاجم درمورد صحت ادعاي وجود 50 ميليون موش در تهران گفت: من حتي معتقدم كه تعداد بيشتر از اين ارقام است چرا كه متاسفانه روش‌هاي نادرست براي مقابله با موش‌ها باعث شده تا نه تنها از تعداد آنها كم نشود كه حتي باعث مقاوم شدن و جهش يافتن گونه‌هاي موش‌هاي تهران و درنهايت چند برابر شدن آمار آنها طي سال‌هاي اخير شده است.
وي با ذكر اينكه هر موش مي‌تواند هر سه ماه بين شش تا 20 فرزند به دنيا بياورد، افزود: البته بايد توجه داشت آنچه امروز درتهران به نام «موش» مي‌شناسيم، درحقيقت «رات» است كه علاوه براينكه عامل انتقال بيش از 35 ويروس و مرض خطرناك است، زماني كه گرسنه شود و غذايي براي خوردن پيدا نكند به راحتي به موجودات زنده حمله مي‌كند.
علي اكبر درپاسخ به اين سوال كه 50 ميليون موش ـ رات ـ كجا مخفي شده‌اند؟ گفت: زير زمين. درتونل‌ها، آبراه‌ها و چاه‌هاي آب.
وي ادامه داد: مثلا همان‌طور كه مي‌دانيد درتهران دو شاخه قنات شمالي ـ جنوبي و شرقي ـ غربي وجود دارد، چندي قبل خود شهرداري اعلام كرد كه مناطق شش و 20 بيشترين موش‌ها را دارند. اگر دقت كنيد اين دو منطقه محل تلاقي دو شاخه قنات‌هاي تهران هستند. اين خود دليلي است بر اينكه قنات‌هاي تهران به شاهراهي براي تردد موش‌ها بدل شده‌اند.
اين پژوهشگرمبارزه با موجودات مهاجم در بخش ديگري از سخنان خود درمورد ادعاي شهرداري كه عدم رعايت اصول بيرون گذاشتن زباله‌ها و رعايت بهداشت توسط شهروندان را يكي از مهم‌ترين عوامل افزايش تصاعدي آمار موش‌هاي تهران عنوان مي‌كنند، گفت: اتفاقا اين زباله‌ها مهم‌ترين خدمت به شهروندان تهراني را كرده‌اند. چرا؟ چون هرتهراني براساس گزارش شهرداري روزانه بين 700 تا 1000 گرم زباله مصرف مي‌كند، از سويي هر موش به‌طور متوسط روزانه 30 گرم غذا مي‌خواهد، به بياني زباله‌ها امروز به منبع اصلي غذايي موش‌ها بدل شده باعث شده‌اند تا موش‌ها به دليل گرسنگي از زير زمين به روي زمين نيايند و به انسان و جانوران حمله نكنند.
وي با تاكيد مجدد برامكان‌پذير بودن وجود 50 ميليون موش درتهران گفت: اين آمار به هيچ عنوان دور از ذهن نيست، به عنوان مثال پس از توفان «سندي»، بيش از 28 ميليون موش مرده پيدا شد. پس درتهران اين رقم چندان هم دور از ذهن نخواهد بود. ضمن آنكه شيوه جمع‌آوري زباله دراين شهركاملا مكانيزه و بسيار پيش رفته‌تر از ما است، پس چرا بايد اين همه موش داشته باشند؟
وي با ذكر اينكه روش‌هاي به كار رفته توسط شهرداري فقط و فقط باعث مقاوم شدن موش‌ها و چند برابر شدن نسل آنها شده است، گفت: حتي روش‌هاي جديدي كه شهرداري مي‌خواهد از آنها استفاده كند، روش‌هاي مردودي هستند كه به راحتي بي‌اثربودن آنها را مي‌توان اثبات كرد.
علي اكبر درادامه با ارايه تاييديه به امضاي شهردارمنطقه پنج مي‌گويد: سال گذشته با موافقت شهردارمنطقه پنج و با هزينه شخصي به روشي ابتكاري و ارگانيك، ناحيه پنج اين منطقه به وسعت 5735 متر مربع را پاكسازي كرديم و به اذعان اين گزارش تمامي موش‌هاي آن را نابود كرديم ولي متاسفانه شهرداري با وجود تاييد شهردار خودش، حاضر نيست از اين روش آزموده شده استفاده كند و همچنان به دنبال روش‌هاي پرهزينه و كم اثر خارجي است.
وي درپاسخ به سوال ديگري مبني براينكه آيا خود شاهد حمله «رات»ها به موجودات زنده بوده است؟ گفت: زماني كه درمنطقه پنج درحال پاكسازي بوديم، از صحنه‌هاي جالبي تصويربرداري كرديم. ازجمله درقسمتي از اين فيلم؛ «رات»ها، «رات»هاي مرده را به دندان مي‌گيرند و آنها را به گوشه‌يي مي‌برند و شروع به خوردن آنها مي‌كنند. يا درموردي ديگر زخم‌هايي درپاي گوساله و گاوهاي چندين دامداري درشهريار و اسلامشهربه ما گزارش شده كه به احتمال قريب به يقين به دليل گازگرفتگي موش‌ها به وجود آمده است.
اين پژوهشگرمبارزه با موجودات مهاجم، «رات»ها را موجوداتي «زنده»خوار دانسته درمورد احتمال حمله آنها به مردم گفت: اين اتفاق نه تنها دور از ذهن نيست، كه احتمال آن بسيار قوي نيز هست، چرا كه حيوانات مهاجم كه «رات»ها نيز جزو آنها هستند، به دلايل مختلفي مانند تغيير اقليم آب و هوايي، كمبود غذا، دستكاري انسان از محل اختفاي خود بيرون مي‌آيند و وحشي مي‌شوند.
وي با تاكيد براينكه مطرح كردن اين مساله نبايد به معناي تشويش اذهان عمومي تلقي شود، گفت: چند سال قبل شهردارنيويورك پس از حمله موش‌ها به اين شهر به جاي لاپوشاني و پنهان كردن ماجرا مساله را رسانه‌يي كرد و از تمامي كارشناسان جهان كمك خواست. چرا ما فكر مي‌كنيم با پنهان كردن مساله مي‌توانيم از پس آن برآييم؟
علي اكبر درپايان با ذكر اينكه براي «رات»ها مهم نيست كه به چه چيز حمله مي‌كنند و چه چيز را مي‌خورند، بلكه زماني‌كه گرسنه مي‌شوند، به هرچيزي حمله مي‌كنند، درجواب اين سوال كه چرا تا امروز موش‌ها به تهران حمله نكرده‌اند؟ گفت: اين لطف خداوند بوده است. شما هر روز از خيابان‌هاي مختلفي رد مي‌شويد، ولي آيا هرروز تصادف مي‌كنيد؟ و اگر نه هرلحظه ممكن است به دلايل مختلف، موش‌ها به سطح شهر بيايند و به شكل ميليوني و البته جدي مردم را تهديد كنند.
حقاني: «رات»ها واقعا زنده خوارند
محمد حقاني، رييس كميسيون محيط زيست شوراي شهرنيز اعلام کرد: «موش‌هاي تهران را به سه دسته موش‌هاي خانگي، «رات»هاي سياه و «رات»هاي قهوه‌يي تقسيم كرده گفت: بيشترين موش‌هاي تهران، «رات»هاي قهوه‌يي يا نروژي است كه اتفاقا خطرناك‌ترين آنها نيز محسوب مي‌شوند و نوعي موش صحرايي هستند.»
وي درمورد سخنان اخير خود درصحن شورا و اعلام آمار 50 ميليوني موش‌هاي پايتخت نيز گفت: دراين مورد آمارمختلفي وجود دارد. گروهي از سازمان‌ها 20، گروهي ديگر 30 و گروهي 60 و حتي 70 ميليون موش را اعلام كرده‌اند. اما آنچه مسلم است تعداد آنها كمتر از 30 ميليون نيست.
وي دليل وجود بيشترين جمعيت موش‌ها درمناطق شش و 20 را به ترتيب رستوران‌ها و فست فودها درمنطقه شش و زمين‌هاي كشاورزي درمنطقه 20 دانسته گفت: از سال 1382، شركت ساماندهي صنايع و مشاغل شهرتهران متولي مقابله با موش‌ها شد كه بعدها اين مسووليت به9 ستاد محيط زيست و توسعه پايدار شهرداري منتقل شد؛ گرچه برخلاف شعارها و گزارش‌هايي كه داده مي‌شود، به دليل عدم شناخت درست و مقطعي و گذرا بودن مقابله، تا امروز شهرداري توفيقي درمهار جمعيت موش‌ها نداشته است.
وي با تاكيد بر اينكه وجود موش‌ها درخيابان‌هاي تهران باعث شيوع بيش از 20 نوع بيماري شده است، گفت: آنچه به عنوان مبارزه با موش‌ها گفته مي‌شود اغلب با كشتن موش‌ها اشتباه مي‌شود درحالي كه هدف اصلي بايد «كنترل» جمعيت آنها باشد چون نمي‌توان آنها را به شكل كامل از بين برد.
حقاني نيز شبكه‌هاي آبراهي و قنات‌ها را مهم‌ترين جولانگاه‌هاي موش‌ها درتهران مي‌داند و مي‌گويد: با از بين بردن قنات‌ها و تلاش براي حذف غذاي موش‌ها يعني زباله‌ها، مي‌توان آنها را كنترل كرد.
اين عضو شوراي شهر با اعلام اينكه براي كشتن هر موش 120 هزارتومان و درنتيجه براي كشتن تمام 30 ميليون موش 3600 ميليارد تومان بودجه لازم است گفت: يكي ديگر از مشكلات ما درمبارزه با موش، نبود مباني قانوني براي اين معضل است به‌طوري‌كه درهيچ كجاي قانون از جمله قانون شهرداري، تكليف صريحي درمورد مقابله با موش نشده است.
رييس كميسيون محيط زيست شوراي شهردرمورد زنده‌خواربودن «رات»هاي نروژي گفت: اين مساله كاملا علمي و اثبات شده است. بنابراين احتمال حمله آنها به حيوانات و حتي شهروندان درآينده‌يي دور يا نزديك به دلايل مختلف دور از ذهن نيست.
وي دراثبات ادعاي خود به گزارش دبير كميته دفع آفات شهري و صنعتي شهرداري تهران اشاره كرده كه درآن مهرداد حلوايي آورده است: اگر زلزله‌يي قوي و جدي درتهران رخ دهد، موش‌ها به روي زمين مي‌آيند و در زير آوارماندگان را تا رسيدن نيروهاي امدادي خواهند خورد.
محمد حقاني درپايان مشاركت سازمان‌هاي مختلفي چون وزارت بهداشت، شهرداري و... را تنها راه مقابله با موش‌هاي پايتخت و جلوگيري از فاجعه‌يي قريب‌الوقوع دانسته و گفت: بهتر است به جاي پاك كردن صورت مساله به فكر راه‌حل باشيم. هدف ما ايجاد رعب و وحشت نيست ولي نبايد از واقعيت و ابعاد خطرناك حمله احتمالي موش‌ها نيز غفلت كرد. حمله چند ده ميليون موش به تهران، آن هم موش‌هاي زنده‌خوار چيزي نيست كه بتوان به سادگي از كنار آن به بهانه تشويش اذهان عمومي گذشت.