تجهيزات خاص فرآيند بازيافت گوگرد (SRU) براي اولين بار در كشور توسط محققان پژوهشكده توسعه فرايند و فناوري تجهيزات پژوهشگاه صنعت نفت و با همكاري مديريت پژوهش و فناوري شركت ملي گاز طراحي شد.

به گزارش خبرگزاری مهر، دکتر حميد گنجي مسئول طرح SRU با اشاره به اهداف این پروژه گفت: از آنجا كه لايسنس واحدSRU  متكي بر تجهيزات خاص است، طراحي اين تجهيزات از اهميت بسزايي برخوردار است؛ این تجهيزات شامل كوره واكنش، مبدل بازيافت حرارتي، رآكتور و كندانسورهاي خاص می شوند که طراحي اين تجهيزات، به دليل عدم وجود سابقه طراحي داخلي با دشواري بسياري همراه بود، از سوي ديگر كپي سازي هاي معدودي انجام شده اند كه در يكي از پالايشگاه هاي كشور به ساخت كوره اي با سايز مشابه انجاميده است، منتهي تغيير سايز نيازمند تغيير طراحي است كه اطلاعات آن در دسترس نبود.

وی درباره عملكرد تجهيزات در فرآيند SRU توضيح داد: كوره واكنش در ابتداي فرآيند قرار دارد كه وظيفه آن سوزاندن قسمتي از گاز اسيدي شامل  H2Sبا هوا و تبديل آن به SO2   است که در مرحله بعد اين  SO2با H2S باقيمانده تركيب شده و تبديل به گوگرد عنصري مي شود. مبدل بازيافت حرارت نيز خروجي كوره واكنش را سرد مي كند تا علاوه بر توليد گوگرد مايع، از حرارت آزاد شده براي توليد بخار استفاده شود. وظيفه كندانسور ها هم سرد كردن خروجي رآكتورها براي جداسازي گوگرد مايع است و در واقع هدف اصلي واحد SRU، توليد گوگرد عنصري از H2S است.

گنجی با بیان اینکه گوگرد عنصري حاصل از اين فرآيند درصنايع مختلف همچون كشاورزي، نظامي و بهداشتي قابليت مصرف دارد و به دلیل بالا بودن قيمت جهاني، اين فرآورده مي تواند ارزش افزوده براي كشور توليد كند، به مزاياي زيست محيطي فرآيند SRU نیز اشاره کرد و گفت: فرايند SRU ، بسيار پركاربرد است و بايد در همه پالايشگاه هاي نفت و گاز وجود داشته باشد، چون در غير اينصورت روزانه مقدار زيادي از گاز هاي سميH2S, SO2  از طريق فلر به جو ارسال مي شود كه باعث مشكلات زيست محيطي خواهد شد.

مسئول طرح SRU درباره اهداف آتي اين پروژه گفت: هم اكنون در حال مذاكره با شركت ها براي ساخت پايلوت اين واحد بر طبق طراحي پژوهشگاه هستيم، كه در صورت موفقيت تست عملكرد تجهيزات در مرحله پايلوت و انجام اصلاحات مورد نياز، مي توانيم براي واحد هاي صنعتي كشور از  طراحي پژوهشگاه استفاده كنيم.

وي افزود: بنابراين هدف فعلي، ساخت پايلوت توسط يكي از شركت هاي داخلي براي تست تجهيزات طراحي شده پژوهشگاه و انجام اصلاحات در صورت نياز است و پس از پشت سرگذاشتن تستهاي پايلوت، شركت مورد نظر مي تواند با لايسنس پژوهشگاه به توليد اين تجهيزات بپردازد.

گنجی با اشاره به خودداري شركتهاي غربي در ارايه لايسنس براي واحد هاي SRUدر فازهاي پارس جنوبي گفت: هم اكنون به خاطر تحريم ها، فازهاي مختلف پارس جنوبي با محدوديت هاي فراواني در تامين لايسنس واحدهاي SRU مواجه اند كه با دستيابي به دانش فني اين فرآيند پركاربرد اين مشكل نيز برطرف خواهد شد.

وی در خصوص توانمند‌سازي شركت هاي داخلي براي ساخت اين تجهيزات اظهار داشت: معمولا اين تجهيزات تحت لايسنس شركت صاحب دانش فني و توسط شركت هاي طراح و سازنده و در مجاورت لايسنسور ساخته مي شود، از اين رو پس از گذراندن تست پايلوتي، تجهيزاتي مانند كوره و كندانسور هاي فرآيند SRU تحت لايسنس مشترك پژوهشگاه نفت و شركت ملي گاز و توسط سازندگان بخش خصوصي ساخته مي شود.

گنجي با اشاره به اينكه پروژه طراحي تجهيزات خاص فرآيند SRUدر قالب طرح " ساخت كاتاليست واحد بازيافت گوگرد و تدوين دانش فني واحد هاي گوگرد سازي" انجام مي شود، گفت: اين طرح كه با همكاري شركت ملي گاز انجام مي شود، طرحي 3 ساله بوده كه از سال 91 شروع شده است.

وي با اشاره به ساير دستاوردهاي طرح SRU گفت: همچنين در اين طرح قرار است كاتاليست هاي فرآيند را پژوهشكده كاتاليست پژوهشگاه بسازد، ضمن آنكه علاوه بر طراحي تجهيزات مرتبط، يك واحد صنعتي هم براي پالايشگاه بيدبلند يك از روش مهندسي معكوس طراحي شده و هم اكنون در حال مناقصه  EPC است.

وي با اشاره به فلسفه شكل گيري پروژه طراحي تجهيزات خاص فرآيند SRU گفت: به خاطر خاص بودن تجهيزات اين فرآيند، در اين طرح پيش بيني شده بود كه پروژه اي مجزا براي طراحي تجهيزات براي اولين بار در كشور داشته باشيم كه در قالب آن، هدف توانمند سازي شركت هاي داخلي براي ساخت تجهيزات مرتبط نيز ديده شده بود.

روش استفاده شده براي طراحي اين تجهيزات، بهره گيري از اطلاعات و نقشه هاي موجود در پالايشگاه هاي كشور و و روش هاي محاسباتي موجود در منابع علمي بود. همچنين از روش ديناميك سيالات محاسباتي (CFD) ، جهت بررسي هيدروديناميك و اطمينان از اختلاط مناسب هوا و گاز اسيدي با در نظر گرفتن واكنش هاي اصلي فرايند استفاده شد.