هجدهمين نشست نقد آثار غير تخيلي كتاب كودك برگزار شد

به گزارش خبرنگار فرهنگي " مهر " در اين نشست كه با حضور جمعي از زبان شناسان در خانه كتاب برگزار شد دكتر كوروش صفوي در مورد انتقال مفاهيم علمي در متون نوشتاري كودك و نوجوان گفت : مشكل اساسي در اين مورد اين است كه ما نوع ارتباط با كودكان را نياموختيم و سعي داريم تا با زبان خود براي آنها علم آموزي كنيم ، براي  اين آموزش ابتدا بايد بدانيم زبان علم چه جايگاهي دارد و براي آموزش آن تا به حال چه كرده ايم ؟ و روش آموزش براي كودكان تا چه حد مقبوليت دارد و كودكان تا چه حد از اطلاعات كودكي خود استفاده مي كنند ؟
وي در ادامه افزود : اگر كمي توجه كنيد مي بينيد كه اغلب كودكان ما تا دوره ابتدايي بسيار موفق پيش مي روند اما در دوره راهنمايي افت شديدي دارند تا حدي كه عده اي نيز ترك تحصيل مي كنند ، درسال اول راهنمايي كودكي را كه تابستان را گذرانده  پشت ميز مي نشانيم و فرمول اينرسي حركت  را در مغز او فرو مي كنيم ، حجمي از مطالب را به او آموزش مي دهيم بدون اينكه رشد فكري او اضافه شده باشد .
دكتر صفوي در ادامه افزود : من در اينجا دانش آموزان را به سه دسته تقسيم مي كنم؛ دسته اول دانش آموزاني هستند كه ترك تحصيل مي كنند ، دسته دوم كه مجموعه كمتري را شامل مي شود دانش آموزاني هستند كه فقط اطلاعات را انبار مي كنند ، اين دسته از دانش آموزان در كوتاه مدت موفق هستند اما در بلند مدت دچار مشكل مي شوند چراكه تنها مطالب را انبار كرده و فورا به فراموشي سپرده اند من اصطلاحا به اين عده، گروههاي كمك حافظه اي مي گويم ، اين دانش آموزان ممكن است شاگرد اول كنكور يا حتي المپيادها باشند و دسته آخر دانش آموزان معمولي هستند كه نه نابغه هستند و نه با استعداد اين گروه شامل اغلب كودكان مي شود، يعني طبقه دانش آموزان معمولي با استعداد معمولي، آموزش براي اين گروه مد نظر ماست.
وي در ادامه اشاره كرد : ما بايد به مسئولان آموزش و پرورش بفهمانيم كه حجم اطلاعات كتابها مهم نيست بلكه درك آنها مهم است ، ما بايد اطلاعات محدود  ، اما درست به بچه ها بياموزيم ، يك خط افقي فرض كنيد كه يك سمت آن زبان علم است يعني در اين زبان هر واژه يك معني مي دهد ، طرف ديگرزبان شعر است كه در آن معني هر واژه در ذهن مخاطب شكل مي گيرد و وسط اين دو زبان خودكار است كه در اين زبان واژه ها در تقابل با يكديگر افزايش معنايي پيدا مي كنند و واژه ها از طريق واژه هاي كناري معني پيدا مي كنند كه اين زبان عامه و اصطلاحات زبان گفتاري است ، خوب در آموزش اين زبان بايد چه كرد ؟ آموزش به كودك خردسال را بايد از كدام زبان آموخت ؟ مسلم است كه در آموزش بايد از زبان علم شروع كنيم چون در اين زبان يك كلمه تنها يك معني علمي دارد كه آن معني قابل فهم است .
اين زبان شناس كشورمان در ادامه افزود : حال اگر بخواهيم آموزش  زبان شعر و يا زبان خودكار را به كودك دهيم آن وقت ديگر بايد اين زبان را به درستي بدانيم و با اشراف كامل اطلاعات دقيق و كامل در اين خصوص به كودك بدهيم ، بسياري از متخصصان فكر مي كنند كه براي آموزش نبايد همه چيز را به كودك آموخت و بايد مطالب را عوض كرد، در حاليكه اينطور نيست. دريافت  مغز يك كودك با يك بزرگسال هيچ تفاوتي ندارد و كودك به خوبي يك بزرگسال همه چيز را درك ميكند ، فقط بايد براي او واژه ها را توضيح دهيم ، او به دليل بازيگوشي و دريافت كمتر ي كه از اجتماع دارد شايد نتواند به خوبي معاني 
غامض را درك كند كه اين نياز به توضيح دارد ، اما نبايد معاني را عوض كنيم امروزه معاني و واژه ها در كتابها عوض مي شوند .
دكتر صفوي با اشاره به حجم بالاي مطالب كتابهاي درسي در ايران گفت : ما بايد از حجم كتابهاي درسي كم كرده و اطلاعات بيشتري ارايه كنيم ، من شديدا با اين عقيده كه " انسان يا بايد همه چيز را بداند و يا هيچ چيز را نداند" پايبندم، ما به فرزندانمان از همان كودكي اطلاعات ناقص مي دهيم و آنها از هيچ چيز به درستي اطلاع ندارند و با همين اطلاعات ناقص بزرگ مي شوند و آنها را دور مي ريزند ، درواقع كودكان ما يك انباره از اطلاعات درست مي كنند و براي سال بعد نيز تمام آن را پاك مي كنند.
وي در ادامه افزود : براي آموزش بايد چند معيار را در نظر داشت نخست آنكه بدانيم اين اطلاعات به درد مخاطب مي خورد و يا خير ؟ دوم آنكه خودمان به عنوان مربي به اين مطلب اشراف داريم و مي توانيم آن را با زبان ساده آموزش دهيم ويا خير ؟ و ديگر اينكه بدانيم آيا كودك اين مطلب را به خاطرخواهد سپرد و يا خير ؟ اگر به اين نكات توجه كنيم مي بينيم كه آن وقت آموزش امر ساده اي نخواهد بود .
دكتر صفوي در ادامه گفت : بايد در نظر داشته باشيم كه اين اطلاعات بايد در يك حوزه مشخص اما كامل داده شود و اگر در مورد موضوعي هم اطلاعات نداريم در مورد آن توضيحي ندهيم زيرا نداشتن اطلاعات بهتر از داشتن اطلاعات غلط است .