به گزارش مهر، کتاب «آموزش ترجمه» نوشته حسن هاشمی میناباد به تازگی از سوی نشر دانشگاهی منتشر شده است. این کتاب یک متن دانشگاهی برای آموزش ترجمه متون ادبی به دانشجویان به شمار می‌رود و همین موضوع اهمیت آن را قابل توجه کرده است.
هاشمی که خود کار ترجمه و ویرایش را از مطبوعات آغاز و در دانشگاه به سرانجام رسانده است، در حال حاضر مدرس علم ترجمه در دانشگاه علوم پزشکی ایران و اراک و نیز دانشگاه آزاد اسلامی است.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به عنوان این کتاب گفت: قبل از هر چیز ما نیاز داریم تا تعریف خودمان از ترجمه را داشته باشیم و سپس با استفاده از آن معین کنیم که آیا ترجمه امری آموزش پذیر نیز هست و یا خیر. کما اینکه این بحث که ترجمه هنر است یا علم و صناعت از قدیم همواره مطرح بوده است. از سال ۱۹۶۰ یوجیل ناید نظراتی را درباره ترجمه عنوان می‌کند که بر پایه آن ترجمه را میشود بر اساس نظریات علمی توصیف کرد. این نظریات بر پایه زبان شناسی ساختارگرا و نیز برخی از تئوری های رفتارگرایی طرح و مورد توجه قرار گرفت.
این استاد دانشگاه ادامه داد: ترجمه در دانشگاه ها در دو بخش نظری و عملی مورد آموزش قرار می‌گیرد و همین مساله به این موضوع که ترجمه نظری‌های علمی است یا وفاداری به متن در آن حرف اصلی را می‌زند اهمیت داد.
هاشمی افزود: به نظرم با تکیه بر توانایی و سابقه بسیاری از نظریه پردازان در این زمینه دیگر میشود گفت که ترجمه امری نیست که در خلاء تئوری و تنها بر پایه تجربه بتواند محقق شود و موضوع آموزش نظری و عملی آن را باید توامان با هم دید. به عبارت ساده تر بدون آموزش مهارت‌های تئوریک نمی‌توان ترجمه به سامانی را داشت. البته در دانشگاه‌های ما امروزه تنها نظریه/ های ترجمه آموزش داده میشود و به بعد عملی آن توجه نمیشود و در مقابل مترجمان نیز تنها از تجربه خود استفاده می‌کنند و عملشان گاه چندان با این تئوری ها همگام و همراه نیست.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: در ایران ترجمه آزاد به معنای آن است که مترجم هر طور که دوست داشت یک متن را به زبان فارسی برگرداند اما در غرب به ترجمه اینگونه نگاه نمیشود و آن را در معنای واقعی قطب مخالف ترجمه تحت اللفظی میدانند.
هاشمی همچنین با اشاره به کتاب خود نیز گفت: در کتاب آموزش ترجمه تلاشم این بود که تئوری و عمل ترجمه را در کنار هم قرار داده و به اطلاع مخاطب برسانم. بر همین اساس در کتاب متنی آموزشی قرار گرفته تا دست مخاطب را بگیرد و او را از فرآیندها، راهبردها و روش‌های ترجمه عبور دهد و لغزشگاهها را به او نشان دهد. در کنار این مساله سعی شده در این کتاب خطاهای فرآیند ترجمه توصیف و ریشه یابی شده و برای آن راه حل نیز ارائه دهیم.
وی ادامه داد: این کتاب در ساختاری بخشی تهیه شده که در هر بخش ابتدا با تئوری ها موضوع درس تحلیل میشود و در ادامه از دیدگاه تئوری و زبان مبدا و مقصد و نیز حجم واژگان و دستور زبان به موضوع ترجمه نگاه می شود. در کنار این مساله هر بخش کتاب دربرگیرنده تمرین هایی عملی نیز هست که در آن مترجم می تواند با مقابله ترجمه مترجمان مشهور کشور با متن اصلی به این موضوع پی ببرد که تکنیک آنها برای ارائه یک ترجمه خوب چه بوده است.