به گزارش خبرنگار مهر، مسجد جامع گلپایگان از مساجد مهم تاریخی دوران سلجوقی و از مساجد بزرگ ایران زمین است که با توجه به تاریخ ساخت آن شاید بتوان گفت معماری ایرانی - اسلامی این مسجد الگویی برای ساخت مسجدهای بزرگ دیگر به ویژه مناطقی که در قلمرو حکومت سلجوقیان بوده، به شمار می رود.
واحدهای تجاری مسجد جامع گلپایگان را به حاشیه برد
مسجد جامع گلپایگان در سال ۵۰۸ هجری قمری، در دوران حکومت ابوشجاع محمدبن ملکشاه سلجوقی بنا شده‌است. این بنا با شماره ۱۹۱ در لیست آثار تاریخی کشور به ثبت ملی رسیده است.
اما این روزها خبرها حاکی از آن است که بازسازی واحدهای تجاری همسایه این اثر تاریخی ارزشمند ستون‌های آن را نیز به لرزه درآورده و جایگاه این اثر تاریخی را به حاشیه برده است.
گودبرداری ۷ متری در فاصله ۴ متری اثر تاریخی
رضا بیات، دوستدار میراث فرهنگی شهرستان گلپایگان به گودبرداری ۷ متری در فاصله ۴ متری این اثر عظیم تاریخی اشاره می‌کند و می‌گوید: این گودبرداری در سراسر ضلع شمالی مسجد انجام شده است.
وی همچنین از ساخت مصلی در کنار مسجد جامع گلپایگان سخن به میان آورده و ادامه می‌دهد: کارشناسان یونسکو برای ثبت جهانی این بنای باشکوه به گلپایگان سفر کردند و پس از تایید آن و درست در آخرین لحظه در بازدید از در شمالی با دیدن مصلی از تصمیم خود منصرف شدند.
این دوستدار میراث فرهنگی ساخت ۱۰ باب مغازه تجاری در ضلع شرقی مسجد جامع گلپایگان را زخم جدیدی بر پیکر این بنای تاریخی ۹۱۶ ساله می‌داند.
ضعف مدیریتی گلپایگان تیشه‌ای پیوسته به تاریخ و تمدن این دیار کهن است
وی که معتقد است داشتن دید تجاری، بی‌سوادی فرهنگی و ضعف مدیریتی در شهرستان گلپایگان تیشه‌ای پیوسته به تاریخ و تمدن این دیار کهن است، اضافه می‌کند: اسکندر، مغول، محمود افغان و ... هر کدام بخشی از تاریخ و تمدن ایران بزرگ را نابود کردند و باقیمانده از دست جباران در مسیر سونامی مدیریت ناکارآمد، بی‌تعهدی و بی‌مسئولیتی در حال ویرانی است.
نبود زیبایی بصری، بازسازی واحدهای تجاری را کلید زد
مهدی نوبخت، رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان گلپایگان نیز در این خصوص به خبرنگار مهر می‌گوید: مغازه‌هایی که در حال بازسازی است قبلا نیز در این محل وجود داشته و چون زیبایی بصری نداشتند مورد بازسازی قرار گرفتند.
وی اضافه می‌کند: باید توجه داشته باشیم که این واحدهای تجاری محل درآمد مسجد هستند و برای تامین هزینه‌های مسجد باید از ظرفیت آنها استفاده شود.
رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان گلپایگان با بیان اینکه واحدهای تجاری در حال ساخت با توجه به معماری قبلی آن ساخته خواهند شد، می افزاید: ساخت این واحدهای تجاری با بافت مسجد جامع نیز همخوانی دارد.
دستور تخریب واحدهای تجاری بر اساس نظر میراث فرهنگی
اما در این میان فریدون اللهیاری، مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان به بازدید از وضعیت ساخت و ساز در کنار مسجد جامع گلپایگان اشاره می‌کند و به خبرنگار مهر می‌گوید: به دنبال بازدید صورت گرفته دستور قطع عملیات ساخت و ساز و تخریب واحدهای تجاری در این منطقه صادر شده است.
وی می‌افزاید: چنانچه هیئت امنای مسجد و شهرداری گلپایگان نسبت به ادامه اجرای این طرح اقدام کنند مورد پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.
تأمین هزینه‌های مسجد دلیل احیای واحدهای تجاری
علی فیروزی، رئیس شورای اسلامی شهر گلپایگان نیز در این راستا با بیان اینکه ساخت و ساز واحدهای تجاری آسیبی به بدنه مسجد جامع گلپایگان وارد نمی‌کند، ادامه می‌دهد: فاصله عملیات اجرایی این پروژه تا مسجد زیاد است و حاشیه امن برای مسجد وجود دارد.
وی با بیان اینکه هیئت امنای مسجد به منظور تامین هزینه‌های مسجد نسبت به احیای این واحدهای تجاری اقدام کرده، اضافه می‌کند: در مرحله بازسازی میراث فرهنگی دستور تخریب این واحدهای تجاری را داده است.
حال باید دید در کشاکش حفظ میراث تاریخی از سوی میراث فرهنگی اصفهان با مسئولان گلپایگانی که دغدغه مالی و درآمدزایی برای مسجد هزار ساله را بهانه ساخت واحدهای تجاری ساخته اند، کدام طرف ماجرا موفق به اجرای تصمیم خود خواهد شد. تصمیمی که یک روی سکه آن از سکه افتادن ارزش و اعتبار مسجد هزار ساله در مجاورت واحدهای تجاری و روی دیگر آن امید برای باز شدن دوباره پای کارشناسان یونسکو، برای ثبت جهانی این اثر تاریخی خواهد بود.
خبرنگار : مریم یاوری