به دنبال شفاف تر شدن موضع ايران در خصوص مسائلي همچون فعاليت هاي هسته اي صلح آميز و داشتن منطقه اي عاري از سلاح هاي كشتار جمعي در چند ماه گذشته، مراكز مطالعاتي آمريكا استراتژيهاي جديدي را به كاخ سفيد در برخورد با ايران پيشنهاد مي كنند كه در آن كمتر اثري از تهديدات نظامي و اقتصادي و سخن از موضع قدرت مي توان ديد.

به گزارش خبرگزاري مهر،موسسه مطالعاتي رند RAND در تحليلي نوشت: آمريكا به يك استراتژي منطقه اي براي مقابله با برنامه هسته اي ايران نياز دارد؛تحريم هاي اقتصادي، تهديد نظامي و فشار براي اصلاح داخلي تضمين هايي براي متوقف كردن ايران نيستند.

" داليا داسا كي" نويسنده اين تحليل به عنوان استراتژي موثر به زعم خود خاطر نشان مي كند كه مخصوصا با توجه به بي ثباتي كه با عقب نشيني تدريجي نظاميان آمريكايي از عراق ايجاد خواهد شد،آمريكا به اين ديدگاه نياز دارد كه چطور ممكن است ايران در چارچوب يك سيستم امنيتي جديد در خاورميانه قرار گيرد.

داسا كي به عنوان راهكار اول پيشنهاد مي كند كه سياستمداران آمريكا اولا بايد بر رقابت با ايران تاكيدي نداشته باشند، بلكه با اين كشور همكاري كنند، زيرا مبارزه با تهديدهاي تروريسم، توسعه سلاحهاي كشتار جمعي، مواد مخدر و شبكه هاي مافيايي به بهترين نحو مي تواند هم از طريق همكاري با هم پيمانان و هم از طريق رقباي آمريكا صورت گيرد.

به گزارش مهر،رند در حالي به دولتمردان آمريكايي پيشنهادهايي غيراز گزينه هاي نظامي و يا تحريمهاي اقتصادي عليه تهران را مطرح مي كند كه پيشتر و به ويژه پيش از حمايتهاي گسترده مردمي در ايران در سالروز پيروزي انقلاب اسلامي و موضع نظام درموردروندصلح خاورميانه، برگزينه  نظامي به عنوان اولويت نخست آمريكا و رژيم صهيونيستي عليه ايران تاكيد مي كرد.  

به عقيده نويسنده، "آمريكا در عين حال بايد توانايي هاي دفاعي و بازدارندگي خود را حفظ كند و بايد از ايجاد يك ائتلاف امنيتي جديد منطقه اي بپرهيزد، مخصوصا ائتلافي كه هدف آن ايران باشد."

اين تحليلگرمي افزايد : " با توسعه يك چارچوب همكاري منطقه اي براي معتدل كردن رفتارايران، آمريكا مي تواند موضع و همكاريهاي خود را با متحدان منطقه اي اش توسعه دهد. اين مسئله مي تواند تلاشهاي حمايت كننده درجهت ايجاد يك چارچوب امنيتي جديد خليج فارس را كه ايران نيز در اين چارچوب قرارمي گيرد، محقق نمايد. اما اين اقدام كار آساني نيست زيرا ايران بيشتر متمايل است با چين و روسيه همكاري كند نه با كشورهاي عربي."

به عقيده داسا كي، آمريكا مي تواند اقدامات ديگري را براي ايجاد يك جومنطقه اي ايجاد كند، درشرايطي كه راه حلهاي ديپلماتيك كارساز نيستند، مقابله چند جانبه با ايران ممكن است هنوز از گزينه هاي ممكن پس از جنگهاي افغانستان و عراق باشد. حتي اگر ايران به اين پيشنهادها واكنش نشان ندهد، اين امر باعث مي شود كه در صورت لازم آمريكا به زور متوسل شود.

رند محورهاي مقابله محدود آمريكا با ايران را شامل موارد زيرمي داند:

1. تمركز بر منافع مشترك آمريكا و ايران از جمله افغانستان و در مواردي مثل مبارزه با مواد مخدر و جلوگيري از بازگشت حاكميت طالبان. اين بخش براي همكاري نسبت به عراق، مشكلات كمتري دارد.

2. ضمانت هايي مبني بر اينكه آمريكا پايگاههايي را ايجاد نمي كند و يا به قراردادهايي درعراق دست پيدا نمي كند كه هدف آنها ايران باشد.درعوض ايران بايد تعهداتي دراين زمينه بدهد(به ادعاي اين تحليلگر تعهد دهد كه مداخله خود درامورنظامي عراق و حمايت ازمخصوصا گروههاي شبه نظامي عراقي  را متوقف كند)

3. تعهد جديد آمريكا براي منطقه اي عاري ازسلاحهاي كشتار جمعي- به موازات تلاش هاي مداوم براي توقف برنامه هسته اي ايران. تشويق  همه گروهها براي امضاي قرار دادهايي مبني بر ايجاد خاورميانه عاري از سلاحهاي كشتار جمعي.

به گزارش مهر، در اين بند، تحليلگرموسسه رند هيچ گونه اشاره اي به زرادخانه هاي هسته اي رژيم  اشغالگر اسرائيل و اينكه اين رژيم هم بايد به عضويت معاهده منع گسترش سلاح هاي هسته اي درآيد يا خير؟ نكرده است.

4. تلاشهايي براي احياي يك چارچوب امنيتي جامع منطقه اي با حمايت اروپا و روسيه و بازگذاشتن درها براي ورود ايران. چنين اقدامي منجر به يك گفتگومي شود كه در آن هر طرف به تهديد ديگري واقف است و اقدامات اعتماد سازي را ايجاد مي كند كه ممكن است شفاف سازي را افزايش دهد واز درگيريهاي ناخواسته جلوگيري كند.

به گزارش مهر، داساكي مي نويسد: ايران براي به رسميت شناختن بين المللي موقعيت خود ارزش قائل است،بنابراين گفتگو با آمريكا ممكن است مورد استقبال تهران قرارگيرد ، زيرا اين مسئله مذاكرات امنيتي منطقه اي را وراي مسئله هسته اي توسعه مي دهد و نگراني هاي امنيتي خود ايران را به گونه اي به رسميت مي شناسد كه يك چارچوب محدودترامنيتي خليج فارس نمي تواند. حتي اگر رهبريت كنوني ايران هم اين گفتگو را نپذيرد،يك ساختار منطقه اي چندجانبه براي رهبران آينده ايران وجود خواهد داشت وبه طورموقت مي تواند براي بهبود روابط امنيتي بين ديگر كشورهاي منطقه مورد استفاده قرار گيرد.

رند مدعي است كه "رهبريت كنوني ايران منافع آمريكا را در حوزه هاي مختلف به خطر مي اندازد، پس هر نوع استراتژي منطقه اي در مورد ايران بايد بر اساس واقعيت باشد"،اما اين مسئله هم روشن نيست كه موضع جامع آمريكا براي متعادل كردن ايران بر اساس تهديد و ترس،از خطرات تهران بكاهد يا خير؟

موسسه مطالعاتي رند در پايان آورده است:يك ديدگاه منطقه اي جامع با همكاري بيشتر ممكن است چندان موفقيت آميز نباشد، اما شكست آن سازش ناپذيري ايران را هر چه بيشتر نشان مي دهد و راه آمريكا را براي به دست آوردن دوستان بيشتري در جهت بررسي اين چالش هموارتر مي كند.

به گزارش مهر،اينكه مراكزمطالعاتي آمريكا درپيشنهادهاي خود به دولتمردان آمريكايي جايگاهي براي گزينه نظامي قائل نيستند، نشان مي دهد كه آنان به موقعيت قدرتمند منطقه اي و بافت داخلي ايران اعتراف دارد و حالا بر اساس واقعيتها نه بر اساس توهم هاي القايي از سوي برخي متحدان آمريكا رد حال بازنگري در سياستهاي خود در تعامل با ايران هستند.