کمتر کسی را می‌توان پیدا کرد که با برج آزادی، سمبل پایتخت عکس یادگاری نگرفته باشد. سمبلی که این‌ روزها به‌دلیل مدیریت‌های چندگانه و سلیقه‌ای حال و روز خوشی ندارد و درحال پیوستن به خاطره‌هاست.

روزنامه قانون نوشت: طی چند سال گذشته طرح‌های متفاوتی برای مرمت برج اجرا شده که نتیجه‌ای جز لطمه و آسیب به‌ برج در بر نداشته؛ اجرای طرح سفید و سندبلاست کردن آن در سال‌های گذشته توسط سازمان زیباسازی شهرداری تهران نمونه بارزی از این‌گونه طرح‌های غیرکارشناسی است.

برج آزادی متولی مشخصی ندارد

روزگاری بر سر مدیریت برج دعوا بود اما در حال‌حاضر هرکدام از‌ ارگان‌ها اعلام می‌کنند مدیریت برج آزادی با آنها نیست و کسی مسئولیت مرمت آن را نمی‌پذیرد.

در چند سال اخیر بارها مدیران شهر تهران درباره مرمت برج آزادی و چگونگی آن صحبت کرده‌اند. به‌عنوان نمونه اقبال شاکری، عضو کمیسیون عمران شورای شهر در این خصوص گفته بود: برای حل مشکلات برج آزادی، جلسه مشترکی با عوامل درگیر این برج مانند شهرداری، ارشاد، شهرداری منطقه ۹، معاون شهرسازی، معاونت فنی و عمرانی و معاونت فرهنگی و اجتماعی شهردار برگزار شد و مصوب کردیم زهکشی‌های لازم برای حل مشکل نشت آب به سطوح پایین‌تر انجام شود و اعتبار لازم را نیز پیش‌بینی کردیم.

گزارش چکه کردن سقف برج اعلام نشده بود

وی ادامه داده بود: بر اساس آخرین گزارشاتی که معاونت عمرانی به شورا ارسال کرد، فعالیت‌ها به خوبی پیش می‌رفت و مشکلی که منجر به چکه کردن سقف برج آزادی شود، مطرح نشد.

شاکری با اشاره به تعمیرات اساسی که بدنه این برج نیاز دارد مانند بخش گنبد فیروزه‌ای آن، گفته‌بود: این اقدامات اساسی نیاز به اعتبار دارد که مدیریت شهری از مدیریت مجموعه خواست در صورت کمبود اعتبار و بروز مشکل، آن را با ما در میان بگذارد حتی ما برای مدیریت واحد این برج نیز پیشنهاداتی را مطرح کردیم بنابراین از لحاظ حمایت و اعتبار این برج با مشکلی روبه‌رو نبود. در آخرین گزارشی که مدیرعامل برج آزادی برای ما ارسال کرد نیز اشاره به مشکل و کمبودی که منجر به ایجاد چنین مشکلی شود، نشده بود و به نظرم کوتاهی در بخش اجرایی‌شدن برنامه‌هایی است که برای ساماندهی برج پیش‌بینی شده است.

شهرداری اجازه ورود به برج آزادی را ندارد

رئیس کمیته هنری شورای شهر تهران هم در گفت‌وگویی اعلام کرده بود از سوراخ شدن سقف برج‌آزادی اطلاعی ندارد و این موضوع توسط کمیته مشترک ساماندهی برج آزادی پیگیری می‌شود. بودجه ساماندهی برج آزادی تصویب شده و معاونت فنی پیگیر ساماندهی این برج است. یکی از مشکلات اصلی برای ساماندهی این برج آن است که این برج متعلق به شهرداری نیست و ما حتی برای داخل شدن به آن نیاز به مجوز داریم.

طرح‌های شتاب‌زده در مرمت برج

بعد از آن بود که دور نماد آزادی را حصار کشیدند تا برای سومین بار برج آزادی را ساماندهی کنند. این‌ در‌ حالی‌ است که دو بار گذشته ساماندهی برج به جای آن که مشکلات برج را حل کند بیشتر به آن لطمه زده و مسئولان ارشاد نگرانند دوباره طرحی شتاب‌زده بیشتر به سازه برج لطمه بزند.

برج آزادی از میلاد با ارزش‌تر است

خردادماه بود که احمد حکیمی‌پور دراین‌باره گفت: معاونت فنی و عمرانی تهران طرح جامع و مطالعه‌شده‌ای را برای کل این پهنه در میدان آزادی تهیه کرده است؛ البته سازمان زیباسازی نیز حضور فعالی برای انجام برخی امور واگذار شده به آنها داشته است. در سطح کلان به دنبال اجرای تفاهمنامه‌ای هستیم که در همه بخش‌های شهر از جمله برج آزادی تمهیدات خوبی اندیشیده شود. همچنین به‌دنبال راه حلی هستیم که بتوانیم این برج را برای بازدید هر چه بیشتر شهروندان آماده کنیم، چراکه ارزش‌های برج آزادی نسبت به برج میلاد بیشتر است.

مرمت برج آزادی برای سومین بار

به این ترتیب بود که از بهار امسال سومین و جدیدترین طرح در برج آزادی برای مرمت و بهسازی محوطه بیرونی آن و جلوگیری از نفوذ آب به فضای داخلی اجرایی شد؛ طرحی که به‌اذعان اعضای شورای‌شهر تهران در واقع سعی در اصلاح اشتباهات قبلی داشت و قرار بود جلوی تخریب‌های بیشتر را بگیرد؛ هر چند هنوز طرح شورای شهر تهران درباره اداره این مجموعه به‌صورت هیأت امنایی اجرایی نشده اما حداقل در این مورد دیگر اختلاف در انتخاب و اعلام متولی وجود ندارد و حالا این طرح را معاونت عمرانی شهرداری تهران اجرا می‌کند.

در حالی که مدیران شهرداری و شورای شهر تهران از اتمام طرح مرمت برج آزادی تا پایان شهریورماه خبر داده بودند علی سلطانی، مدیر اجرایی برج در گفت‌وگو با قانون دراین‌باره گفت: برج آزادی از سال ۸۲ به بنیاد رودکی سپرده شده، یک بنای میراثی باید هر سال مرمت و بازسازی شود. باتوجه به هوای نامطلوب تهران و بارندگی‌های اسیدی مرمت هرساله برج آزادی ضرورت بیشتری دارد. مرمت برج مطابق با زمان‌بندی وعده‌ داده ‌شده پیش نمی‌رود. بخش‌های زیادی از برج در جریان مرمت‌های گذشته آسیب دیده‌اند و هنوز برنامه‌ای برای اصلاح شرایط آنها در نظر گرفته نشده است. از سوی دیگر باتوجه به اتفاقاتی که در گذشته در طرح‌های مرمت رخ داده، طرح‌ مرمت جدید با حساسیت ویژه‌ای درحال اجراست. نمی‌خواهیم دیگر کیفیت را فدای سرعت انجام کار کنیم و شاهد دوباره‌کاری و صدمات به این اثر ملی باشیم.

سلطانی افزود: نگاه مسئولان به برج آزادی باید فراسازمانی باشد، چراکه این برج علاوه‌بر نماد شهر تهران، یکی از سمبل‌های انقلاب نیز هست. حدود ۱۷ میلیارد تومان در حال حاضر برای مرمت دیواره، کاشی، سنگ و تأسیسات زیربنایی برج آزادی برآورد شده است باتوجه به مشکل کمبود اعتبار در تمامی‌ بخش‌ها، نیازمند همکاری و تعامل تمامی‌نهادها در این طرح هستیم.

صدمه به برج آزادی در قالب طرح‌های مرمت

مدیر اجرایی مجموعه برج آزادی با اشاره به طرح‌های متعددی که در سال‌های گذشته روی برج‌آزادی اجرا شده و اثرات منفی و خسارت‌باری که روی آن داشته است، گفت: چهار سال قبل سازمان زیباسازی، پیمانکاری را برای سفیدکردن و سند‌بلاست بدنه برج با الگویی که تأیید نشده بود، انتخاب کرد و آنها هم اعلام کردند با اجرای طرح‌شان برج آزادی حداقل ۲۰ سال سفید می‌ماند و تغییر رنگی نخواهد داشت اما شاهد هستید که در کمتر از دوسال برج نه فقط سفید نمانده، بلکه شرایط بدتری هم پیدا کرده است.

اشتباهی که جان سنگ‌های آزادی را می‌گیرد

او با تاکید بر اینکه این اقدامات با اذعان مسئولان بعدی سازمان زیباسازی و بدون مطالعات و شناخت کافی درباره عملکرد و نوع کار آن پیمانکار بوده و خسارتی جبران‌ناپذیر به همراه داشته است، گفت: یکی دیگر از اشتباهات سازمان زیباسازی این بود که در جریان برنامه‌های مرمت، جداره‌های لاستیکی‌ای را که از ۴۵ سال قبل بین سنگ‌های بنای برج قرار داشت و در تابستان و زمستان این سنگ‌ها را حفظ می‌کرد، برداشته و به‌جای آن مواد سفت و سختی را قرار داده است. این جداره‌های سخت باعث شده در همین مدت کوتاه بسیاری از سنگ‌های بنای برج در اثر انبساط و انقباض و نبود فضای لازم، ترک بردارند و از همه مهم‌تر راهی برای نفوذ آب به داخل بنای برج و دیواره‌های آن باز کنند.

قرار بود بدنه برج آزادی ۲۰ سال تمیز و سفید بماند

سلطانی تاکید کرد این روند در اجرای پروژه را کتبی و شفاهی و به شکل همزمان به اطلاع شورای شهر تهران و سازمان بازرسی رسانده‌ایم و در ادامه افزود: سازمان‌های دولتی درباره پروژه‌ها و انتخاب پیمان‌کار آنها ملاحظات و روابطی دارند و متأسفانه تنها چیزی که پس از اجرا قابلیت پیگیری ندارد، همین کیفیت کار و اثرات ناشی از اجرای پروژه و اثبات ادعای آن شرکت است. درباره پیمانکار سفیدکردن و سندبلاست برج آزادی هم این مطالعه و پیگیری و در ادامه بازخواست صورت نگرفت و البته حالا مسئولان سازمان زیباسازی یا آن پیمان‌کار در این‌باره پاسخگو نیستند.

اعلام واگذاری برج آزادی را به شهرداری کرده‌ایم اما پاسخی نگرفته‌ایم

وزیر ارشاد با شهردار تهران به‌منظور تعامل این دو نهاد در امور فرهنگی با یکدیگر تفاهمنامه‌ای منعقد کرده‌اند. از آنجایی که مجموعه برج آزادی نیز از مجموعه فرهنگی شهر تهران مستثنا نیست، طرح را به شورای شهر پیشنهاد داده‌ایم. تا این مجموعه با همکاری شهرداری تهران با یک شورای سیاستگذاری اداره شود. پیشنهاد دادیم تا با سپردن کار به شهرداری تهران، بهانه همیشگی این مجموعه را حذف کنیم اما به محض اعلام آمادگی از بهمن‌ماه سال گذشته تاکنون هیچ پاسخی دریافت نشده‌ است.