خبرگزاری مهر - گروه استان ها، شهرستان میانه در جنوب شرقی استان آذربایجان شرقی به‌عنوان پهناورترین شهرستان شمال غرب کشور در جنوب رشته‌کوه بزقوش قرار دارد و دارای دو نوع آب‌وهوا در سال است به‌طوری‌که در نیمی از سال و در زمان بهار و تابستان آب‌وهوایی خشک و کرم و در فصل پاییز دارای آب‌وهوای سرد و کوهستانی است.
متوسط بارش سالانه در این شهرستان ۳۲۰ میلی‌متر در نقاط کم ارتفاع جنوب شرقی و در بالای ارتفاعات بز گوش از ۳۹۳ تا ۶۰۰ میلی‌متر متغیر و متوسط دمای سالانه شهرستان میانه نیز سه تا الی ۵.۱۴ درجه سانتی‌گراد در مناطق مختلف آن گزارش‌شده و ازنظر پوشش گیاهی، دارای انواع و اقسام گیاهان خودرو است که حدود ۴۰ رقم انواع گیاه را دربر می‌گیرد.
علاوه بر این ویژگی‌ها برخورداری از رودخانه‌های پر آب و پراکنده‌ای چون رودخانه شهر چای، با ۱۳۰ میلیون مترمکعب، قارلانقو چای با ۵۱۰ میلیون مترمکعب، رودخانه آیدوغموش با ۱۵۰ میلیون مترمکعب، رودخانه قزل اوزن با ۱۲۵۰ میلیون مترمکعب و گرمه چای (گرم رود) با ۳۰۰ میلیون مترمکعب در منطقه، وجود سد آیدوغموش و شهریار (سد بتنی)، سطح بالا زیر کشت اراضی زراعی آبی، سرمایه‌گذاری عظیم در شبکه آبیاری و زهکشی رودخانه قزل اوزن و توانایی کشاورزان در امر کاشت محصولات متنوع کشاورزی به‌ویژه محصولات استراتژیک، شهرستان میانه را به یکی از قطب‌های تولید انواع محصولات کشاورزی و باغی تبدیل کرده است.
در این میان شهرستان میانه همواره به‌عنوان یکی از قطب‌های تولید سیب در کشور نامیده شده، شهری که مستعد بودن باغات و زمین کشاورزی آن سبب شده محصولات کشاورزی و به‌خصوص سیب آن‌هم دارای کیفیت بالایی باشد و حجم بالایی از تولیدات سیب این شهرستان به دیگر استان‌های کشور و حتی کشورهای خارجی صادرشده و از همین حیث این محصول کشاورزی را می‌توان یکی از محصولاتی دانست که قدرت ارزآوری بسیار بالایی برای استان و نیز کشور دارد.
درواقع سیب را شاید بتوان به‌عنوان یکی از نمادهای اصلی شهرستان میانه نام برد به‌طوری‌که سیب زنوز میانه نامی آشنا برای مردم آذربایجان و کشور است و علاوه بر این دیگر انواع سیب نیز در این منطقه تولید می‌شود اما باوجوداین ظرفیت در تولید چنین محصول باغی ارزشمندی، باغداران میانه‌ای تقریباً هرسال با مشکلی تکراری مواجه هستند و آن بارش تگرگ در موقع برداشت سیب از باغ‌های میانه است که با توجه به ویژگی‌های سیب این منطقه و همزمانی برداشت آن با آغاز فصل پاییز سرد در این منطقه امری همیشه محتمل است.
باوجود قابل پیش‌بینی بودن این موضوع، بارش‌های اخیر تگرگ در شهرستان میانه آخرین نمونه ازاین‌دست بوده که خسارت ۲۳۰ میلیارد ریالی را به باغات سیب در روستاهایی چون زر نکش، اوین، خان گاه، فندق لو، نقاآباد و نشق وارد كرده و موجب گردیده ۱۷ هزار تن سیب درجه‌یک این منطقه از بین برود و خسارت غیرقابل جبرانی به كشاورزان وارد شود.
سیب درجه‌یکی که به‌عنوان ضایعات نصیب کارخانه‌های ساندیس سازی می‌شود
به‌طور حتم اصلی‌ترین متضرر این وضعیت باغداران میانه‌ای هستند که به امید کسب درآمد و تأمین نیازهای خود و خانواده طول سال را در باغات خود زحمت‌کشیده و با خون‌دل اقدام به تولید سیب می‌کنند غافل از اینکه تنها در عرض چند ساعت و یا حتی چندین دقیقه تمام زحمات یک ساله آن‌ها طعمه تازیانه‌های تگرگ خواهد شد.
حسین زاده یكی از باغداران نمونه دراین‌باره به خبرنگار مهر گفت: امسال محصول سیب بهتری به سال گذشته داشتیم اما متأسفانه در زمان‌برداشت بارش تگرگ باعث از بین رفتن تمام محصولات شده به‌گونه‌ای كه سیب چیده شده به‌عنوان ضایعات و باقیمتی بسیار ناچیز به کارخانه‌های ساندیس سازی فروخته می‌شود.
نصب سامانه ضد تگرگ در منطقه خواسته اصلی كشاورزان
با توجه به اینكه منطقه كندوان یكی از وسیع‌ترین باغات سیب شهرستان میانه را داراست ولی تا به امروز سامانه ضد تگرگ در این منطقه نصب نگردیده و خواست اساسی كشاورزان منطقه نصب این سامانه است تا خسارات وارد از بارش تگرگ را كاهش دهد و چتری باشد برای حفظ اندوخته زحمات آن‌ها در باغات سیب.
نماینده مردم میانه در مجلس شورای اسلامی نیز در این خصوص با انتقاد از كوتاهی وزارت جهاد كشاورزی در نصب سامانه ضد تگرگ در منطقه اظهار داشت: نصب نشدن این سامانه یكی از عوامل وارد آمدن خسارات سنگین به باغداران و کشاورزان میانه به‌ویژه در باغات سیب است.
مددی با اشاره به پیگیری‌های صورت گرفته برای حل این مشکل و نصب سامانه ضد تگرگ در منطقه خاطرنشان شد: باوجود درخواست‌ها و مكاتباتی كه با وزارت جهاد کشاورزی در خصوص نصب این سامانه در محدوده شهرستان میانه داشتیم، متأسفانه جهاد کشاورزی تاکنون در نصب این سامانه کوتاهی کرده و باعث افزایش خسارت به باغداران شده است.
نسبت به بارش تگرگ به باغداران هشدار داده می‌شود!
در این میان اظهارنظر مسئولان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در خصوص اقدامات انجام‌شده برای تغییر این شرایط نیز جالب‌توجه است به‌طوری‌که گویا وظیفه آن‌ها در چنین مواردی تنها به اطلاع رسانی و هشدار به کشاورزان و باغداران در خصوص تغییر شرایط جوی ختم می‌شود.
اسكندری مدیر باغبانی سازمان جهاد كشاورزی آذربایجان شرقی در خصوص آخرین نمونه از خسارات وارده به باغداران سیب میانه در اثر بارش تگرگ چنین استدلال کرد: دو روز قبل از بارش تگرگ به كشاورزان هشدار داده بودیم تا نسبت به كاهش عوارض ناشی از تگرگ اقدام و بر روی درختان و محصولات كشاورزی تورهای ضد تگرگ نصب کنند!
این اظهارنظرها با واکنش كشاورزان منطقه روبرو شده چراکه معتقد هستند به علت وسیع بودن باغات شهرستان و زمان‌بر بودن طرح‌های چون استفاده از تورهای ضد تگرگ اقداماتی غیرعملی بوده و در حقیقت توجیهی برای رفع تکلیف مسئولان جهاد کشاورزی در خصوص نصب سامانه ضد تگرگ هستند.
خسارت پرداختی از بیمه كفاف هزینه‌های اولیه را نمی‌دهد
به گفته كشاورزان منطقه صاحبان باغ‌هایی كه تحت پوشش بیمه محصولات كشاورزی هستند، یا هنوز موفق به دریافت خسارت نشده اند و یا میزان خسارت برآورد شده توسط كارشناسان بیمه به حدی پایین است که هزینه های اولیه باغداران را نیز تأمین نمی‌کند و نمی تواند مرحمی بر زخمهای بر جای مانده از تگرگ بر جان درختان سیب منطقه باشد.
درهرصورت باید این نکته موردتوجه قرار گیرد که سیب یکی از محصولات باغی ارزشمند در شهرستان میانه بوده و همواره نقشی مهم در ارزآوری برای این شهرستان داشته و اگر تداوم این روند و توسعه فعالیت باغداران مدنظر است، تمهیدات و امکانات لازم برای ادامه این فعالیت‌ها نیز باید فراهم شود و حمایت از باغداران در مقابل خسارت‌های وارده به‌واسطه حوادث طبیعی چون تغییرات جوی یکی از ابتدایی‌ترین این الزامات است که باید هم در قالب حمایت‌های بیمه‌ای و هم اقداماتی چون نصب سامانه‌های ضد تگرگ عینیت یابد.
خبرنگار: حامد یزدانی – حسن عبدالهی