هر سال كه سالروز وفات حضرت امام ( ره ) فرا مي رسد، تلويزيون اقدام به پخش بخشي از مراسم عزاداري در محل هاي مختلف مي زند و سپس آثاري كه از نظر كيفي در سطح متوسطي قرار دارند، به صورت هاي مختلف دكلمه، شعر يا بيان خاطرات افراد در خصوص حضرت امام (ره) توليد و پخش مي شود. اين در حالي است كه اين انتظار از مديران و دست اندركاران توليد برنامه در تلويزون وجود دارد كه دست به توليد آثار فاخر در اين زمينه بزنند. البته شبكه تلويزيوني " المنار " چند سال قبل به توليد و پخش يك اثر مستند با عنوان "روح الله " اقدام كرد كه قبل تر از شبكه يك سيما پخش شده است. اين مستند كه اثري جامع و كامل در خصوص بخشي از ويژگي هاي اخلاقي و جنبه هاي رهبري حضرت امام (ره ) به عنوان بنيانگذار انقلاب اسلامي به شمار مي رود، مطالب و اطلاعات خوبي در خصوص زندگي حضرت امام ارايه مي كرد، اما مشخص نيست چرا تلويزيون به ساخت چنين اثري اكتفا كرد و ساخت هيچ اثر مستند قابل اعتناي ديگري را در دستور كار خود قرار نداده است.
نمايي از سريال تلويزيوني " صنوبر "
يكي ديگر از آثار داستاني قابل اعتنايي كه طي چند سال گذشته توليد و پخش شده، مجموعه تلويزيوني " سال سخت در خمين " يا همان " صنوبر " به كارگرداني مجتبي راعي است كه به برهه اي از زندگي حضرت امام ( ره ) مي پردازد. داستان اين سريال دوران نوجواني و حدود 13 سالگي حضرت امام (ره) را بازگو مي كند. در آن سال ها كه به زمان پس از دوران مشروطه و قبل از كودتاي رضا خان برمي گردد، شرايط بسيار سختي از نظر معيشت و امنيت بر مردم حاكم مي شود و نا امني و سركشي افراد مختلف كشور را فرا مي گيرد. از طرف ديگر، هجوم روس ها از شمال و انگليس ها از جنوب كشور شرايط ويژه اي را در كشور حاكم مي كند كه در اين اثر تلويزيوني وقايع اين دوران به تصوير كشيده شده است.
اين مجموعه از جذابيت هاي داستاني و تصوير سازي خوبي برخوردار بود و برهه زماني دشواري كه حضرت امام ( ره) در آن به سر مي برد و باعث شكل گيري شخصيت آن بزرگوار شد را به خوبي تصوير كرد. توجه به مسايل زيبايي شناسي تصويري، طراحي صحنه و لباس مناسب و به وجود آوردن اتفاقات و حوادث مرتبط و در عين حال توجه به وجوه دراماتيك، اين سريال را تماشايي كرده بود. در اين سريال كه حسين محجوب، پريوش نظريه، محمد پاك نيت، زهرا سعيدي و امير قهرماني زاده ايفاي نقش هاي اصلي را برعهده دارند، يكي از جنبه هاي مثبت اثر را حضور بازيگراني حرفه اي تشكيل مي دهد. البته قرار بود يك نسخه سينمايي از اين اثر تهيه و اكران عمومي شود كه اين امر همچنان ميسر نشده است.
اين سريال داستاني تنها اثر تلويزيوني است كه طي 15 سال اخير به زندگي حضرت امام ( ره ) مي پردازد . اين در حالي است كه سالها از فعاليت بنياد حفظ آثار و ارزش هاي انقلاب و دفاع مقدس مي گذرد و اين بنياد تا كنون در خصوص ساخت اثري ارزشمند راجع به حضرت امام ( ره ) به عنوان بنيانگذار كبير انقلاب اسلامي تلاش قابل توجهي كه منجر به توليد فيلم يا يك اثر تصويري شاخص شود، دست نزده است. در اين زمينه تلويزيون هم كارنامه مشخص و قابل اعتنايي ندارد. در حالي كه رسانه ملي با استفاده از شكل هاي مختلف تصويري مي تواند به اين موضوع بپردازد و مركز نشر آثار حضرت امام ( ره ) نيز مي تواند از نظر تحقيقي كمك شايان توجهي به فيلمنامه نويسان و برنامه سازان اين عرصه كند.
بهروز افخمي، كارگردان سينما در خصوص ساخت فيلم راجع به زندگي و تلاش هاي حضرت امام ( ره ) به خبرنگار " مهر " گفته است : دليل عمده اي كه تا كنون درباره شخصيت و زندگي حضرت امام (ره ) آثار كمي توليد شده است به اين مساله برمي گردد كه موضوع زندگي امام بسيار خطير است و شخصيت ايشان پيچيده تر و عميق تر از آن است كه به آساني درك شود. فيلمسازان از ورود به اين عرصه مي ترسند و حق هم دارند. چون نمونه هايي كه تاكنون ساخته شده نشان مي دهد امكان شكست بيش از موفقيت است.
بهروز افخمي در حال حاضر مشغول ساخت فيلم سينمايي با عنوان " فرزند صبح " است كه درباره تولد حضرت امام ( ره ) در دوران مشروطيت مي پردازد و اولين سال هاي زندگي ايشان را به تصوير مي كشد. اين فيلم كه توليد آن از حدود اوايل سال 1384 آغاز شده، تا كنون بيش از 50 درصد از مرحله فيلمبرداري را پشت سر گذاشته است.
نكته قابل توجه ديگر اينكه عكس ها و تصاوير مستندي كه از فعاليت هاي مختلف حضرت امام ارايه مي شود، بسيار محدود است و به نظر مي رسد تلاش چنداني براي ارايه تصاوير و عكس هاي بيشتري در اين زمينه صورت نمي گيرد. اين مساله هم موجب شده است تصاوير و عكس هايي كه از حضرت امام (ره) در تلويزيون پخش مي شود پس از سالها تكراري شده باشد.
به نظر مي رسد مسوولان و مديران فرهنگي كشور همانطور كه براي ساخت يك فيلم سينمايي فاخر در عرصه دفاع مقدس - دوئل ساخته احمد رضا درويش - كنار هم جمع شدند و نتيجه كار بسيار قابل توجه و ماندگار شد، به همان نسبت بايد براي ساخت فيلم و سريال هاي فاخر برخوردار از تحقيقات و جنبه هاي زيبايي شناسانه تصويري اقدام كنند تا تصويري مناسب از زندگي و ويژگي هاي اخلاقي حضرت امام (ره ) ارايه نمايند.