گزارش مدير كل ؛ 31 آگوست 2006
1- مدير كل در هشت ژوئن 2006 در گزارش خود به شماره GOV/2006/38 در خصوص انجام توافق هاي پادماني ان پي تي در جمهوري اسلامي ايران گزارش را ارائه داد. گزارش امروز تحولات را از آن تاريخ پوشش مي دهد.
2 - در 3 جولاي 2006 شوراي امنيت سازمان ملل قطعنامه 1696 را تصويب كرد ؛ ضمناً:
- ازايران درخواست كرد بي درنگ گامهاي لازم را كه در قطعنامه GOV/2006/14 از سوي شوراي امنيت در خواست شده بردارد. تدابيري كه براي اعتماد سازي در خصوص ماهيت صرفاً صلح آميز برنامه هاي هسته اي ايران و همچنين سئوالات مهم براي حل اين موضوع بسيار مهم است.
- در اين چارچوب از ايران درخواست شده است تا تمام فعاليت هاي مربوط به بازفرآوري و غني سازي از جمله تحقيق و توسعه را به حال تعليق درآورد بطوريكه از سوي آژانس مورد راستي آزمايي قرار گيرد.
- بر لزوم ادامه كار آژانس براي روشن كردن تمام برنامه هاي مربوط به ايران تاكيد شده است.
- ايران بايد بي درنگ تمام تدابير شفاف سازي را كه ممكن است آژانس براي حمايت از بازرسي هاي در حال انجام از ايران درخواست كند طبق بند هاي پروتكل الحاقي به عمل آورد.
- از محمد البرادعي درخواست شده است تا 31 آگوست گزارشي اوليه در اين خصوص كه آيا ايران تمام فعاليتهاي ذكر شده در اين قطعنامه را بطور كامل و پايدار به حال تعليق درآورده است يا نه ارائه كند؛ اين گزارش همچنين ارائه توضيحاتي درباره روند همكاري ايران با تمام گامهاي مورد درخواست شوراي حكام و با تمهيدات ذكر شده در اين قطعنامه نيز باشد. قطعنامه اي كه به شوراي حكام و به موازات آن به شوريا امنيت براي ملاحظه ارائه خواهد شد.
3- اين گزارش به شوراي حكام و همزمان به شوراي امنيت ارائه مي شود.
A- تعليق فعاليت هاي مرتبط با غني سازي
4- ايران به آزمايش سانتريفيوژ هاي P1 در "نيروگاه غني سازي سوخت آزمايشي" ( PFEP) ادامه مي دهد.
از 6 ژوئن 2006 سانتريفيوژ ها در ماشين آزمايشي تكي نصب شده و از 10 تا 20 دستگاه آبشارعمدتاً تحت خلا كار كرده اند اما با تغذيه UF6 به ماشين هاي تكي از 200 دستگاه آبشار براي دوره كوتاه زماني بين 6 تا 8 ژوئن 2006 ، 164 دستگاه آبشار با UF6 مورد آزمايش قرارگرفت. پيش از اين 164 دستگاه آبشار با UF6 مورد آزمايش قرار گرفته بود. بين 23 ژوئن و 8 جولاي 2006 درمدت اين آزمايشها تقريباً مجموع 6 كيلوگرم ازUF6 به ماشين تزريق شد و U235 درسطوح گوناگوني غني سازي شد . تغذيه UF6 به 164 ماشين آبشار در 24 آگوست 2006 از سرگرفته شد.
5) در ژوئن 2006 ايران اظهار داشت كه در يك آزمايش در ماشين هاي 164 آبشاري به سطح غني سازي 5 درصد اورانيوم 235 دست يافته است . آژانس نمونه هاي محيطي را جمع آوري كرد و تهران ازدسترسي آژانس به موارد مهم جلوگيري به عمل آورد ليكن ايران در 30 آگوست 2006 برخي اطلاعات را درباره توليد خاك كه آژانس در حال حاضر در حال ارزيابي آن است، ارائه داد.
6 ) نصب دومين ماشين هاي آبشاري در حال انجام است و ايران به آژانس اطلاع داده است كه انتظار مي رود بتواند آنها را تا سپتامبر 2006 تحت خلا راه اندازي كند. در آگوست 2006 آژانس دوربين هاي اضافي را براي نظارت در اين آبشارها نصب و همچنين انجام كنترل از راه دور را پيشنهاد داد. با اين حقيقت كه اين تدابير بطور عادي براي راستي آزمايي در تاسيسات غني سازي در حال كار در PFEP عملي نيست، ليكن ايران از بحث درباره نظارت در PFEP طفره مي رود.
7) در 26 جولاي( 2006) DIV (انجام راستي آزمايي اطلاعات) در كارخانه غني سازي سوخت در نطنز صورت گرفت جايي كه در حال ساخت است . در رابطه با بازرساني كه بين 11 تا 16 آگوست 2006 از ايران بازديد كردند ايران از فراهم كردن اطلاعاتي درباره انجام"راستي آزمايي اطلاعات مشخص" (DIV ) در "كارخانه غني سازي سوخت"( FEP ) خود داري كرده است و اظهار مي كند كه به نظر آن بازديدهاي مكرر از فعاليت هاي DIV بسيار زياد بوده است كه آژانس سه DIV را در سال 2003 ، سه DIV در سال 2004 و 15 DIV در سال 2005 و همچنين 12 DIV تا آگوست سال 2006 انجام داده است.
- ايران همچنين نگراني خود را درباره تكرار DIV در PFEP ، يو سي اف(UCF) و راكتور تحقيقات هسته اي (IR-40) اعلام كرده است . آژانس توضيح داده است كه DIV كه در حال انجام است و يا DIV كه در تمام مراحل ساخت، نصب و راه اندازي و ديگر مراحل صورت مي گيرد براي تضمين اين است كه طرح هاي اعلام نشده درباره تبديل مواد هسته اي وجود ندارد. بين دسامبر 2003 و فوريه 2006 ايران با رضايت آژانس، از روند و اقدامات نظارت بر فعاليت هاي غني سازي استفاده كرده است. آژانس توضيح داد كه DIV همچنين مدير كل را قادر مي سازد تا موارد مورد نياز براي گزارش هاي شوراي حكام و شوراي امنيت را برآورده سازد. بين 26 تا 30 آگوست 2006 ايران به آژانس اجازه داد تا اقدام به DIV در FEP و در ديگر تاسيسات ذكر شده در بالا بنمايد.
B . تعليق فعاليت هاي بازفراوري ؛
8. آژانس بر سلولهاي داغ در راكتور تحقيقات تهران ، موليبيدنم ، يد و تاسيسات توليد راديو ايزوتوپ زنون و ساخت سلولهاي داغ در IR-140 از طريق بازرسان و تصاوير DIV نظارت كرده است كه هيچ نشانه اي از بازفراوري در حال انجام در آنجا وجود ندارد.
C . رآكتور تحقيقاتي آب سنگين
9. در 12 جولاي و 13 آگوست 2006 آژانس در 10 رآكتور Ir-40 در اراك DIV انجام داد. ساخت اين كارخانه در حال انجام است.
D. مسائل مهم
10- همانطور كه در پاراگراف 6 گزارش مدير كل در آوريل 2006 (GOV2006/27) گفته شد آژانس از ايران نامه اي را در يافت كرد كه در آن گفته شده بود كه ايران كاملاً آماده است تا با بازرسان آژانس همكاري كاملي در خصوص پادمان هاي جامع داشته باشد. به شرط اينكه پرونده هسته اي ايران به طور كامل در چارچوب پادمان هاي آژانس باقي بماند.
ايران آماده است تا مسائل مهمي كه در گزارش GOV/2006/15 مدير كل در 27 فوريه 2006 منعكس شده درچارچوب قوانين و هنجارهاي بين المللي حل كند.
دراين رابطه ايران يك چارچوب زماني در سه هفته فراهم خواهد كرد. چنين چارچوب زماني هنوز دريافت نشده است.
D.1. برنامه غني سازي
D.1.1 . آلودگي
11 - پيشرفت زيادي در خصوص حل مسئله آلودگي كه در پاراگراف هاي 8 و9 گزارش ( (GOV/2006/27 به آن اشاره شده، صورت نگرفته است. همانطور كه در پاراگراف 4 آخرين گزارش مدير كل GOV/2006/38 ذكر گرديد با توجه به مشكل ايجاد يك نتيجه قطعي در رابطه با مسائل بسيار قديمي، فهم كامل از حوزه و زمان بندي برنامه هاي غني سازي سانتريفيوژ ايران و همينطور انجام كامل پروتكل الحاقي وجود ندارد ، اقداماتي كه آژانس را قادر ساختن مي سازد تا تضمينهاي معتبري را در رابطه با اينكه در ايران فعاليت ها و مواد اعلام نشده وجود ندارد ارائه نمايد. همچنين همانطور كه در پارگراف 24 زيل در باره آن بحث مي شود ، اين اقدامات براي شفاف سازي منبع ذرات آلوده اورانيوم پيدا شده در دانشگاه فني نيز مهم و ضروري است.
D.1.2 . بدست آوردن تكنولوژي سانتريفيوژ P1 و P2
12 – آژانس در پاراگراف 10 تا 14 مربوط به گزارش GOV/2006/27 به تحقيق خود در خصوص مسائل مهم مربوط به برنامه هاي سانتريفيوژهاي ادامه داده است، ليكن ايران هيچ اطلاعات جديدي در دسترس آژانس قرار نداده است.
13 - همانطور كه درآخرين گزارش البرادعي نشان داده شد اظهارات عمومي از سوي مقامات ارشد ايران مبني بر اينكه اين كشور به تحقيق درخصوص انواع جديد سانتريفيوژها ادامه مي دهد آژانس در 24 آوريل 2006 نامه اي به ايران نوشت و ازاين كشور خواست تا درخصوص محتوا و دامنه اين تحقيقات توضيح دهد(GOV/2006/38. PARA.36). در 16 ژوئن 2006 آژانس طي نامه اي از ايران دريافت كرد كه دراين نامه آمده بود علاوه براينكه ايران به مطالعه انواع سانتريفيوژهاي مختلف ادامه مي دهد به پيشرفت در زمينه فعاليت تحقيق و توسعه بدون استفاده از مواد هسته اي نيز ادامه مي دهد.
. D.2. فلز اورانيوم
14 - آژانس درحال انجام بازرسي هايي در خصوص اسناد واطلاعاتي مي باشد كه ممكن است از سوي واسطه هاي خارجي به ايران داده شده باشد (. (GOV/2006/27 Paras.15-16; GOV/2006/38. Para.7
براي درك حوزه كامل پيشنهادات داده شده به ايران ازسوي ميانجي ها هنوز براي آژانس لازم است تا نسخه اي ازسند 15صفحه اي را داشته باشد كه تقليل UF6 را به فلز اورانيوم و ريختن و ماشين كردن فلز اورانيوم غني شده و ضعيف شده به نيم كره ها شيوه هايي را توصيف مي كند.( اولين بار در پارگراف 6 GOV/2006/87 ذكر شد). ايران به بي اعتنايي به درخواست آژانس براي ارائه يك نسخه از سند، ادامه مي دهد اما موافقت كرد به آژانس اجازه بررسي سند را بدهد و يادداشت برداري و آن را مهر و موم كند، در رابطه با يك ديدار از ايران در اواسط اگوست 2006 بازرسان آژانس به بررسي سند ادامه دادند ليكن ايران به بازرسان اطلاع داد كه به آنان اجازه يادداشت برداري داده نخواهد شد و يادداشت هايي كه بازرسان طي ديدارشان تا آن زمان برداشته بودند ازبين برده شد. سند همچنان در ايران مهر و موم است.
D.3 . آزمايشهاي پلوتونيوم
15- آژانس در پي روشن كردن اين است كه ايران درباره آزمايش هاي جداسازي خود شفاف نمايي كند. GOV/2006/37) پاراگراف هاي 8 تا 9). از آخرين گزارش مدير كل، آژانس توانسته است تا توضيحات ارائه شده از سوي ايران در ماه ژوئن را مورد ارزيابي قراردهد و نسخه يادداشت شده از محققي كه مسئول آزمايشهاي پلوتونيوم است مورد بررسي قرار دهد و نتيجه گرفته است كه آنها در خصوص مسائل مهم به اندازه كافي اطلاعات شفافي رابه دست نياورده اند.
در يك تلاش براي بدست آوردن اطلاعات درباره پارامترهاي تشعشعي، آژانس همچنين در 11 جولاي با يك اوپراتور رآكتور و محقق مذكور ملاقات كرد كه اين دو نفر اطلاعات لازم را براي روشن شدن مسئله ارائه نداند. ايران اعلام كرده است كه اطلاعات مناسب ديگري را در دسترس ندارد.
16 - در نامه اي در تاريخ 10 آگوست 2006 آژانس به ايران اطلاع داد كه با توجه به اطلاعات دريافت شده از ايران تا آن تاريخ اين نهاد قادر به حل مسائل متناقض نيست مگر اينكه اطلاعات بيشتري از سوي ايران ارائه شود.
17 - اورانيوم تضعيف شده كه مورد تشعشع واقع شده درمورد آزمايش هاي پلوتو نيوم در كانتيرهايي كه در كارخانه ذخاير زباله در كرج بوده ذخيره شده است GOV/2006/65 پاراگراف 24. در 8 آگوست 2005 آژانس از يكي از اين كانتينرها نمونه هاي محيطي برداشت ، نتايج گرفته شده از اين تحقيقات از سوي آژانس نهايي شده و نشان مي دهد كه ذرات اورانيوم غني شده بسيار بالايي در آن وجود دارد. در 15 آگوست 2006 از ايران درخواست شد تا اطلاعاتي را درباره منبع آلودگي در خصوص كانتينرها ارائه دهد .
E. حل ديگرمسائل
E.1. تبديل اورانيوم
- 18ازآخرين گزارش مديركل به شوراي حكام، آژانس ارزيابي خود را از نتايج PIV از مواد هسته اي در UCF بين 20 تا 24 2006 انجام داده است. (پاراگراف 11 . (GOV/2006/38- آژانس نتيجه گرفت كه همانطور كه از سوي ايران اعلام شده ، صورت برداري فيزيكي در رابطه با سنجش ابهامات بطورعادي در رابطه با اندازه مشابه كارخانه هاي تبديل، با نتايج PIV مطابقت دارد.
19- در آوريل 2006 حركت از سيلندر يك X48 UF6 از سوي اپراتور به داخل و خارج از يكي از ايستگاه هاي كنار گذاشته شده ، بدون اطلاعيه قبلي به آژانس منتج به از دست رفتن تداوم اطلاعات آژانس درباره مواد هسته اي درفرايند شده است ليكن دررابطه با نتايج PIV آژانس به تكميل اين سئوال به عنوان بخش عادي راستي آزمايي و تصحيح و تكميل بيانيه هاي ايران ادامه خواهد داد.
20 - در 27 ژوئن 2006 ايران برنامه هاي عمليات پيش بيني شده را براي UCF به آژانس ارائه داد كه اين اطلاعات تقريباً شامل 160 تن سنگ اورانيوم غليظ شده است كه در 6 ژوئن 2006 شروع شد و انتظار مي رود تا ژانويه 2007 كامل شود. از 25 آگوست 2006 تقريباً قريب به 26 تن اورانيوم در شكل UF6 توليد شده است. تمام اورانيوم توليد شده در UCF در يك سيلندر "1A استاندارد 48X " كه قادر است 5/9 تن از UF6 را در خود نگه دارد تحت نظارت و حفاظت آژانس قرار دارد.
در نامه اي به تاريخ 18 ژولاي 2006، ايران از اهداف خود براي ساخت يك خط پروسه"استندباي" در UF6 براي تبديل اورانيوم كربنات آمونيوم به UO2 خبر داد.
E.2. موارد ديگر
21- در 8 ژولاي 2006 در FMP اصفهان DIV صورت گرفت، ايران به بازرسان اطلاع داد كه راه اندازي كامل FMP در سال 2007 صورت خواهد گرفت. تقريباً 80 درصد از ساخت مهندسي بخش هاي غير نظامي اين كارخانه تكميل و تجهيز شده و در حال نصب و راه اندازي شدن است.
22- تحولات جديدي براي گزارش در رابطه با انجام مسائل ديگر با اشاره به گزارش قبلي پاراگراف 14 GOV/2006/38 و پارگراف هاي 19 و 20 GOV 2006/27 وجود ندارد.
23 – در پايان جولاي 2006 تا 29 اگوست 2006 ، ايران از دادن ويزاي يك ساله چندبار ورود به بازرسان تعيين شده از سوي آژانس كه براساس توافق پادماني صورت گرفته بود، خودداري كرد. در 30 آگوست2006 ايران اين ويزاها را به دو تن از بازرسان داد و در 31 آگوست 2006 به آژانس اطلاع داد كه با طي روند عادي اداري ، ويزاي يك ساله يك بار ورود براي بازرسان تا 10 سپتامبر 2006 صادر خواهد شد.
F . تدابير اعتماد سازي
24 - تحليل هاي مربوط به نمونه هاي محيطي گرفته شده از تجهيزات در دانشكده فني در ژانويه 2006 كه در پاراگراف 24 گزارش GOV/2006/27 به آن اشاره شده ، چند تكه كوچك از اورانيوم غني شده بالا و طبيعي را نشان مي دهد. اين تجهيزات در رابطه با بازرسي هاي آژانس در خصوص تلاش هاي صورت گرفته از سوي مركز تحقيقات فيزيكي (PHRC) براي بدست آوردن مواد و تجهيزات دو منظور نشان داده شده است(پاراگرافهاي 24 و 25 - (GOV/2006/27 .
25 - ايران هنوز به درخواست هاي آژانس براي شفاف سازي در خصوص نگراني ها و دسترسي به انجام نمونه گيري محيطي از ديگر تجهيزات و مواد مربوط به PHRC پاسخ نداده است.
ايران همچنين براي آژانس اجازه دسترسي به رئيس سابق PHRC را براي مصاحبه نداده است. همانطور كه در پاراگراف 17گزارش GOV/2006/37 عنوان شد شفاف سازي و دسترسي كه آژانس به دنبال آن است بسته به اهميت نتايج نمونه گيري محيطي مورد اشاره در پاراگراف پيشين است.
26- آژانس به تكميل اطلاعات خود درباره مطالعات مربوط به پروژه اي موسوم به نمك سبز براي آزمايش هاي انفجاري قوي و تعيين يك وسيله با قابليت چند گانه در موشك ادامه داده است. ( پاراگراف 27 تا 29 GOV/2006/27 ) ، ليكن ايران هيچگونه آمادگي در مورد بحث در خصوص اين موضوعات از زمان انتشار گزارش فوريه 2006 البرادعي نشان نداده است. (پاراگراف 38 و 39 گزارش (GOV/2006/15)
G . نتيجه
27 - ايران اجازه دسترسي به تاسيسات ومواد هسته اي را براي آژانس فراهم كرده و همچنين گزارش هاي لازم را به آژانس ارائه داده است. گرچه ايران مقداري اطلاعات درباره توليد خاك در PFEP ارائه داده اما به ممانعت از دسترسي آژانس به سوابق موثر در PFEP ادامه مي دهد.
28 - ايران مسائل راستي آزمايي مهمي كه از خيلي پيشتر وجود داشته مورد ارزيابي قرار نداده يا شفافيت لازم را براي از بين بردن ابهامات مرتبط با برخي از فعاليتهايش انجام نداده. ايران فعاليت هاي غني سازي خود را به تعليق در نياورده و براساس بندهاي پروتكل الحاقي اقداماتي صورت نداده است.
29 - آژانس به بازرسي هاي خود در رابطه با تمام مسائل مهم باقي مانده در خصوص برنامه هاي هسته اي ايران ادامه خواهد داد ، ليكن آژانس قادر به پيشرفت بيشتر در تلاش هايش براي اصلاح، تصحيح ، تكميل و تائيد بيانيه هاي ايران در اين خصوص كه ماهيت برنامه هاي هسته اي اين كشور صرفاً صلح آميز است، ندارد.
مدير كل به نحوي شايسته به گزارش هاي خود ادامه خواهد داد.