خبرگزاری مهر، گروه استانها ـ علی اسدیان اردکانی*: در دنیای فناوری‌های نوین و گردش سریع و نو شونده اطلاعات و اختراعات به سر می‌بریم که اصل دوراندیشی می‌طلبد تا خردمندانه از ظرفیت های علمی ایجاد شده در سطح ملی و بین المللی بیشترین بهره را ببریم و در عین حال مراقبت لازم برای مقابله با آثار منفی این تکنولوژی ها صورت گیرد.
از جمله این علوم جدید؛ زیست فناوری و بیوتکنولوژی است که جایگاه ارزشمندی در بهبود وضعیت اقتصادی دنیا دارد و به تبع آن در کشور ایران نیز توسعه این فناوری های نوین در اسناد بالادستی نظام از جمله سند چشم انداز در افق ۱۴۰۴، نقشه جامع علمی کشور، سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، برنامه ششم توسعه کشور؛ همچنین توصیه های موکد رهبر معظم انقلاب مورد توجه جدی قرار گرفته و دستگاه های ملی و منطقه ای زیادی در این حوزه در حال فعالیت هستند و هر ساله نیز برای نیل به اهداف مترقی تعیین شده از بودجه دولتی ارتزاق می کنند.
محصولات تراریخته را باید محصول علم نوین دانست. لفظ محصولات تراریخته به تولیداتی اطلاق می شود که صفات مثبت و برتر آنها با بهره گیری از پیشرفته ترین علوم و فناوری های جدید و دستکاری های ژنتیکی، برای افزایش بازده تولید و ارتقای امنیت غذایی مردم به کار می رود و این مهم زیر نظر محققان و دانشمندان علوم زیست فناوری و بیوتکنولوژی صورت می گیرد بطوری که با استفاده از آنزیم های هوشمند، ژن و صفت برتر گیاه را جداسازی کرده و آگاهانه به گیاه دیگری منتقل می کنند.
این دانش برتر، دارای موافقان و مخالفان سرسختی است خصوصا اینکه حدود یک سالی است که دولت تصمیم جدی تری به تحقیق و تولید محصولات تراریخته معروف به GMO یا محصولات دست کاری شده ژنتیکی گرفته و باعث شده ابراز نظرها صریح تر و چالشی تر گردد.
مخالفان، محصولات تراریخته را قیچی دو لبه می دانند و بر عدم اقبال کشورها برای تولید آن تاکید و سلامت این محصولات را مورد تردید قرار می دهند؛ در مقابل، موافقان نیز این گفته ها را فاقد سند علمی دانسته و مزیت هایی همچون تامین نیاز غذایی جمعیت فزاینده کره زمین که تا سال ۲۰۵۰ به ۹.۲ میلیارد نفر می رسد، کاهش مصرف آب و سموم سرطان زا، مقاومت به آفات، حرکت در مسیر علوم جدید و . . . را بر می شمرند.
در حال حاضر حدود ۱۸۱ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی جهان، زیر کشت و تولید محصولات تراریخته قرار دارد و ۲۵ کشور عضو اتحادیه اروپا که سخت ترین قوانین بهداشتی در زمینه تولید محصولات کشاورزی را دارا می باشند، مجوز تولید ۷۱ نوع محصول تراریخته را در اختیار دارند، در امریکا نیز بیشتر تولیدات شامل محصولات تراریخته است.
همچنین در بازار کشورمان؛ برنج، ذرت، سویا و اغلب روغن های استفاده شده، وارداتی و اکثریت نیز تراریخته هست و گفته شده ایران که از دهه ۸۰ شمسی پای در تولید این محصولات گذارده؛ سالانه سه تا پنج میلیارد دلار از محصولات تولیدی تراریخته را وارد و استفاده می کند.
آنچه مسلم است و نگارنده به آن اعتقاد دارد؛ می بایست از علوم و فناوری های روز، بهره برداری لازم برای افزایش ظرفیت تولید و بالا بردن ارزش زنجیره غذایی را نمود و از این طریق ضریب امنیت غذایی و توسعه پایدار را بهبود بخشید که در این مسیر باید به توان داخلی متخصصان و دانشمندان کشورمان و عملکرد دستگاه های نظارتی اعتماد کرد؛ از طرفی نباید در استفاده از محصولات دانش بنیان تعجیل کرد زیرا اطمینان کامل از سلامت محصولات تراریخته یک اصل مهم است.
همچنین دقت و مواظبت نمود تا دیدگاه های منتشر شده در خصوص تراریخته ها، به وادی سیاسی و بنگاه داران اقتصادی کشیده نشود تا با کار علمی و مدنظر قرار دادن منافع ملی و سلامت مردم، این قافله به سر مقصد عالی برسد.
بیوتکنولوژیست