خبرگزاری مهر، گروه استانها- محمد میرزایی ناطق، ونوس بهنود: مدیران بسیاری در این سال‌ها ضعف زیرساخت‌ها را مانع توسعه استان اردبیل دانسته‌اند. این گروه با استدلال مشکلات مالی، کمک مستقیم دولت برای توسعه استان را با محدودیت همراه دانسته و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را به عنوان راهکار توسعه پیشنهاد می کنند.
کارشناسان می‌گویند هر چند این تأکیدات در واقع یکی از سیاست‌های کلان در کشور است اما در خود استان اردبیل خود سرمایه‌گذاری نیازمند زیرساخت‌هایی است که نبود آن به ترمزی در مقابل حضور بخش خصوصی تبدیل شده است.
صدیف بدری نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین، عضو فراکسیون ورزش و سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی که سابقه چندساله در راس شهرداری اردبیل را داشته و مشکلات و کمبودهای استان را از نزدیک لمس کرده، معتقد است برخی اقدامات برای جذب سرمایه‌گذار در استان آغاز شده که تداوم اصولی آن ضروری است.
وی در گفتگو با خبرگزاری مهر با اشاره به مهمترین پروژه‌های عمرانی سطح استان به ضرورت ریسک‌پذیری، دقت فنی و پرهیز از تنگ‌نظری مدیران برای دستیابی به اهداف پروژه‌ها تأکید کرد.
بدری در عین حال با اشاره به ضعف زیرساخت های استان اردبیل بویژه در بخش حمل و نقل، توجه به این حوزه را لازمه دستیابی به توسعه پایدار عنوان کرده و در این راستا به بهره گیری از ظرفیت های ممکن از جمله کمیسیون عمران مجلس برای مشارکت در توسعه این استان توجه دارد.
وی با اشاره به سفر کمیسیون عمران مجلس در تابستان امسال به اردبیل به منظور طرح مشکلات و کمبودهای استان در حوزه زیرساخت ها بویژه حمل و نقل و به خصوص راه آهن اردبیل، این سفر را مثبت دانست و در این زمینه و نیز سایر مشکلات منطقه به سوالات خبرگزاری مهر پاسخ داد.
*آقای بدری مهمترین اقدامات کمیسیون عمران مجلس که تأثیرات آن در این استان قابل‌لمس بوده و یا در آینده خواهد بود را تشریح کنید.
بررسی کلی وضعیت استان نشان می‌دهد تا زمانی که در استان زیرساخت‌های حمل‌ونقل بهبود نیافته نمی‌توان به توسعه مطلوب رسید. هر کارخانه و واحد تولیدی نیازمند جاده و فرودگاه است و مناسب‌ترین شکل حمل‌ونقل به لحاظ میزان هزینه، حمل‌ونقل ریلی است. امسال برای راه‌آهن بودجه مناسبی پیشنهاد شده بود و در کمیسیون تلفیق نیز ۲۰۰ میلیارد تومان پیشنهاد شده است.
در کنار راه‌آهن جاده‌های شهری و روستایی با مشکل آسفالت مواجه است که جهت رفع آن اختصاص چهار میلیون تن قیر مصوب شد. در سال‌های ۹۴ و ۹۵ قیر رایگان برای آسفالت جاده‌های روستایی اختصاص یافته بود که دولت هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان به این منظور پیشنهاد کرد اما با تلاش کمیسیون عمران این مبلغ را تا سه هزار میلیارد تومان افزایش دادیم.
در خصوص اجرای بزرگراه‌ها از جمله در این استان به عنوان یکی از نیازهای توسعه ای، وضعیت مالی دولت نمی‌تواند پاسخگو باشد که طبق مذاکرات با معاونت راه و شهرسازی قرار است در این راستا از ظرفیت بخش خصوصی استفاده شود.
سرمایه‌گذار نسبت به ساخت بزرگراه اقدام می‌کند و در مقابل از محل احداث مجتمع‌های بین‌راهی و دریافت عوارض درآمدزایی خواهد داشت. در این راستا برخی مسیرها در استان ادبیل می‌تواند مطابق این طرح اجرا شود که شامل نیر - سراب، اردبیل - سرچم و پارس‌آباد - مغان است.
*در این بحث نقش راه آهن و تکمیل آن می تواند پررنگ باشد که متاسفانه با تاخیر مواجه شده، به عقیده شما اجرای راه‌آهن در اردبیل می‌توانست سرعت بیشتری به خود بگیرد؟
البته، تلاش ها نیز در این راستا است. یکی از مشکلات در این زمینه تخصیص بودجه پایین و طلب قابل توجه پیمانکاران بود که خوشبختانه با سفر نوبخت به اردبیل ۳۸ میلیارد تومان مطالبات پیمانکاران و ۲۰ میلیارد تومان بودجه باقی‌مانده برای راه‌آهن اردبیل از محل اوراق خزانه تأمین شد. علاوه بر این برای طرح های جاده ای استان نیز اوراق خزانه گرفتیم و در واقع در بخش راه و راه‌آهن هم اکنون پیمانکاران طلب ندارند و سال آینده، راه‌آهن می‌تواند به مراتب بهتر اجرا شود.
همچنین برای سال آینده ۹۱ میلیارد تومان جهت اجرای راه‌آهن اعتبار پیش بینی شده که برای تسریع در ساخت این طرح امیدوارکننده است، البته اگر پیمانکاران تا ۲۰۰ میلیارد تومان نیز عملیات اجرایی داششته باشند، این مطالبات از محل اعتبارات و اوراق قرضه جبران خواهد شد.
در واقع مدیران هرقدر کار اجرایی داشته باشند می‌توان برای تأمین اعتبار کار انجام شده اقدام کرد. بحث‌هایی نیز طرح شده که ایجاب می‌کند برای پیشبرد پروژه مدیران تمامی توان خود را به کار گیرند.
*احتمال اتصال راه‌آهن به شمال استان تا چه حد امکان تحقق دارد؟ آیا این احتمال وجود دارد که طرف آذری تمایلی به اجرای راه‌آهن به نقطه مرزی این استان نداشته باشد.
ببینید راه‌آهن مطالبه مردم و مسئولان استان است اما در صورتی که به شمال استان متصل نشود، عملاً احداث آن بی‌فایده خواهد بود. ما در شمال استان تبدیل ۶۲ هزار هکتار اراضی دیم به آبی را در دستور کار داریم و باید به فکر صنایع تبدیلی باشیم. لازمه تکمیل این چرخه نیز وجود زیرساخت های حمل و نقل است. بنابراین حیاتی است که راه آهن تا شمال استان ادامه داشته باشد.
راه‌آهن مطالبه مردم و مسئولان استان است اما در صورتی که به شمال استان متصل نشود، عملاً احداث آن بی‌فایده خواهد بوددر بحث تمایل دولت جمهوری آذربایجان نیز باید تاکید کنم که آنها دلایل بسیار زیادی برای اتصال به راه آهن اردبیل دارند. مهمترین دلیل اینکه جمهوری آذربایجان برای ارتباط‌گیری با ترکیه مسیر مطلوب‌تری از اردبیل ندارد و این پروژه سود دوطرفه خواهد داشت.
*با توجه به بهره‌برداری از پایاب خداآفرین در سال آینده به عقیده شما خلأ چندساله در زیرساخت حمل‌ونقل این پروژه وجود ندارد؟
متأسفانه اجرای راه‌آهن چندین سال زمان نیاز دارد و پایاب خداآفرین زیرساخت حمل‌ونقلی لازم را ندارد. در صورتی که از راه‌آهن منصرف شویم وضعیت جاده‌ها نیز مطلوب نیست و از سویی مشکل اصلی در این پروژه واگذاری اراضی و نحوه بهره‌برداری است.
در صورتی که زمین شخصی باشد مشکل بهره‌برداری ندارد اما زمین منابع طبیعی چالش‌برانگیز خواهد بود و ما با وجود اینکه از جهاد کشاورزی و استانداری راهکار درخواست کردیم فعلاً به جواب مشخصی دست نیافتیم.
*در شمال استان موضوع منطقه آزاد تجاری نیز مطرح است. به عقیده شما با توجه به کمبود زیرساخت‌ها استان تا چه حد برای راه‌اندازی منطقه آزاد آمادگی دارد؟
کلیات منطقه آزاد در کمیسیون اقتصادی مجلس تصویب شده و قانونا می‌بایست نقشه منطقه پیوست شود. در وضعیت فعلی دولت در ارائه نقشه مناطق تأخیر دارد و فعلاً نقشه‌ها ارسال نشده است.
علت آن هم این بود که با وجود آماده بودن نقشه مناطق آقای ترکان روی این موضوع انرژی گذاشت که نقشه مناطق لازم نیست و بعد که ارائه نقشه مطرح شد تاکنون ارائه نشده است. این در حالی است که در دو هفته اول نقشه مناطق می‌توانست ارائه شود.
تصویب منطقه آزاد باید در این دولت به اتمام برسد. استان اردبیل برای راه‌اندازی منطقه آزاد آمادگی لازم را دارد. جالب اینکه مناطق آزادی که امروز طرح می شود از فرودگاه برخوردار نیست اما در شمال این استان فرودگاه پارس‌آباد ظرفیت بزرگی محسوب می‌شود.
از سویی نبود زیرساخت مانع تحقق منطقه آزاد نیست. بلکه خود منطقه زیرساخت به دنبال خواهد داشت. بعد از تصویب منطقه آزاد سرمایه‌گذاران حضور یافته و در توسعه زیرساخت‌های مختلف مشارکت می‌کنند.
*در بحث صنعت و سرمایه گذاری می خواهیم ورود کنیم، به عقیده شما چرا بسیاری از صنایع مادر مطرح شده در استان راه به جایی نمی‌برد. موانع عمده سرمایه‌گذاری استان چیست؟
باید بار دیگر تاکید کنم که در این بحث نیز یکی از موانع جدی سرمایه‌گذاری در صنایع مادر صعف حوزه حمل‌ونقل است. کسی که سرمایه‌گذاری می‌کند می‌خواهد از کجا کارشناس، مواد اولیه و تولیدات خود را انتقال دهد؟ عمده زیرساخت‌های ما فرودگاه اردبیل، جاده سرچم و جاده اردبیل – آستارا است و این ها کافی نیست.
از سویی ما جذابیت‌های سرمایه‌گذاری لازم را نداریم. قیمت شهرک‌های صنعتی در همه جا یکسان است و برای اینکه بتوان برای سرمایه‌گذاری در اردبیل جذابیت ایجاد کرد می‌بایست برخی معافیت‌ها تعریف شود.
در عین حال نباید دیدگاه مدیران را بی‌تأثیر دانست. مدیری که ریسک‌پذیر نیست و تنگ‌نظر است و در مقابل سرمایه‌گذار سنگ‌اندازی می‌کند مانع از تحقق سرمایه‌گذاری خواهد شد.
مشابه دیدگاه مدیران در بانک‌های استان نیز دیده می‌شود و بانک‌های استان ترمز بزرگی برای سرمایه‌گذاری هستند.
*برخی پروژه‌های عمرانی در اردبیل از جمله پتروشیمی به حاشیه رانده شده و مورد توجه نیست. سرنوشت این پروژه به چه شکل خواهد بود؟
پتروشیمی اردبیل از بلاتکلیفی خارج شده و به بخش خصوصی واگذار شده است. محصول آن به پروپیلن تغییر کرده و در شرکت نفت مراحل انتقال را سپری می‌کند. باید توجه داشت که این طرح سه میلیارد تومان سرمایه‌گذاری نیاز دارد.
پتروشیمی اردبیل از بلاتکلیفی خارج شده و به بخش خصوصی واگذار شده استمشکل اصلی پتروشیمی تأمین آب است. این مجموعه ۱۱ میلیون لیتر در سال آب نیاز دارد که قبلاً مطرح شده بود از سد یامچی تأمین شود اما یامچی برای شرب و کشاورزی اولویت‌بندی شده و قادر به تأمین این میزان آب نیست.
از سویی آب تصفیه شده فاضلاب اردبیل مطرح شده که لازم است به استانداردهای لازم دست یافت. در درازمدت قرار شده بخشی از آب رودخانه قزل‌اوزن برای این پروژه اختصاص یابد و در واقع آب قزل‌اوزن برای شرب و صنعت در نظر گرفته شده است.
*نگاهی داشته باشیم به ورزش استان بویژه وضعیت تیم شهرداری اردبیل. شما زمانی که شهردار بودید در راس تیم فوتبال شهرداری در لیگ یک قرار داشتید، همون موقع هم به بحث کلان ورزش و سیاست گذاری و حمایت از این بخش انتقاداتی مطرح کردید، در حال حاضر عملکرد شورای عالی ورزش استان را چطور ارزیابی می‌کنید؟
ما برنامه منسجمی برای هیئت‌های ورزشی استان نداریم. اگر برنامه‌ای نیز اجرا می‌شود بی‌شک پتانسیل ورزش استان به مراتب بالاتر است. لازم است سیاست‌گذاری مطلوبی در این خصوص به ویژه برای موفقیت در میادین ملی و بین‌المللی پیاده شود.
بنده تاکنون از شورای عالی ورزش استان گزارش عملکردی ندیده‌ام. زمانی که در شهرداری اردبیل فعالیت داشتم و حامی اصلی تیم فوتبال شهرداری بودیم حتی یکبار به شورای عالی ورزش استان دعوت نشدیم.
حتی بازخورد صورت‌جلسه‌ای شورای عالی ورزش را ندیده‌ام و ضروری است شورا فعال‌تر عمل کند.
*تیم فوتبال شهرداری اردبیل طی دو سال اخیر از لیگ دسته یک کشور به لیگ دوم و هم اکنون در آستانه سقوط به لیگ سوم است، به نظر شما مشکلات این تیم چیست؟ بسیاری از کارشناسان ضعف مدیریت تیم را دلیل اصلی می‌دانند، آیا شما با این نظر موافقید؟
سال ۹۳ بعد از ۱۴ سال نام فوتبال اردبیل در لیگ کشور (دسته یک) دیده شد. هر هفته بازی‌های لیگ دنبال می‌شد و ۲۰ تیم از سراسر کشور به استان سفر می‌کردند. استعدادهای ورزشی استان می‌رفت که محل عرض‌اندام داشته باشند و هواداران نیز از این رویداد به جد استقبال می‌کردند.
در برخی بازی‌ها تا ۱۵ هزار نفر در ورزشگاه حضور می‌یافتند تا شاهد بازی باشند و موفقیت تیم شهرداری اردبیل شور و نشاط ویژه‌ای به شهر بخشیده بود. اینکه از چنین وضعیتی امروز تیم فوتبال شهرداری در آستانه سقوط به دسته سه است می‌بایست استانداری، شورای شهر، شهرداری و حتی اداره ورزش و جوانان استان پاسخگو باشند.
هیچ یک از این نهادها نمی‌تواند مدعی شود که وضعیت فعلی تیم ارتباطی به آن ها ندارد. شورای شهر اردبیل سال قبل و با توجه به شرایط می‌توانست با پنج میلیارد تومان تیم را به فروش برساند اما به صورت رایگان تیم را آن هم شتابزده واگذار کرد.
با وجود اینکه چندین ماه فرصت بررسی در اختیار شورای شهر بود و می‌توانستند آگهی زده و صلاحیت متقاضیان را بررسی کنند، واگذاری به صورت شتابزده انجام شد. نتیجه این واگذاری را هم داریم می بینیم.
*شورا و شهرداری اردبیل مدعی هستند که نمی‌توانند در تیمداری حرفه‌ای مشارکت کنند و منع قانونی دارند. به عقیده شما با این دیدگاه چرا دستگاه‌های دولتی می‌بایست پاسخگو باشند؟
تیمداری توسط شهرداری در استان‌های دیگر صورت می گیرد و تنها کافی بود برای مصلحت استان و شرایطی که تیم رقم زده بود اهمیت موضوع به دستگاه های نظارتی طرح شود.
تیم داری توسط شهرداری در استان‌های دیگر داریم و تنها کافی بود برای مصلحت استان و شرایطی که تیم رقم زده بوداهمیت موضوع به دستگاه های نظارتی طرح شودما وقتی صنعت و بخش خصوصی مطلوبی نداریم تا حامی تیم فوتبال باشد، نباید به بهانه محدودیت قانونی تیمداری کنار گذاشته می‌شد. از سویی قانونا شهرداری ها در تیمداری منع نشده اند، فقط بخشنامه وجود دارد که بخشنامه وزیر قانون محسوب نمی‌شود. چطور شهرداری تبریز و ارومیه می‌توانند تیمداری بکنند اما در اردبیل این بخشنامه به عنوان مانع تیمداری مطرح شد.
از سوی استانداری و اداره کل ورزش و جوانان استان می‌بایست اقدام بهتری برای سیاست‌گذاری تیم و تسهیل روند فعالیت آن فراهم می‌کردند. در واقع باید مصلحت شهر و مصلحت ورزش استان در نظر گرفته می‌شد.
ما چند ماه است که نسبت به وضعیت تیم اخطار می‌دهیم اما مورد بی‌توجهی است. در عین حال اختلافات اداره کل ورزش و جوانان استان و هیئت فوتبال به مشکلات دامن زده و جای تعجب است که مسئولان استان چند سال است نمی‌توانند این اختلافات را رفع کنند.
*آقای بدری در خصوص تغییر مدیران استانی نیز در آستانه انتخابات نیز انتقاداتی مطرح بوده و اعتقاد بر این است که تغییر مدیران در اردبیل شتابزده انجام می‌شود. آیا نمایندگان در این تغییرات از جمله استعفاهای ناگهانی نقش دارند؟
مدیران ادارات باید با چارچوب مشخص انتخاب شوند و در ادامه نیز ارزیابی‌های لازم صورت پذیرد. در این ارزیابی‌ها می‌بایست مشخص شود یک مدیر موفق است یا نه.
من معتقد به اینکه مدیران در استان اردبیل شتابزده تغییر می کنند، نیستم اما اعتقاد دارم انتخاب شتابزده و یا جابه‌جایی و تغییر شتابزده اثربخش نخواهد بود.
در خصوص استعفای ناگهانی مدیران استان نیز تاکنون چیزی نشنیده‌ام.
*آخرین اقدامات نمایندگان مجلس برای بررسی تخلفات احتمالی دستگاه‌های اجرایی را تشریح کنید؟
برای رصد تخلفات ادارات دستگاه‌های نظارتی بهتر از نمایندگان می‌توانند وارد عمل شوند و خود نمایندگان از اقدامات دستگاه‌های نظارتی برای بررسی فعالیت ادارات استفاده کنند. اما عملاً برای تخلف مدیران نمی‌توان نظر داد.