هادی حق شناس، کارشناس حوزه بنادر و دریانوردی طی یادداشتی که در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده است به اهمیت شناسایی ظرفیت بنادر کشور پرداخته و مسیر کنونی جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی و همچنین سرمایه گذاران خارجی را مناسب ارزیابی کرده است.
متن یادداشت به این شرح است:
در بنادر شمالی و جنوبی کشور بیش از ۲۰۰ میلیون تن ظرفیت برای تخلیه و بارگیری ایجاد شده اما طی سال های گذشته تنها از ۲/۳ این ظرفیت استفاده شده است.
در این بنادر، ظرفیت خالی برای تخلیه و بارگیری وجود داشته و دارد اما اعمال تحریم های ظالمانه موجب شده است که از این پتانسیل ها به خوبی استفاده نشود اما در صورتی که روابط تجاری ایران با سایر کشورها به روال عادی بازگردد و از کریدورهای حمل و نقلی به ویژه کریدور شمال-جنوب استفاده شود علاوه بر پتانسیل فعلی، نیازمند به ظرفیت سازی جدید هستیم.
به عنوان نمونه در بندر چابهار نزدیک به ۸ میلیون ظرفیت ایجاد شده است و تنها از ۱/۴ پتانسیل آن استفاده می شود البته این ظرفیت در سنوات گذشته ۲.۵ میلیون تن بوده و تا آخر سالجاری به ۸.۵ میلیون تن می رسد.
در این بندر فاز ۲ تا ۵ هم تعریف شده است که ظرفیت هر کدام از این فازها بستگی به تقاضای ایجاد شده دارد. فاز سوم بندرشهیدرجایی هم در حال انتخاب پیمانکار است که این موضوع موجب افزایش ظرفیت بندر می شود.
اما درمیان بنادر، بندر چابهار مورد توجه کشورهای همسایه از جمله هند، افغانستان و آسیای میانه است و هندی ها در فاز یک آن سرمایه گذاری کرده اند و بخشی از تجهیزات این بندر هم وارد شده است.
اما نکته کلیدی این است که تمام بنادر شمالی و جنوبی استعداد پذیرش سرمایه گذاری جدید را دارند ضمن اینکه از ظرفیت های موجود آن ها هم به خوبی استفاده نشده است.
در این میان، باتوجه به کمرنگ شدن رابطه روسیه با اتحادیه اروپا به علت چالش های ایجاد شده درباره شبه جزیره کریمه و همچنین نگاه روسیه به شرق، ظرفیت بنادر شمال و جنوب کشور امکان افزایش دارند اما این موضوع بستگی به استفاده ایران از پتانسیل های موجود دارد که در صورت بهره گیری از آنها نه تنها از ظرفیت فعلی استفاده می شود بلکه باید به فکر ظرفیت سازی هم باشیم.
لازم به ذکر است که بنادر کشور در دوسال گذشته موفق به امضا و تبادل قرارداد و موافقتنامه با بخش خصوصی به میزان بیش از ۶ هزار میلیارد تومان شدند ضمن اینکه ناگفته نماند سازمان بنادر تنها اسکله و موج شکن می سازد و سایر قسمت ها ازجمله بارانداز، انبار مسقف، تجهیزات تخلیه و بارگیری و... توسط بخش خصوصی انجام می شود به عبارت دیگر این رقم نشان می دهد مشارکت بخش خصوصی در حوزه بنادر مناسب است.