خبرگزاری مهر-گروه استانها: منطقه «دشت سهرین»، در فاصله ۱۵ کیلومتری شمال غرب زنجان قرار دارد این دشت زیبا با وسعتی بیش از سی هزار هکتار در قسمت شمال شهر زنجان قرار دارد و تنها مأمن آهوان شمال غرب کشور است. در این دشت با چشمان غیرمسلح نیز می‌توان اعمال و نحوه زندگی آهوان را مشاهده کرد.
علاوه بر این محوطه طبیعی و منطقه آبگرم سهرین، دارای آثار تاریخی متعددی نیز هست که از آن جمله می‌توان به ارگ تاریخی سهرین، حمام قدیم دشت سهرین اشاره کرد.
وجود ۱۲۰۰ آهو در دشت سهرین زنجان
مدیرکل محیط‌زیست استان زنجان از وجود هزار و ۲۰۰ آهو در دشت سهرین استان زنجان خبر داد و گفت: مطالعات طرح مدیریتی دشت سهرین انجام‌شده و تفاهم‌نامه آن توسط استاندار امضاءشده و باید امنیت آهوان تأمین شود.
موسوی افزود: در استان زنجان سه منطقه تحت مدیریت حفاظت‌شده داریم سرخ‌آباد ۱۲۰ هزار هکتار ، انگوران ۹۲ هزار هکتار و پناهگاه حیات‌وحش انگوران ۲۹ هزار هکتار و درمجموع ۲۴۴ هزار هکتار از استان معادل ۱۱ درصد مناطق استان زنجان را پوشش می‌دهد.
وی ادامه داد: استان زنجان دارای سه منطقه تحت مدیریت حفاظت‌شده سرخ‌آباد در ۱۲۰ هزار هکتار، انگوران در ۹۲هزار هکتار و پناهگاه حیات‌وحش در ۲۹ هزار هکتار است.
موسوی افزود: با تبدیل‌شدن ۲ منطقه شکارممنوع به مناطق حفاظت‌شده زنجان، بیش از ۱۳۰ هزار هکتار به مساحت مناطق حفاظت‌شده این استان اضافه می‌شود.
دشت آهو خیز سهرین قسمتی از منطقه حفاظت شده سرخ آباد است که یکی از مناطق با ارزش ایران محسوب می شود، عرض متوسط این دشت ۱۰ تا دوازده کیلومتر و متوسط ارتفاع آن ۱۶۵۰ متر و شیب متوسط دشت سهرین دو تا سه درصد به سمت جنوب غربی است، این دشت جزء یکی از دشتهای مهم استان زنجان است که در جذب و جلب گردشگران داخلی و خارجی تاثیر گذار است.
این اکو سیستم دشتی در گذشته از نظر اکولوژیکی به عنوان یک زیستگاه تابستانی و مهاجرتی برای آهوان محسوب می شد و این حیوانات به طور پراکنده از خردادماه تا آذرماه هر سال در این منطقه دیده می شوند اما به علت توسعه راهها، خطوط انتقال برق و گاز و توسعه شهرها و مراکز مسکونی، روند گذر آهوان را مختل و اثرات سوء خود را نمایان ساخت و لزوم حفاظت این منطقه اجتناب ناپذیر شد و در نهایت در بهمن ۵۷ با مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست در قالب بخشی از منطقه حفاظت شده سرخ آباد تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت.
منطقه حفاظت شده سرخ آباد در شهرستان های زنجان و طارم و با مساحت ۱۲۲هزار و ۶۱۸هکتار از سال ۱۳۷۵تحت حفاظت قرار گرفته استمنطقه حفاظت شده سرخ آباد در شهرستان های زنجان و طارم و با مساحت ۱۲۲هزار و ۶۱۸هکتار از سال ۱۳۷۵تحت حفاظت قرار گرفته است.
مهمترین گونه‌های گیاهی منطقه را پیچک، تاتوره، گون، خارشتر، ریش‌بز، گز، درمنه‌دشتی، بومادران، بابونه، کاکوتی، کاروانکش، درمنه ، کلاه میرحسن، یولاف ،ختمی، زرشک، ارغوان، داغداغان، شیرین‌بیان، گلپر و بید تشکیل می‌دهند.
در ارتفاعات این دشت نیز قارجهای خوراکی (دنبلان )، ریواس، کنگر، کاکوتی ، آویشن و برخی دیگر از گیاهان که مصارف خوراکی و دارویی دارند می روید که همه ساله تعدادی از ساکنین اطراف را برای جمع آوری این گیاهان به خود جذب می‌کند.
وحوش و پستانداران دیگری نظیر گرگ، شغال، روباه معمولی، رودک، تشی، گراز، خرگوش و پرندگانی چون باقرقره شکم سیاه، کبوتر چاهی، کبک معمولی، سارگپه پابلند، عقاب طلایی، بحری، دلیجه، انواع چکاوک، زنبورخوار، جغدکوچک، سارصورتی و طرلان علاوه بر این آهوی زیبا در این زیستگاه زندگی می کنند.
اقلیم منطقه از نوع خشک و سرد بوده و دمای متوسط این منطقه ۱۰ درجه سانتی گراد، حداکثر دمای مطلق هوا ۳۸ درجه و حداقل دمای آن ۲۹ درجه سانتی گراد و متوسط رطوبت نسبی این منطقه سالانه ۷۱ درصد است.منطقه حفاظت‌شده سرخ‌آباد در حد فاصل شهرستان طارم ـ زنجان ‘جنوب‌غربی شهرستان طارم در امتداد رودخانه قزل‌اوزن و شمال‌غربی شهرستان زنجان در دشت سهرین’ با مساحتی معادل ۱۲۰ هزار هکتار واقع گردیده است.
منطقه حفاظت شده سرخ آباد دارای پنج جامعه گیاهی درختان و درختچه ها، گون ها و بوته ها، گندمیان و شبه گندمیان و جو، فوربها و پهن برگها و بالشتکی ها است که علاوه بر این موارد، ۴۰۰ گونه گیاهی نیز در این منطقه شناسایی شده است.
منطقه شکار ممنوع فیله خاصه از توابع بخش قره پشتلو و زنجانرود در شهرستان زنجان قرار دارد که از سال ۸۶ جزو مناطق شکار ممنوع استان زنجان اعلام شد و وسعت آن ۱۱۰ هزار و ۵۳۲ هکتار است.
گونه های درختی همانند درختان میوه و صنوبر و گونه های گیاهی همچون انواع آویشن، درمنه، انواع خانواده گندمیان و گیاهان بالشتکی و همچنین آهوی ایرانی، گراز، سمور سنگی، پرندگانی چون کبک، باقرقره، انواع پرندگان شکاری، انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر زمستانی و انواع خزندگان در این منطقه وجود دارد.
منطقه شکار ممنوع خرمنه سر که از اول آبان سال ۸۱ شکار ممنوع اعلام شده در شمال استان زنجان و دامنه جنوبی سلسله جبال البرز در شهرستان طارم واقع شده که این محدوده بین ۴۸ درجه و ۴۵ دقیقه و ۳۰ ثانیه تا ۴۹ درجه و۱۰ دقیقه و ۳۴ ثانیه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۴۵ دقیقه و ۱۰ ثانیه تا ۳۷ درجه و ۴ دقیقه و ۵ ثانیه عرض شمالی واقع شده است.
وسعت منطقه حدود ۷۷۸۸۵ هکتار بوده و دامنه تغییرات ارتفاع آن از ۳۰۰ تا حداکثر ۲۸۰۰ متر است و حیات وحش منطقه شامل کل و بز، خرس قهوه ای، پلنگ، سیاه گوش،گرگ،کفتار،گراز،کبک دری ،کبک چیل، طرلان، دلیجه، شاه بوف، عقاب طلایی و انواع پاسری فرمها است.
این منطقه دارای گونه های گیاهی نظیر ارس، بلوط،گردو، بنه، ازگیل، زالزالک، سیاه تلو، افرا، داغداغان، ولیک،آلبالوتلخه، بادام کوهی ،راش و انواع گون است.
منطقه حفاظت‌شده و پناهگاه حیات‌وحش انگوران
منطقه حفاظت‌شده و پناهگاه حیات‌وحش انگوران در شمال غرب کشور در ناحیه‌ای کوهستانی در رشته جبال زاگرس قرار گرفته است. این منطقه در جنوب غرب استان زنجان در مرز سه استان آذربایجان شرقی و غربی و کردستان واقع شده و از نظر تقسیمات کشوری قسمت عمده ای از شمال، شرق و جنوب آن در دو بخش انگوران و ماهنشان و قسمتی از جنوب غرب منطقه در بخش افشار شهر تکاب در استان آذربایجان غربی قرار گرفته است.
منطقه حفاظت شده انگوران در مساحتی معادل ۹۰ هزار هکتار و پنهاگاه حیات وحش انگوران با مساحت ۳۵ هزار هکتار، دارای انوع پوشش گیاهی بوته ها و درختچه ها، فوربها و پهن برگها و گندمیان و شبیه گندمان استمنطقه حفاظت شده انگوران در مساحتی معادل ۹۰ هزار هکتار و پنهاگاه حیات وحش انگوران با مساحت ۳۵ هزار هکتار، دارای انوع پوشش گیاهی بوته ها و درختچه ها، فوربها و پهن برگها و گندمیان و شبیه گندمان است.براساس مطالعات انجام شده، ۲۹ گونه بوته و درختچه، ۹۶ نوع علفی‌های پهن برگ و ۴۶ گونه گرامینه و شبه گرامینه در محدوده مورد مطالعه وجود دارد.همچنین تعداد ۳۳ گونه پستاندار، ۱۰۷ گونه پرنده، ۲۳ گونه خزنده، هشت گونه آبزی، هفت گونه دوزیست و ۷۸ گونه حشرات هوازی و خاکزی حیات وحش این منطقه را تشکیل می‌دهند.پستانداران عمده این منطقه عبارت از قوچ و میش، کل و بز، خوک، خرس، سیاه گوش، گرگ، روباه، شغال و خرگوش هستند.
همچنین برخی از پرندگان آبزی، بومی منطقه بوده و مهاجرت نمی‌کنند که می توان از این میان به آنقوت، تنجه و چنگر واشاره کرد. بعضی از مرغابی‌ها، لک‌لک سیاه، فلامینگو، قو، درنا و پلیکان از پرندگان مهاجری هستند که در بین سایر پرندگان از اهمیت برخوردارند. از سایر پرندگانی که در این منطقه و جود دارند می توان به کبک دری، کبک معمولی، کبک چیل، باقری‌قره- قمری و فاخته اشاره کرد.
مار، مار آبی، آگاما،جکو یا مارمولک، گونه خاصی از لاک پشت ها از جمله خزندگان و دوزیستانی هستند که در این منطقه زیست می کنند.کپور، سس، سیاه کولی، زردپر یا سرخ پر، سیم، اسپله، ماشگ ماهی از انواع ماهیانی که می توان در منطقه حفاظت شده انگوران و مشاهده کرد.