خبرگزاری مهر، گروه استانها: معدن پتاس طبس، تنها معدن شورآبه در خاورمیانه است که با دو هزار و ۲۵۰ کیلومتر مربع وسعت در ۱۳۰ کیلومتری جاده خور_طبس و در مرز خراسان جنوبی با اصفهان در منطقه مرکزی کویر ایران قرار دارد.
این منطقه که در دل آن آب هایی زلال، ولی اشباع شده از نمک وجود دارد، منظره ای زیبا و بی نظیر را ایجاد نموده است.
ماده پتاس از چاه های آب شور با دبی ۲۰۰ لیتر در ثانیه حاصل می‌شود و پس از آن به استان های تهران، آذربایجان شرقی، اصفهان و زنجان ارسال می‌شود.
مهم‌ترین کاربرد پتاس، استفاده به عنوان کود شیمیایی در صنایع کشاورزی است و در سایر مصارف و در صنایعی چون تولید صابون و شوینده های گوناگون، رنگ های شیمیایی و داروها، صنایع شیشه و سرامیک، صنایع غذایی، تهیه گل حفاری و ... مورد استفاده قرار می گیرد که البته درصد بسیار کمی از تولید پتاس صرف این موارد می‌شود.
طعم شیرین شورابه های طبس برای اصفهانی ها
این شورآبه های درآمد زا که فرصتی برای اشتغال و اقتصاد شهرستان طبس است، از سال ۹۴ با بهره برداری از مجتمع فراوری پتاس در شهرستان خور و بیابانک که در هم مرزی جغرافیایی با شهرستان طبس قرار دارد، عوائد اقتصادی خوبی را به مردم استان همجوار یعنی اصفهان رسانده است.
معدن پتاس طبس بصورت مستقیم برای ۳۰۰ نفر و بطور غیر مستقیم نیز برای ۳۰۰ نفر در شهرستان خور و بیابانک با راه اندازی مجتمع فراوری شغل ایجاد کرده است.
معدن پتاس همچون بسیاری از معادن فعال در شهرستان طبس بهره بردار غیر بومی دارد اما چیزی که واضح است این است که این معدن و دیگر معادن در حوزه شهرستان طبس باید سهم ۲ درصد از فروش محصولات معدنی خود را به این شهرستان پرداخت کنند.
طرح اکتشاف و تجهیز ذخایر پتاس از سال ۸۰ در طبس آغاز شد و کارهای اجرایی آن تا سال ۱۳۸۷ به پایان رسید و باید گفت با همه دوندگی هایی که شهرستان برای اکتشاف وتجهیز ذخایر کشیده اند اما طعم شیرین شورابه ها به کام اصفهانی ها است.
اولین هشدار را امام جمعه داد
امام جمعه شهرستان طبس در تاریخ ۱۷ مرداد سال گذشته، برای اولین بار این موضوع را رسانه ای کرد و افزود: بطور دائم مسائل طبس را در بُعد خرد و کلان پیگیری می‌کنم که حساسیت در مرزهای شهرستان یکی از این مسائل است.
حجت الاسلام سید ابراهیم مهاجریان بیان داشت: در همین راستا درباره بهره برداری معادن پتاس تذکر داده ام اما اصفهانی‌ها کارخانه پتاس را در خور زده‌اند ولی شکاف های بهره برداری، از مرز جغرافیایی طبس است که عوارض ۲ درصد آن باید پرداخت شود.
این مسئله مهم در آن زمان زیاد مورد توجه واقع نشد تا اینکه بعد از یک سال مجددا موضوع رسانه ای و اکنون در حال تبدیل به موضوعی مهم در این منطقه شده است.
به صورتی که علاوه بر رسانه های طبس و خور، مردم این دو شهرستان نیز وارد گود شده‌اند و با تشکیل کمپین خواستار رسیدگی به این موضوع و احقاق حق خود هستند.
در آخرین اخبار و تحولات بین دو شهر خور و طبس، عده ای از مردم خوروبیابانک در نامه ای به رئیس جمهور تعیین خط مرزی و وضعیت معدن پتاس را خواستار شدند.
معدن پتاس در لیست معادن خراسان جنوبی است
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت طبس در گفت و گو با خبرنگار مهر در این زمینه گفت: معدن پتاس از معادن شهرستان طبس است و پروانه بهره برداری این معدن، هم اکنون در لیست معادن استان خراسان جنوبی قرار دارد.
با توجه به نزدیکی معدن پتاس به شهرستان خور و بیابانک و به جهت بهره برداری از زیرساخت های این شهر، واحد فراوری پتاس در نزدیکی شهر خور احداث شده است مرتضی جلالی عنوان کرد: تمامی گزارشات مسئول فنی و آمار ماهیانه تولید و سایر مکاتبات با شهرستان طبس انجام می‌شود.
این مقام مسئول افزود: با توجه به نزدیکی معدن پتاس به شهرستان خور و بیابانک و به جهت بهره برداری از زیرساخت های این شهر، واحد فراوری پتاس در نزدیکی شهر خور احداث شده است.
وی عنوان کرد: با احداث کارخانه در این شهر پروانه بهره برداری واحد فرآوری توسط سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان صادر شده است.
وی با تاکید بر اینکه پیگیری در خصوص تعیین تکلیف این معدن در حال پیگیری است، افزود: همکاری مسئولان شهرستان و استان در پیگیری این موضوع با جدیت ادامه دارد.
جلالی افزود: حقوق دولتی این معدن همانند سایر معادن استان و شهرستان محاسبه و ابلاغ شده است و پیگیر وصول آن هستیم.
وی تصریح کرد: چیزی که در حال حاضر به آن نیاز داریم، حفظ آرامش از سمت همشهریان عزیز و گرانقدر است تا بتوانیم با قدرت برای ادامه پیگیری‌ها اقدام کنیم.
معدن پتاس جزء جدا ناشدنی از خاک طبس است
سید مهدی طلائی فرماندار طبس نیز در پاسخ به نگرانی شهروندان طبس گفته است که معدن پتاس جزء جداناشدنی از خاک طبس است.
محمدرضا نعمت‌زاده، وزیرصنعت، معدن و تجارت در جمع صاحبان صنایع و معادن شهرستان طبس در سال گذشته با اشاره به درخواست‌های پی در پی شهرستان طبس برای دریافت سهم ۲ درصد از فروش محصولات معدنی گفت: بر اساس آن چه که بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی در ابتدای شکل‌گیری جمهوری اسلامی برای پرداخت ۲ درصد سهم فروش محصولات معدنی در شهرستان‌های بافق و طبس دستور فرموده‌اند وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز موافق پرداخت این سهم به شهرستان طبس است و واحدهای مرتبط در حوزه معدنی این مهم را باید هر چه سریع‌تر عملیاتی کنند.
نصب علائم راهداری برای مشخص شدن حوزه راه های طبس
مدیر کل راهداری و حمل و نقل جاده ای خراسان جنوبی هم در سفری که به شهرستان طبس داشت، در پاسخ به این سوال که چه زمانی علائم مربوط به معدن پتاس مبنی بر اینکه این مکان متعلق به شهرستان طبس است در جای مشخص خود تعبیه می‌شوند، گفت: تقسیمات جغرافیایی مصوب وزارت کشور و لازم الاجراست و از زمانی که شهرستان طبس، جزء استان یزد بوده است بعضی از قسمت های طول راه منطبق بر آن نبوده است.
جعفر شهامت در گفتگو با مهر افزود: پیمانکار در حال انجام دادن روکش کاری است و پیگیر هستیم به محض اینکه به پیشرفت قابل قبولی برسد، فرآیند تحویل راه انجام شود.
وی بیان کرد: با مطالعه سوابق این موضوع متوجه شدیم که قبل از انتقال راهداری به حمل و نقل این موضوع مطرح بوده است و صورت جلسه ای نیز در این باب تنظیم شده است.
وی در پایان گفت: نصب علائم منع خاصی ندارد و اگر جایی حساسیت خاصی وجود داشته باشد با هماهنگی فرمانداران کار را پیش خواهیم برد.
استحصال پتاس اگر چه به دلیل راه اندازی کارخانه فراوری در خور بیابانک انجام می‌شود اما نباید این مسئله عاملی باشد تا سرمایه شهرستان که عوائد آن نیز باید نصیب مردم همین شهر شود، در اختیار سایر استانها قرار گیرد.