خبرگزاری مهر، گروه استانها- ونوس بهنود: زمانی در خانه اردبیلی‌ها تمامی اتاق‌ها فرش پوش بود و حتی فرش‌های کوچک به صورت مورب بر روی فرش‌های بزرگ در وسط اتاق‌ها و سالن‌ها پهن می‌شد.
این رسم هنوز هم در خانه‌های قدیمی مادربزرگ ها پابرجاست و استفاده از موکت یا کف‌های سرامیک و پارکت مشاهده نمی‌شود.
فرش با طرح و نقش خود محیط خانه را گرم می‌کرد و اعضای خانواده زمستان‌های طولانی را روی فرش دستبافت سپری می‌کردند.
امروز از این سبک زندگی خبری نیست. فرش خانه‌ها کوچک و کوچک شده و در وسط حال و پذیرایی در میانه سرامیک و پارکت پهن شده است و بدتر آنکه در اغلب خانه‌ها فرش ماشینی جای فرش دستبافت را گرفته است.
برپایی نمایشگاه فرش و عدم استقبال از آن موجب شد تا بار دیگر یکی از مشکلات اصلی فرش دستبافت عیان شود. نبود بازاری که این تولیدات را پذیرا باشد و بتواند برای بافندگان این استان دلگرمی ایجاد کند.
غرفه داران: مردم فقط از فرش‌ها تعریف کردند
یکی از غرفه داران در نمایشگاه فرش دستبافت اردبیل به خبرنگار مهر گفت: متأسفانه فروش مطلوبی نداشتیم و به جای فرش تنها چند قطعه تابلو فرش به فروش رفته است.
رضایی متذکر شد: طرح فرش‌های ما در کل نمایشگاه متمایز بود و با این وجود مردم فقط می‌آمدند و از فرش‌ها تعریف می‌کردند؛ بدون اینکه کسی قصد خرید داشته باشد.
این فروشنده با بیان اینکه وضعیت نمایشگاه برای وی و همکارانش ناامید کننده بود، ادامه داد: با این وضعیت نمی‌توان تصمیم قطعی برای حضور در دوره‌های بعد اتخاذ کرد.
فروشنده دیگری وضعیت بازار فرش را نامطلوب خواند و گفت: گمان می‌کردیم با حضور در نمایشگاه فرش بتوان به معرفی تولیدات و فروش محصول اقدام کرد.
محمد رستمی اضافه کرد: متأسفانه وضعیت بازار فرش مطلوب نیست و ما به سختی توانستیم هزینه‌های اجاره غرفه را در نمایشگاه تأمین کنیم.
شهروندان: فرش دستبافت گران شده است
اما در مقابل گلایه غرفه داران، شهروندان نیز از وضعیت نمایشگاه فرش رضایتی ندارند. بطوریکه رامین سلطان‌پور در این خصوص تصریح کرد: قیمت فرش دستبافت به واقع بالا است و در کل نمایشگاه حتی برای فرش‌های معمولی دستبافت قیمت‌های بالایی اعلام می‌شد.
وی افزود: به عنوان مثال یک جفت فرش دستبافت ریزه ماهی شش متری هشت میلیون تومان عنوان می‌شود و شرایط پرداخت نیز طوری است که به سختی می‌توان برای خرید تصمیم گرفت.
شهروند دیگری با اشاره به فرش‌های ابریشم بافت در این نمایشگاه به خبرنگار مهر گفت: یک جفت فرش ابریشم بافت سه متری ۳۰ میلیون تومان گفته می‌شود که بی‌شک شهروندان محدودی قادر به خرید آن هستند.
نعیمه احدی تصریح کرد: میزان تخفیف در نمایشگاه نیز قابل قبول نبود و برخی غرفه داران هیچ تخفیفی نداشتند؛ بطوریکه قیمت نمایشگاه در برخی غرفه‌ها بیشتر از قیمت بازار بود.
عدم استقبال شهروندان اردبیلی از فرش دستبافت را می‌توان از نارضایتی غرفه داران مهمان از استان‌های دیگر دریافت کرد.
بطوریکه یکی از غرفه داران به خبرنگار مهر گفت: ما با تولیدات مشابه در استان‌های دیگر فروش بیشتری از اردبیل داشتیم.
در اغلب کارگاه های سطح شهر اردبیل فرش هایی که بازار فروش ندارد و تلنبار شده می توان یافتاین موضوع به تعبیر شهروند اردبیلی به وضعیت درآمدی مردم اردبیل بازمی‌گردد و می‌بایست با تائید آن تصریح کرد که میانگین درآمد مردم اردبیل کمتر از سایر مناطق کشور است و مشکلات اقتصادی در خریدوفروش کالاها از جمله فرش نیز تأثیرگذار بوده است و در واقع طی سال های گذشته گران تمام شدن فرش دستبافت بر موج مشکلات اقتصادی مشتری سوار شده و در نتیجه تولید بدون فروش باقی مانده است.
بطوریکه به تعبیر یکی از بافندگان در اغلب کارگاه های سطح شهر اردبیل فرش هایی که بازار فروش ندارد و تلنبار شده می توان یافت.
فرش دستبافت اردبیل نیازمند تدبیر جدی برنامه ریزان
نمایشگاه فرش دستبافت تنها الگوی ساده شده‌ای از بازار فرش در اردبیل است. وضعیت نامطلوب خریدوفروش در این نمایشگاه موجب نگرانی تولیدکنندگان و فعالان حوزه فرش شده است.
این دغدغه در بین مسئولان نیز مشاهده می‌شود. بطوریکه نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی معتقد است وضعیت بازار فرش مطلوب نیست.
محمد فیضی تصریح کرد: از ۵۰ هزار بافنده در اردبیل تنها ۱۲ هزار نفر بیمه هستند و این قشر با زحمات قابل توجهی محصولی تولید می‌کنند که بازار مطلوبی ندارد.
عضو هیئت رئیسه فراکسیون فرش و صنایع دستی مجلس افزود: حتی صادرات فرش نیز مطلوب نیست و در خصوص صادرات فرش اردبیل نمی‌توان اظهار رضایت کرد؛ بطوریکه امروز کشورهای همسایه به رقبای ما در بازارهای جهانی تبدیل شده‌اند.
این اظهارات در حالی است که فرش یکی از زمینه‌های معیشتی روستاییان و عشایر و حتی شهرنشینان در اردبیل محسوب می‌شود.
در اغلب مناطق حاشیه شهر، سکونتگاه‌های غیررسمی، روستاها و در چادر عشایر می‌توان دارهای قالی را مشاهده کرد.
حتی کوچک کردن اندازه فرش‌ها و رواج تابلو فرش نیز نتوانسته کمک جدی برای بازار فرش به دنبال داشته باشد.
وضعیت نامطلوب بازار فرش اردبیل موجب شده طی سال‌های اخیر زحمات بافندگان اردبیلی به قیمت ارزان خریداری شده و یا با نام استان‌های دیگر که توانسته‌اند خود را در صنعت فرش به برند سرشناس تبدیل کنند، به فروش رسد.
هر گرهی که بر فرش دستبافت اردبیل می‌خوابد در انتظار بهبود وضعیت بازار است و با این وجود عدم حمایت و ساماندهی فرش بافان، نابه سامانی مبادی صادرات، ناتوانی در تبدیل فرش اردبیل به برندی معتبر، بی‌توجهی به نیاز و سلیقه بازار و پیروی از طرح فرش‌های سنتی و همچنین گران تمام شدن مواد اولیه فرش تولیدی و در ادامه فروش گران آن بر بستر فرش اردبیل سایه افکنده است.