جلال آل احمد نخستین مجموعه داستان خود را با نام « دید و بازدید » منتشر کرد . او که تاثیری گسترده برجریان روشنفکری دوران خود داشت ، در کنار نوشتن داستان ، به نگارش مقالات اجتماعی ، پژوهش های مردم شناسی ، سفرنامه ها و ترجمه های متعددی نیز پرداخت .
شاید مهمترین ویژگی ادبی " آل احمد " نثر او بود . نثری فشرده و موجز و در عین حال صریح که نمونه های خوب آن را در سفرنامه های او مثل " خسی در میقات " و یا داستان زندگینامه « سنگی بر گوری » می توان دید .
جلال آل احمد (1302- 1348) نویسنده صاحب سبک ، خوش قلم و متعهد با آثار و مقالات خود تأثیر به سزایی بر جریان فکری و ادبی نسل خود نهاد . به قول همسرش دکتر سیمین دانشور، " نوشته های جلال ، تلگرافی ، حساس ، دقیق ، تیزبین ، خشمگین ، افراطی ، خشن ، صریح ، صمیمی ، منزه طلب و حادثه آفرین است . »
دکترعلی شریعتی نیز نثر او را " تند ، موجز، طنزآمیز، صریح، خودمانی، انسان گرا، بی باک ، مو شکاف ، لوده ، نیرومند ، بی تردید یک جانبه و گزارش گونه می داند . "
" آل احمد " همچنین ترجمه هایی از آثار کامو ، سارتر ، ژید، یونگ و یو نسکو دارد و تک نگاری های روستایی و مقالات اجتماعی متعدد نوشته که معروفترین آنها ، « غربزدگی» 1341 ، ا و را به عنوان نظریه پرداز بازگشت به سنتها واصالتها ی بومی و مذهبی معرفی کرد .
از میان انبوه آثار او می توان به : از رنجی که می بریم ، پنج داستان ، تات نشین های بلوک زهرا ، جزیره خارک در یتیم خلیج فارس ، چهل طوطی ، خسی در میقات ، در خدمت و خیانت روشنفکران ، دستهای آلوده ، دید و بازدید ، زن زیادی ، سرگذشت کندوها ، سفر آمریکا ، سفر به ولایت عزرائیل ، سفر روس ، سه تار ، غربزدگی ، مدیر مدرسه ، مکالمات ، نفرین زمین ، نون و القلم ، یک چاه و دو چاله و ... اشاره کرد .
دغدغه حفظ و ترویج هویت ایرانی - اسلامی و غرب ستیزی در قلم و قدم آل احمد مشهود است .