به گزارش خبرنگار مهر، حسن اسفندیار مدیر روابط بین‌الملل سازمان هلال‌احمر در نشست خبری که در کارگاه شماره۲، بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها و به همت خبرگزاری مهر برگزار شد، پیرامون مسئله آوارگان میانمار اظهار کرد: متأسفانه چند ماهی است که شاهد آواره شدن تعداد زیادی از مسلمانان روهینگیا هستیم که بنا به اختلافات دولت میانمار و البته برخی از گروه‌های قومی و قبیله ای که در آن کشور وجود دارد، مجبور به ترک خانه و سرزمین خود شده‌اند و به ناچار به کشور بنگلادش که تنها راه نجات آنها بود، گریخته‌اند و امروز در شرایطی بسیار سخت و نامناسب زندگی خود را می‌گذرانند.
وی ادامه داد: شرایط جغرافیایی میانمار و بنگلادش به نحوی است که منطقه‌ای کوهستانی است یا باید به سمت کوه‌ها فرار کنند یا از طریق جنگل، جان خود را نجات دهند که از هر دو راه بسیار سخت و غیرقابل تحمل است.
مدیر روابط بین‌الملل سازمان هلال‌احمر با بیان اینکه جمعیت آوارگان روهینگیایی که به بنگلادش گریخته‌اند، بیش از یک میلیون نفر است، گفت: زمانی که ما به آینده این جمعیت فکر می‌کنیم، افق روشنی را نمی‌بینیم و این بنا به برخی ابعاد و دلایل مختلف داخلی و منطقه‌ای است که ارائه خدمات به جمعیت بیش از یک میلیون نفر را در طولانی مدت کار دشواری جلوه می‌دهد.
اسفندیار در پاسخ به این سؤال که چه کشورها یا سازمان‌هایی وظیفه کمک به آوارگان میانمار را به عهده دارند؟ تصریح کرد: سازمان ملل متحد و به طور خاص سازمان بین‌المللی مهاجرت مسئولیت هماهنگی کمک‌رسانی بر آوارگان را بر عهده دارند و دولت‌ها و سازمان‌های مختلفی که مایل به کمک به آوارگان میانماری هستند را سازماندهی کنند و آنها به ارائه خدمات و کمک‌های نقدی و غیرنقدی خود می‌پردازند.
وی افزود: از دیگر مواردی که باید در مسئله آوارگان روهینگیا به آن اشاره کنیم، مسئله تغذیه آنها است که بر عهده سازمان جهانی غذا است و البته این مورد را هم اشاره کنم که هر چند مسئله این آوارگان بحث مسلمان و غیرمسلمان نیست اما در میان کشورهای اسلامی، ایران اهمیت خاصی را برای این مسئله و کمک‌رسانی به آوارگان قائل است. البته برخی کشورهای اروپایی یا حتی آمریکایی هم در بحث کمک‌رسانی و ارائه خدمات مختلف به آوارگان حضور دارند.
مدیر روابط بین‌الملل سازمان هلال‌احمر در پاسخ به این سؤال که آیا مسئله آوارگان روهینگیا بحث مسلمان و غیرمسلمان است؟ گفت: خیر چرا که با نگاهی به تاریخ اختلافات مردم روهینگیا و دولت میانمار این وقایع را نزاع میان مسلمان و غیرمسلمان نخواهیم دید. من در آنجا دیدم که مسلمان و بودایی با یکدیگر به خوبی زندگی می‌کردند و رعایت حسن همجواری را داشتند؛ بنابراین می‌توانم این مسئله را نهایتاً یک موضوع قومی ـ قبیله‌ای و البته تاریخی لحاظ کنم که بحث تابعیت آنها را دولت میانمار قبول ندارد و آنها را به عنوان مهاجر می‌پندارند.
وی ادامه داد: یک تقسیم‌بندی بین اردوگاه‌های آوارگان در بنگلادش داریم که آنها را به دو اردوگاه بزرگ تقسیم کرده‌اند و ۱۲ اردوگاه دیگر هم کنار آن دو وجود دارد که همه آوارگان در آن اردوگاهها ساماندهی کرده‌اند. همچنان بزرگترین مشکل ما در میان آوارگان روهینگیایی، مسئله کمبود امکانات و فضایی است که آنها را در آن استقرار و پناه بدهیم و البته عدم برخورداری از شرایط مناسب محیطی و بهداشتی هم دو معضل بزرگی است که هر یک نیاز به اقدامات اصلاحی و ارائه خدمات از جانب کشورها و سازمان‌های بین‌المللی دارد.
اسفندیار در پاسخ به این سؤال که کدام یک از کمک‌های نقدی یا غیرنقدی می‌تواند برای آوارگان مناسب باشد؟ افزود: کمک‌های غیرنقدی تاکنون به اشکال مختلف و از جانب کشورها و سازمان‌های متعدد به سمت آوارگان ارسال شده‌است اما در خصوص کمک‌های نقدی می‌توان شرایط دیگری را در نظر گرفت و آن‌گونه که ما خود در آنجا بررسی کردیم، عده زیادی از مردم با دریافت کمک‌های نقدی خود، خیلی سریع در ایجاد درآمدزایی و اشتغالزایی‌های کوچک، جهت رفع نیازهای اولیه خانواده‌های خود، از آن کمک‌ها بهره برده‌اند و در مجموع باید ترکیبی از کمک‌های نقدی و غیرنقدی را میان آنها به طرق مناسب و عادلانه‌ای توزیع کرد.
مدیر روابط بین‌الملل سازمان هلال‌احمر در پاسخ به این سؤال که به دیگر مشکلاتی که در مسئله شرایط زندگی آوارگان در بنگلادش وجود دارد، اشاره کنید، گفت: ما در آنجا مشکلات متعددی داریم که همان‌طور که گفتم از جمله مهمترین آنها محیط‌زیست و بهداشت عمومی است، چرا که شرایط اقلیمی و جغرافیایی آن منطقه به نحوی است که مدت‌های زیادی باران می‌بارد و آب در آن سرزمین به وفور یافت می‌شود؛ به نحوی که با حفر چاه‌هایی تا عمق ۳۰ سانتیمتر می‌توان به آب دسترسی پیدا کرد و البته دسترسی سرویس‌های بهداشتی آنها به نحوی است که آلودگی در آب‌های آشامیدنی ایجاد می‌کند.
مریم یارقلی مسئول اداره اطلاع‌رسانی سازمان هلال‌احمر در ادامه این نشست بیان کرد: بحث اختلافات قومی قبیله‌ای در هر کشوری می‌تواند وجود داشته باشد؛ از جمله ایران و ما شاهد هستیم که به دلیل برخی دلایل، این اختلافات افزایش داشته‌است که برخی دولت‌ها توانسته‌اند آن را مدیریت و کنترل کنند و برخی دیگر در این امر موفق نبوده‌اند.
وی ادامه داد: ما باید این مسئله را از بُعد انسانی آن ببینیم و اگر بخواهیم به دنبال چرایی وقوع این حوادث باشیم، بحث بیشتر به سمت ابعاد سیاسی می‌رود که عمدتاً نتیجه‌ای هم از این موضوع نخواهیم گرفت، چرا که بحث دولت‌ها است و روابطی که میان آنها برقرار است.
مسئول اداره اطلاع‌رسانی سازمان هلال‌احمر در پاسخ به این سؤال که رسانه‌های خارجی در بنگلادش به چه میزان پوشش تصویری و خبری ارائه می‌دادند؟ تصریح کرد: من خودم حضور فعال خبرنگاران بی‌بی‌سی و آسوشیتدپرس را در آن کشور دیدم که گزارشات متعددی را از وضعیت زندگی نامناسب آوارگان روهینگیا که در اردوگاه‌های بنگلادش حضور داشتند، تهیه می‌کردند اما اینکه چرا و چطور خروجی مناسب و درخوری را از رسانه‌های آنها در این رابطه شاهد نیستیم، جای سؤال دارد و به سیاست آن مجموعه‌های رسانه‌ای مرتبط می‌شود.
یارقلی با بیان اینکه معتقدم ما هم در رسانه‌های خودمان در خصوص این مسئله و برجسته‌سازی و اهمیت دادن به آن، خروجی مناسب و عملکرد شایسته‌ای نداشته‌ایم، گفت: مردم ما به تبع بازتابی که رسانه‌ها از حوادث و رخدادهای مختلف به آنها ارائه می‌کنند، واکنش‌های متفاوتی را دارند و امروز این مسئله به خوبی واضح است که مردم ما در خصوص آوارگان میانمار یا بی‌تفاوت هستند یا واکنش منفی بعضاً از خود بروز می‌دهند که این‌جای بررسی و تأمل بیشتری را برای ما می‌گذارد.
وی در پاسخ به این سؤال که تأسف‌برانگیزترین صحنه‌ای که در بنگلادش با آن مواجه بودید چه بود؟ افزود: با مردم بسیاری از میان آوارگان هم‌کلام شدم و صحنه‌هایی بسیار رقت‌انگیز و تأسف‌آور را شاهد بوده‌ام؛ از جمله آنکه ۵۵ الی ۷۰ هزار زن باردار در میان آوارگان روهینگیایی زندگی می‌کنند که به علت شرایط نامناسب محیطی، عده زیادی از آنها فرزندان خود را یا پیش از تولد یا پس از آن از دست می‌دهند.
مسئول اداره اطلاع‌رسانی سازمان هلال‌احمر تصریح کرد: یکی دیگر از مواردی که در خصوص آوارگان میانمار به آن کمتر پرداخته شده‌است، مسئله تجاوز به زنان است که در گفتگوهای مستقیمی که با برخی از زنان روهینگیایی داشتم، آنها این مسئله را هر چند با اکراه بیان کردند و البته در حالتی از بی‌تفاوتی که این ناشی از شوک بسیاری بود که آنها به دلیل دیدن صحنه کشته شدن عزیزان خود در آن حالت قرار داشتند.
یارقلی با اشاره به اینکه بسیاری از مردان و سرپرست‌های خانواده‌های آوارگان را به وحشیانه‌ترین حالت ممکن کشتند و سر از تن آنها جدا کردند، گفت: متعاقب این مسئله، بسیاری از زنان و فرزندان آواره در بنگلادش در شوک عظیمی به سر می‌بردند و حتی برخی از آنها قادر به تکلم نبودند و با اشاره به ما می‌فهماندند که چه بلایی بر سر مردان آنها آورده‌اند.
وی در پاسخ به این سؤال که در حوزه رسانه‌ای ما چه اقداماتی را می‌توانیم جهت حمایت از آوارگان میانمار داشته باشیم؟ گفت: گفته می‌شود که رسانه‌ها رکن چهارم دموکراسی هستند، اما متأسفانه ما از این ابزار قدرتمند نتوانسته‌ایم در حوزه‌های مختلف بهره‌برداری کنیم. به طور مثال در مسئله مسلمانان میانمار، مردم ما در یک مقطع زمانی کوتاه با یک حس و شور بسیاری، نسبت به مشکلات آنها ابراز تأسف و همدردی می‌کردند، اما با گذر زمان، این مسئله همچون بحران سوریه که بیش از ۶ سال در جریان است، از تب و تاب افتاده و رسانه‌های ما نتوانسته‌اند در این خصوص افکار عمومی را هم‌داستان با سیاست تدوین شده جهت حمایت از آوارگان کنند. هر چند که هلال احمر در راستای ارائه کمک‌های مختلف به آوارگان میانمار تا کنون گام‌های مثبت و زیادی را برداشته است قرار است درمانگاه و بیمارتسان در آنجا احداث کند که قطعاً نیاز به حمایت‌های بیشتر مالی هم دارد.
مسئول اداره اطلاع‌رسانی سازمان هلال‌احمر با بیان اینکه ما نباید به طور ضربتی و مستقیم نسبت به مسئله میانمار واکنش رسانه‌ای داشته باشیم، بلکه باید از یک برنامه بلندمدت در جهت تبیین هر چه بهتر ابعاد مختلف آن برخوردار باشیم، اظهار داشت: ما در کمپین «قند پارسی» تلاش می‌کنیم که مردم و برخی چهره‌های تأثیرگذار در رسانه‌ها یا در حوزه‌های دیگر فعالیت که در جامعه هستند را با مسئله میانمار درگیر کنیم و از آنها به طور مثال می‌خواهیم که یک جمله در رابطه با میانمار بگویند.
وی خاطرنشان کرد: اما مشکلی که داریم، این است که برخی از چهره‌های شاخص این‌طور فکر می‌کنند که اگر حرفی در این رابطه بزنند، ممکن است وجاهت خود را در میان مخاطبانشان از دست بدهند یا اینکه تأثیرات منفی برای آنها به همراه داشته باشد که این نیاز به بررسی دارد که ببینیم چرا مردم ما این‌گونه فکر می‌کنند که البته شاید به این دلیل باشد که آنها از مشکلات متعدد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در داخل کشور برخوردار هستند و دیگر وقتی برای همدردی و ابراز تأسف نسبت به آوارگان میانمار یا دیگر مصیبت‌دیدگان در اقصی نقاط دنیا ندارند.