نشست آسیب‌شناسی وضعیت زبان فارسی در روسیه و اوکراین با هدف ارائه راهکارهای گسترش زبان فارسی در این دو کشور توسط بنیاد سعدی برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی بنیاد سعدی، در این نشست که قهرمان سلیمانی، معاون سابق پژوهشی سازمان فرهنگ و ارتباطات، فرهاد پالیزدار، معاون بین‌الملل بنیاد سعدی، تکتم پریزاد، کارشناس اروپای شرقی، شجاعی و  کریمی استادان زبان روسی در ایران و... استادانی از کشور روسیه و اوکراین حضور داشتند، با ارائه گزارشی از وضعیت فعلی زبان فارسی در این دو کشور، پیشنهاداتی برای حل مشکلات مورد بررسی قرار گرفت.

در ابتدا، معاون بین الملل بنیاد سعدی ضمن معرفی کوتاهی از فعالیت‌های بنیاد سعدی، از تشکیل این جلسه با حضور خود استادانی که در این دو کشور از نزدیک با وضعیت زبان فارسی آشنا هستند، ابراز خرسندی کرد.

سپس تکتم پریزاد، گزارشی از اطلاعات موجود در این دو کشور و تعداد استادان اعزامی، دانشگاه‌ها و کلاس‌های زبان فارسی ارائه کرد و گفت: یادگیری زبان فارسی در روسیه در اوایل قرن ۱۸ میلادی شروع شد و پادشاه روسیه در سال ۱۷۱۶ پنج نفر از دانشجویان مدارس مسکو را انتخاب و به ایران فرستاد تا زبان فارسی را یاد بگیرند و این شروع تا به امروز ادامه یافت. در سال‌های اخیر، با توجه به روابط خوب دو کشور، تمایل جوانان و حتی بزرگسالان به آشنایی با ایران امروز و فراگیری زبانف ارسی دوچندان شده است.

وی گفت: در روسیه، برای پاسخگویی به این نیازها و بهره گیری از فرصت فراهم شده و ارتباط با ۲۳ مرکز علمی، دانشگاهی در اقصی نقاط روسیه که زبان فارس در آنها تدریس می شود، ایجاد یک ساختار مناسب و تخصیص منابع انسانی و امکانات مناسب برای این امر ضروری است. براین اساس رایزنی فرهنگی در آذرماه ۱۳۹۴ اقدام به تاسیس مرکز زبان فارسی کرد که می توان آن را نقطه عطفی برای ایجاد تحول در گسترش زبان فارسی در روسیه و حتی منطقه روس زبان دانست.

پریزاد افزود: در این راستا، بنیاد سعدی نیز اقدام به اعزام سه استاد به قازان، ولادی قفقاز و دانشگاه ماخاچ قلعه داشته است و آقای بشردوست نیز از طرف وزارت علوم اعزام شده بودند که البته دوره ماموریت ایشان به پایان رسیده. بنیاد همچنین شش دوره دانش افزایی ویژه کشور روسیه برگزار کرده ایم که از جمله آن، دو دوره از قازان، دانش آموزان آستاراخان و دوره ویژه دانشجویان از سراسر روسیه بوده است.

کارشناس کشورهای اروپای شرقی درباره وضعیت زبان فارسی در اوکراین همچنین گفت: در این کشور، خانم سوسن جبری استاد اعزامی از وزارت علوم هستند که فعالیت خوبی در آموزش زبان فارسی داشته و دارند، ضمن آنکه علاقه‌مندان زیادی در کشور اوکراین به زبان فارسی وجود دارد و به غیر از دانشگاه‌ها، در شهر کیف هم مدرسه زبان‌های شرقی وجود دارد که در آن زبان فارسی تدریس می ­شود.

وی با اشاره به سفر معاون سابق امور بین‌الملل بنیاد سعدی در اسفند سال ۹۵ به اوکراین گفت: در این سفر دیدارهای خوبی انجام شد و تفاهم‌هایی صورت گرفت که براساس آن قرار شد کمک هزینه‌هایی پرداخت شود و ۴ رایانه نیز خریداری و به گروه زبان فارسی این کشور اهدا شد. کتابهای تالیفی بنیاد سعدی نیز برای این مراکز ارسال شده است.

بنابراین گزارش در این نشست، دکتر عباس نجار، معاون آموزش بنیاد سعدی نیزبا اشاره به سفر اخیرش به مسکو برای برگزاری چهاردهمین المپیاد زبان فارسی، گفت: امسال بنیاد سعدی در برگزاری المپیاد نقش جدی داشت و نوع سوالات تاحدود زیادی تغییر کرد به گونه ایی که در سالهای قبل بیشتر سوالات از ادبیات فارسی بود و کمتر مباحث آموزشی مطرح بود، اما امسال بیشتر به مهارت‌های زبان فارسی و سپس ادبیات پرداخته شد.

وی با بیان اینکه سطح زبان آموزان شرکت کننده در المپیاد بسیار خوب بود، گفت: یکی از فارسی آموزان درباره پیروزی انقلاب اسلامی متن خوبی را که نوشته بود قرائت کرد و  این نشان می داد که با اینکه در ایران زندگی نکرده بود اما توانسته بود واژه‌های درست از نظر معنی و دستور انتخاب کند و متن زیبایی بنویسد.

پس از آن استادان زبان فارسی از کشور روسیه و اوکراین نیز که برای شرکت در دوره تربیت مدرس در بنیاد سعدی حضور داشتند، به بیان نظرات خود درباره وضعیت زبان فارسی در کشورشان پرداختند.

کاترینا، استاد زبان فارسی در سن پترزبورگ ضمن تشکربرای حضور در دوره تربیت مدرس، گفت: این دوره از جمله کلاس‌های آموزش مهارت‌های چهارگانه زبان و کتاب‌های تالیفی بنیاد بسیار برای ما مفید بود و دست پر به کشورمان برمی گردیم.

وی با بیان اینکه شهر سن پترزبورگ با پنچ میلیون جمعیت، نسبت به شهرهای دیگر همچون قازان و آستاراخان، فارسی آموز ندارد و تنها در یک دانشگاه زبان فارسی تدریس می‌شود و دوره‌های آزاد نیز تازه شروع کرده ایم. همچنین کتاب‌های فارسی در کتابخانه‌های ما بسیار کم و همچنین قدیمی هستند و برای سطح مقدماتی مفید نیست که امیدوارم این مشکل به زودی برطرف شود.

ماکسی از دانشگاه دولتی مسکو در این جلسه گفت: خوشبختانه ما در مسکو مشکلات خاصی برای آموزش زبان فارسی نداریم چرا که در حدود ۱۰ دانشگاه زبان فارسی تدریس می‌شود و چند موسسه خصوصی نیز زبان فارسی آموزش می دهند و مرکز زبان فارسی در رایزنی فرهنگی نیز فعالیت دارد بنابراین باید بیشتر تمرکز بر روی شهرهای دیگر باشد تا آنها هم در این زمینه تقویت شوند.

 الهه کریمی، دانش آموخته زبان روسی در روسیه و استادیار گروه مطالعات دانشگاه روسیه نیز در این نشست اظهار داشت: با توجه به تعاملات خوب روسیه و ایران، لازم است که زبان فارسی در این کشور بیشتر مورد توجه قرار گیرد و در آموزش زبان، از تجربیات کشورهای دیگر استفاده کنیم.

 پروفسور الگ کشانفسکی استاد زبان فارسی از کشور اوکراین نیز با بیان اینکه علاقه مند به زبان فارسی در کشور اوکراین زیاد است اما هرسال از تعداد داوطلبان دانشگاه کاسته می شود، گفت: یکی از دلایل را می تواند نداشتن مرکز زبان فارسی و رایزنی فرهنگی در اوکراین دانست، همچنین سال گذشته هیچ یک از دانشگاهها نتوانستند گروه زبان فارسی تشکیل دهند.

وی گفت: کمبود منابع پژوهشی و دسترسی مشکل به منابع الکترونیک ایران نیز از دیگر مشکلات برای رشد زبان فارسی است.

ایرنا لوچکو، دیگر استاد زبان فارسی در اوکراین کمبود منابع آموزش زبان فارسی را از مشکلات حاضر درکشورش عنوان کرد و گفت: زبان‌های دیگر از جمله زبان چینی در کشور ما بسیار در حال توسعه است و در کنار زبان انگلیسی قرار گرفته است و ما برای جلب نظر ریاست دانشگاه جهت برگزاری کلاس‌های زبان فارسی نیازمند معرفی بیشتر  ایران هستیم.

وی گفت: کسی که می خواهد زبان فارسی یاد بگیرد با فردی که زبان انگلیسی یا چینی می خواهد بیاموزد بسیار متفاوت است، چرا که برای زبان و ادبیات فارسی باید تمدن ایران را خیلی دوست داشته باشد.

 قهرمان سلیمانی، معاون سابق پژوهشی سازمان فرهنگ و ارتباطات که در آینده نزدیک مسولیت رایزنی فرهنگی روسیه را برعهده خواهد گرفت نیز تشکیل این جلسه را بسیار مفید دانست و گفت: اطلاعات خوبی درباره وضعیت زبان فارسی در این کشورها کسب شد و درباره اوکراین هم در سازمان فرهنگ و ارتباطات به دنبال آن هستیم که رایزنی فرهنگی در اوکراین راه اندازی کنیم.

 شجاعی، دیگر استاد زبان روسی نیز در این جلسه گفت: ما برای آموزش زبان فارسی در سطوح پایین تر، به جای اعزام استاد، می توانیم مدرسی با دانش تدریس زبان فارسی اعزام کنیم و اعزام استادان برای سطوح تخصصی و پیشرفته انتخاب شوند.

قاسمی، کارشناس روسیه در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز در این نشست گزارشی از اقداماتی که این سازمان در روسیه برای گسترش زبان فارسی در روسیه انجام داده است، سخن گفت.