خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- ابراهیم فراهانی: از آغاز تحولات عربی تاکنون، سوریه از معدود کشورهایی است که همچنان درگیر جنگ داخلی و دخالت کشورهای منطقه ای و فرا منطقه ای است.
در اتحادیه عرب در طول سال ها چه در زمان «حافظ اسد» و جانشینش همواره سوریه ساز ناکوک این اتحادیه بوده است و بعد از ۲۰۱۲ عضویت سوریه در این اتحادیه لغو شد.
در نشست اخیر اتحادیه عرب از حضور ارتش ائتلاف عربی در سوریه سخن به میان آمد. روزنامه «وال استریت ژورنال» از تصمیم ترامپ برای جایگزینی نیروهای عربی به جای نیروهای آمریکایی در سوریه خبر داد که مورد اعتراض و تعجب مشاور سیاسی و رسانه ای بشار اسد قرار گرفت.
در طول شش سال جنگ داخلی سوریه، دولت دمشق توانسته با کمک ایران و روسیه حفظ شود. امروز غرب فرات و بیش از ۶۰ درصد خاک سوریه در تسلط بشار اسد است. جنگ های نیابتی عربستان در سوریه با شکست مواجه شد و حتی «جیش الاسلام» و رهبرش «علوش» امروز در سوریه جزو کم رمق ترین معارضان نظامی محسوب می شوند.
در ابتدای سال ۲۰۱۶ عربستان قصد حضور مستقیم نظامی در سوریه را داشت که وزیر دفاع وقت آمریکا، «کارتر» از این امر استقبال کرد. امروز شرایط کاملا تفاوت کرده است و زمینه اجرای سناریو ارتش ائتلاف عربی فراهم است.
۱ ـ فقدان هیمنه داعش: امروز دیگر ساختار نظامی ـ حاکمیتی داعش در سوریه وجود ندارد و زمینه حضور فراهم است. در سال ۲۰۱۶ داعش در اوج قدرت نمایی بود و ارتش کلاسیک عربستان توان مبارزه با داعش و جنگ های نامنظم را نداشت.
۲ ـ بافت جمعیت عربی: در شرق فرات در بخش جنوبی دو کانتون کردی(جزیره و کوبانی) که توسط نیروهای سوریه دموکراتیک با حمایت نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا از وجود داعش پاکسازی شد، بافت جمعیتی عرب سنی وجود دارد که عربستان می تواند به راحتی حضور نظامی پیدا کند و با توافقات پنهانی در راستای بازسازی و خودمختاری این مناطق اقدام نماید.
۳ ـ هم مرزی با عراق در شناسایی جدید: کشور عربستان بعد از سقوط صدام برای اولین بار در سال ۲۰۱۷ دولت بغداد را به رسمیت شناخت و تلاش کرد به جای تخریب احزاب شیعه در این احزاب نفوذ کند. استراتژی عربستان تقویت شیعه عربی در مقابل شیعه ایرانی بوده و تا حدودی هم موفق عمل کرده است. در اختیار گرفتن مرز غربی عراق می تواند مانور عربستان در عراق را افزایش دهد.
۴ ـ تاثیر گذاری بر گذرگاه استراتژیک ابوکمال ـ القائم : یکی از گلوگاه های مهم محور مقاومت این گذرگاه است که حضور نظامی عربستان در شمال این گذرگاه می تواند بر محور مقاومت تاثیر بگذارد و حتی در مواقعی مسیر این کریدور را قطع نماید.
۵ ـ قرار گرفتن در کانون چهره جدید ارتش آمریکا: با آمدن ترامپ، ارتش آمریکا دیگر حاضر نیست که از منافع متحدانش بدون پرداخت هزینه دفاع نماید بلکه به مانند شرکتی پیمانکار حضور دارد. حضور دو هزار نیروی آمریکایی در سوریه در سناریو جدید کاهش می یابد و ارتش ائتلاف عربی جایگزین می شود و آمریکا بابت حفاظت و حمایت از ارتش عربی پول دریافت می کند.
۶ ـ تضعیف اسد و نفوذ بر دولت آتی سوریه: عربستان تاکنون در سوریه عمق استراتژیک نداشته و اما حضور نظامی در شرق فرات قدرت فوق العاده ای به عربستان در مذاکرات آتی ژنو و حمایت از معارضان نظامی ـ سیاسی طرفدارش می دهد.
یکی از دلایل مهم حمله آمریکا، انگلیس و فرانسه به بهانه حمله شیمیایی به سوریه، آوردن سوریه پای مذاکرات آتی ژنو است تا به طور جدی شرایط غرب را بپذیرد.
تحولات سوریه همچنان پیچیده و لاینحل است و با حمله جدید موشکی ائتلاف غربی به غرب سوریه، آتش جنگ رقابت کشورها افروخته تر شد و حتی امکان آغاز جنگ جدیدی در مناطق تحت تسلط اسد در شرف وقوع است.