به گزارش خبرنگار مهر معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در همایش روز جهانی تنوع زیستی که هماکنون در سالن همایش های بینالمللی سازمان حفاظت محیط زیست در حال برگزاری است گفت: تنوع زیستی در سه سطح ژن، گونه و اکوسیستم تعریف میشود.
حمید ظهرابی با اشاره به این که ایران جزو بیست کشور اول دارای تنوع زیستی جهان است گفت: این کشورها حدود ۱۲ درصد مساحت جهان را در بر میگیرند اما ۷۰ درصد تنوع زیستی جهان را به خود اختصاص دادهاند و جالب اینجاست که ۴۵ درصد جمعیت جهان نیز در همین کشورهها زندگی میکنند که نشان می دهد این منابع زندگی بشر را پشتیبانی میکند.
وی ادامه داد: کشور ما به دلیل تنوع اقلیمی، تنوع زیستی بالایی دارد. ۱۴۸۰ گونه بومزاد ایران داریم. مقایسه تعداد گونههای کشورمان با فرانسه اسپانیا و آلمان نشانگر تفاوت بالای تنوع زیستی گیاهی ما با این کشورهاست. هزار و ۱۱۵ گونه مهرهدار داریم که از این میانگونههای بومزاد ما شامل ۷ گونه پستاندار، ۱۵ گونه خزنده، ۶ گونه دوزیست، و یک گونه پرنده است.
معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: برای این که بتوانیم تنوع زیستی کشورمان را حفاظت کنیم، ۳۰ پارک ملی، ۳۷ اثر طبیعی ملی، ۴۵ پناهگاه حیات وحش و ۱۷۰ منطقه حفاظت شده در کشور داریم که مساحت این مناطق حدود ۱۷ میلیون هکتار است که کمی کمتر از ۱۷ درصد مساحت کشور را در بر میگیرد. ما ۲۴ تالاب با اهمیت بینالمللی داریم. در زمینه ذخیرهگاه زیستکره از کشورهای پیشتاز به شمار میرویم و ۲۰۳ منطقه شکار ممنوع داریم که در مناطق تحت مدیریت سازمان محیط زیست لحاظ نمیشود در حالی که در بسیاری از این مناطق ما محیطبانی داریم.
ظهرابی افزود: اجلاس استکهلم در ۱۹۷۲ برگزار شد و بعد اجلاس ریو در ۱۹۹۲ شکل گرفت که در آن کشورها به سه کنوانسیون متعهد شدند. کنوانسیون تنوع زیستی، کنوانسیون تغییر اقلیم و کنوانسیون مقابله با بیابانزایی. در همان سال ۱۹۹۲ ایران به کنوانسیون تنوع زیستی پیوست. اهداف این کنوانسیون، حفاظت از تنوع زیستی، استفاده پایدار از منابع و اجزای تنوع زیستی و دستیابی به منابع ژنتیکی و تسهیم عادلانه منافع ناشی از تنوع زیستی بود.
وی تشریح کرد: تعهدات کشورها به کنوانسیون تنوع زیستی شامل اجرای مفاد کنوانسیون در سطح ملی، اجرای مصوبات کنفرانسهای اعضای متعاهد، تدوین راهبردها و برنامههای اقدام ملی تنوع زیستی، اجرای برنامههای راهبردی کنوانسیون و ... بود. دو راهبرد و برنامه اقدام ملی تنوع زیستی کشور تصویب شد که از راهبردهای آن جریانسازی تنوع زیستی بین مردم و دولت، حفاظت یکپارچه از تنوع زیستی و کاهش فشار بر تنوع زیستی را میتوان نام برد.
معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: مهمترین تهدیدهای تنوع زیستی کشور، سیاستهای نادرست توسعهای و ناپایداری توسعه بوده و نتیجه آن مشکل در منابع آبی، فرسایش خاک، مشکل مراتع و جنگلها و تهدید و فشار بالا بر تنوع زیستی است که همه ناشی از سیاستهایی بوده که توجه به توان سرزمین در آن نبوده است. آمایش سرزمین را از دهه ۵۰ تا کنون مطرح کردهایم اما هنوز اجرا نشده است.
ظهرابی ادامه داد: ما هنوز به دنبال توسعه کشاورزی با عناوین و اسامی مختلف هستیم. هنوز با آن که میدانیم عمده منابع آبی کشور در کشاورزی مصرف میشود و استفاده از آب به شکل پایدار و خردمندانه نیست اما هنوز هم بخشهایی از این سیستم به دنبال توسعه فعالیتهای کشاورزی است.
وی تاکید کرد: تغییر اقلیم هم مسالهای نیست که به راحتی بتوان از کنار آن گذشت. الان به دلیل خشکسالیها و اتفاقاتی که افتاده حتی جمعیت خرگوش هم که طعمه یوزپلنگ است کاهش پیدا کرده است. خشک شدن تالابهای ما در کنار ان سیاستهای نادرست بخشی هم به تغییر اقلیم مربوط است.
معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: آگاهی مردم و مسئولان هنوز باید نسبت به ارزشهای محیط زیست و تنوع زیستی رشد پیدا کند. چرای بیرویه هنوز از مشکلات ماست، شکار غیرقانونی هنوز از مشکلات جدی ماست.
ظهرابی رویکرد تصمیمگران کلان کشوری و توجه آنها به موضوع محیط زیست و تاکید مقام معظم رهبری بر جایگاه و اولویت محیط زیست را از دلایل مهم برای امیدواری به آینده بهتر دانست و افزود: تنوع زیستی مورد توجه همه بخش ها واقع شده، در بخش کشاورزی الان به طور جدی کشاورزی پایدار پیگیری میشود و در سایر بخشها هم این طور است. امیدواریم که روزی بیاید که همه بخش ها و دستگاهها در کشور جهتگیری و سمت و سویشان به این شکل باشد که همزمان با پیگیری برنامههای خودمان موضوع تنوع زیستی را هم مورد توجه قرار دهیم.
همایش روز جهانی تنوع زیستی با حضور عیسی کلانتری معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست و برخی از معاونان و مدیران سازمان حفاظت محیط زیست، برخی از نمایندگان مجلس، چهرههای دانشگاهی و فعالان این حوزه در محل سالن همایشهای سازمان حفاظت محیط زیست در حال برگزاری است.