عضو هیئت علمی موسسه مطالعات انرژی در گفتگو با خبرنگار مهر در این زمینه گفت: تشکیل اوپک گازی با حضور کشورهای بزرگ تولید کننده گاز همانند قطر، روسیه و ایران باعث تامین منافع کشورهای مصرف کننده و تولید کننده می شود.
مرتضی بهروزی افزود: از آنجا که وضعیت بازار گاز بسیار متفاوت است و قیمت بازار گاز به صورت منطقه ای تعیین می شود تشکیل سازمان کشورهای صادر کننده گاز می تواند نقش مهمی در ساماندهی بازار گاز داشته باشد.
وی اظهارداشت: تشکیل سازمانی متشکل از ایران ، روسیه و قطر علاوه بر ساماندهی می تواند بر روی قیمت گاز نیز موثر باشد.
به گفته وی ، در حال حاضر کشور هند هر میلیون بی تی یو از گاز ایران را 4 تا 5 دلار می خواهد در صورتی که قطر همین گاز را به ژاپن و کره 10 تا 11 دلار عرضه می کند .
بهروزی فر تاکید کرد : از سویی دیگر ، تاسیس سازمان کشورهای صادر کننده گاز می تواند بازار گاز را از وضعیت کنونی نجات دهد، زیرا در حال حاضر قیمت براساس مذاکرات تعیین می شود نه براساس عرضه و تقاضا یا بنیان های بازار .
این کارشناس اوپک در موسسه مطالعات انرژی گفت : کشورهای صادر کننده گاز با این اقدام ، آزادانه درهمه بازارها فعالیت می کنند در صورتی که هم اکنون روسیه به صادر کننده سنتی گاز در بازار اروپا و یا قطر نیز در آسیای جنوب شرقی تبدیل شده است .
وی افزود : به عبارتی دیگر، تشکیل اوپک می تواند انحصار بازار را از دست عده ای خارج کرده و بازار را به صورت مناسب تقسیم کنند.
همچنین مسئول گروه مهندسی نفت دانشگاه صنعت شریف گفت: تشکیل سازمان کشورهای تولید کننده گاز رقابت های ناسالم را در این بازار از بین می برد.
ایرج گودرزنیا افزود: اولین اثر تشکیل این سازمان از بین رفتن رقابت های ناسالم میان صادر کنندگان بزرگ گاز است که در حال حاضر بسیار مشاهده می شود.
به گفته وی ، تشکیل سازمان گکشورهای صادرکننده گاز نقش بسیار مهمی را در تامین منافع عمومی خواهد داشت و از سویی دیگر موجب تقسیم بازار می شود .
گودرزنیا اضافه کرد: درحال حاضر گاز به مدل های مختلف همانند مایع یا جامد صادر می شود اما بازار آن به صورت سنتی تعیین می شود به این معنی که تولید کنندگان بدون سنجش وضعیت بازار و قیمت آن نسبت به صادرات اقدام می کنند در صورتی که انجام پژوهش های مختلف در زمینه گاز و بازار آن می تواند یکی از وظایف این سازمان باشد .
وی در پاسخ به سئوال مهر مبنی براین که آیا همه کشورهای صادر کننده که سهم بیشتری از بازار را در اختیار دارند در تشکیل این سازمان با ایران همکاری می کنند، گفت : کشورهای صادر کننده گاز نیزهمانند نفت می دانند که تشکیل این بازار منافع آنها را تامین خواهد کرد درنتیجه مطمئنا مورد استقبال قرار می گیرد.
مشاوررئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در امورانرژی و علوم و فنون معتقد است ایده تشکیل سازمان کشورهای صادر کننده گاز (اوپک گازی) بسیار مناسب است، زیرا هم‌اکنون کشورهای بزرگ مصرف کننده انرژی در حال جایگزینی گاز به‌جای نفت هستند.
مجید عباسپورگفت: وقتی اوپک نفتی 42 سال قبل یعنی سال 1960 شکل گرفت ازآن زمان تاکنون برخوردهای مختلفی با این سازمان در داخل و خارج از سازمان مطرح شد که سمت و سوی سیاسی از مهمترین آنها بود.
وی اظهار داشت: در مورد تشکیل سازمان صادر کنندگان گاز نیز از آنجایی که مبنای استانداردی برای قیمت گذاری گاز در بازارهای دنیا وجود ندارد و این بازار بسیار جوان است درنتیجه این امر باعث می شود ساماندهی این بازار به خصوص کشورهای تولید کننده و صادر کننده گاز کمی سخت و دشوار باشد.
وی افزود : نبود معیاری مناسب برای قیمت گذاری و تعیین قیمت گاز در سال‌های اخیر مشکلات بسیاری را برای کشورهای اروپایی که بخش اعظمی از گاز مورد نیاز خود را از روسیه تامین می کنند، به وجود آورد و به تهدیدی برای صادرات گاز به اروپا تبدیل شد.
به گفته عباسپور، بنابراین اگرچه زمینه های تشکیل این سازمان یا کنسرسیوم وجود دارد اما راه درازی برای شکل گیری آن در پیش خواهد بود.
مشاور رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در امور انرژی و علوم و فنون با اشاره به فاصله روسیه از ایران و قطر تصریح کرد : کشور روسیه از نظر ساختار سیاسی و علائقی که این کشور از نظر ارتباط با اروپا دارد فاصله زیادی با ایران و قطر دارد که این امر نیز ناشی از اختلاف نظر این کشور با ایران و قطر است .
وی اضافه کرد : به عبارتی دیگر با حل این اختلاف نظرها و هدایت آنها به یک سمت و سوی واحد می توان شاهد تاسیس این سازمان در زمان کمتری بود .
وی کشورهای مصرف کننده بزرگ را از دیگر مشکلات در تشکیل این سازمان عنوان کرد و گفت : کشورهای اروپایی یا خریدار گاز همانند آمریکا ترجیح می دهند که در حال حاضر نظام هماهنگی در خرید و فروش گاز در بازارهای دنیا به وجود نیاید .
عباسپور صادرات گاز به صورت مایع و خط لوله را از دیگر موارد مورد بحث در تشکیل اوپک گازی دانست و افزود : اوپک در زمان تشکیل خود نسبت به تعیین معیاری برای انواع قیمت نفت اقدام کرد که براساس کیفیت آنها مشخص می شد در مورد گاز نیز وضع به همین ترتیب و حتی مشکل تر است .
وی که رئیس انجمن اقتصاد انرژی نیز است، افزود : گاز نیز همانند نفت دارای کیفیت های مختلف است که نحوه قیمت گذاری آنها باید توسط این سازمان مشخص شود.
وی ادامه داد : درمجموع ایده تشکیل سازمان کشورهای صادر کننده گاز بسیار مناسب است، زیرا درحال حاضر کشورهای بزرگ مصرف کننده نفت درحال جایگزینی گاز به‌جای نفت هستند.
وی تاکید کرد : اگر این سازمان با حضور ایران و روسیه تشکیل شود می تواند بسیار موفق تر از اوپک نفتی باشد.
این کارشناس انرژی معتقد است: روسیه به عنوان یک کشور غیر اوپکی روزانه 9 تا 10 میلیون بشکه نفت در روزتولید می کند که این میزان یک سوم تولید همه کشورهای نفتی است .
وی گفت : روسیه اگر چه غیر اوپکی است اما تولیدات این کشور می تواند تصمیمات اوپک را بسیار تحت تاثیر قرار دهد؛ برهمین اساس تاسیس این سازمان توسط ایران و روسیه به عنوان دو کشور بزرگ تولید کننده گاز می تواند بسیار تاثیر گذارتر از اوپک نفتی باشد .
وزیر اقتصاد دولت خاتمی نیز در این زمینه با بیان اینکه پیشنهاد تاسیس اوپک گازی ازسوی مقام معظم رهبری بسیار سازنده و راهبردی است، گفت: این پیشنهاد می تواند نقش مهمی را در همکاری های دوجانبه و بین المللی فراهم آورد.
سید صفدر حسینی اظهار داشت: با توجه به اینکه ایران و روسیه به لحاظ تولید گاز بالاترین رتبه را در آسیا دارا هستند این انرژی می تواند در تحولات اقتصادی کشورهای اروپایی، آسیایی و قفقاز نقش مهمی را بازی کند.
وی با بیان اینکه شاید گاز یکی از موارد بسیار مهمی باشد که درعرصه اقتصاد کشورها بروز و ظهور پیدا می کند، گفت: تشکیل اوپک گازی و چنین اتحادیه ای به توسعه کشورها کمک می کند و مدیریت منابع را بگونه ای پیش می برد که هم ما و هم کشور روسیه و مشتری هایی که در آینده به این اتحادیه خواهند پیوست، از لحاظ تکنولوژی هایی که در عرصه گاز بکار گرفته می شود، نقش تعیین کننده ای را در جهان بازی کنند.
حسینی با تاکید بر اینکه دو کشور ایران و روسیه پایگاه های اصلی تولید گاز را دارند، تصریح کرد: به دلیل اینکه این دو کشور در این مقوله دارای سهم مهمی در بازار جهانی هستند، چنانچه روی این پیشنهاد کار کنند طبعا کشورهایی که شرایط آن را قبول داشته باشند، به آن خواهند پیوست.
وزیر اقتصاد کابینه خاتمی همچنین خاطرنشان کرد: این پیشنهاد راهبردی می تواند فرصتها و موقعیت های خوبی را فراروی کشورمان قرار دهد.