خبرگزاری مهر، گروه استانها: هویت مردم یک شهر یا منطقه از مؤلفه‌های متعددی تشکیل شده است که از آن جمله می‌توان به زبان، سنت‌ها، مذهب، جشن‌ها و سوگواری‌ها اشاره کرد. اما درمیان مؤلفه‌های هویت بخش لباس جایگاه خاص و ویژه‌ای داشته و نشان از باورهای مردم یک سرزمین دارد.
لباس‌های بومی و سنتی نشان هنر، ذوق و سلیقه زنان هنرمندی است که خود پنبه را کاشته، آن را تبدیل به نخ و پارچه کرده و با اشتیاق برای خود و خانواده لباس می‌دوختند. لباس‌هایی که جنسشان کرباس، اطلس، پنبه یا اطلس و ابریشم بود.
جواد سیروسی، جوان فعال فرهنگی، کارشناس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی و کارشناس موزه‌های استان از جمله افرادی است که شهر به شهر به دنبال شاخصه‌های این مؤلفه هویت بخش در خراسان‌جنوبی گشته است.
جست‌وجوی «مله» در شهرستان خوسف
وی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: از سال ۸۴ به واسطه علاقه طبیعی به بحث منسوجات به این موضوع روی آوردم و دریافتم که در خراسان‌جنوبی به واسطه شرایط محیطی، جوی و جغرافیایی دست بافته‌های منحصر به فردی وجود دارد.
کارشناس موزه‌های خراسان‌جنوبی بیان کرد: در ابتدا فقط به دنبال پارچه‌های مَله بودم و برای این کار راهی شهرستان خوسف شدم.
سیروسی با اشاره به اینکه مله نوعی پنبه رنگی است، ادامه داد: در سفر به خوسف و به دنبال پنبه مله با لباس‌های متنوع محلی و پارچه‌های گوناگون رو به رو شدم که برای من قابل توجه بود.
وی با بیان اینکه در نهایت توانستم پارچه مله را پیدا کنم ولی به واسطه ارزشی که در نگاه من داشته تاکنون نتوانستم قیچی به آن گذاشته و تبدیل به لباس کنم، افزود: در حال حاضر اقدامات خوبی برای تولید پنبه مله صورت گرفته و انشاء الله در سال آینده پارچه مله را به میزان قابل توجهی خواهیم داشت.
کارشناس میراث فرهنگی خراسان‌جنوبی گفت: در جست‌وجوی پنبه و پارچه مله با واژه برک بافی آشنا شدم و در این راستا به شهر مود رفتم و از کارگاه آنجا بازدید کردم.
تولید کتی از جنس برک
سیروسی با بیان اینکه برک نوعی پارچه است که با کرک بز تولید می‌شود، اظهارکرد: در این پیگیری نیز بعد از ۳۵-۴۰ سال کتی از جنس برک مانند کت‌های قدیمی رایج در مود تولید کردیم.
وی با اشاره به اینکه بعد از برک بافی، رد پارچه کرباس را در نقاط دیگر خراسان‌جنوبی و پارچه ابریشم را در خراشاد و سرایان گرفتم، بیان کرد: نتیجه این پیگیری‌ها مجموعه‌ای از لباس‌ها با پارچه و طراحی بومی و محلی خراسان‌جنوبی شد.
این جوان فعال فرهنگی ادامه داد: نمایشگاه لباس‌های بومی و محلی خراسان‌جنوبی چند روز گذشته در محل نگارخانه دسرو باغ اکبریه برگزار شد که به بهانه برگزاری آن کارگاه آموزشی طراحی لباس با استفاده از الگوهای سنتی برای ۸۰ دانشجوی دانشکده سپیده کاشانی نیز انجام شد.
سیروسی افزود: در نهایت می‌توان گفت لباس‌های بومی ومحلی خراسان‌جنوبی از جنس، کرباس، ابریشم، اطلس، برک و پنبه مله هستند.
نشان هنرمندی در طرح لباس‌های بومی خراسان‌جنوبی
وی در زمینه طرح لباس‌های بومی و محلی خراسان‌جنوبی گفت: طرح لباس‌ها نشان از ذوق و هنرمندی تولیدکنندگان آن دارد، به نوعی که اگر یک شلیته(یک نوع دامن) می بینیم حتما گلدوزی و یا سوزن دوزی مخصوص شده است.
کارشناس میراث فرهنگی خراسان‌جنوبی اظهار کرد: هم اکنون در مناطقی از خراسان‌جنوبی چون روستای چنشت یا دشت حسین آباد و نازدشت استفاده از لباس‌های بومی و محلی رواج دارد.
سیروسی بیان کرد: در گذشته وقتی یک زن لباسی را می‌پوشید از کاشت پنبه تا فراوری، از فراوری و تولید نخ تا دوخت لباس را خودش انجام می‌داد.
وی ادامه داد: از آنجایی که همه مراحل تولید پارچه توسط خود زن صورت می‌گرفت روح زندگی و شوق را در آن لباس می‌توان دید.
این جوان فعال فرهنگی ادامه داد: متأسفانه امروزه از لباس‌های سنتی خراسان جنوبی فاصله گرفته و تنها به استفاده از لباس‌های یکدست و وارداتی بسنده کرده‌ایم که هم از منظر اقتصادی و هم فرهنگی به ما آسیب زده است.
وی یادآور شد: طراح لباس‌های بومی و محلی زمانی به تولید انبوه متمایل می‌شود که ما به عنوان مخاطب از آن استقبال کنیم.