خبرگزاری مهر گروه فرهنگ، حمید قبادی دبیر کارگروه مد و لباس این حوزه را به خوبی مدیریت کرده است و جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های متعددی در حوزه مد و پوشاک ایران برگزار کرده، او در کارش بسیار مصمم و جدی است. با توجه به گفته‌هایش می‌خواهد در حوزه مد و لباس جریان‌سازی مناسبی راه‌اندازی شود. او قصد دارد موضوعات مهمی که در فکر، فرهنگ و اندیشه‌ای جامعه ایرانی جا دارد را به مخاطبمان از صدر تا ذیل (تصمیم‌گیران، تصمیم‌سازان، مدیران، مصرف‌کننده) گوشزد کنند. همچنین قبادی معتقد است که در حوزه مد و لباس به غیر از مبحث مدلینگ که خلاف مقررات کشور است هیچ‌گونه محدودیتی وجود ندارد و ممنوعیتی در حوزه طراحی نداریم. حمید قبادی با حضور در خبرگزاری مهر درباره معضلات و مشکلات حوزه مد و لباس صحبت کرده است که در ادامه می‌آید.
با توجه به جریان‌سازی‌ها و ایجاد مُد ایرانی، برگزاری متعدد جشنواره‌ها و نمایشگاه چه تأثیری در حوزه مد و پوشاک دارد؟
با توجه به شکل‌گیری حوزه‌های مُد در کشور و به رسمیت شناختن آن، می‌توانیم به صراحت اعلام کنیم که مد ایرانی داریم. البته تمام آثار و محصولات ۱۰۰ درصد خوب نیست و به شدت هم قابل نقد هستیم و نقد به ما وارد است اما باید بگوییم که در این زمینه پیشرفت‌های خوبی داشتیم. باید به این موضوع اشاره کنم که مد جریانی هدفمند و تأثیرگذار است که این تأثیرگذاری شکل‌های مختلف دارد و هدف غایی‌اش اقتصادی و ماهیت‌اش فرهنگی است. ما نمایشگاه لباس عاشورایی، یا نمایشگاه مد و لباس کودک و نوجوان را برگزار کردیم که بگوییم این مسائل و مشکلات در حوزه مد و پوشاک وجود دارد و می‌توانند مورد نقد قرار بگیرند.
یعنی نمایشگاه را صرفاً برای نمایشگاه برگزار می‌کنید؟
خیر این‌گونه نیست، اصلاً نگاه من و کارگروه به این شکل نیست، که صرفاً نمایشگاهی برگزار کنیم.
چرا موضوعاتی همچون کودک و نوجوان، بانوان و… از جشنواره مد و لباس فجر جدا شد؟ دلیلش چیست؟
سوال درستی است، ما جشنواره ملی دانشجویی را از فجر مستقل کردیم، جشنواره مد و رسانه را جدا کردیم، جشنواره کودک و نوجوان را جدا کردیم، امسال هم مقالات را از جشنواره فجر جدا کردیم و در همایش دانشگاه‌الزهرا برگزار شد. پوشاک آقایان هم سال آینده هویت می‌بخشیم و نمایشگاه مستقلی برایش برگزار خواهیم کرد. تجربه نشان داده استقلال‌بخشدن به این موضوعات، برای به هدف رسیدن آن موضوع بسیار کمک می‌کند. جشنواره لباس کودک که دو سال به صورت جداگانه برگزار شد و در میان اهالی مد و لباس به خوبی دیده شد به هیچ عنوان در جشنواره مد و لباس فجر دیده نمی‌شد. جشنواره فجر به خاطر غلبه لباس اجتماعی بانوان بر سایر بخش‌ها، باعث می‌شد آن حوزه‌ها به خوبی دیده نشود. می‌بینیم، تولید محتوایی که در طول جشنواره فجر تهیه شده، در حال حاضر رفرنس دروس دانشگاهی است که با تفکیک این حوزه‌ها به استقلال و هویت‌بخشی آن رویداد کمک می‌کردیم. سعی می‌کنیم از سال‌های آیتی جشنواره فجر را خالص‌تر و هدفمندتر ببینیم و بخش‌های دیگر را به صورت تخصصی نگاه کنیم.
با توجه به شکل‌گیری حوزه‌های مُد در کشور و به رسمیت شناختن آن، می‌توانیم به صراحت اعلام کنیم که مد ایرانی داریم.
در نهایت خروجی جشنواره ها می‌تواند تأثیرگذار باشد، زیرا با برگزاری متعدد جشنواره‌ها شاید اهالی متخصص مد و لباس جدیتی در برگزاری جشنواره را نبینند و جشنواره‌ها آن ابهت و جدی بودن خود را از دست بدهد؟
ببینید، طراحی در حوزه مد و لباس مبحث کاملاً تخصصی است، یکی از آفت‌ها در حوزه مُد این است که تصور می‌کنیم همه چیز را می‌دانیم ممکن است اصول را بدانیم اما برند را نمی‌شناسیم. آن کار تخصصی است که گرایش‌ها را می‌تواند تشخیص بدهد. یکی از اهداف تخصصی‌کردن جشنواره‌ها، طراح تخصصی را تربیت و وارد جامعه کنیم. یکی از سوالاتی که وجود دارد این است که چرا تولیدکننده لباس کودک، پوشاک بزرگسال هم می‌فروشد؟ منطق‌اش در این است که تخصصی کار کند و به سمت لباس بزرگسال نرود، این پیش‌جریانش هم تخصصی است. یکی از دلایل برگزاری جشنواره به صورت جداگانه تخصصی کردن آن است.
آیا تجربه موفقی از ورود نهادهای سیاست‌گذار و تصمیم‌گیر در بخش‌های مربوط به سبک زندگی داریم؟ زیرا موضوعاتی که در غرب مشاهده می‌کنیم به این روال نیست، اگر مد یا سبک زندگی خاصی جریان پیدا کرده است بیشتر ناشی از فرهنگ و هنر و تمدن و اتفاقات رسانه‌ای در غرب بوده و اساساً نقش دولت به شدت کمرنگ بوده است. حالا اینکه ما تجربه مشابه در دنیا نداریم، در ایران یکسری تجربه‌های شکست‌خورده داریم که به حوزه سبک زندگی با نگاه دستوری وارد شدند و به نتیجه‌ای نرسیده است، مجموعه این تجربه‌ها ما را به اینجا می‌رساند که راجع به فلسفه وجودی چنین نهادی دچار تردید شویم یعنی شک کنیم آیا چنین نهادی قرار است ویترینی برای جمهوری اسلامی باشد که به مد هم توجه می‌کند یا اینکه قرار است وارد یک نوع جریان سازی مناسب وارد جامعه شود، مثلاً اگر این کارگروه به جای اینکه وارد برگزاری نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ها و … شود نهادها، سازمان‌ها و تولیدکننده‌های خصوصی را تقویت می‌کرد که کاملاً غیردولتی وارد حوزه مد شود، شما احساس نمی‌کنید اگر به این شکل و شمایل فعالیت کنند، ثمربخش بود؟
با توجه به گفته‌های شما به دو نکته اشاره کنم، البته نگاهی در کارگروه مد و لباس وجود ندارد که به مردم بگوییم چی بپوشید یا چی نپوشید! اگر هم کسی این را به ما بگوید اتهام زده است همین جا اعلام می‌کنم. یکی از مهمترین مأموریت کارگروه مد و لباس این بوده که بستری را فراهم کنیم تا فعالان مردمی، انجمن‌ها، تشکل‌ها و طراحان غیر دولتی (که یک نفر ما کارمند طراح نداریم)، فعالیت‌هایشان را محترم بشماریم تا موضوع خلاقانه و اندیشه‌ای حوزه مد را در کشور مغتنم بداریم تا برای جامعه ایرانی طراحی لباس داشته باشند. اگر به صورت مصداقی بگویم برخی از کشورهای پیرامون ما که بعضی‌اوقات برای ما هم مدعی می‌شوند (منظورم کشور ترکیه نیست) جالب است بدانید که همه طراحان، کارمند دولت هستند. می‌خواهم به این موضوع برسم که اصلاً کارگروه مد و لباس چنین نگاهی ندارد که به مردم امر و نهی کند چی بپوشند! بیشتر فعالیت‌های ما در جهت تسهیل و کمک در برداشتن موانع احتمال قانونی است.
طراحی در حوزه مد و لباس مبحث کاملاً تخصصی است، یکی از آفت‌ها در حوزه مُد این است که تصور می‌کنیم همه چیز را می‌دانیم ممکن است اصول را بدانیم اما برند را نمی‌شناسیم.
معنی و مفهوم جریان‌سازی در مُد از منظر شما چیست؟
ببینید بذارید این را بگویم اصلاً زمانی است که مُد را کنار می‌گذاریم و می‌گوئیم مُد یعنی چه؟ اگر توانستیم می‌توانیم جریانی را تغییر دهیم اگر نه که هیچ! این یک پیش‌فرض است. زمانی دیگر هم می‌توانیم این‌گونه بیان کنیم که ما در جامعه ایرانی می‌توانیم مُد ساز باشیم که اگر بگویند چگونه و چه شکل؟ اشاره به رشته‌های آکادمیک در این حوزه داریم، طراحان و متخصصان، هنرستان‌هایی … که وجود دارند و می‌توانند فعالیت خوبی داشته باشند. در مراحل بعدی اینکه بپرسند به چه چیز نیاز است؟ اشاره به لباس‌های اجتماعی بانوان، حوزه کودک و نوجوان، لباس مناسبتی، لباس اجتماع مردان نقاط ضعف‌هایی که باید برطرف شود! پس کارگروه مد و لباس دارد به این موضوعات و فعالیت‌هایی که اشاره کردم، می‌پردازد نه اینکه بگوید مردم چه چیزی بپوشید! بالاخره یکسری اصول کلی است که تلاش می‌کنیم با این اصول کلی مطابقت داشته باشیم و از چارچوب‌اش تخطی نکنیم. نباید لباس اجتماع را با لباس شب قاطی کنیم ما نمی‌توانیم ارزش‌ها، قواعد و چارچوب‌هایمان را نادیده بگیریم باید بدانیم که در نظام ارزشی زندگی می‌کنیم. اما باز هم به این مورد توجه داریم که پوشاک‌های طراحی و ارائه‌شده به مخاطب در نزد آنان مقبولیت داشته باشد. بنابراین من این اطمینان را به شما می‌دهم (البته درست هم می‌گوئید که ما نمونه‌های شکست‌خورده رفتار دولتی کم نداریم اگر از ظرفیت مردمی استفاده نکنیم قطعاً با شکست مواجه می‌شویم) اصلاً هیچ کشوری غربی نیست که نهاد دولتی در حوزه مد و لباس حاکمیت نداشته باشد.
چند نمونه از این کشورها را می‌گوئید؟
نیویورک (شهرداری نیویورک برگزار کننده هفته مد نیویورک است) یا مرکز ملی مد فرانسه که بنیان‌گذار مد در دنیا به حساب می‌آید نهادش کاملاً دولتی است که زیرمجموعه‌های آنان به این حوزه می‌پردازند، در ایتالیا مرکز مد ایتالیا فعالیت گسترده دارد، متأسفانه ما این‌گونه نیستم که همانند آنان رنگ و لعاب ببخشیم تا ثابت کنیم ردی از دولت نیست، در تمام دنیا یک لایه مدیریتی ساختارمند وجود دارد.
خیلی‌ها هم از ترکیه نام می‌برند ترکیه اصلاً مد ندارد بلکه صنعت‌گر درجه یک است و جز ۶ کشور اول در صنعت پوشاک است ولی در حوزه مُدسازی حرفی برای گفتن ندارد. همین صنایع پوشاکی که در ترکیه می‌بینید پشتوانه قوی حمایتی دولتی دارد. برند ال‌سی‌سی‌واکیکی هم نهاد دولتی بر آن حاکم است. در کشور ما اتفاقاً یکی از حوزه‌هایی که اصلاً دولت در آن دخالت جدی ندارد و بیشتر جریان‌سازی به حساب می‌آید، همین حوزه مد و لباس است.
ببینید، ده‌ها ویژگی را می‌توانیم برای نمایشگاه‌هایی که در طول کشور برگزار می‌شود، برشماریم. یکی از این ویژگی‌ها این است که این طراحان به جای اینکه در چنبره خانه‌هایشان بنشینند و دایره محدودی داشته باشند وارد جامعه می‌شوند. کسب و کاری که در حوزه مد و لباس ایجاد شده، بی‌سابقه بوده است. یکی از افتخارات حوزه مد و لباس این است که بر بستر پیشنهادات و طرح‌های مردمی استوار شده است. ما با هدف الگوسازی و اینکه کمک به پیشرفت مُد در ایران داشته باشیم، کار می‌کنیم اصلاً نگاه دولتی به معنای اینکه چوب به دست بگیریم، که چه کسی چه بپوشد یا چه نپوشد، نیست!