خبرگزاری مهر – گروه استانها، هاشم کرونی: محمد کرم اللهی رئیس حوزه هنری فارس و دبیر ستاد هفته هنر انقلابی استان در گفتگویی به جمع بندی برنامه‌های هفته هنر امسال پرداخت.
او در این گفتگو معتقد است که امسال برنامه‌ها برای هفته هنر اجرا شد و در عین حال خیلی از برنامه‌ها دارای مضامینی از خلاقیت و نوآوری بوده است.
کرم اللهی در عین حال عنوان کرد که باید در حوزه‌های محتوایی و نظری کارهای بیشتری برای تفهیم هنر انقلاب انجام دهیم.
* به نظر می‌رسد امسال بیش از سال‌های قبل به افق شهرستان محوری در هفته هنر انقلاب اسلامی نزدیک شدید اصلاً چرا این افق را برگزیدید؟
از ابتدای کار، یکی از محورهای اصلی کار ما توجه به شهرستانها و توسعه نگاه متوازن به همه ظرفیت‌های موجود در گستره استان بوده است.
در این راه با مشکلات زیادی روبه رو بودیم. نخست اینکه ساختاری که ضعیف و نحیف به شمار می‌آمد، امکان ارتباط‌گیری با گستردگی استان را به دلیل ضعف‌های سخت افزاری نداشت.
برای فایق آمدن بر این مشکلات، از زاویه مقابل یعنی در حوزه نرم‌افزاری و نیروی انسانی متخصص و کارآمد، تلاش کردیم اطمینان شهرستانها را جلب کرده و در مسیر اعتمادسازی و ارتباط بتوانیم وضعیت را به نفع جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی تغیر دهیم.
*امسال با چه ساختاری سراغ شهرستانها رفتید؟
بگذارید از دو گام قبل شروع کنیم در سال نخست و گام اول حرکت ما در هفته هنر انقلاب اسلامی بسیار قابل قبول بود، اگر چه همه استان را شامل نشد اما برخی شهرستانها نظیر جهرم، آباده و لار در حد خوبی پیش رفتند.
در سال بعد، حجم و تعداد بیشتری از شهرستان هارا پوشش دادیم و تنها چهار شهرستان در دایره فعالیت ما نبودند، امسال نیز این دایره وسیع‌تر شد و تنها یک یا دو شهرستان فعال نبودند اما از لحاظ ساختار اجرایی در کلیت استان و در هر شهرستان ستاد بزرگداشت هفته هنر انقلاب اسلامی به ریاست فرمانداران، دبیر رؤسای ادارات تبلیغات اسلامی و با همکاری مسؤولین کانون‌های بسیج هنرمندان در قامت دبیر اجرایی شکل گرفت.
*یعنی جایگاه دبیران که قبلاً در اختیار کانون‌های بسیج هنرمندان بود به رؤسای ادارات تبلیغات اسلامی رسید آیا این کار را نمی‌توان تلاش در جهت دولتی یا حاکمیتی تر کردن هفته دانست؟ رفتن از کانون‌های عمومی‌تر به ادارات دولتی.
اصولاً بحث ما اداری کردن جریان نبود، بلکه قصد داشتیم از ظرفیت‌های موجود در استان حداکثر بهره را ببریم. طبیعی است وقتی بنا بر دستورالعملی رسمی، فرماندار رئیس یک شورا باشد نمی‌توان با یک تشکل صرفاً مردمی همه کارها را به نهایت رساند باید سراغ سازمانی تثبیت شده رفت که در مدیریت و برنامه‌ریزی کلان شهرستان نقش دارد و کار را با او پیش برد.
این مساله البته نافی قابلیت و کارکرد بسیج شهرستان نیست، کما اینکه در طول دو سال مسؤولیت به گواه گزارش و بازدید میدانی تلاش‌ها چشمگیر بوده است.
*پس مشکل چه بوده که به این تغییر رسیدید؟
بله تلاش چشمگیر بوده اما ضعف هم داشته‌ایم. آن زمان تنها ضعف موجود، حلقه‌ای مفقوده بین مدیریت شهرستان و ستاد بود، به نحوی که در برخی مواقع ستاد توانایی برگزاری جلسات هماهنگی با حضور همه ظرفیت‌های سازمانی شهرستان را نداشت.
این نقیصه با انتخاب رؤسای ادارات تبلیغات اسلامی شهرستانها مرتفع شد. ضمن آنکه مجموعه بسیج هنرمندان در دایره عملیاتی حفظ شده و با ابلاغ حکم دبیر اجرایی ظرفیت آنان نیز در این ساختار به کار گرفته شد، در واقع فقط بخش اداری و آن هم به منظور پیشتیبان سازی مطلوب‌تر به دوستان مجموعه تلاشگر سازمان تبلیغات اسلامی سپرده شدکه انصافاً آنها نیز به خوبی از عهده این کار برآمدند.
*به این ترتیب آیا از هفته هنر انقلاب اسلامی امسال راضی هستید؟
امسال موفق‌ترین برنامه‌ها راداشتیم اما اینکه راضی هستم یا نه؟ باید بگویم که ظرفیت‌های معطل مانده زیادی در فضای فرهنگ و هنر انقلاب اسلامی وجود دارد و ضروری است که این هفته به همه ظرفیت‌های هنر انقلاب اسلامی اختصاص یابد اگر قرار باشد خدمت فرهنگی هنری صورت گیرد بایستی با تمام قابلیت‌ها و ظرفیت‌های هنر انقلاب اسلامی سراغ آن برویم، این امرنیز مستلزم کار بیشتر، امکانات افزون‌تر، تلاش مضاعف و … است.
*با توجه به آنکه شما از کلیت برنامه‌ها راضی هستید می‌توانیم جدی تر به عناوین برنامه‌ها نگاه کنیم. وجود عناوین مشابه بین برنامه‌های شهرستان‌های مختلف نشان از یک خط مشی ثابت داشت. نظر شما چیست؟
ما یک سری برنامه‌های روتین و ثابت داریم که وجه و جنبه ثابتی دارند مانند زیارت، عطرافشانی و غبارروبی قبور مطهر شهدا یا حرکت نمادین ملاقات با نمایندگان ولی فقیه و ائمه جمعه شهرستانها که این امر به نیابت از مقام ولایت و رهبر معظم انقلاب اسلامی صورت می‌گیرد. این حرکت‌ها جز برنامه‌های بنیانی و ثابت ماست که از ۵ یا ۶ عنوان نیز تجاوز نمی‌کند وقتی در هر شهرستان ۲۰ تا ۲۵ برنامه برگزار شده، اگر ۵ یا ۶ برنامه نیز متناسب با استان قالب مشخص داشته باشد نمی‌توان آن را نافی خلاقیت و نوآوری دانست. به هر حال ما نگران نیستیم و اتفاقاً معتقدیم این برنامه‌ها و حرکت‌ها شاخه‌های محکم و میوه‌های رسیده شجرتناور و قطور انقلاب اسلامی هستند.
*مصداق وجود خلاقیت و نوآوری در این حرکت‌ها چیست؟
برنامه‌هایی که حاوی مشخصه‌های خلاقیت و نوآوری باشد در سطح استان زیاد بودند مثلاً در لارستان زنگ هنر انقلاب اسلامی به صدا درآمد اما تنها به همین امر بسنده نشد چرا که مشابه این اتفاق به مناسبت‌های مختلف در طول سال روی می‌دهد اما آنچه به این کار جنبه خلاقانه می‌داد برگزاری ویژه برنامه هنری در مدارسی بود که زنگ انقلاب در آن به صدا درآمده بود.
اجرای سرود و نمایش و برگزاری مسابقه اجزای این برنامه‌ها بودند تا به نحو احسن از وقت اشغال شده دانش آموزان استفاده شود.
*بگذارید همینجا کمی درنگ کنیم. شما از واژه خلاقانه استفاده کردید در صورتی که می‌توانستید کلمات دیگری انتخاب کنید و من نیز می دانم که شما در کاربرد واژه‌ها دقت نظر دارید علت این انتخاب چه بوده است؟
اما چرا از لفظ خلاقانه استفاده کردم؟ چون این برنامه‌ها در ذهن دانش‌آموزان علامت سوال ایجاد می‌کرد و سوال هم دانش اموز خلاق را وادار به یافتن جواب می‌کند و این جواب همان هدف ما از برگزاری این رویدادها بوده است. هدف ما پاسداشت هنرمندانی بود که با دل، جان، تفکر، اندیشه و خلاقیت توانسته‌اند با درک شرایط امروز، عاشقانه از کیان فرهنگی هنری انقلاب اسلامی حفاظت و پاسداری نماید و به نحوی در جبهه حق علیه باطل آوای آزاده پرورو عاشق شناس «هل من ناصر ینصرنی» را به گوش جان بشنوند و لبیک بگویند.
*یکی از مباحثی که در جلسات امسال مورد توجه قرار گرفت تاکید بر نظریه پردازی و کرسی اندیشه ورزی و ارائه تعاریف تازه اندیشه گانی بوده است این مباحث از کجا شکل گرفته است؟
یکی از مباحث مهم در استان فارس این است که هنوز نتوانسته‌ایم به تعریفی درست از هنر انقلاب اسلامی، گستره‌ها و چارچوب‌های آن به روشنی و وضوح دست یابیم. طبیعی است که رشد برنامه‌های هنری بستر مناسبی را آماده می‌کند برای تبیین این موضوع یعنی پاسخگویی به سوالات میدان مخاطب، هنرمند انقلابی و … بین هنر امروز و هنر انقلاب اسلامی در قالب و ساختار اختلافی وجود ندارد، اما در مسیر حرکت، هدف از حرکت، محتوا و موضوع، مساله فرق می‌کند در هنر انقلاب ما در مسیر هنری قرار می‌گیریم که هنر حرکت است هنر تعهد به ا… استهنر دفاع از ارزش‌های اسلامی و انقلابی استهنر تبیین کننده حق از باطل استپس مبنای آن عمل به تکلیف است، در واقع نیت، برداشتن بار از دوش انقلاب اسلامی است،
*ضعف و قوت این حرکت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ازدیاد فعالیت‌ها، فضا و بستر مناسبی را فراهم می‌کند، اینکه ما چقدر از این فضا برای تبیین هنر انقلاب اسلامی استفاده کردیم باید گفت قابل اعتناست اما مطلوب نیست.
باید در حوزه‌های محتوایی و نظری کارهای بیشتری برای تفهیم هنر انقلاب انجام دهیم. به صورتی گسترده‌تر و آن هم نه فقط در این هفته بلکه در طی سال. به دیگر سخن، هماهنگونه که آیت الله دژکام در این هفته بیان کردند بسط و گسترش مباحث نظری، فلسفی و فقهی در حوزه فرهنگ و هنر می‌تواند مارا به نقطه مطلوب نزدیک کند.
زمانی نگران بودیم که چرا برنامه‌ها قالب فرهنگی دارد ولی فعل هنری آن کمتر است، اما خوشبختانه در حال حاضردر یک برنامه و یک بسته هنری جنبه‌های هنری چربش دارد، این یک فرصت است که برای بهره‌برداری ازآن باید برنامه‌ریزی کرد.
*یکی از رویداد مهم هفته هنر امسال که با اقبال وسیع جامعه هنر انقلاب اسلامی و رسانه‌ها و اهل ادبیات و هنر روبه رو شد انتخاب چهره سال هنر انقلاب اسلامی بود این کار ایده استان بود یا مرکز؟
تهران اصراری بر اینکه این کار در استان صورت بگیرد ندارد، تهران دربرنامه‌ریزی مرکزی برای تعیین هنرمند سال در هفته هنر انقلاب اسلامی دستورالعملی دارد و تابع مقررات خاصی است. امسال تصمیم گرفتیم همزمان با انتخاب چهره برتر استان برای معرفی به تهران، برگزیدگان رشته‌های مختلف را نیزدر استان معرفی و ازآنها تقدیرکنیم.
*این کار دلیل خاصی داشت؟
این کار دو دلیل داشت، نخست الگوسازی و دیگر ایجاد رقابت سالم بین هنرمندان و از این جهت این حرکت را راهگشا می‌دانیم.
هرجریان فکری درمسیر عملیات و کارکرد خویش، سراغ الگوها و برترین‌های خود می‌گردد تا بتواند چراغ راه باشد و مسیر را نزدیک‌تر کند، ازنقطه توقف شروع و به نقطه بالاتر برود. این امر درست مثل دوی امدادی است وتوسعه معقول و نتیجه گیری مطلوب را شکل می‌دهد.
*چگونه به این انتخاب‌ها رسیدید؟
انصافاً هیئت گزینش وانتخاب در هربخش توجه زیادی به این مساله داشت و نزدیک به یک ماه درگیر این امر بود. ادارات کل فرهنگی استان نیز دراین روند مشارکت شایسته‌ای داشتند که جای تقدیر و قدردانی دارد.
در هر رشته سه نفر نامزد نهایی داشتیم و نهایتاً یک نفر انتخاب شد. البته امسال در این بحث فرصت زیادی نداشتیم و مجبور به تعجیل و تسریع در کار بودیم و از این رو ممکن است از باب یافتن مصادیق و کیفیت معرفی آنان دچار نقصان‌هایی بوده‌ایم، اما قول می‌دهیم به صورت ویژه از همین امروز انتخاب چهره‌های برتر هنر انقلاب اسلامی سال آینده را آغاز کرده و افراد و آثار و حرکت‌هابا دقت و توجه بیشتری ارزیابی شوند.
* چگونه می‌توان این رویداد را ارجمندتر برگزار کرد؟
معتقدیم در آینده باید امکانات بیشتری برای این برگزیدگان در نظر گرفته شود برای روان کردن فرآیند تولید اثر هنرمند برگزیده و معرفی آثار وی امتیازهایی درنظر گرفته شود تا اثرگذاری این جریان بیشتر شده و هنرمندان با هدف موفقیت در این فرآیند با رویکرد و اهداف هنر متعالی انقلاب اسلامی همراه شده و در این مسیر کار شاخص، خوب و اثرگذار ارائه دهند و این رویداد باعث شکل گرفتن توسعه و گسترش فرهنگ و هنر انقلاب اسلامی شود.
*با توجه به آنچه گفتیم برای اعتلای فرهنگ و هنر انقلاب اسلامی چه باید کرد؟
بنا بر آنچه گفته شد، آنچه اتفاق می‌افتد زاییده فکر و خلاقیت و قابلیت عمل افرادی است که دست اندرکار این موضوعند اما این همه بحث نیست و چیزی اضافه‌تر وجود دارد و آن هم همراهی همه هنرمندان عرصه هنر انقلاب اسلامی است. اگر این افراد اعتماد کنند جمع کثیری هستند و هیچ گروهی به اندازه آنان جمعیت مخاطب ندارد ومی‌توانیم با اتحاد و معرفی الگو و مصادیق مطلوب، مخاطب را همراه کنیم.
*به عنوان آخرین سوال در این راه چقدر موفق بوده‌ایم و چه باید کرد؟
در بخش اندکی موفق بوده‌ایم. و بخش کثیری باقی مانده است بدین منظور اول بایستی نرسیدن آثار به دست مخاطب را به شدت حل کرده و چه در فضای مجازی و چه در فضای حقیقی این مساله را مرتفع کنیم. دوم اینکه بایستی آغازگر تعامل منطقی و مثبت با مخاطب هنر باشیم.
برخی تصور می‌کنند مسئوولیت ما فقط تحت عنوان تولید کننده اثر تعریف می‌شود، حال آنکه بایستی میزان اثرگذاری درمحیط مصرف را نیز ارزیابی کرده و میزان همراهی و همسازی میدان مخاطب با خود را ببینیم و در روابط سه گانه «کارگزار، مؤثر، مخاطب» دقت کنیم.
این سه ضلع تعریف مطلوبی به ما می‌دهند تا بهتر، روانتر و اثرگذارتر به نقطه مطلوب برسیم.
ما در این زمینه‌ها و در حوزه تعریف درست مباحث نظری مشکلات متعددی داریم، چیستی و اهداف هنر انقلاب اسلامی و وجه تمایز آن با هنر متداول در فضای عمومی جامعه و ضرورت‌های آن مباحثی است که باید حل شود. کرسی‌های نظریه پردازی و امکان فضای بحث و نظر ما را راحت تر به هدفمان می‌رساند.