خبرگزاری مهر- گروه استانها: نقش‌ها آرام‌آرام روی کاسه مسی خودش را نشان می‌دهد، هر بار که کار نقش‌بندی یک‌طرف تمام می‌شود دایره کاسه را می‌چرخاند و نوبت را به ربع بعدی می‌دهد، ساعت‌ها زمان می‌برد تا نقش‌ها دست‌به‌دست هم دهند و اتحاد و پیامشان یکدست شود.
کنار دست مرد قلم‌زن سینی «ورشو» با نقش و نگارهای اسلیمی خودش و زیبایی‌هایش را به رخ می‌کشد، معلوم است به‌تازگی نگاشتن گل و برگ‌ها روی سینی تمام‌شده و قرار است پشت ویترین از مشتری‌ها دلبری کند، حکایت مس و ورشو و مرد قلم‌زن، روایت تاریخ هنرمندی مردمان این دیار است.
اینجا صحنه کوچکی از زیبایی‌های صنایع‌دستی پایتخت «ورشو» است
مرد قلم‌زن لبخند روی لبش پاک نمی‌شود، با تمرکزی عجیب خط می‌کشد و ربط می‌دهد، وسط کارش حرف نمی‌زند، می‌خواهد جمله بگوید از حال و هوای قلمزنی اجازه می‌گیرد و به هوای بحثمان می‌پیوندد؛ می‌گوید: اینجا صحنه کوچکی از زیبایی‌های صنایع‌دستی پایتخت «ورشو» است.
انحصاری‌ترین صنایع‌دستی
لرستان را دیار تکنیکی‌ترین صنایع‌دستی ایران نامیده‌اند، جایی که رنگارنگی این هنر و صنعت جاذبه‌های زیادی خلق کرده است.
کارشناسان امر معتقدند که جغرافیایی متنوع لرستان و زیست‌بوم این استان در تنوع نقوش و صنایع‌دستی آن نقش بسزایی داشته به‌طوری‌که کار هنرمندان بروجردی روی فلز ورشو از انحصاری‌ترین صنایع‌دستی کشور محسوب می‌شود.
راسته مسگرهای بازار بروجرد هنوز نفس می‌کشد و شهرت قلم‌زن‌های حرفه‌ای این دیار همچنان پایدار است هنرمندان دیار بروجرد با استفاده از فن چکش‌کاری و خم‌کاری با وسایل ساده و همچنین نیروی بازوی خود، به خلق آثار فلزی بسیار زیبایی از ورقهای ورشویی می‌پردازند که ازجمله آن می‌توان به ظروف غذاخوری، سماور، سینی، قندان، چایدان، گلاب‌پاش و ... اشاره کرد.
راسته مسگرهای بازار بروجرد هنوز نفس می‌کشد و شهرت قلم‌زن‌های حرفه‌ای این دیار همچنان پایدار است تا این هنرمندی نه‌فقط در خاطرات که در زندگی روزمره مردمان این دیار جایش را حفظ کند.
بروجرد پایتخت «ورشو»
قدیمی‌های بازار تاریخی بروجرد می‌گویند که صنعت ورشو سازی درگذشته‌های نه‌چندان دور در شهر بروجرد رونق فراوانی داشته و بخش وسیعی از بازار قدیمی این شهر را به خود اختصاص می‌داده است.
گستردگی این هنر درگذشته‌های هنرمندی این دیار به‌گونه‌ای بوده که نام بروجرد و ورشو باهم آمیخته‌شده است.
پیش‌ترها این فلز به‌صورت ورق از کشور آلمان و لهستان به ایران وارد می‌شده است و با داشتن جلا و مقاومت طولانی در مقابل پوسیدگی، آن را «ژرمن سیلور» نیز اطلاق می‌کردند.
عزم سازمان میراث فرهنگی برای ثبت بروجرد به عنوان شهر ملی «ورشو»
یارمحمدی رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد در این رابطه با بیان اینکه در گذشته ای نسبتا دور بروجرد حداقل دارای ۲۰۰ کارگاه صنعت ورشو سازی بود، اظهار داشت: این صنعت در طول سال های گذشته در مواجه با صنایع ماشینی رو به افول می رود و مشخصا در طی ۲.۵ سال گذشته عزم سازمان میراث فرهنگی و همچنین مسئولان شهرستان بر این بود که این هنر صنعت را مجدد احیا کنیم.
سید امین قاسمی مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان نیز در این رابطه با بیان اینکه در تاریخ ۳۱ تیرماه امسال در عمارت تاریخی «کوشک» جایی که می بایست از صنایع دستی منتخب استان که همان «وشورسازی» بروجرد بود دفاع می کردیم، اظهار داشت: پس از بررسی هایی که سازمان میراث فرهنگی و معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی صورت گرفت، شهر بروجرد به عنوان شهر ملی «ورشو» پذیرفته شد.
تلاش برای بومی‌سازی آلیاژ صنعت «ورشو»
وی با تاکید بر لزوم ایجاد زیرساخت هایی در شهر بروجرد برای معرفی این شهر به عنوان شهر ملی «ورشو»، اظهار داشت: یکی از این اقدامات این بوده که نمادی از صنعت «ورشو» را در یکی از میادین شهر بروجرد ایجاد کنیم.
وی با تاکید بر ایجاد خانه «ورشو» در شهر بروجرد، تصریح کرد: باید با اقدامات لازم صنعت «ورشو» را در شهر بروجرد پررنگ تر کنیم.
از یکی از شرکت های دانش بنیان برای بومی سازی آلیاژ صنعت «ورشو» استفاده کرده ایم مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان تاکید کرد: باید با برنامه ریزی لازم شاهد جهانی شدن شهر بروجرد به عنوان شهر جهانی «ورشو» باشیم.
قاسمی در ادامه با اشاره به فعالیت ۵۰ کارگاه ورشو سازی در شهر بروجرد، عنوان کرد: متاسفانه تا کنون نتوانسته ایم که آلیاژ و ورق صنعت «ورشو» را در استان بومی سازی کنیم.
وی با تاکید بر اینکه در این راستا از یکی از شرکت های دانش بنیان استان برای بومی سازی آلیاژ صنعت «ورشو» در استان استفاده کرده ایم، افزود: امیدواریم با استفاده از ظرفیت این شرکت دانش بنیان شاهد بومی سازی صنعت ورشو و همچنین به مرحله تولید بومی در این زمینه برسیم.
رونمایی از تابلوی بروجرد به عنوان شهر ملی ورشو
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان با بیان اینکه با توجه به سابقه ورشو در بروجرد اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان، بروجرد را به عنوان شهر ملی ورشو کشور معرفی کرد، افزود: انتخاب بروجرد به عنوان شهر ملی ورشو باعث می شود دولت برای حمایت از ورشو سازی به این صنعت بودجه اختصاص دهد و در نهایت رونق کارگاههای تولیدی این هنر صنعت در استان و شهر بروجرد را بدنبال خواهد داشت.
قاسمی، اضافه کرد: به زودی با حضور خانم محمودیان معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور رونمایی از تابلوی بروجرد به عنوان شهر ملی ورشو انجام خواهد شد.
بروجرد به عنوان اولین شهر صنایع دستی لرستان به ثبت رسید باباحسینی معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان با بیان اینکه با انجام مستند نگاری هایی که در این زمینه انجام گرفت و پروسه ایجاد کارگاههای آموزشی برای حفظ و احیای این رشته، بروجرد به عنوان شهر ملی «ورشو» معرفی شد، اظهار داشت: حدود دو سالی طول کشید که خوشبختانه بروجرد به عنوان اولین شهر صنایع دستی استان به ثبت رسید.
وی، گفت: مهارت و فن روی ورشو به شماره ۱۰۱۶ تیرماه سال ۹۱ و قلمزنی روی ورشو در شهر بروجرد به شماره ۱۵۶۰ اسفندماه سال ۹۶ در فهرست آثار ناملموس کشور به ثبت رسیده است.
از برجسته‌ترین هنرمندان این حرفه می‌توان استاد علی میناگر، مرحوم استاد رئوف، مرحوم استاد قریب، استاد رضاگلدوز، استاد محمد باد آور، استاد علیرضا شاددل، استاد ماشاء اله فرخی و … را نام برد.