خبرگزاری مهر، گروه بین الملل ـ رامین حسین آبادیان: «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان برای اولین بار در گفتوگو با شبکه آمریکایی «پی بی اس»، اذعان کرد که او نیز در قتل «جمال خاشقجی» روزنامهنگار منتقد عربستانی در کنسولگری ریاض مسئول است، چراکه این اقدام در دورهای اتفاق افتاده که او مسئولیت امور را در عربستان بر عهده دارد.
خبرگزاری رویترز بر اساس مستندی که شبکه پیبیاس قرار است هفته آینده به نمایش بگذارد، به نقل از محمد بن سلمان درباره قتل جمال خاشقجی نویسنده و منتقد رژیم آل سعود که در کنسولگری عربستان در استانبول کشته شد، نوشت: «این اتفاق تحت نظر من صورت گرفت. من همه مسئولیت آنرا میپذیرم، زیرا آن (قتل خاشقجی) تحت نظر من اتفاق افتاد».
مستند شبکه پیبیاس با عنوان «ولیعهد عربستان سعودی» قرار است اول اکتبر (۹ مهر) در آستانه اولین سالگرد قتل خاشقجی پخش شود و اعتراف بنسلمان به قتل خاشقجی در پیش نمایشی از این مستند به نمایش در آمده است. این در حالی است که محمد بن سلمان تاکنون درباره قتل خاشقجی به صورت علنی صحبت نکرده است. سازمان سیا و برخی دولتهای غربی اعلام کردهاند که محمد بن سلمان دستور قتل را صادر کرده است ولی مقامهای سعودی اعلام کردهاند که وی هیچ نقشی نداشته است.
اعتراف اخیر بن سلمان واکنش هایی را نیز به دنبال داشت. «خدیجه چنگیز» نامزد جمال خاشقجی روزنامهنگار اهل عربستان سعودی در مصاحبه با شبکه ان بی سی با تشکر از اصحاب رسانه برای پیگیری قتل همسرش گفت: عربستان سعودی به لطف پوشش رسانه های بین المللی تحت فشار گسترده قرار گرفت. چنگیز تاکید کرد: اگرچه اتحادیه اروپا و ایالات متحده در مقابل این قتل موضع گیری قاطعی نداشتند اما عربستان در این موضوع درس مهمی آموخت و آن این است که آنها نیز باید پاسخگو باشند.
اعتراف تکان دهنده محمد بن سلمان به قتل جمال خاشقجی درحالی است که اول مهرماه سال جاری برخی از کشورهای عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل، عربستان سعودی را به دلیل قتل جمال خاشقجی و نقضهای حقوق بشر در این کشور محکوم کردند. درهمین راستا، ۲۴ کشور که بیشترشان اروپایی هستند نسبت به وضع حقوق بشر در عربستان سعودی از جمله مواردی مانند شکنجه، بازداشتهای غیرقانونی، محاکمههای ناعادلانه منتقدان شامل فعالان و روزنامهنگاران به شدت ابراز نگرانی کردند.
این اذعان ولیعهد سعودی درحالی صورت می گیرد که وی همچنان تلاش می کند تا مشارکت کنندگان در قتل جمال خاشقجی را از مجازات برهاند. درهمین ارتباط، مجتهد، افشاکننده اسرار درونی آل سعود از ترفند محمد بن سلمان ولیعهد سعودی برای نجات سعود القحطانی مشاور خود با وجود ایفای نقش در قتل جمال خاشقجی پرده برداشت.
وی فاش کرد: شایعه مرگ سعود القحطانی سرمنشاء آن خود محمد بن سلمان ولیعهد سعودی است و سعود القحطانی صاحب پیشنهاد است. شایعه از مسمومیت تا خودکشی است و این پس از آن رخ می دهد که دادگاه تصمیم گرفت که وی را مسئول اول قتل جمال خاشقجی معرفی کند. مجتهد اعلام کرد: علت شایعه سازی هم این است که جرد کوشنر داماد و مشاور رئیس جمهور آمریکا به بن سلمان فشار وارد کرده که یک قربانی پیدا کند و آنرا به شکل علنی محاکمه کند و محمد بن سلمان زیر بار آن نمی رود و نمی خواهد که مشاورش را فدا کند و از این رو به این شایعات روی آورده است.
در این میان اما سیاست یک بام و دو هوا و متناقض متحدان عربستان سعودی در قبال اعترافات بن سلمان و نقش وی در قتل یک روزنامه نگار منتقد بیش از هر چیز دیگری به چشم می خورد. آمریکایی ها علیرغم تبلیغات گسترده و کاذب مبنی بر تحت تعقیب قرار دادن عوامل قتل جمال خاشقجی، تاکنون از هرگونه اظهارنظر در خصوص نقش آفرینی ولیعهد سعودی در این اقدام هولناک، اجتناب کرده اند؛ مسأله ای که ادعاهای دروغینِ حقوق بشری واشنگتن را بیش از پیش آشکار ساخته است.
پیشتر نیز «اگنس کالامارد» گزارشگر ویژه سازمان ملل گفته بود که آمریکا باید به گزارش این نهاد درباره قتل جمال خاشقجی واکنشی درخور نشان دهد حال آنکه «سکوت» در میان گزینههای پیش رو نیست. وی در این باره تأکید کرده بود: باید در این باره با صدای بلند صحبت کرد حال آنکه این مقدار هم کافی نیست. باید وارد عمل شد. با تمامی این ها، ایالات متحده آمریکا نه تنها حاضر به موضع گیری علیه ریاض در خصوص قتل جمال خاشقجی نشدند، بلکه حمایت های خود از عربستان سعودی در ازای دریافت مبالغ هنگفت را افزایش داده اند.
در هر صورت، به نظر می رسد که یکی از عوامل اصلی اعتراف تکان دهنده بن سلمان به قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار منتقد سعودی این است که ولیعهد سعودی به دلیل سلسله شکست های اخیر در منطقه و در آستانه تکیه زدن بر اریکه قدرت، شرایط بسیار سخت و پیچیده ای را سپری می کند.
درهمین ارتباط، نشریه «چلنجز» فرانسه با انتشار گزارشی در خصوص بن سلمان و شرایط پیچیدهاش در عربستان سعودی، می نویسد: «ولیعهد سعودی هیچ زمانی تا بدین حد منزوی نبوده و او در برابر چشم جهانیان مورد اهانت قرار گرفته است». برهمین اساس، پر واضح است که یکی از علل و عوامل اصلی اعتراف اخیر بن سلمان در خصوص قتل هولناک خاشقجی، فشارهای وارده بر وی به دلیل منزوی شدنش، بوده است. این اعتراف درحالی انجام شد که عربستان سعودی تاکنون از هیچ تلاشی برای سرپوش گذاشتن بر جنایت مذکور دریغ نکرده است.
اکنون با این اعتراف تکان دهنده بن سلمان مبنی بر قتل جمال خاشقجی باید دید که نهادهای بین المللی از جمله سازمان ملل متحد چه موضعی را در قبال این اظهارات اتخاذ خواهند کرد. آیا سازمان ملل متحد به نقش خود مبنی بر حفاظت و حراست از حقوق بشر و قوانین حقوق بشری پایبند خواهد بود و یا همچون گذشته با دریافت مبالغی از سوی سران ریاض بر روی اقدامات آن ها چشم خواهد پوشاند.
هرچند این نکته نیز نباید مغفول واقع شود که اعتراف به قتل جمال خاشقجی چیز جدیدی از ماهیت واقعی رژیم سعودی را برای افکار عمومی افشا نمی کند، چراکه کارنامه این رژیم طی چند دهه گذشته سرشار از ارتکاب جنایت های ضد حقوق بشری و جنایت های جنگی است که آخرین نمونه آن کشتار بی رحمانه مردم بی دفاع و بی گناه یمن در سایه سکوت مرگبار جامعه جهانی و نهادهای بین المللی، است.