خبرگزاری مهر، گروه بین الملل – فاطمه محمدی پور: روز سه شنبه ۲۴ دی ماه کشورهای انگلیس، آلمان و فرانسه با انتشار بیانیهای در بروکسل فعال شدن مکانیسم ماشه را تأیید کردند. در مکانیسم ماشه به لحاظ حقوقی، ابتدا درخواست جلسات حل اختلاف خواهد شد و با قانع نشدن احتمالی اروپاییها، نهایتاً با ارجاع موضوع به شورای امنیت، تحریمهای سازمان ملل بازخواهد گشت.
در مکانیسم ماشه برجام، شورای امنیت در مورد قطعنامه ادامه لغو تحریمهای ایران رأیگیری میکند. فقط کافی است یکی از سه کشور آمریکا، فرانسه یا انگلیس این قطعنامه را وتو و طی ۳۰ روز به تصویب نرسد، آنگاه به شکل خودکار، تمامی تحریمها علیه ایران به کار میافتد.
گفتنی است که کشورهای اروپایی در تمام عمر برجام هیچیک از تعهدات خود را اجرایی نکردند و از زمان خروج آمریکا از برجام نیز تلاش کردهاند جمهوری اسلامی ایران را در ریل تن دادن به شروط دوازده گانه دولت دونالد ترامپ قرار دهند.
پس از خروج آمریکا از برجام برخی کارشناسان اعلام کردند که این اقدام فرصتی مناسب برای اروپا بوجود آورده تا استقلال خود را از آمریکا کسب و به نمایش بگذارند اما نحوه عملکرد این به اصطلاح سه قدرت اروپایی در طول یک و سال و نیم گذشته نشان داد که آنها نه توان، نه اراده و نه امکانات کسب استقلال از آمریکا دارند و در اغلب مواقع نقش جاده صاف کن را برای واشنگتن ایفا میکنند.
در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور «رابرت اسمیت» استاد روابط بین الملل دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو تنظیم نموده که در ادامه میآید.
*دلایل فعال کردن مکانیسم ماشه از سوی اروپاییها چیست و آیا اروپا قصد دارد پرونده ایران را به شورای امنیت ببرد یا اختلافات پیش از بردن پرونده به شورای امنیت حل و فصل میشود؟
اروپا ادعا میکند هدف از فعال شدن مکانیسم ماشه بازگرداندن ایران به تعهدات خود در برجام است اما باید گفت دلایل آن نامشخص است. از یک طرف میتوان فعال شدن مکانیسم ماشه را به عنوان تلاشی برای انطباق ایران با برجام و وادار کردن ایالات متحده آمریکا جهت اصلاح تحریمها و شروع دیپلماسی دانست.
از طرف دیگر میتوان آن را اولین قدم شورای امنیت برای اعمال تحریمها علیه ایران دانست. من اقدامات شورای امنیت علیه ایران را پیش بینی نمیکنم.
*اروپاییها هم صحبت از توافق جدید هستهای با ایران کرده اند. انگلیس صراحتاً این موضوع را عنوان کرده و فرانسه هم به طور ضمنی این موضوع را طرح کرده است. به نظر شما چرا اروپا در این زمینه همراهی محض با امریکا کرد در صورتی که اوایل که آمریکا از برجام خارج شده بود به طور محکم سخن از حفظ برجام میکردند؟
کشورهای عضو اتحادیه اروپا توافق نامه جدیدی را میخواهند، اما شرکتهای اروپایی از تأثیر تحریمها و تهدیدهای مالی ایالات متحده آمریکا بیم دارند. به طور فزاینده ای به این باور رسیده ام که تحریمها و اقدامات نظامی آمریکا برای ایجاد ناآرامیهای مردمی، وادار کردن قیامهای مردمی و تغییر نظام در ایران طراحی شده است.
*آمریکا اعلام کرده توافق جدید را به برای تصویب به سنا خواهد برد. حتی توافقاتی که مورد تأیید کنگره امریکا بوده را هم ترامپ نقض کرده است. چه تضمینی وجود دارد دولت ترامپ که در نقض توافقات دوجانبه و توافقات بین المللی مشهور است توافق جدید هستهای با ایران را نقض نکند؟
مطالبی که عنوان کردید درست است. ترامپ یا هر رئیس جمهور دیگری که تمایل داشته باشد، میتواند پیمان مصوب سنا را پس بگیرد و نقض کند.