به گزارش خبرنگار مهر، مراسم افتتاحیه «دفتر سرود آوای رضوان» از نهادهای موسیقایی مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی روز دوشنبه ۳۰ دی ماه در آستانه چهل و یکمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران در پردیس تربیتی «توانا» تهران برگزار شد.
قرار بود در این برنامه علاوه‌بر افتتاحیه «دفتر سرود آوای رضوان» تفاهم‌نامه همکاری میان سازمان صدا و سیما و آستان قدس رضوی در جهت تولید سرودهای انقلابی نیز به امضا برسد که طبق گفته مدیر مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی به زمان و مکان دیگری موکول شد.
توفیق اجرای سرود در اماکن اقامه نماز جمعه
محمدعلی چمی گو مدیر عامل مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی در ابتدای این نشست با اشاره به اهداف افتتاح دفتر سرود آوای رضوان بیان کرد: سرود یکی از هنرهایی است که در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی بسیار مورد توجه قرار گرفت و ما شاهد تولید آثاری در این زمینه بودیم که در برگیرنده خدمات خوبی بود اما به دلایل مختلف این کار مقداری به حاشیه رفت و در این راه موانع و اشکالاتی وجود داشت که خوب شناسایی نشد. متأسفانه در این شرایط متولیان نیز نتوانستند به خوبی از این قابلیت استفاده کنند و ما در این حوزه دچار غفلت‌هایی شدیم که می‌توانست بهتر از اینها کار را پیش ببرد.
وی افزود: یکی از کارهای خوبی که در حوزه سرود انجام می‌گرفت، حضور گروه‌های سرود در مساجد بود که متأسفانه به دلایل مختلف از جمله عدم تطبیق گروه‌ها با فضای مساجد این نحوه حضور نیز به حاشیه رفت. به هر ترتیب ما مدتی است در آستان قدس رضوی کارهایی را شروع کرده‌ایم که می‌تواند فضای مناسبی را برای اجرای سرود در اماکن مختلف دربرگیرد. اکنون آستان قدس رضوی نیز کارهای جدی را شروع کرده که می‌توان از اجرای سرود در محل اقامه نمازهای جمعه، اماکن زیارتی و متبرکه نام برد. ما از ابتدای سال توفیق پیدا کردیم که چند گروه سرود در حضور مقام معظم رهبری سرودهایی را اجرا کردند که خوشبختانه مورد تفقد ایشان نیز قرار گرفت. ایشان در همان مراسم نیز اعلام کردند که مقوله سرود حتماً ادامه پیدا کند.
توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری در حوزه سرود
چمی‌گو گفت: به هر حال ما بر اساس توصیه‌های مقام معظم رهبری در حوزه سرود که تأکیدی بر همگانی شدن این هنر دارند، کارهای خودمان را آغاز کردیم. ما با همکاری گروه‌های مختلف سرود در کشور ارتباط گرفتیم و در این زمینه اتفاقات خوبی هم رقم خورد و ما شاهد اجراهای منسجمی در محل اقامه نماز جمعه در سراسر کشور بودیم که از آن جمله می‌توان به اجرای یک سرود واحد با موضوع شهید سردار حاج قاسم سلیمانی اشاره کرد. البته ما برای رسیدن به وضعیت مطلوب فاصله زیادی داریم و امیدوارم چشم انداز اجرای سرود در ۹۰۰ محل اقامه نماز جمعه کشور به زودی محقق شود.
مدیرعامل مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی تصریح کرد: برای توسعه سرود الزاماتی وجود دارد که یکی از این الزامات توجه سازمان صدا و سیما به این مقوله است که امیدوارم امروز تفاهم‌نامه‌ای که با شبکه امید رسانه ملی انجام دادیم آغازی برای یک کار بزرگ باشد.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: هدف ما پیدا کردن راهکارهایی برای برطرف کردن موانع گسترش سرود است. به هر ترتیب بسیاری از نهادها و مجموعه‌هایی هستند که در حوزه سرود فعالیت می‌کنند. اما ما باید برویم و دنبال این باشیم که اکنون سرود در چه شرایطی قرار دارد که دربرگیرنده آسیب‌هایی است. ما نمی‌گوییم ظرفیت توجه به سرود وجود نداشته ما فقط بر این باوریم برخی از کارها اکنون تولید می‌شود که ساختارش سرود نیست. ما در اینجا هستیم که بتوانیم به رفع موانع موجود بپردازیم. همین شرایط هدف بزرگی است که هم در حوزه آموزش و هم در حوزه آکادمیک به آن توجه کرد.
ر اهکارهای یک مدیر دانشگاه برای گسترش سرود در جامعه
حسن‌پور معاون آموزش و پژوهش خبرگزاری فارس نیز در بخش بعدی این نشست با اشاره ضرورت‌های تأسیس دفتر موسیقی آوای رضوان در تهران گفت: سرود در تمام افت و خیزهای انقلاب اسلامی حضور ویژه‌ای داشت. اما چه اتفاقی افتاد که این موضوع متوقف شد و تقریباً به صفررسید؟ ما باید ببینیم آیا نیازی به توجه مجدد به همقوله سرود با همان شکل و شمایل قدیمی وجود دارد؟ آیا حلقه اتصال گروه‌های سرود با مقوله‌های فرهنگی انقلاب اسلامی روابط روشنی دارد؟ اینها سوالاتی است که باید به آنها پاسخ دهیم.
وی افزود: اگر بشود راهکاری ارائه کرد که این فعالیت به‌عنوان یک شرایط درآمدزا با توجه به ارزش‌های انقلابی و دینی ما مطرح شود قطعاً می‌توان شاهد اتفاقات خوبی در عرصه سرود بود. ما در این عرصه نیازمند آموزش مربیان در شکل دهی گروه‌های سرود هستیم. ما قطعاً باید در حوزه آموزش هنرمندان این عرصه نیز فضای جدی را فراهم کنیم. بحث بعدی هم آموزش مدیریت گروه‌های سرود است که به خودی خود شأن مستقلی فارغ از اجرای سرود دارد. اینها ملزومانی هستند که اگر روشن‌تر شود هم تکلیف ما در رسانه روشن‌تر می‌شود و هم تکلیف کسانی که خواهان سهیم شدن در این فعالیت هستند روشن‌تر خواهد شد. قطعاً این فعالیت‌ها می‌تواند هویتی را برای افراد ایجاد کند. اما قطعاً اگر این فرآیند خوب مدیریت نشود هنرجوی شرکت‌کننده دچار سردرگمی خواهد شد.
نکته مهم یک مدیر فرهنگی برای مدیریت گروه‌های سرود
دلاوری مدیر دفتررسانه جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی نیز در بخش دیگری از این مراسم گفت: خوشبختانه سرود جایگاه خود را در هنر انقلاب اسلامی پیدا کرده است اما به دلایل مختلف در انزوا به سر می‌برد. یکی از حوزه‌های جدی که باید به آن توجه شود آموزش و توانمندسازی هنرجویان نسبت به علوم مختلف موسیقی است. شرایطی که اکنون در جمع گروه‌های سرود کشور اغلب مشخص نیست ولی می‌تواند بستر مناسبی برای گسترش این گونه هنری باشد. ما باید در حوزه ادبیات سرود نیز تلاش بیشتری کنیم چرا که در این زمینه دچار نقطه ضعف‌هایی هستیم و اگر به این موضوع توجه نشود سرود نمی‌تواند نقش خوبی را در این شرایط ایفا کند. از سوی دیگر هم افزایی با متولیان و دستگاه‌هایی که متولی سرود هستند یکی دیگر نکاتی است که می‌بایست روی آن تمرکز داشت. متأسفانه بحث سرود اکنون به صورت جزیره‌ای مدیریت می‌شود و این وسط هنرجویان و بچه‌هایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند دچار سردرگمی هستند.
وی ادامه داد: امیدوارم شرایط به گونه‌ای باشد که سرود از حالت سفارشی بیرون امده و در حالت کنش گری اجتماعی قرار گیرد که بتواند تأثیر بیشتری روی جامعه ایرانی داشته باشد. ما اگر بتوانیم مقداری روی این مدل در کنار حمایت‌ها کار کنیم قطعاً می‌توانیم شاهد اتفاقات خوبی در این عرصه باشیم. البته که ما هم اکنون در جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در حد توان آماده همکاری و مشارکت هستیم و امیدوارم دوستان به یاری خداوند بتوانند کارهای مؤثری را در این حوزه انجام دهند.
روایت خاطره‌ای از توجه ویژه مقام معظم رهبری به اجرای یک سرود
جابر قربانی‌نسب مربی سرود نیز در این نشست گفت: چندی پیش خدمت مقام معظم رهبری برای اجرای یک سرود بودیم که ایشان به ما فرمودند سرود را نسل به نسل به جلو بیندازید و آن را ادامه دهید. شما نباید کاری کنید این راه قطع شود چرا که سرود بحث تأثیرگذاری است. ما هم بر همین اساس است که کارهای خودمان را ادامه می‌دهیم. ما باید در این عرصه حرکت‌های «کنشی» انجام داده و فضایی را فراهم کنیم که هنر سرود به نسل بعدی انتقال پیدا کند.
وی افزود: گروه «نسیم رحمت» از جمله مجموعه‌هایی است که با وجود امکانات کم به کار خود ادامه می‌دهد و امروز در شرایطی هستیم که بیش از ۱۰۰۰ نفر خواهان عضویت در این گروه هستند. ما در این چارچوب خواهان این هستیم که مجموعه‌ای چون دفتر سرود آوای رضوان به کمک گروه‌های سرود بیاید و مکان تمرین را به ما اختصاص دهد.
توجه به ترکیب سرود و رسانه در فضای جامعه ایرانی
معینی معاون فرهنگی دانشگاه رسانه‌ای فارس نیز هم در این مراسم بیان کرد: نگاه من به موضوع سرود مانند نگاه مقام معظم رهبری به مثابه یک رسانه است که پلی میان شعر و موسیقی است. سرود قطعاً موضوع اثر گذاری است که همواره توسط اقشار مختلف جامعه خوانده می‌شود. سرود می‌تواند روی موضوعات مختلف به شکلی ارزشمند ورود پیدا کند و اینجاست که محتوا اهمیت پیدا می‌کند. در این راه توجه به اموزش شاعران، مربیان و هنرمندان مهم‌ترین نکته‌ای است که می‌توان به آن توجه کرد.
این مدرس دانشگاه گفت: نکته مهم دیگر بحث نماهنگ است. یعنی ترکیب سرود و فضای رسانه. که اگر این مهم محقق شود قطعاً ما شاهد اتفاقات بسیار مؤثری در عرصه ضریب نفوذ سرود در جریان فعالیت‌های فرهنگی است. ما باید در این حوزه به یک محتوای رسانه‌ای فاخر برسیم و این همان جریانی است که مجموعه آوای رضوان می‌تواند بر اساس ابزارهای روز به آن اهتمام ورزد. مخاطب امروزی ما یک مخاطب ساندویچی است که می‌خواهد در فشرده‌ترین زمان ممکن مخاطب یک محتوا باشد. اینها نکات بسیار مهمی است که از ابتدا تا انتهای ساخت یک پروژه سرود باید به آن توجه کرد. ماباید در حوزه سرود شاهد تولید استاندارد و سپس نگاه فرآیندی معطوف به نتیجه باشیم. در این شرایط سرود به همان جایگاه تأثیرگذار خود در گام دوم انقلاب اسلامی ایران بازگردد.
همتی‌فر مدیر پردیس توانا هم در بخش پایانی این نشست توضیح داد: پردیس توانا از مجموعه‌های تازه تأسیس وابسته به آستان قدس رضوی است که عمدتاً در حوزه کودک و نوجوان به فعالیت مشغول است. ما در این حوزه سرود را ذیل تعلیم و تربیت می‌پنداریم. سرود از حوزه‌های خوش سابقه‌ای است که خیلی از ما دهه فجر را به سرودهایش می‌شناسیم. حتی خیلی از پیام‌های انقلاب از طریق همین سرود به جامعه نمایش داده شده است. بنابراین معتقدم که سرود یک مقوله تربیتی است که هم روح را تربیت می‌کند و هم قابلیت‌های اموزش دارد. این شرایط بازخوانی یک مدل اجتماعی است که توسط دوستان اوای رضوان در مشهد شکل گرفت و امروز در تهران ادامه پیدا می‌کند.
به گزارش خبرنگار مهر در ادامه این نشست تعدادی از کارشناسان و مربیان سرود به بیان نقطه نظرات خود در حوزه گسترش موضوع سرود در جامعه از جمله استفاده روانشناس و جامعه شناس برای مدیریت گروه‌های سرود، خروج از موضوع خواننده محوری و نقش بسیج سازمان صدا و سیما در حوزه سرود، انتقاد از نحوه حمایت‌های رسانه ملی در حوزه سرود، تمرکز و تجمیع مجموعه‌های مدیریتی حوزه سرود، به روز رسانی مراکز آموزشی و توجه به خواسته‌های نوجوانان و هنرجویان علاقه مند سرود پرداختند.