به گزارش خبرنگار مهر، مجید شاکری در گفت و گویی درباره کانال سوئیس، اظهار داشت: دیروز در یک نمایش سفیر سوئیس در تهران نمونه‌هایی از داروهای پیوند اعضا را در چارچوب کانالی تحت عنوان کانال سوئیس که یک سال است آمریکایی‌ها دائماً به عنوان سقف یک پیشنهاد آن را روی میز می‌گذارند، رونمایی کرد.
این کارشناس اقتصادی افزود: با توجه به اینکه، این کانال پنجمین یا ششمین کانالی است که آمریکایی‌ها بعد از خروج از برجام، برای ما بازگشایی کرده اند و با توجه به تجربه کانال‌های پیشین، لازم است بار دیگر به کانال سوئیس نگاه شود از این نظر که چرا این کانال فاقد کارکرد، خطرناک و حتی بی ارتباط با نیازهای اولیه دارویی بیماران خاص است.
وی با بیان اینکه از چند جنبه می‌توان عدم کارکرد این کانال را توضیح داد، گفت: باید به کانال سوئیس به عنوان کانالی که آمریکایی‌ها رسماً خودشان آن را باز کرده اند و سوئیس تنها یک بهانه است، از جنبه‌های منابع، مصادیق مصرف و ارتباط با کانال‌های قبلی نگاه کرد.
کانال سوئیس را می‌خواهند به تنها راه اقتصادی یگانه موجود تبدیل کنند
شاکری تاکید کرد: اوفک دستورالعمل داده است و آمریکایی‌ها می‌گویند خودمان ریسک‌های تحریم را می‌پذیریم و بسیار می‌کوشند تا حد ممکن همه مواردی که موجب افزایش هزینه کانال می‌شود را کم کنند تا این کانال به راه اقتصادی یگانه موجود تبدیل شود.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به نقش کانال‌ها، تصریح کرد: وقتی کانالی وجود نداشته باشد تلاش‌ها به سمت انجام امور و صادرات با تمام هزینه‌های موجود و البته واردات اقسامی از جمله دارو است، در واقع سیستم می چرخد و دائماً منابع تولید و در چارچوب مصرف استفاده می‌شود؛ ویژگی کانال‌ها این است که با استفاده از یک منبع بانکی به عنوان پایه، کانال ایجاد می‌شود که شیوه کار این کانال به این صورت است که هزینه انتقال تا حد ممکن پایین باشد؛ به عنوان نمونه در کانال سوئیس سعی شده نشان داده شود که هزینه‌های مالی انتقال این کانال به صفر میل می‌کند.
وی گفت: به طور طبیعی از دو یا سه نظر وقتی به کانال جدید نگاه می‌کنید، کانال قبلی را کنار می‌گذارید یا آماده می‌شوید که کانال غیررسمی پیشین خود را کنار بگذارید. دلایل این موضوع این است که در این کانال، در ابتدا هزینه‌ها سعی می‌شود به حدی پایین نگه داشته شود که یک دامپینگ روی هزینه‌های انتقال انجام می‌شود با دانستن اینکه هزینه‌های انتقال کانال‌های دیگر، به دلیل فشار همین آمریکاست. در این صورت اولاً کانال‌های دیگر غیر اقتصادی می‌شود، ثانیاً با امید اینکه یک منبع بلوکه شده را آزاد می‌کنند، روی این کانال کار می‌شود و ثالثاً در همین فاصله با توجه به ورود به کانال جدید عملاً در مقابل اینکه طرف آمریکایی کانال رسمی و غیررسمی بزند هیچ نوع اعتراضی نمی‌شود و در یک موفعیت تحت اشراف جدید قرار می‌گیرد.
هدف از ایجاد کانال سوئیس، گروگان گیری است
شاکری افزود: اشکال آنجاست که منابع داخل حساب معرفی شده برای پایه کانال، تمام می‌شود و با توجه به اینکه روی آن تمرکز هم وجود داشته است که فقط این منابع باشد و خارج از فضای تحریمی آمریکا چیز دیگری وارد نشود، عملاً کانال‌های قبلی می سوزد و غیراقتصادی می‌شود و احیای مجدد نیز زمانبر خواهد بود ضمن اینکه وابستگی به کانال جدید نیز به وجود می‌آید و کافی است که آمریکا روی کانال جدید تهدید ایجاد کند، دیگر آچمز شدن غیرقابل انکار خواهد بود.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: کانال جدید قانونی، منابع محدودی دارد و خودش ورود منابع به این کانال جدید را محدود و ممنوع کرده است و عملاً هم کانال‌های قبلی از دست می‌رود و هم کانال‌های جدید، زیرا با اتمام منابع، گروگان نیاز به حق نیازمندان دارویی می‌شویم. در واقع در این فرایند موضوع دارو و نیاز بیماران خاص، به عنوان یک سواستفاده غیرانسانی و غیراخلاقی انجام می‌شود.
وی با اشاره به سخنان سفیر سوئیس مبنی بر اینکه برای اطمینان از عدم فروش این داروها به قیمت‌های گزاف در خارج از مرزهای ایران دقیقاً به اندازه نیاز دارو را تحویل می‌دهیم، گفت: این سخن در ظاهر خوب است اما در باطن قضیه از این قرار است که باید دائم نیازمان را به طرف آمریکایی اعلام کنیم و آمریکا نیز آن نیاز را با ملاک خود بسنجد. به این صورت که طرف‌های خرید و فروش و میزان مصرف را متوجه می‌شود و دامنه فشار خود را به گونه‌ای تنظیم می‌کند که ذخیره دارویی ایجاد نشود تاهمیشه به صورت مطلق وابسته به این کانال شویم.
شاکری افزود: نکته دیگر این است که از زمان انتشار دستورالعمل اوفک تا رونمایی از این کانال زمان زیادی گذشته است، یک بخش عمده این است که طرف مقابل منتظر اتمام ذخایر داخل بوده و ما پیش از اینکه به دنبال راه حل باشیم، بگوید این کانال جدید است. به این معنا که همیشه در این کانال روی یک خط باریک و نقطه صفر حرکت می‌کنیم تا نقطه‌ای که طرف مقابل نیاز ما را بزند. این نیاز را گروگان می‌گیرد تا روزی به ما ندهد؛ ما به امروز نگاه می‌کنیم در حالی که طرف مقابل با نگاه به امروز ما، فردای ما را گروگان می‌گیرد و نیازمان را برطرف نمی‌کند.
وی با بیان اینکه اگر آمریکایی‌ها مهربان هستند چرا از برجام خارج شدند، گفت: نکته دیگر مربوط به بخش مصارف می‌شود،؛ در این کانال‌هایی که آمریکایی‌ها صراحتاً و یا تلویحاً بعد از خروج از برجام، حضور دارند ابتدا بحث بود که کلیه کالاهایی که در چارچوب برجام آزاد است را بتونیم بگیریم که البته هیج وقت اجرا نشد و بعد این موضوع تبدیل شد به کالاهای غیرتحریمی و بعد تبدیل به غذا و دارو شد و حال به مرحله فقط داروهای خاص رسیده ایم و طرف مقابل می خندد و می‌گوید ان شاالله در دوره‌های بعدی کنجاله را هم می‌دهیم.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: همچنین وقتی از سفیر سوئیس سوال شد از کدام منابع برای این کانال استفاده خواهد شد و او به حساب‌های سوئیس و منتقل شده به سوئیس اشاره کرد، تأیید کننده این است که می‌خواهند ما را به این کانال با منابع محدود و هزینه انتقال پایین در ابتدای کار، عادت دهند.
کانال سوئیس برای «ندادن نیازها» ی ماست
وی گفت: اگر فرض بگیریم که مدعا دارم که این کانال خطرناک و برای «ندادن نیازهای» ماست که حتماً به محض فعال شدن این کانال، یک کانال اصلی دیگر که همین حالا همین کارها را انجام می‌دهد و ایران به دلایل متعددی اهرم‌های بیشتری در آن کانال دارد، جلوی آن کانال گرفته خواهد شد و ما را در قالب یک کانال کوچک‌تر، محدودتر و ناپایدارتر محدود می‌کنند تا از این طریق کانال ارزشمندتر و پایاداتری که خودشان پیشتر ناچار شدند اجازه استفاده دهند را بزنند.
شاکری افزود: اگر می گویم این کانال خطرناک است معنی تلویحی ولی جدی این است که این قصد وجود دارد که با عدم تمدید معافیت‌ها که موجب ایجاد درآمد در کانال موجود می‌شود یا از طریق فشار آوردن به بانک عامل کانال موجود، کانال موجود را به نفع کانال سوئیس بزنند.
چرا از گزینه‌های دیگر استفاده نشد؟
وی ادامه داد: آیا راه حل دیگری برای تأمین دارو بیماران خاص وجود ندارد؟ قطعاً وجود دارد این مساله باید آخرین موردی باشد که درمانده اش باشیم. آیا در چارچوب واردات از جای دیگری با یک هزیه معقول و پایداری به معنای دور زدن چریکی تحریم باشد که اتفاقاً روی میز هم بوده است پس چرا به سراغش نرفتیم تا حال به دنبال کانال سوئیس باشیم.
شاکری اظهار داشت: پس از خروج آمریکا از برجام، اولین پیامی که به ما دادند این بود که ما دارو را در اختیارتان می‌گذاریم و البته این کار را نکردند و ما را در این امید نگه داشتند و مقام سیاست گذار ما نیز به امید این سایه‌ای از راه حل، به دنبال کار جدی پایدار نرفت تا همین دارو را با شرکای دیگر بیارود آن هم با منابع شارژ شونده دائم در چرخش.
وی یادآور شد: لحظات دیروز فیلم سفیر سوئیس خرد کننده بود اگر سرگیجه در دستگاه سیاست خارجه ایران حاکم نبود، حتماً سفیر سوئیس بعد از این نمایش، احضار می‌شد نه اینکه از او تشکر شود.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه واقعاً این رفتار حق ما با این موقعیت جغرافیایی و تاریخی نیست، گفت: چرا تصمیم نمی‌گیریم که از فضای سال ۹۲ تا ۹۵ خارج شویم و بدانیم که جهان عوض شده است؟ دائماً دنبال این هستیم که راه حل‌هایی استفاده کنیم که هیچ عقل سلیمی این راه‌ها را پیشنهاد نمی‌دهد تا فردا را از دست بدهیم. برنامه‌های دقیقی روی میز وجود دارد پس چرا منتظر سفیر سوئیس هستیم فقط به این دلیل که انگلیسی صحبت می‌کند؟