به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر، بازار لوازم خانگی کشور که تا پیش از تشدید تحریم‌های آمریکا، در قبضه دو تولیدکننده بزرگ کره جنوبی قرار داشت، طی دوسال گذشته با خروج کامل این دو شرکت به فضایی مساعد جهت تقویت تولیدات داخلی تبدیل شده است و برخی تولیدکنندگان داخلی با برنامه ریزی پیش‌دستانه و هوشمندانه طی همین مدت کوتاه توانسته‌اند گام‌های مؤثری در راستای تولید محصولات باکیفیت تحت برند ایرانی بردارند و این حضور هوشمندانه نویدبخش آن است که حتی در صورت ضعیف شدن یا برداشته شدن تحریم‌ها، برندهای با کیفیت داخلی که قیمتی کاملاً رقابتی دارند بتوانند دوشادوش برندهای خارجی به رقابت پرداخته و سهمی درخور از بازار داخلی را در اختیار داشته باشند.
همین‌ها بهانه گفت‌وگوی ما با امیرعباس کائینی، مدیر اجرایی گروه گلدیران شد تا با توجه به نامگذاری سال به نام «جهش تولید» درباره نقش صنعت لوازم خانگی در تحقق شعار سال و همچنین دستیابی به حداکثر توان صادرات غیر نفتی و ایجاد درآمدهای ارزی برای کشور به بحث و گفت وگو بنشینیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
تفکر راه اندازی جی پلاس در ایران چگونه از ایده به واقعیت تبدیل شد؟
تفکر راه اندازی جی پلاس به ۳ یا ۴ سال قبل از تحریم‌های یک طرفه آمریکا برمی گردد؛ این ایده در گلدیران که نماینده یکی از برندهای مشهور کره‌ای در ایران بود، کلید خورد اما رونمایی از این ایده با اعمال تحریم‌ها همزمان شد.
از گلدیران به عنوان شرکت اصلی با ۳۰ سال سابقه، دو برند فروشگاه‌های زنجیره‌ای گلدیران پلاس و محصولات جی پلاس متولد شد؛ جی پلاس یک برند کاملاً ایرانی است و هیچ ارتباطی با خارج از کشور ندارد.
پس محدودیت‌های ناشی از تحریم در شکل گیری این برند مؤثر بوده است؟
تا حدودی بله، مدت‌ها بود روی این ایده کار می‌کردیم که بتوانیم بدون حضور برندهای خارجی اقدام به تولید محصولات ایرانی کنیم و با تنگ‌تر شدن حلقه تحریم‌ها تصمیم گرفتیم این ایده را با سرعت بیشتری عملیاتی کنیم.
چرا در این ۴۰ سال اخیر برندهای ایرانی آن‌گونه که انتظار می‌رفت نتوانستند به رقابت با برندهای خارجی پرداخته و سهم بازار مناسبی را به خود اختصاص دهند؟
با وجود آنکه تولیدکننده‌ها و برندهای خوبی در داخل در صنعت لوازم خانگی داشته‌ایم، اما همواره در این ۴۰ سال برندهای معتبر جهانی در ایران حضور چشمگیری داشتند و از آنجا که تنوع بالا، کیفیت مطلوب و نیز تکنولوژی‌های روز را در محصولات خود عرضه می‌کردند، عرصه برای برندهای ایرانی تنگ شده بود و مجالی برای تقویت آنها وجود نداشت. لذا محصولات ایرانی سهم کوچکی از بازار داخلی و خارجی را به دست آورده بودند.
طی این سال‌ها در صنعت لوازم خانگی برند ملی هم داشته‌ایم، اما این تولیدات در سبد کالای خانوار قرار نگرفت. همه ما نام برندهای معتبر، قدیمی و همچنان فعال صنعت لوازم خانگی را بارها شنیده‌ایم، اما آنها پرمصرف نیستند زیرا در این ۴۰ سال برندهای خارجی حضور آزادانه‌ای در بازار ایران داشته‌اند، اما با تنگ‌تر شدن حلقه تحریم‌های یک جانبه آمریکا علیه اقتصاد کشورمان، فرصتی ایجاد شد تا تولیدکنندگان داخلی با توسعه زیرساخت‌ها و بروز رسانی فناوری‌های خود بازار را آماده پذیرش محصولات ایرانی کنند.
با این اتفاق، حتی در صورت لغو تحریم‌ها، برندهای ایرانی باز هم می‌توانند قدرتمند، قابل اتکا و مورد انتخاب آزادانه و نه اجباری مشتریان و مصرف کنندگان ایرانی و حتی خارجی قرار بگیرند.
طی دو دهه اخیر در صنعت لوازم خانگی تحولات چشمگیر تکنولوژیک ایجاد شده و مشتری دیگر به امکانات محدود و ابتدایی لوازم خانگی قانع نیست و امکاناتی را مطالبه می‌کند که عموماً در لوازم خانگی ایرانی این تکنولوژی روز وجود ندارد.
ما در صنعت و خصوصاً صنعت لوازم خانگی موضوعی داریم با نام «لبه تکنولوژی»؛ محصولاتی که دارای آخرین فناوری‌های روز هستند در واقع در لبه تکنولوژی قرار دارند. البته این محصولات معمولاً مشتری عام ندارند و عمدتاً مشتریان دهک‌های بالا و با قدرت خرید متمایز خریدار این محصولات هستند؛ این موضوع صرفاً مختص ایران نیست و در تمام دنیا نیز همین گونه است.
اما بخش عمده اقلام تولیدی در صنعت لوازم خانگی که پرمصرف هستند، از تکنولوژی‌های نوین به اندازه‌ای که بتواند گره‌های جدیدی از مشکلات خانوارها را باز کند بهره مند هستند؛ تعداد کمی از محصولات هم هستند که از تکنولوژی خاصی بهره نمی‌برند که تیراژ تولید آنها نیز پایین و مشتریان این محصولات هم دهک‌های خاصی هستند.
همانطور که شما نیز اشاره کردید، متأسفانه در کشور ما برخی تولیدکنندگان لوازم خانگی از تکنولوژی‌های نوین بهره‌ای نمی‌برند و همچنان مشغول ارائه همان امکانات اولیه هستند. به طور مثال یخچال‌هایی تولید و عرضه می‌کنند که صرفاً خنک می‌کند یا ماشین لباسشویی‌هایی که لباس را همچنان با همان کیفیت معمولی می‌شوید. در حالی که مشتری و مصرف کننده، متقاضی تکنولوژی‌های به روز و برتر است و خواهان تکنولوژی‌های جدیدی است که امکانات و گزینه‌های بیشتری دارد و رفاه بیشتری برای او ایجاد می‌کند.
طبیعتاً عمده خریداران ایرانی انتظار حرکت بر «لبه تکنولوژی» را ندارند...
بله! به همین دلیل معتقدم در حال حاضر به صلاح نیست در کشورمان وارد تولید کالاهای روی «لبه تکنولوژی» شویم؛ با توجه به قدرت خرید خانوارهای ایرانی اگر صنایع داخلی لوازم خانگی بتوانند به سطح قابل قبولی از تکنولوژی در محصولات خود دست یابند، حتی در صورت بازگشت برندهای معتبر جهانی به بازار داخل، باز هم برندهای ایرانی بازار خوبی در اختیار خواهند داشت.
تا همین دو سه سال قبل، این تفکر که با خرید کالای ایرانی کارگر ایرانی شاغل می‌ماند، رایج نبود؛ اما با آغاز تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا علیه صنایع و اقتصاد کشور از یک سو و افزایش روند بیکاری، بسیاری از مردم به این تفکر رسیده‌اند که آموزه‌های ترویج خرید کالای ایرانی را به کار ببندند.
هرچند که تولیدکننده‌های داخلی هم باید پای کار بیایند و با ارتقای کیفیت محصولات خود، به تولید کالای قابل قبول از نظر کیفیت بپردازند تا پاسخ درخوری به اعتماد خریدار ایرانی داده باشند. ما در جی پلاس سطح قابل قبولی از تکنولوژی را به مردم ارائه می‌دهیم.
یعنی شما قادر خواهید بود با بازگشت برندهای کره‌ای، بازارتان را حفظ کنید؟
ما همواره ۳ هدف بزرگ و اصلی در جی پلاس را دنبال می‌کنیم؛ در وهله اول طراحی محصول مورد قبول باشد، دوم اینکه کیفیت فنی و دوام کالا در سطح مناسبی باشد و در نهایت قیمت‌ها در سطحی باشد که عموم جامعه که قشر متوسط است، پس از خرید این برند احساس کند ارزش ادراک شده بیشتری را نسبت به سایر برندها دریافت کرده است.
هر محصولی را بخواهیم در جی پلاس به تولید انبوه برسانیم، قطعاً این سه مؤلفه را در نظر می‌گیریم. با اجرای این سه هدف حتی در صورت بازگشت برندهای لوازم خانگی کره‌ای می‌توانیم در بازار بمانیم، زیرا ما به هیچ وجه قصد خروج از بازار را نداریم. اگر عمق بازار را به دست بیاوریم مصرف کننده هم ما را رها نمی‌کند.
چه سهمی از بازار داخل را هدف گذاری کرده‌اید؟
کسب سهم ۳۰ درصدی از بازار داخلی صنایع لوازم خانگی را برای جی پلاس برنامه ریزی کرده‌ایم؛ ضمن اینکه به دنبال صادرات نیز هستیم و مهمترین بازارهای خارجی ما کشورهای همسایه هستند. البته گام اول ما بازارهای داخلی و رسیدن به ثبات در میان مصرف کنندگان داخلی است. ابتدا باید سهم بازار داخل را تثبیت و قابل قبول کنیم و تا زمانی که به قیمت رقابتی نرسیم به صادرات فکر نمی‌کنیم. خوشبختانه زیرساخت‌های تولید لوازم خانگی در کشور به قدری توسعه یافته که صادرات یک ضرورت برای ادامه بقای تولیدکننده محسوب می‌شود و یک انتخاب لوکس نیست.
محصولات شما در بازار داخلی با قیمت رقابتی خوبی در حال عرضه است؛ محصولات در چه درجه‌ای از تکنولوژی قرار دارند که قیمت‌ها این اندازه رقابتی است؟
تیم بازاریابی و کارشناسان تحقیق و توسعه (R&D) برند جی پلاس به دنبال کشف قیمت مطلوب مصرف کنندگان داخلی هستند تا بتوانند بر اساس قدرت خرید خانوارهای ایرانی در یک دامنه قیمتی مناسب، بالاترین تکنولوژی روز صنایع لوازم خانگی در دنیا را متناسب با همان بازه قیمتی مورد نظر خریدار در محصولات اعمال و به مشتریان عرضه کنند.
بنابراین اکثر قیمت‌های ما رقابتی است؛ این در حالی است که به دنبال آن هستیم تا در توازن دو کفه کیفیت و قیمت، کفه کیفیت سنگین‌تر باشد و مشتری محصولی با تکنولوژی و فناوری به روزتری نسبت به قیمتی که برای کالا می‌پردازد، دریافت کند.
این موضوع جز اصول کار ماست و می‌خواهیم ارزش افزوده بالاتر همراه با کیفیت بهتر محصول نسبت به ارقام پرداختی از سوی مشتری به مصرف کننده عرضه کنیم. از سوی دیگر برندهای معتبر خارجی به هیچ عنوان محصولات با قیمت متوسط به بازارها عرضه نمی‌کردند که این اتفاق فرصتی برای ما فراهم آورد تا بازار داخل را به سود خود کنیم.
برای تحقق شعار امسال مبنی بر جهش تولید برنامه خاصی دارید؟
رهبر معظم انقلاب سال گذشته را سال رونق تولید و امسال را جهش تولید نام گذاری کرده‌اند؛ امسال باید کاری کنیم که میزان تولیدات ما جهش داشته باشد، البته اول باید ثابت می‌کردیم که برند ایرانی قابلیت ورود به بازار را دارد.
از سوی دیگر نباید جهش تولید را صرفاً به معنای تولید بیشتر در نظر بگیریم؛ بلکه باید ببینیم چه کاری باید انجام شود تا میزان ارزبری محصولات تولید داخل کاهش یابد که این موضوع به R&D شرکت‌های تولیدی ایرانی بازمی گردد تا به کالاهای ساخت داخل عمق بخشیده شود. همچنین معتقدم در سال جهش تولید باید کاری کنیم که اشتغال تثبیت شود.
همکاری دستگاه‌های دولتی به ویژه وزارت صمت با تولیدکنندگان داخلی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تا به امروز همکاری خوبی با دستگاه‌های دولتی داشته‌ایم. بانک مرکزی برای تأمین ارز واردات بخشی از مواد اولیه تولید با تولیدکننده‌ها ارتباط خوبی دارد، همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت هم حمایت‌های مناسبی از تولیدکننده‌ها دارد. اما باید فضای کسب و کار را برای صنعتگر و تولیدکننده بهبود ببخشیم. اگر این فضا فراهم شود تولیدکننده می‌داند چگونه تحریم‌ها را مدیریت کند، به نظر می‌رسد بسیاری از تولیدکننده‌های ایرانی بر این اعتقادند که قوانین کسب و کار باید بیشتر تسهیل شوند.
سیستم بازار، نیاز به قانون گذاری ندارد بلکه بازار مصرف و تولید به خودی خود آن را پیدا می‌کند.
میزان داخلی سازی محصولات تان چند درصد است؟
در حال حاضر به سمت بومی سازی بخش مهمی از مواد اولیه و قطعات حرکت کرده‌ایم؛ به جز برخی قطعات کلیدی که یا امکان تولید آنها در داخل فراهم نیست یا ارزش سرمایه گذاری برای بومی سازی آنها در داخل وجود ندارد، سایر قطعات یا مواد اولیه را در داخل می‌سازیم.
با این حال امسال یکی از هدف گذاری‌های جی پلاس، بومی سازی هر چه بیشتر قطعات اولیه تولید لوازم خانگی است تا از ارزبری بیشتر جلوگیری کنیم.