خبرگزاری مهر، سرویس بین الملل - فاطمه صالحی: در حالی که این روزها افکار عمومی در جهان اسلام و عرب بیش از هر چیز دیگری به روند عادی سازی روابط میان کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی در ابعاد مختلف توجه دارد، کمتر کسی متوجه بحث تقویت همکاری‌های گازی میان این رژیم و مصر شده است.
رژیم صهیونیستی که بعد از اشغال اراضی عربی از لبنان گرفته تا سوریه و فلسطین و اردن، به حریم هوایی، زمینی و آبی دیگر کشورهای منطقه تجاوز می‌کند، این روزها تلاش دارد تا هر چه بیشتر روابط گازی خود را با مصر و اردن تقویت کند. رایزنی‌های تلفنی وزرای انرژی رژیم صهیونیستی و مصر و توافقات آنها بر سر برگزاری نشست مجمع گازی شرق مدیترانه در آینده نزدیک جدیدترین گام دو طرف در این خصوص است.
در حال حاضر مصر، قبرس، رژیم صهیونیستی، یونان و ایتالیا اعضای این مجمع که مقر آن در قاهره است به شمار می‌روند. پیش از این تماس نیز، سامح شکری و گابی اشکانازی وزرای خارجه مصر و رژیم صهیونیستی نیز به صورت تلفنی با یکدیگر صحبت کرده بودند.
توافقات گازی، اهرم مهم تل آویو برای عادی سازی روابط
رژیم صهیونیستی همواره به اهرم اقتصاد به عنوان مهم‌ترین اهرم خود بعد از سطوح دیپلماتیک و سیاسی، برای تقویت روابط با مصر نگاه می‌کند. صهیونیستها به صادرات کالاهای تولیدی خود به بازارهای مصر توجه بسیار زیادی دارند و می‌بینیم که طی دوره اخیر این روند شدت بیشتری گرفته است. صادرات کالاهای اسرائیلی به مصر از زمان حسنی مبارک رئیس جمهور اسبق مصر نه تنها صورت می گرفته بلکه مبارک خواهان افزایش این روند بود.
صادرات گاز مصر به اراضی اشغالی نیز از آن زمان با قیمت‌های بسیار پایین انجام می‌شد؛ اقدامی که در حال حاضر در جریان عکس حرکت می‌کند و صهیونیستها گاز اراضی اشغالی را از همان لوله‌ها، از ماه ژانویه سال جاری میلادی به مصر صادر می‌کنند. بر اساس توافق ۱۵ میلیارد دلاری که میان مصر و رژیم صهیونیستی امضا شده، مصر به مدت ۱۰ سال گاز را از اراضی اشغالی وارد کرده و آن را به بازارهای خارجی صادر می‌کند.
رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۱۲ اقدام به اکتشاف ۲ حلقه میدان گازی به ارزش ۲۰۰ میلیارد در داخل مرزهای مصر دلار کرد. علاوه بر آن، دولت مصر امتیازات مالیاتی گسترده‌ای به رژیم صهیونیستی در خصوص توافقات گازی خود داده است.
از سوی دیگر، توافقنامه‌های ترسیم مرزهای اقتصادی میان مصر، یونان و قبرس باعث شد زمینه برای اکتشافات گازی بیشتر برای رژیم صهیونیستی در شرق مدیترانه در سایه امتیاز دهی السیسی و چشم پوشی از ۲ برابر مساحت دلتای نیل فراهم شود. بدین ترتیب رژیم صهیونیستی می‌تواند منبع گاز اروپا به شمار رود.
این در حالیست که مردم مصر و برخی سیاسیون این کشور به شدت با اقدامات گازی السیسی و همکاری‌های اقتصادی با رژیم صهیونیستی که در راستای عادی سازی روابط با تل آویو انجام می‌شود مخالف هستند.
صهیونیستها نه تنها گاز فلسطین را به سرقت برده و به نفع خود مصادره می‌کنند بلکه اقدام به صادرات آن به مصر کرده و بدین ترتیب خود را از جایگاه یک دولت دشمن، به یک دولت دوست در برابر مصر رسانده است؛ اقدامی که با مخالفت گسترده مردم مصر رو به رو شده است.
این نخستین باری نیست که رژیم صهیونیستی از توافقات گازی به عنوان اهرمی برای تقویت روابط و عادی سازی آن با کشورهای عربی سود می‌برد. در خصوص اردن نیز این اتفاق افتاده است. البته توافقات گازی میان رژیم صهیونیستی و اردن بیش از آنچه که در مصر صورت گرفته، باعث خشم سیاسیون و مردم این کشور شده است. درحالیکه ساکنان غزه تحت محاصره و در سختی زندگی می‌کنند صهیونیستها با سرقت گاز ملی آنها، سود هنگفتی از صادرات آن در سایه سکوت کشورهای عربی و همراهی با تل آویو به جیب می‌زنند.
تقابل مصر و ترکیه و نمود آن در توافقات گازی
در اکتبر ۲۰۱۸ در جزیره کریت یونان یک نشست سه جانبه با حضور مقامات مصر، یونان و قبرس برگزار شد که در جریان آن بر سر ایجاد مجمع گاز شرق مدیترانه توافق حاصل شد. قرار شد مقر این مجمع در قاهره بوده و دربرگیرنده کشورهای تولید کننده و وارد کننده گاز و کشورهایی که از آنها گاز برای صادرات عبور می‌کند در شرق مدیترانه باشد. هدف از تشکیل این مجمع، هماهنگی سیاست‌ها مربوط به گاز طبیعی در راستای منافع مشترک کشورهای منطقه بود.
در ژانویه سال گذشته، سخنگوی وزارت خارجه ترکیه اعلام کرد که تبدیل کردن این مجمع به یک نهاد بین المللی دور از دسترس است. وی معتقد بود که تشکیل این مجمع با انگیزه‌های سیاسی برای بیرون کردن ترکیه از معادله انرژی در شرق مدیترانه انجام شده است و اگر هدف واقعی از آن، همکاری بوده باید از ترکیه و قبرس شمالی برای حضور در آن دعوت به عمل می‌آمد.
ترکیه معتقد است که اساساً تشکیل این نهادها و مجامع در راستای مقابله با آنکارا و قبرس شمالی بوده و نمی‌تواند باعث تحقق صلح و همکاری در منطقه شود.
البته باید به این نکته اشاره کرد که روابط ترکیه و مصر طی دوره اخیر بسیار پر تنش شده و مقامات این کشورها از اوضاع داخلی و سیاست‌های خارجی کشور رقیب به شدت انتقاد می‌کنند. ترکیه معتقد است که نظام عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور کنونی مصر از طریق غیر قانونی به قدرت رسیده و ترکیه نیز با امضای یک توافق همکاری اقتصادی و نظامی با دولت وفاق ملی در زمینه اکتشافات گازی تلاش کرد به این انتقادات واکنش نشان دهد؛ اقدامی که خشم و نگرانی مصر را برانگیخت.
مصر پیش از این در جریان توافق ترسیم مرزهای دریایی، از بخش‌های زیادی از آب‌های اقتصادی خود به نفع قبرس عقب نشینی کرده بود به طوری که این مساحت حتی ۲ برابر مساحت دلتای مصر به شمار می‌رود. با این اقدام رژیم صهیونیستی دیگر نیازی به خاک مصر برای کشیدن خط گازی به اروپا ندارد.
در واقع می‌توان گفت که رقابت میان مصر و ترکیه و وجود زاویه در سیاست‌های خارجه آنها در قبال یکدیگر باعث شده تا رژیم صهیونیستی در این بین، بیشترین سود اقتصادی را ببرد.
در هر صورت باید گفت که همانقدر که افکار عمومی در جهان عرب و اسلام نسبت به عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی و ورزشی… حساس شده است باید به موضوع اقتصاد و توافقات گازی نیز به چشم تلاش صهیونیستها برای نفوذ هر چه بیشتر در جهان عرب و اسلام نگاه کند.